[PTS Vol Vbh -] [\z Vibh /] [\f I /]
[PTS Page 099] [\q 99/]

[BJT Page 182] [\x 182/]

[BJT Vol Vbh 1] [\z Vibh /] [\w I /]

Abhidhammapiñake

Vibhaïgappakaraõaü

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.

4. Saccavibhaïgo

280. Cattàri ariyasaccàni: dukkhaü ariyasaccaü, dukkhasamudayo ariyasaccaü, dukkhanirodho ariyasaccaü, dukkhanirodhagàmini pañipadà ariyasaccaü.

281. Tattha katamaü dukkhaü ariyasaccaü: jàtipi dukkhà, jaràpi dukkhà, maraõampi dukkhaü, sokaparidevadukkhadomanassapupàyàsàpi dukkhà, appiyehi sampayogo dukkho, piyehi vippayogo dukkho, yampicchaü na labhati tampi dukkhaü, saïkhittena pa¤cupàdànakkhandhà dukkhà.

Tattha katamà jàti: yà tesaü tesaü sattànaü tamhi tamhi sattanikàye jàti sa¤jàti okkanti abhinibbatti khandhànaü pàtubhàvo àyatanànaü pañilàbho, ayaü vuccati jàti.

Tattha katamà jarà: yà tesaü tesaü sattànaü tamhi tamhi sattanikàye jarà jiraõatà khaõóiccaü pàliccaü valittacatà àyuno saühàni indriyànaü paripàko, ayaü vuccati jarà.

Tattha katamà maraõaü: yà tesaü tesaü sattànaü tamhi tamhi sattanikàye cuti vacanatà bhedo antaradhànaü maccu maraõaü kàlakiriyà khandhànaü bhedo kalebarassa nikkhepo jãvitindriyassa upacchedo, idaü vuccati maraõaü.

Tattha katamo soko: ¤àtivyasanena và phuññhassa bhogavyasanena và phuññhassa rogavyàsanena và phuññhassa silavyàsanena và [PTS Page 100] [\q 100/] phuññhassa diññhivyàsanena và phuññhassaa¤¤atara¤¤atarena vyasanena samannàgatassa a¤¤atara¤¤atarena dukkhadhammena phuññhassa soko socanà socitattaü anto soko anto parisoko cetaso parijjhàyanà domanassaü sokasallaü, ayaü vuccati soko.

Tattha katamo paridevo: ¤àtivyasanena và phuññhassa bhogavyasanena và phuññhassa rogavyàsanena và phuññhassa silavyàsanena và phuññhassa diññhivyàsanena và phuññhassaa¤¤atara¤¤atarena vyasanena samannàgatassa a¤¤atara¤¤atarena dukkhadhammena phuññhassa adovà paridevitattaü vacà pàlàpo vippalàpo làlappo làlappanà làlappitattaü, ayaü vuccati paridevo.

Tattha katamaü dukkhaü: yaü kàyikaü asàtaü kàyikaü dukkhaü kàya samphassajaü asàtaü dukkhaü vedayitaü, kàyasamphassajà asàtà dukkhà vedanà, idaü vuccati dukkhaü.

[BJT Page 184] [\x 184/]

Tattha katamaü domanassaü: yaü cetasikaü asàtaü cetasikaü dukkhaü cetosamphassajaü asàtaü dukkhaü vedayitaü, cetosamphassajà asàtà dukkhà vedanà, idaü vuccati domanassaü.

Tattha katamo upàyàso: ¤àtivyasanena và phuññhassa bhogavyasanena và phuññhassa rogavyàsanena và phuññhassa silavyàsanena và phuññhassa diññhivyàsanena và phuññhassa a¤¤atara¤¤atarena vyasanena samannàgatassa a¤¤atara¤¤atarena dukkhadhammena phuññhassa àyaso upàyàso àyàsitattaü, ayaü vuccati upàyàso.

Tattha katamo appiyehi sampayogo dukkho: idha yassa te honti aniññhà akantà amanàpà råpà saddà gandhà rasà phoññhabbà, ye và panassa te honti anatthakàmà abhitakàmà aphàsukakàmà ayogakkhemakàmà, yà tehi saïgati samàgamo samodhànaü missibhàvo, ayaü vuccati appiyehi sampayogo dukkho.

Tattha katamo piyehi vippayogo dukkho: idha yassa te honti iññhà kantà manàpà råpà saddà gandhà rasà phoññhabbà, ye và panassa te honti anatthakàmà abhitakàmà aphàsukakàmà ayogakkhemakàmà, màtà và pità và bhàtà và bhagini và bhagini và mittàmaccà và ¤àtisàlohità và, yà tehi asaïgati asamàgamo asamodhànaü amissibhàvo, ayaü vuccati piyehi vippayogo dukkho. [PTS Page 101] [\q 101/]

Tattha katamaü yaüpicchaü na labhati tampi dukkhaü: jàtidhammànaü sattànaü evaü icchà uppajjati: aho vata mayaü na jàtidhammà assàma, na ca vata no jàti àgaccheyyàti, na kho panetaü icchàya pattabbaü, idampi yampicchaü na labhati tampi dukkhaü, jaràdhammànaü sattànaü -pevyàdhidhammànaü sattànaü -pemaraõadhammàõaü sattànaü -pesokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammànaü sattànaü evaü icchà uppajjati: aho vata mayaü na sokaparidevadukkhadomanassupàyàsa dhammà assàma, na ca vata no sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà àgaccheyyunti, na kho panetaü icchàya pattabbaü. Idampi yampicchaü na labhati tampi dukkhaü.

Tattha katame saükhittena pa¤cupàdànakkhandhà dukkhà. Seyyathãdaü: råpupàdànakkhandho, vedanupàdànakkhandho, sa¤¤upàdànakkhandho, saïkhàråpàdànakkhandho, vi¤¤àõupàdànakkhandho, ime vuccanti saükhittena pa¤cupàdànakkhandhà dukkhà.

Iduü vuccati dukkhaü ariyasaccaü.

[BJT Page 186] [\x 186/]

282. Tattha katamaü dukkhasamudayo ariyasaccaü: taõhà ponobhavikà nandiràgasahagatà tatra tatràbhinandinã, seyyathãdaü: kàmataõhà, bhavataõhà, vibhavataõhà.

Sà kho panesà taõhà kattha uppajjamànà uppajjati, kattha nivisamànà nivisati. Yaü loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Ki¤ca loke piyaråpaü sàtaråpaü: cakkhuü loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Sotaü loke -pe- ghànaü loke -pejihhà loke -pe- kàyo loke -pe- mano loke -pe- piyaråpaü sàtaråpaü, ettha"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Råpà1- loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Saddà loke -pe- gandhà loke -perasà loke -pe- phoññhabbà leke -pe- dhammà [PTS Page 102] [\q 102/] loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Cakkhuvi¤¤àõaü loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Sotavi¤¤àõaü loke -pe- ghànavi¤¤àõaü loke -pe- jivhàvi¤¤àõaü loke -pe- kàyavi¤¤àõaü loke -pemanovi¤¤àõaü loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Cakkhusamphasso loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Sotasamphasso loke -pe- ghànasamphasse loke -pejivhàsampasso loke -pe- kàyasampasso loke -pemanosampasso loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Cakkhusamphasso vedanà loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Sotasamphasso vedanà loke -pe- ghànasamphasse vedanà loke -pe- jivhàsampasso vedanà loke -pekàyasampasso vedanà loke -pe- manosampasso vedanà loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Råpa¤¤à loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Saddasa¤¤à loke -pe- ghandhasa¤¤à loke -perasasa¤¤à loke -pephoññabbasa¤¤à loke -pe- dhammasa¤¤à loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Råpaü - kattha ci,

[BJT Page 188] [\x 188/]

Råpasa¤cetanaü loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Saddasa¤cetanà loke -pe- gandhasa¤cetanà loke -pe- rasasa¤cetanà loke -pe- phoññhabbasa¤cetanà loke -pedhammasa¤cetanà loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Råpataõhà loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Saddataõhà loke -pe- gandhataõhà loke -perasataõhà loke -pephoññhabbataõhà loke -pe- dhammataõhà loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Råpavitakko loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthe"sà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Saddacitakko loke -pe- gandhavitakko loke -pe- rasavitakko loke -pe- phoññhabbavitakko loke -pedhammavitakko loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. [PTS Page 103] [\q 103/]

Råpavicàro loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Saddavicàro loke piyaråpaü, sàtaråpaü etthesà taõhà uppajamàna uppajjati, ettha nivisamànànivisati. Gandhevicàro loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Rasavicàro loke piyaråpaü, sàtaråpaü etthesà taõhà uppajamàna uppajjati, ettha nivisamànànivisati. Phoññhabbavicàro loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati. Dhammavicàro loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesà taõhà uppajjamànà uppajjati, ettha nivisamànà nivisati.

Idaü vuccati dukkhasamudayo ariyasaccaü.

283. Tattha katamaü dukkhanirodho ariyasaccaü: yo tassàyeva taõhàya asesaviràganirodho càgo pañinissaggo mutti anàlayo.

Sà kho panesà taõhà kattha pahiyamànà pahiyati, kattha nirujjhamànà nirujjhati, yaü loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesà taõhà pahiyamànà pahiyati. Ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Ki¤ca loke piyaråpaü sàtaråpaü: cakkhuü loke piyaråpaü sàtaråpaü, etthesàtaõhà pahãyamànà pahãyati. Ettha nirujjhamànà nirujjhati. Sotaü loke -pe- ghànaü loke -pe- jivhà loke kàyo loke -pemano loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

[BJT Page 190] [\x 190/]

Råpà loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati. Saddaü loke -pegandhaü loke -pe- rasà loke phoññhabbà loke -pedhammà loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Cakkhuvi¤¤àõa loke piyaråpaü sàtaråpaü, ettha sà haõhà pahãyamànà pahãyati. Ettha nirujjhamànà nirujjhati. Sotavi¤¤àõaü ghànavi¤¤àõaü loke -pejivhàvi¤¤àõaü loke kàyavi¤¤àõaü loke -pe- manovi¤¤àõaü loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Cakkhusamphasso loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati. Sotasamphasso loke -pe-ghànasamphasso loke -pejivhàsamphasso loke kàyasampaphasso loke-pemanosamphasso loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Cakkhusamphasso vedanà loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati. Sotasamphasso vedanà loke -peghànasamphasso vedanà loke -pejivhàsamphasso vedanà loke kàyasampaphasso vedanà loke-pe- manosamphasso vedanà [PTS Page 104] [\q 104/] loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Råpasa¤¤à loke -pe- saddàsa¤¤à loke -pe- gandhasa¤¤à loke -perasa sa¤¤à loke -pe- phoññhabbasa¤¤à loke -pe- dhammasa¤¤à loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Råpasa¤¤à¤cetanà loke -pe- saddàsa¤¤à¤¤ecatanà loke -pegandhasa¤¤à¤cetanà loke -pe- rasasa¤cetanà loke -pephoññhabbasa¤cetanà loke -pe- dhammasa¤cetanà loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Råpataõhà loke -pe- saddataõhà loke -pe- gandhataõhà loke -perasataõhà loke -pe- phoññhabbataõhà loke -pedhammataõhà loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Råpavitakko loke -pe- saddavitakko loke -pegandhavitakko loke -pe- rasa vitakko loke -pephoññhabbavitakko loke -pe-dhammavitakko loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Råpavicàroloke -pe- saddavicàro loke -pegandhavicàro loke-perasa vicàro loke -pephoññhabbavicàro loke-pe- dhammavicàro loke piyaråpaü sàtaråpaü etthesà taõhà pahãyamànà pahãyati, ettha nirujjhamànà nirujjhati.

Idaü vuccati dukkhànirodho ariyasaccaü.

[BJT Page 192] [\x 192/]

284. Tattha katamaü dukkhanirodhagàminipañipadà ariyasaccaü: ayameva ariyo aññhaïgiko maggo. Seyyathãdaü: dammàdiññhi, sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo, sammàvàyàmo, sammàsati, sammàsamàdhi.

Tattha katamà sammàdiññhi: dukkhe ¤àõaü dukkhasamudaye ¤àõaü dukkhanirodhe ¤àõaü dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya ¤àõaü, ayaü vuccati sammàdiññhi.

Tattha katamo sammàsaïkappo: nekkhammasaïkappo avyàpàdasaïkappo avihiüsàsaükappo, ayaü vuccati sammàsaïkappo. [PTS Page 105] [\q 105/]

Tattha katamà sammàvàcà: musàvàdà veramaõã pisunàvàcà veramaõã pharusàvàcà veramaõã samphappalàpà veramaõã, ayaü vuccati sammàvàcà.

Tattha katamo sammàkammatto: pàõàtipàtà veramaõã adinnàdànà veramaõã kàmesu micchàcàrà veramaõã, ayaü vuccati sammà kammanto.

Tattha katamo sammà àjivo: idha ariyasàvako micchà àjivaü pahàya sammà àjivena jivikaü kappeti, ayaü vuccati sammà àjivo.

Tattha katamo sammà vàyàmo: idha bhikkhu anuppannànaü pàpakànaü akusalànaü dhammànaü anuppàdàya chandaü janeti, vàyamati viriyaü àrabhati cittaü paggaõhàti padahati, uppannànaü pàpakànaü akusalànaü dhammànaü pahànàya chandaü janeti vàyamati viriyaü àrabhati cittaü paggaõhàti padahati, anuppannànaü kusalànaü dhammànaü uppàdàya chandaü janeti, vàyamati viriyaü àrabhati, cittaü paggaõhàti padahati, uppannaü kusalànaü dhammànaü ñhitiyà asammosàya bhiyyobhàvàya vepullàya bhàvanàya pàripuriyà chandaü janeti, vàyamati, viriyaü àrabhati, cittaü paggaõhàti padahati, ayaü vuccati sammà vàyàmo.

Tattha katamà sammà sati: idha bhikkhu kàye kàyànupassi viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhà domanassaü, vedanàsu -pe- citte -pedhammesu dhammànupassi viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhà domanassaü, ayaü vuccati sammàsati.

Tattha katamo sammàsamàdhi: idha bhikkhu vivicce"va kàmehi vicicca akulehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati, vitakkavicàrànaü vupasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü sàmàdhijaü pitisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati, pitiyà ca vihàragà upekkhako ca viharati sato"ca sampajàno sukha¤ca kàyena pañisaüvedati yaü taü ariyà àcikkhanti upekkhako ca satimà sukhavihàriti taü tatiyaü jhànaü upasampajja viharati, sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbe"va somanassadomanassànaü atthaïgamà, adukkhamasukhaü upekkhàsati pàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati, ayaü vuccati sammàsamàdhi. [PTS Page 106] [\q 106/]

Idaü vuccati dukkhanirodhagàminã pañipadà ariyasaccaü.

Suttantabhàjaniyaü.

1. Atthagamà - [PTS]

[BJT Page 194] [\x 194/]

285. Cattàri saccàti: dukkhaü, dukkhasamudayo, dukkhanirodho, dukkhanirodhagàminã pañipadà.

Tattha katamo dukkhasamudayo: taõhà, ayaü vuccati dukkhasamudayo.

Tattha katamaü dukkhaü: avasesà ca kilesà, avasesà ca akusalà dhammà, tiõi ca kusalamålàni sàsavàni, avasesà ca sàsavà kusalà dhammà, sàsavà ca kusalàkusalànaü dhammànaü vipàkà, ye ca dhammà kiriyà neva kusalà nàkusalà ca kamamvipàkà, sabba¤ca råpaü, idaü vuccati dukkhaü.

Tattha katamo dukkhanirodho: taõhàya pahànaü, ayaü vuccati dukkanirodho.

Tattha katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà: idha bhikkhu yasmiü samaye lokuttaraü jhànaü bhàveti niyyànikaü apacayagàmiü diññhigatànaü pahànàya pañhamàya bhumiyà pattiyà vicicce"va kàmehi -pe pañhamaü jhanaü upasampajja viharati dukkhàpañipadaü dandhàbhi¤¤aü, tasmiü samaye aññhaïgiko maggo heti: sammàdiññhi -pesammà samàdhi.

Tattha katamà sammà diññhi: yà pa¤¤à pajànanà -pe- amoho dhammavicayo sammàdiññhi dhammavicayasambojjhaïgo maggaïgaü maggapariyàpannaü. Ayaü vuccati sammàdiññhi.

Tattha katamo sammàsaïkappo: yo takko vitakko -pesammàsaïkappo maggaïgaü maggapariyàpannaü, ayaü vuccati sammà saïkappo.

Tattha katamà sammàcàcà: yà catåhi vaciduccaritehi àrati virati pañivirati veramaõã akiriyà akaraõaü anajjhàpatti velàanatikkamo setughàto sammàvàcà maggaïgaü maggaüpariyàpananaü, ayaü vuccati sammavàcà.

Tattha katamo sammàkammanto: yà tãhi kàyaduccaritehi àrati virati pañivirati veramaõã akiriyà akaraõaü anajjhàpatti velà anatikkamo setughàto [PTS Page 107] [\q 107/] sammàkammanto maggaïgaü maggapariyàpannaü, ayaü vuccati smàkammanto.

Tattha katamo sammà àjivo: yà micchààjivà àrati virati pañivirati veramaõã akiriyà akaraõaü anajjhàpatti velàanatikkamo setughàto sammààjãvo maggaïgaü maggapariyàpannaü, ayaü vuccati smàkammanto.

Tattha katamo sammàvàyàmo: yo cetasiko viriyàrambho -pe sammàvàyàmo viriyasambojjhaïgo maggaïgaü maggapariyàpannaü, ayaü vuccati sammàvàyàmo.

Tattha katamà sammàsati: yà sati anussati -pe- sammàsati satisambojjhaïgo maggaïgaü maggapariyàpannaü, ayaü vuccati sammàsati.

Tattha katamo sammàsamàdhi: yà cittassa ñhiti saõñhiti -pesammàsamàdhi, samàdhisambojjhaïgo maggaïgaü maggapariyàpannaü, ayaü vuccati sammàsamàdhi, ayaü vuccati dukkhanirodhagàminã pañipàdà, avasesà dhammà dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya sampayuttà.

[BJT Page 196] [\x 196/]

286. Tattha katamo dukkhasamudayo: taõhà ca avasesà ca kilesà ayaü vuccati dukkhasamudayo.

Tattha katamaü dukkhaü: avasesà ca akusalà dhammà, tãõi ca kusalamålàni sàsavàni, avasesà ca sàsavà kusalà dhammà, sàsavà ca kusalàkusalànaü dhammànaü vipàkà, ye ca dhammà kiriyà neva kusalà nàkusalà na ca kammavipàkà, sabbaü ca råpaü, idaü vuccati dukkhaü.

Tattha katamo dukkhanirodho: taõhàya avasesàna¤ca kilesàü pàhànaü, ayaü vuccati dukkhanirodho.

Tattha katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà: idha bhikkhu yasmiü samaye lokuttaraü jhànaü bhàveti niyyànikaü apacayagàmiü diññhigatànaü pahànàya pañhamàya bhumiyà pattiyà vicicce"va kàmehi -pe pañhamaü jhanaü upasampajja viharati dukkhàpañipadaü dandhàbhi¤¤aü, tasmiü samaye aññhaïgiko maggo heti: sammàdiññhi -pesammà samàdhi, ayaü vuccati dukkhanirodhagàminã pañipadà, [PTS Page 108] [\q 108/] avasesà dhammà dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya sampayuttà.

287. Tattha katamo dukkhàsamudayo: taõhà ca, avasesà ca kilesà, avasesà caakusalà dhammà, ayaü vuccati dukkha samudayo.

Tattha katamaü dukkhaü: tiõi ca kusalamålàni sàsavàni, avasesà ca sàsavà kusalà dhammà, sàsavà ca kusalàkusalànaü dhammànaü vipàkà, ye ca dhammà kiriyà ne"ca kusalà nàkusalà na ca kammavipàkà, sabba¤ca råpaü, idaü vuccati dukkhaü.

Tattha katamo dukkhanirodho: taõhàya ca, avasesàna¤ca kilesànaü, avasesàna¤caakusalànaü dhammànaü pahànaü, ayaü vuccati dukkhanirodho.

Tattha katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà: idha bhikkhu yasmiü samaye lokuttaraü jhànaü bhàveti niyyànikaü apacayagàmiü diññhigatànaü pahànàya pañhamàya bhumiyà pattiyà vicicce"va kàmehi -pe pañhamaü jhanaü upasampajja viharati dukkhàpañipadaü dandhàbhi¤¤aü, tasmiü samaye aññhaïgiko maggo heti: sammàdiññhi -pesammà samàdhi, ayaü cuccati dukkhanirodhagàminã pañipadà, avasesà dhammà dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya sampayuttà.

288. Tattha katamo dukkhasamudayo: taõhà ca, avasesà ca kilesà avasesà ca akusalà dhammà, tiõi ca kusalamålàni sàsavàni, ayaü vuccati dukkhasamudayo.

Tattha katamaü dukkhaü: avasesà ca sàsavà kusalà dhammà sàsavà ca kusalàkusalànaü dhammànaü vipàkà, ye ca dhammà kiriyà ne"va kusalà nàkusalà na ca kammavipàkà, sabba¤ca råpaü, idaü vuccati dukkhaü. [PTS Page 109] [\q 109/]

Tattha katamo dukkhanirodho: taõhàya ca, avasesàna¤ca kilesànaü, avasesàna¤ca kilesàsanaü, avasesàna¤ca akusalànaü dhammànaü, tiõõa¤ca kusalamulànaü sàsavànaü pahànaü, ayaü vuccati dukkhanirodho.

[BJT Page 198] [\x 198/]

Tattha katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà: idha bhikkhu yasmiü samaye lokuttaraü jhànaü bhàveti niyyànikaü apacayagàmiü diññhigatànaü pahànàya pañhamàya bhumiyà pattiyà vicicce"va kàmehi -pe pañhamaü jhanaü upasampajja viharati dukkhàpañipadaü dandhàbhi¤¤aü, tasmiü samaye aññhaïgiko maggo heti: sammàdiññhi -pesammà samàdhi, ayaü vuccati dukkhanirodhagàminã pañipadà, avasesà dhammà dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya sampayuttà.

289. Tattha katamo dukkhàsamudayo: taõhà ca. Avasesà ca kilesà avasesà ca akusalà dhammà, tiõi ca kusalamålàni sàsavàni, avasesà ca sàsavà kusalà dhammà ayaü vuccati dukkhasamudayo.

Tattha katamaü dukkhaü: sàsavà kusalàkusalànaü dhammànaü vipàkà, ye ca dhammà kiriyà ne"va kusalà nàkusalà na kammavipàkà, sababa¤ca råpaü, idaü vuccati dukkhaü.

Tattha katamo dukkhanirodho: taõhàya ca avasesàna¤ca kilesànaü, avasesàna¤ca akusalànaü dhammànaü, tiõõa¤ca kusalàmulànaü sàsavànaü, avasesàna¤ca sàsavànaü kusalànaü dhammànaü pahànaü, ayaü vuccati dukkhanirodho.

Tattha katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà: idha bhikkhu yasmiü samaye lokuttaraü jhànaü bhàveti niyyànikaü apacayagàmiü diññhigatànaü pahànàya pañhamàya bhumiyà pattiyà vicicce"va kàmehi -pe pañhamaü jhanaü upasampajja viharati dukkhàpañipadaü dandhàbhi¤¤aü, tasmiü samaye aññhaïgiko maggo heti: sammàdiññhi -pesammà samàdhi ayaü vuccati dukkhanirodhagàminã pañipadà avasesà dhammà dukkanirodhagàminiyà pañipadàya sampayuttà.[PTS Page 110] [\q 110/]

290. Cattàri saccàni: dukkhaü, dukkhasamudayo, dukkhanirodho, dukkhanirodhagàminã pañipadà.

Tattha katamo dukkhasamudayo: taõhà, ayaü vuccati dukkaùamudayo.

Tattha katamaü dukkhaü: avasesà ca kilesà, avasesà ca akusalà dhammà, tiõi ca kusalamålàni sàsavàti, avasesà ca sàsava kusalà dhammà, sàsavà ca kusalàkusalànaü dhammànaü vipàkà, ye ca dhammà kiriyà neva kusalà nàkusalà na ca kammavipàkà, sabba¤ca råpaü, idaü vuccati dukkhaü.

Tattha katamo dukkhanirodho: taõhàya pahànaü ayaü vuccati dukkhanirodho.

Tattha katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà: idha bhikkhu yasmiü samaye lokuttaraü jhànaü bhàveti niyyànikaü apacayagàmiü diññhigatànaü pahànàya pañhamàya bhumiyà pattiyà vicicce"va kàmehi -pe pañhamaü jhanaü upasampajja viharati dukkhàpañipadaü dandhàbhi¤¤aü, tasmiü samaye pa¤caïgiko maggo heti: sammàdiññhi sammà saïkappo, vàyàmo, sammà sati, sammà samàdhi

Tattha katamà sammàdiññhi: yà pa¤¤à pajànanà -pe- amoho dhammavicayo sammàdiñiñhi dhammavicayasambojjhaïgo maggaïgaü magga pariyàpannaü, ayaü vuccati sammàdiññhi.

[BJT Page 200] [\x 200/]

Tattha katamo sammàsaïkappo: yo takko -pesammàsaïkappo maggaïgaü maggapariyàpannaü, ayaü vuccati sammàsaïkappo.

Tattha katamo sammàvàyàmo: yo cetasiko viriyàrambho -pe sammàvàyàmo viriyasambojjhaïgo maggaïgaü maggapariyàpannaü, ayaü vuccati sammàvàyàmo.

Tattha katamà sammàsati: yà sati anussati anussati -pe- sammàsati satisambojjhaïgo maggaïgaü maggapariyàpannaü - ayaü vuccati sammàsati.

Tattha katamo sammàsamàdhi: yà cittassa ñhiti -pe- smamàsati samàdhisambojjhaïgo maggaïgaü maggapariyàpannaü. Ayaü vuccati sammàsamàdhi. Ayaü vuccati dukkhanirodhagàminã pañipadà avasesà dhammà dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya sampayuttà. [PTS Page 111] [\q 111/]

291. Tattha katamo dukkhàsamudayo: taõhà ca. Avasesà ca kilesà avasesà ca akusalà dhammà, tiõi ca kusalamålàni sàsavàni, avasesà ca sàsavà kusalà dhammà ayaü vuccati dukkhasamudayo.

Tattha katamaü dukkhaü: sàsavà kusalàkusalànaü dhammànaü vipàkà, ye ca dhammà kiriyà neva kusalà nàkusalà na kammavipàkà, sababa¤ca råpaü, idaü vuccati dukkhaü.

Tattha katamo dukkhanirodho: taõhàya ca avasesàna¤ca kilesànaü, avasesàna¤ca akusalànaü dhammànaü, tiõõa¤ca kusalàmulànaü sàsavànaü, avasesàna¤ca sàsavànaü kusalànaü dhammànaü pahànaü, ayaü vuccati dukkhanirodho.

Tattha katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà: idha bhikkhu yasmiü samaye lokuttaraü jhànaü bhàveti niyyànikaü apacayagàmiü diññhigatànaü pahànàya pañhamàya bhumiyà pattiyà vicicce"va kàmehi -pe pañhamaü jhanaü upasampajja viharati dukkhàpañipadaü dandhàbhi¤¤aü, tasmiü samaye aññhaïgiko maggo heti: sammàdiññhi sammà saïkappo sammàcàyàmo sammàsati sammàsamàdhi. Ayaü vuccati dukkhanirodhagàminã pañipadà avasesà dhammà dukkanirodhagàminiyà pañipadàya sampayuttà.

292. Cattàri saccàni: dukkhaü, dukkhasamudayo, dukkhanirodho, dukkhanirodhagàminã pañipadà.

Tattha katamo dukkhasamudayo: taõhà, ayaü vuccati dukkaùamudayo.

Tattha katamaü dukkhaü: avasesà ca kilesà, avasesà ca akusalà dhammà, tiõi ca kusalamålàni sàsavàti, avasesà ca sàsava kusalà dhammà, sàsavà ca kusalàkusalànaü dhammànaü vipàkà, ye ca dhammà kiriyà neva kusalà nàkusalà na ca kammavipàkà, sabba¤ca råpaü, idaü vuccati dukkhaü.

Tattha katamo dukkhanirodho: taõhàya pahànaü ayaü vuccati dukkhanirodho.

Tattha katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà: idha bhikkhu yasmiü samaye lokuttaraü jhànaü bhàveti [PTS Page 112] [\q 112/] niyyànikaü apacayagàmiü diññhigatànaü pahànàya pañhamàya bhumiyà pattiyà vicicce"va kàmehi -pe pañhamaü jhanaü upasampajja viharati dukkhàpañipadaü dandhàbhi¤¤aü, tasmiü samaye phasso hoti -peavikkhepo hoti, ayaü vuccati dukkhanirodhagàminã pañipadà.

[BJT Page 202] [\x 202/]

293. Tattha katamo dukkhàsamudayo: taõhà ca. Avasesà ca kilesà avasesà ca akusalà dhammà, tiõi ca kusalamålàni sàsavàni, avasesà ca sàsavà kusalà dhammà ayaü vuccati dukkhasamudayo.

Tattha katamaü dukkhaü: sàsavà kusalàkusalànaü dhammànaü vipàkà, ye ca dhammà kiriyà ne"va kusalà nàkusalà na kammavipàkà, sababa¤ca råpaü, idaü vuccati dukkhaü.

Tattha katamo dukkhanirodho: taõhàya ca avasesàna¤ca kilesànaü, avasesàna¤ca akusalànaü dhammànaü, tiõõa¤ca kusalàmulànaü sàsavànaü, avasesàna¤ca sàsavànaü kusalànaü dhammànaü pahànaü, ayaü vuccati dukkhanirodho.

Tattha katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà: idha bhikkhu yasmiü samaye lokuttaraü jhànaü bhàveti niyyànikaü apacayagàmiü diññhigatànaü pahànàya pañhamàya bhumiyà pattiyà vicicce"va kàmehi -pe pañhamaü jhanaü upasampajja viharati dukkhàpañipadaü dandhàbhi¤¤aü, tasmiü samaye phasso hoti -pe- avikkhepo hoti. Ayaü vuccati dukkhanirodhagàminã pañipadà

Abhidhammabhàjaniyaü.

294. Cattàri ariyasaccàni: dukkhaü, ariyasaccaü, dukkhasamudayo, ariyasaccaü, dukkhanirodho, ariyasaccaü, dukkhanirodhagàmini pañipadà ariyasaccaü.

295. Catunnaü ariyasaccànaü kati kusalà, kati akusalà, kati avyàkatà, -pekati saraõà, kati araõà:

Samudayasaccaü akusalaü. Maggasaccaü kusalaü. Nirodhasaccaü avyàkataü dukkhasaccaü siyà kusalaü, siyà akusalaü siyà abyàkataü.

Dve saccà siyà sukhàya vedanàya sampayuttà, siyà adukkhamasukhàya [PTS Page 113] [\q 113/] vedanàya sampayuttà. Nirodhasaccaü na vattabbaü sukhàya vedanàya sampayuttanti"pi dukkhàya vedanàya sampayuttanti"pi adukkhamasukhàya vedanàya sampayuttanti"pi dukkhasaccaü siyà sukhàya vedanàya sampayuttaü, siyà dukkhàya vedanàya sampayuttaü, siyà adukkhamasukhàya vedanàya sampayuttaü, siyà na vattabbaü sukhàya vedanàya sampayuttanti"pi dukkhàya vedanàya sampayuttanti"pi adukkhamasukhàya vedanàya sampayuttanti"pi.

Dve saccà vipàkadhmadhammà nirodhasaccaü neva vipàkanavipàkadhammadhammaü. Dukkhasaccaü siyà vipàkaü, siyà vipàkadhammadhammaü, siyà nevavipàkanavipàkadhammadhammaü.

Samudayasaccaü anupàdinnupàdàniyàü. Dve saccà anupàdinnaanupàdàniyà. Dukkhàsaccaü siyà upàdinnupàdàniyaü, anupàdinnu pàdàniyaü.

Samudayasaccaü saükiliññhasaükilesikà dve saccà asaükiliññha asaükilesikà. Dukkhasaccaü siyà saükiliññhasaükilesikaü, siyà asaükiliññhasaükilesikaü.

[BJT Page 204] [\x 204/]

Samuyasaccaü savitakkasavicàraü. Nirodhasaccaü avitakkaavicàraü. Maggasacca siyà savitakkasavicàraü, siyà avitakkavicàramattaü, siyà avitakkaavicàraü. Dukkhasaccaü siyà savitakkasavicàraü, siyà avitakkavicàramattaü, siyà avitakkaavicàraü, siyà na vattabbaü savitakkasavicàranti"pi avitakkavicàramattanti"pi avitakkaavicàranti"pi.

Dve saccà siyà pãtisahagatà, siyà sukhasahagatà, siyà upekkhà sahagatà. Nirodhasaccaü na vattabbaü pitasahagatanti"pi, sukhasahagatanti"pi, upekkhàsahagatanti"pi dukkhasaccaü siyà pãtisahagataü siyà sukhasahagataü, siyà upekkhàsahagataü. Siyà na vattabbaü pitisahagatanti"pi sukhasahagatanti"pi upekkhàsahagatanti"pi.

Dve saccà nevadassanena na bhàvanàya pahàtabbà. Samudayasaccaü siyà dassanena pahàtabbà, siyà bhàvanàya pahàtabbaü. Dukkhasaccaü siyà dassanena pahàtabbaü, siyà bhàvanàya pahàtabbaü, siyà bhàvanàya pahàtabbaü, siyà neva dassena na bhàvanàya pahàtabbaü.

Dve saccà neva dassanena na bhàvanàya pahàtabbàhetukà. Samudayasaccaü siyà dassanena pahàtabbàhetukaü, siyà bhàvanàya pahàtabbaühetukaü. Dukkhasaccaü siyà dassanena pahàtabbaühetukaü, siyà bhàvanàya pahàtabbahetukaü, siyà neva dassanena na bhàvanàya pahàtabbahetukaü.

Samudayasaccaü àcayagàmi. Maggasaccaü apacayagàmi. [PTS Page 114] [\q 114/] nirodhasaccaü nevàcayagàminàpacayagàmi. Dukkhasaccaü siyà àcayagàmi, siyà neva àcayagàmi nàpacayagàmi.

Maggasaccaü sekkhaü. Tiõi saccàni neva sekkhà nàsekkhà.

Samudaya saccaü parittaü. Dve saccà appamàõà, dukkhasaccaü siyà parittaü, siyà mahaggataü.

Nirodhasaccaü anàrammaõaü. Maggasaccaü appamàõàrammaõaü. Samudayasaccaü siyà parittàrammaõaü, siyà mahaggatàrammaõaü, na appamàõàrammaõaü, siyà na vattabbaü parittàrammaõanti"pi mahaggatà rammaõanti"pi dukkhasaccaü siyà parittàrammaõaü, siyà mahaggatàrammaõaü, siyà appamàõàrammaõaü, siyà na vattabbaü parittàrammaõanti"pi mahaggatàrammaõanti"pi appamàõàrammaõanti"pi.

Samudayasaccaü hãnaü dve saccà paõãtà. Dukkhasaccaü siyà hãnaü, siyà majjhimaü.

Nirodhasaccaü aniyataü maggasaccaü sammattaniyataü. Dve saccà siyà micchattiniyatà. Siyà aniyatà.

Nirodhasaccaü anàrammaõaü. Samudayasaccaü na vattabbaü maggàrammaõanti"pi maggahetukanti"pi maggàdhipatiti"pi maggasaccaü na maggàrammaõaü maggahetukaü, siyà maggàdhipati. Siyà na vattabbaü maggàdhipatãti. Dukkasaccaü siyà maggàrammaõaü na maggahetukaü, siyà maggàdhipati, siyà na vattabbaü maggàrammaõanti"pi maggàdhipatãti"pi.

[BJT Page 206] [\x 206/]

Dve saccà siyà uppannà, siyà anuppannà, na vattabbà uppàdinoti. Nirodhasaccaü na vattabbaü uppannanti"pi anuppannanti"pi uppàdãti"pi dukkhasaccaü siyà uppannaü, siyà anuppannaü, siyà uppàdi.

Tiõi saccàni siyà anità, siyà anàgatà, siyà paccuppannà. Nirodhasaccaü na vattabbaü atãtanti"pi anàgatanti"tipi paccuppannanti"pi.

Nirodhasaccaü anàrammaõaü. Maggasaccaü na vattabbaü atãtàrammaõanti"pi anàgatàrammaõanti"pi paccuppannàrammaõanti"pi dve saccà siyà atitàrammaõà, siyàanàgatàrammaõà, siyà paccuppannàrammaõà, siyà na vattabbà atitàrammaõàtipi anàgatàrammaõàtipi paccuppannàrammaõàti"pi. [PTS Page 115] [\q 115/]

Nirodhasaccaü bahiddhà. Tãõi saccàni siyà ajjhattà, siyà bahiddhà, siyà ajjhattabahiddhà.

Nirodhasaccaü anàrammaõaü. Maggasaccaü bahiddhàrammaõaü. Samudayasaccaü siyà ajjhattàrammaõaü, siyà bahiddhàrammaõaü. Siyà ajjhatta bahiddhàrammaõaü. Dukkhasaccaü siyà ajjhattàrammaõaü, siyà bahiddhàrammaõaü, siyà ajjhattabahiddhàrammaõaü, siyà na vattbbaü ajjhattàrammaõànti"pi bahiddhàrammaõanti"pi ajjhattabahiddhàrammaõanti"pi.

Tiõi saccàni anidassanaappañighà. Dukkhasaccaü siyà sanidassana sappañighaü, siyà anidassanasappañighaü, siyà anidassanaappañighaü.

296. Samudayasaccaü hetu. Nirodhasaccaü na hetu. Dve saccà siyà hetu, siyà na hetu.

Dve saccà sahetukà. Nirodhasaccaü ahetukaü. Dukkhasaccaü siyà sahetukaü, siyà ahetukaü.

Dve saccà hetusampayuttà. Nirodhasaccaü hetuvippayuttaü. Dukkhasaccaü siyà hetusampayuttaü, siyà hetuvippayuttaü.

Samudayasaccaü hetu ceva sahetuka¤ca nirodhasaccaü na vattabbaü hetu ceva sahetukanti"pi sahetuka¤ce"va na ca hetåti"pi. Maggasaccaü siyà hetu ceva sahetuka¤ca. Siyà sahetuka¤ceva na ca hetu. Dukkhasaccaü siyà hetuce"va sahetuka¤ca siyà sahetuka¤ceva na ca hetu, siyà na vattabbaü hetuce"va sahetukanti"pi sahetuka¤ceva na ca hetåti"pi.

Samudayasaccaü hetuce"va hetusampayutta¤ca nirodhasaccaü na vattabbaü hetu ceva hetusampayuttanti"pi hetusampayutta¤ceva na ca hetåti"pi. Maggasaccaü siyà hetuce"va hetusampayutta¤ca. Siyà hetusampayutta¤ceva na ca hetu. Dukkhasaccaü siyà hetuce"va hetusampayutta¤ca, siyà hetusampayutta¤ca na ca hetu, siyà na vattabbaü hetuce"va hetusampayuttanti"pi hetusampayutta¤ceva na ca hetåti"pi.

Nirodhasaccaü na hetuahetukaü. Samudayasaccaü na vattabbà na hetu sahetukanti"pi na hetu ahetukanti"pi. Maggasaccaü siyà na hetu sahetukaü, siyà na vattabbaü na hetu sahetukanti"pi na hetu ahetukanti"pi. Dukkhasaccaü siyà na hetu sahetukaü, siyà na hetu ahetukaü. Siyà na vattabbaü na hetu sahetukanti"pi na hetu ahetukanti"pi. [PTS Page 116] [\q 116/]

[BJT Page 208] [\x 208/]

297. Tiõi saccàni sappaccayà. Nirodhasaccaü appaccayaü.

Tiõi saccani saïkhatà. Nirodhasaccaü asaïkhataü.

Tiõi saccàni anidassanà dukkhasaccaü siyà sanidassanaü, siyà anidassanaü.

Tiõi saccàni appañighà. Dukkhasaccaü siyà sappañighaü siyà appañighaü.

Tiõi saccani aråpàni dukkhasaccaü siyà råpaü, siyà aråpaü.

Dve saccà lokiyà dve saccà lokuttarà.

Kenaci vi¤¤eyyà, kenaci na vi¤¤eyyà.

298. Samudayasaccaü àsavo. Dve saccà no àsavà dukkhasaccaü siyà àsavo, siyà no àsavo.

Dve saccà sàsavà. Dve saccà anàsavà.

Samudayasaccaü àsavasampayuttaü. Dve saccà àsavavippayuttà. Dukkhasaccaü siyà àsavasampayuttaü, siyà àsava vippayuttaü.

Samudayasaccaü àsavo ceva sàsava¤ca. Dve saccà na vattabbà àsavàceva sàsavàti"pi sàsavà ceva no ca àsavàti"pi. Dukkhasaccaü siyà àsavo ceva sàsava¤ca, siyà sàsava¤ce"va no ca àsavo.

Samudayasaccaü àsavo ceva àsavasampayutta¤ca. Dve saccà na vattabbà àsavà ceva àsavasampayuttàti"pi dukkhasaccaü siyà àsavo ceva àsavasampayutta¤ca, siyààsavasampayutta¤ceva no ca àsavo, siyà na vattabbaü àsàvo ceva àsavasampayuttanti"pi àsavasampayutta¤ce"va no ca àsavoti"pi.

Dve saccà àsavavippayuttaanàsavà. Samudayasaccaü na vattabbaü àsavavippayutta sàsavantipi àsavavippayuttaanàsavantipi. Dukkhasaccaü siyà àsavavippayuttasàsavaü, siyà na vattabbaü àsavavippayuttasàsavanti"pi àsavavippayuttaanàsavantipi.

299. Samudayasaccaü saüyojanaü dve saccà no saüyonà dukkhasaccaü siyà sa¤¤ojanaü, siyà no sa¤¤ojanaü.

Dve saccà sa¤¤ojanasampayuttaü. Dve saccà sa¤¤ojanavippayuttà. Dukkhasaccaü siyà sa¤¤ojanasampayuttaü, siyà sa¤¤ojanavippayuttaü.

Samudayasaccaü sa¤¤ojana¤ceva sa¤¤oniya¤ca. Dve saccà na vattabbà sa¤¤ojanàceva sa¤¤ojaniyàti"pi sa¤¤ojaniyà ceva no ca sa¤¤ojanàti"pi dukkhasaccaü siyà sa¤¤ojana¤ceva sa¤¤ojaniya¤ca, siyà sa¤¤ojaniyaüceva no ca sa¤¤ojanaü.

[BJT Page 210] [\x 210/]

Samudayasaccaü sa¤¤ojana¤ce"va sa¤¤ojanasampayutata¤¤ca dve [PTS Page 117] [\q 117/] saccà na vattabbà sa¤¤ojanà ceva sa¤¤ejanasampayuttà"pi, sa¤¤ojanasampayuttà ceva no ca sa¤¤ojanàti"pi dukkhasaccaü siyà sa¤¤ojana¤ceva sa¤¤ojanasampayutta¤ca, siyà sa¤¤ojanasampayutta¤ce"va no ca sa¤¤ojanaü, siyà na vattabbaü sa¤¤ojana¤ceva sa¤¤ojanasampayutatnti"pi, sa¤¤ojanasampayutata¤ce"va no ca sa¤¤ojananti"pi.

Dve saccà sa¤¤ojanavippayutta asa¤¤ojaniyà. Samudayasaccaü na vattabbaü sa¤¤ojanavippayuttasa¤¤ojaniyanti"pi, sa¤¤ejanavippayuttaasa¤¤ojaniyantipi. Dukkhasacacaü siyà sa¤¤ojanavippayuttasaüyojaniyaü, siyà na vattabbaü sa¤¤ejanavippayuttasa¤¤oniyanti"pi, sa¤¤ojanavippayutta asa¤¤ojaniyanti"pi.

300. Samudayasaccaü gantho. Dve saccà no ganthà. Dukkhasaccaü siyà gantho, siyà no gantho.

Dve saccà ganthaniyà. Dve saccà aganthaniyà.

Dve saccà ganthavippayuttà. Dve saccà siyà ganthasampayuttà, siyà ganthavippayuttà.

Samudayasaccaü gantho ceva ganthaniya¤ca. Dve saccà na vattabbà ganthà ce"va ganthaniyàti"pi ganthaniyà ce"va no ca ganthàni"pi. Dukkhasaccaü siyà gantho ce"va ganthaniya¤ca, siyà ganthaniya¤ceva no ca gantho.

Samudayasaccaü gantho ceva ganthasampayutta¤ca, siyà na vattabbaü gantho ceva ganthasampayuttantipi, ganthasampayutta¤ceva no ca ganthotipi. Dve saccà na vattabbà ganthà ceva ganthasampayuttàti"pi, ganthasampayuttà ceva no ca ganthàtipi. Dukkhasaccaü siyà gantho ceva ganthasampayutta¤ca, siyà ganthasampayutta¤ceva no ca gantho, siyà na vattabbaü gantho ceva ganthasampayuttantipi, ganthasampayutta¤ceva no ca ganthotipi.

Dve saccà ganthavippayuttaaganthaniyà. Dve saccà siyà ganthavippayuttaganthaniyà, siyà na vattabbà ganthavippayuttaganthaniyà tipi ganthavippayutataaganthaniyàtipi.

301-302-303. Samudayasaccaü ogho -pe- yogo -pe nãvaraõaü dve saccà no nãvaraõà dukkhasaccaü siyà nãvaraõaü, siyà no nãvaraõaü.

Dve saccà nãvaraõiyà dve saccà anãvaraõiyà.

Samudayasaccaü nãvaraõasampayuttaü. Dve saccà nãvaraõavippayuttà. Dukkhasaccaü siyà nãvaraõasampayuttaü, siyà nãvaraõavippayuttaü.

Samudayasaccaü [PTS Page 118] [\q 118/] nãvaraõaü ceva nãvaraõiya¤ca. Dve saccà na vattabbà nãvaraõà ceva nãvaraõiyàtipi, nãvaraõiyàceva no ca nãvaraõàtipi. Dukkhasaccaü siyà nãvaraõa¤ceva nãvaraõiya¤ca, siyà nãvaraõiya¤ceva no ca nãvaraõaü.

[BJT Page 212] [\x 212/]

Samudayasaccaü nãvaraõa¤ce va nãvaraõasampayutta¤ca dve saccà na vattabbà nãvaraõàceva nãvaraõasampayuttàti"pi, nãvaraõasampayuttà ceva no ca nãvaraõàtipi. Dukkhasaccaü siyà nivaraõaü ceva nãvaraõa sampayutta ca, siyà nãvaraõasampayuttaü ceva no ca nãvaraõaü, siyà na vattabbaü nãvaraõaü ceva nivaraõasampayuttantipi nãvaraõasampayuttaü ceva no ca nãvaraõantipi.

Dve saccà nãvaraõavippayutta anãvaraniyà. Samudayasaccaü na vattabbaü nãvaraõavippayuttanãvaraõiyantipi nãvaraõavippayuttaanãvaraõiyantipi. Dukkhasaccaü siyà nãvaraõavippayuttanãvaraõiyaü, siyà na vattabbaü nãvaraõavippayuttanãvaraõiyanti"pi nãvaraõavippayuttaanãvaraõiyantipi.

304. Tiõi saccàni no paràmàsà. Dukkhasaccaü siyà paràmàso, siyà no paràmaso.

Dve saccà paràmaññhà. Dve saccà aparàmaññhà.

Dve saccà paràmàsavippayuttà. Samudayasaccaü siyà paràmàsa sampayuttaü, siyà paràmàsavippayuttaü. Dukkhasaccaü siyà paràmàsa sampayuttaü, siyà paràmàsavippayuttaü, siyà na vattabbaü paràmàsa sampayuttanti"pi paràmàsavippayuttanti"pi.

Samudayasaccaü na vattabbaü paràmàso ceva paràmaññhanti paràmaññhaüce va no ca paràmàso. Dve saccà na vattabbà paràmàsà ceva paràmaññhàtipi paràmaññhàceva no ca paràmàsàti"pi. Dukkhasaccaü siyà paràmàso ceva paràmaññhaü ca, siyà paràmaññhaü ceva no ca paràmàso.

Dve saccà paràmàsavippayuttaaparàmaññhà. Dve saccà siyà paràmàsavippayuttaparàmaññhà, siyà na vattabbà paràmàsavippayutta paràmaññhàti"pi paràmàsavippayutta aparàmaññhàti"pi.

305. Dve saccà sàrammaõà. Nirodhasaccaü anàrammaõaü. Dukkhasaccaü siyà sàrammaõaü, siyà anàrammaõaü.

Tiõi saccàni no città. Dukkhasaccaü siyà cittaü, siyà no cittaü.

Dve saccà cetasikà. Nirodhasaccaü acetasikaü. Dukkakhasaccaü siyà cetasikaü, siyà acetasikaü.

Dve saccà [PTS Page 119] [\q 119/] cittasampayuttà. Nirodhasaccaü cittavippayuttaü dukkhasaccaü siyà cittasampayuttaü, siyà cittavippayuttaü, siyà na vattabbaü cittena sampayuttanti"pi cittenavippayutatnti"pi.

Dve saccà cittasaüsaññhà. Nirodhasaccaü cittavisaüsaññhaü. Dukkhasaccaü siyà cittasaüsaññhaü, siyà cittavisaüsaññhaü, siyà na vattabbaü cittena saüsaññhanti"pi, cittena visaüsaññhanti"pi.

[BJT Page 214] [\x 214/]

Dve saccà cittasamuññhànà. Nirodhasaccaü no cittasamuññhànaü. Dukkhasaccaü siyà cittasamuññhànaü, siyà no cittasamuññhànaü.

Dve saccà cittasahabhuno. Nirodhasaccaü no cittasahabhu. Dukkhasaccaü siyà cittasahabhu, siyà no citatasahabhu.

Dve saccà cittànuparivattino, nirodhasaccaü no cittànuparivatti. Dukkhasaccaü siyà cittànaparivatti, siyà no cittànaparivanti.

Dve saccà cittasaüsaññhasamuññhànà. Nirodhasaccaü no cittasaüsaññhasamuññhànaü. Dukkhasaccaü siyà cittasaüsaññhasamuññhànaü, siyà no cittasaüsaññhasamuññhànaü.

Dve saccà cittasaüsaññhasamuññhànasahabhuno. Nirodhasaccaü no cittasaüsaññhasamuññhànasahabhu. Dukkhasaccaü siyà citatasaüsaññhasamuññhàna sahabhu, siyà nocittasaüsaññhasamuññhànasahabhu.

Dve saccà cittasaüsaññhasamuññhànànuparivattino. Nirodhasaccaü no cittasaüsaññhasamuññhànànuparivakti. Dukkhasaccaü siyà cittasaüsaññhasamuññhànànuparivatti, siyà no cittasaüsaññhasamuññhànànuparavatti.

Tiõi saccàni bàhirà. Dukkhasaccaü siyà ajjhattikaü siyà bàhiraü

Tiõi saccàni no upàdà. Dukkhasaccaü siyà upadà siyà no upàdà.

Tãõi saccàni anupàdinnà dukkhasaccaü siyà upàdinnaü, siyà anupàdinnaü.

306. Samudayasaccaü upàdànaü. Dve saccà no upàdànaü dukkha saccaü siyà upàdànaü, siyà no upàdànaü.

Dve saccà upàdàniyà. Dve saccà anupàdàniyà.

Dve saccà upàdànavippayuttà. Dve saccà siyà upàdànasampayuttà, siyà upàdànavippayuttà.

Samudayasaccaü upàdànaü ceva upàdàniya¤ca. Dve saccà na vattabbà upàdànà ceva upàdàniyàtipi, upàdàniyà ceva no ca upàdànàti"pi. Dukkhasaccaü siyà upàdànaü ceva upàdàniya¤ca, siyà upàdàniyaü ceva no ca upàdànaü.

Samudayasaccaü siyà upàdànaü ceva upàdànasampayutta¤ca, siyà na vattabbaü [PTS Page 120] [\q 120/] upàdànaü ceva upàdànasampayuttanti"pi, upàdànaspa yutta¤ceva no ca upàdànantipi. Dve saccà na vattabbà upàdànà ceva upàdànasampayutatàtipi upàdànasampayuttà ceva no ca upàdànàtipi. Dukkhasaccaü siyà upàdànaü ceva upàdànasampayuttaü ca, siyà upàdànasampayuttaü ceva no ca upàdànaü, siyà na vattabbaü upàdànaü ceva upàdànasampayuttantipi, upànasampayuttaü ceva no ca upàdànanantipi.

Dve saccà upàdànavippayuttaanupàdàniyà, dve saccà siyà upàdànavippayuttaupàdàniyà, siyà na vattabbà upàdànavippayuttaupàdàniyàtipi. Upàdànavippayuttaanupàdàniyàtipi.

[BJT Page 216] [\x 216/]

307. Samudayasaccaü kileso. Dve saccà no kilesà. Dukkhasaccaü siyà kileso. Siyà no kileso.

Dve saccà saükilesikà. Dve saccà asaükilesikà.

Samudayasaccaü saükiliññhaü dve saccà asaükiliññhà. Dukkhasaccaü siyà saükiliññhaü, siyà asaükiliññhaüta

Samudayasaccaü kilesasampayuttaü dve saccà kilesavippayuttà. Dukkhasaccaü siyà kilesasampayuttaü, siyà kilesavippayuttaü.

Samudayasaccaü kileso ceva saükilesika¤ca. Dve sacca na vattabbà kilesà ceva saükilesikàtipi saükilesikà ceva no ca kilesàtipi. Dukkhasaccaü siyà kileso ceva saükilesika¤ca, siyà saükilesikaü ceva no ca kileso.

Samudayasaccaü kileso ceva saükiliññhaü ca. Dve saccà na vattabbà kilesà cevasaükiliññhàtipi saükiliññhàce no ca kilesàtipi. Dukkhasaccaü siyà kileso ceva saükiliññha¤ca, siyà saükiliññha¤ceva no ca kileso, siyà na vattabbaü kileso ceva saükiliññhantipi saükiliññhaü ceva no ca kilesotipi.

Samudayasaccaü kileso ceva kilesasampayutta¤ca. Dve saccà na vattabbà kilesà ceva kilesasampayuttàtipi kilesasampayuttàtipi kilesasampayuttà ceva no ca kilesàtipi. Dukkhasaccaü siyà kileso ceva kilesasampayuttaü ca, siyà kilesasampayuttaü ceva no ca kileso, siyà na vattabbaü kileso ceva kilesasampayuttantipi kilesasampayuttaü ceva no ca kilesoti"pi.

Dve saccà kilesampayuttaasaükilesikà. Samudayasacca na vattabbaü kilesavippayuttasaükilesikanati"pi kilesavippayuttaasaükilesikanati"pi. Dukkhasaccaü siyà kilesavippayutta saükilesikaü, siyà na vattabbaü kilesavippayuttasaükilesikantapi kilesavippayuttaasaükilesikantipi. [PTS Page 121] [\q 121/]

308. Dve saccà na dassanena pahàtabbà na dve saccà siyà dassanena pahàtabbà. Siyà na dassanena pahàtabbà.

Dve saccà na bhàvanàya pahàtabbà dve saccà siyà bhàvanàya pahàtabbà, siyà na bhàvanàya pahàtabbà.

Dve saccà na dassanena pahàtabbahetukà. Dve saccà siyà dassanena pahàtabbàhetukà, siyà na dassanena pahàtabbahetukà.

Dve saccà na bhàvanàya pahàtabbahetukà. Dve saccà siyà bhàvanàya pahàtabbahetukà, siyà na bhàvanàya pahàtabbahetukà.

Samudayasaccaü savitakkaü. Nirodhasaccaü avitakkaü dve saccà siyà savitakkà, siyà avitakkà.

[BJT Page 218] [\x 218/]

Samudaya saccaü savicàraü. Nirodhasaccaü avicàraü. Dve saccà siyà savicàrà, siyà avicàrà.

Nirodhasaccaü appãtikaü tiõi saccàni siyà sappãtikà, siyà appãtikà

Nirodhasaccaü na pãtisahagataü. Tiõi saccàni siyà pãtisahagatà, siyà na pãtisahagatà.

Nirodhasaccaü na sukhasahagataü tiõi saccàni siyà sukhasahagatà, siyà na sukhasahagatà.

Nirodhasaccaü na upekkhàsahagataü tiõi saccàni siyà upekkhà sahagatà, siyà na upekkhàsahagatà.

Samudayasaccaü kàmàvacaraü. Dve saccà na kàmàvacarà. Dukkhasaccaü siyà kàmàvacaraü, siyà na kàmàvacaraü.

Tiõi saccàni na råpàvacaraü. Dukkhasaccaü siyà råpàvacaraü, siyà na råpàvacaraü.

Tiõi saccàni na aråpàvacaraü. Dukkhasaccaü siyà aråpàvacaraü, siyà na aråpàvacaraü

Dve saccà pariyàpannà dve saccà apariyàpannà.

Maggasaccaü niyyànikaü. Tiõi saccàni aniyyànikà.

Maggasaccaü niyataü. Nirodhasaccaü aniyataü dve saccà siyà niyatà, siyà aniyatà.

Dve saccà sauttarà dve saccà anuttarà.

Samudayasaccaü saraõaü dve saccà araõaü dukkhasaccaü siyà saraõaü siyà araõànti.

Pa¤hapucchakaü.

Saccavibhaïgo niññhito