[PTS Vol D - 1] [\z D /] [\f I /]
[BJT Vol D - 1] [\z D /] [\w I /]
[BJT Page 540] [\x 540/]
[PTS Page 224] [\q 224/]
Suttantapiñake
1. Evaü me sutaü. Ekaü samayaü bhagavà kosalesu càrikaü caramàno mahatà bhikkhusaïghena saddhiü pa¤camattehi bhikkhusatehi yena sàlavatikà tadavasari. Tena kho pana samayena lohicco bràhmaõo sàlavatikaü ajjhàvasati sattussadaü satiõakaññhodakaü sadha¤¤aü ràjabhoggaü ra¤¤à pasenadinà kosalena dinnaü ràjadàyaü brahmadeyyaü.
2. Tena kho pana samayena lohiccassa bràhmaõassa evaråpaü pàpakaü diññhigataü uppannaü hoti: idha samaõo và bràhmaõo và kusalaü dhammaü adhigaccheyya, kusalaü dhammaü adhigantvà na parassa àroceyya. Kiü hi paro parassa karissati? Seyyathàpi nàma puràõaü bandhanaü chinditvà a¤¤aü navaü bandhanaü kareyya? Evaü sampadamidaü pàpakaü lobhadhammaü vadàmi. Kiü hi paro parassa karissatã'ti.
3. Assosi kho lohicco bràhmaõo: samaõo khalu bho gotamo sakyaputto sakyakulà pabbajito kosalesu càrikaü caramàno mahatà bhikkhusaïghena saddhiü pa¤camattehi bhikkhusatehi sàlavatikaü anuppatto. Taü kho pana bhavantaü gotamaü evaü kalyàõo kittisaddo abbhuggato: itipi so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà. So imaü lokaü sadevakaü samàrakaü sabrahmakaü, sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamanussaü [PTS Page 225] [\q 225/] sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedeti. So dhammaü deseti àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosanakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü. Brahmacariyaü pakàseti. Sàdhu kho pana tathàråpànaü arahataü dassanaü hotãti.
4. Atha kho lohicco bràhmaõo bhesikaü nahàpitaü àmantesi: ehi tvaü samma bhesike, yena samaõo gotamo tenupasaïkama. Upasaïkamitvà mama vacanena samaõaü gotamaü appàbàdhaü appàtaïkaü lahuññhànaü balaü phàsuvihàraü puccha: lohicco bho gotama bràhmaõo bhavantaü gotamaü appàbàdhaü appàtaïkaü lahuññhànaü balaü phàsuvihàraü pucchatãti. Eva¤ca vadehi: adhivàsetu kira bhavaü gotamo lohiccassa bràhmaõassa svàtanàya bhattaü saddhiü bhikkhusaïghenàti.
[BJT Page 542] [\x 542/]
5. Evaü bhatteti kho bhesikà nahàpito lohiccassa bràhmaõassa pañissutvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho bhesikà nahàpito bhagavantaü etadavoca: lohicco bhante bràhmaõo bhagavantaü appàbàdhaü appàtaïkaü lahuññhànaü balaü phàsuvihàraü pucchati. Eva¤ca vadeti. Adhivàsetu kira bhante bhagavà lohiccassa bràhmaõassa svàtanàya bhattaü saddhiü bhikkhusaïghenàti. Adhivàsesi bhagavà tuõhãbhàvena.
6. Atha kho bhesikà nahàpito bhagavato adhivàsanaü viditvà uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà yena lohicco bràhmaõo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà lohiccaü bràhmaõaü etadavoca: avocumbhà kho mayaü bhante tava vacanena taü bhagavantaü. Lohicco bhante bràhmaõo bhagavantaü [PTS Page 226] [\q 226/] appàbàdhaü appàtaïkaü lahuññhànaü balaü phàsuvihàraü pucchati. Eva¤ca vadeti: adhivàsetu kira bhante bhagavà 'lohiccassa bràhmaõassa svàtanàya bhattaü saddhiü bhikkhusaïghenà'ti. Adhivuttha¤ca pana tena bhagavatàti.
7. Atha kho lohicco bràhmaõo tassà rattiyà accayena sake nivesane paõitaü khàdanãyaü bhojanãyaü pañiyàdàpetvà bhesikaü nahàpitaü àmantesi: ehi tvaü samma bhesike yena samaõo gotamo tenupasaïkama. Upasaïkamitvà samaõassa gotamassa kàlaü àrocehi: kàlo bho gotama niññhitaü bhattanti. Evaü bhante'ti kho bhesikà nahàpito lohiccassa bràhmaõassa pañissutvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhãto kho bhesikà nahàpito bhagavato kàlaü àrocesi: kàle bhante. Niññhitaü bhattanti. Atha kho bhagavà pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya saddhiü bhikkhusaïghena yena sàlavatikà tenupasaïkami.
8. Tena kho pana samayena bhesikà nahàpito bhagavantaü piññhito piññhito anubaddho hoti. Atha kho bhesikà nahàpito bhagavantaü etadavoca: "lohiccassa bhante bràhmaõassa evaråpaü pàpakaü diññhigataü uppannaü: idha samaõo và bràhmaõo và kusalaü dhammaü adhigaccheyya, kusalaü dhammaü adhigantvà na parassa àroceyya. Kiü hi paro parassa karissati. Seyyathàpi puràõaü bandhanaü chinditvà a¤¤aü navaü bandhanaü kareyya, evaü sampadamidaü pàpakaü lobhadhammaü vadàmi. Kiü hi paro parassa karissatã"ti. Sàdhu bhante bhagavà lohiccaü bràhmaõaü etasmà pàpakà diññhigatà vivecetå"ti. "Appevanàma siyà bhesike appevanàma siyà bhesike"ti.
[BJT Page 544] [\x 544/]
9. Atha kho bhagavà yena lohiccassa bràhmaõassa nivesanaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane [PTS Page 227] [\q 227/] nisãdi. Atha kho lohicco bràhmaõo buddhappamukhaü bhikkhusaïghaü paõitena khàdanãyena bhojanãyena sahatthà santappesi sampavàresi atha kho lohicco bràhmaõo bhagavantaü bhuttàviü onãtapattapàõiü a¤¤ataraü nãvaü àsanaü gahetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho lohiccaü bràhmaõaü bhagavà etadavoca: "saccaü kira te lohicca evaråpaü pàpakaü diññhãgataü uppannaü: idha samaõo và bràhmaõo và kusalaü dhammaü adhigaccheyya, kusalaü dhammaü adhigantvà na parassa aroceyya, kiü hi paro parassa karissati? Seyyathàpi nàma puràõaü bandhanaü chinditvà a¤¤aü navaü bandhanaü kareyya, evaü sampadamidaü pàpakaü lobhadhammaü vadàmi. Kiü hi paro parassa karissatã?"Ti.
"Evaü bho gotama. "
10. "Taü kiü ma¤¤asi lohicca? Tanu tvaü sàlavatikaü ajjhàvasasã"?Ti.
"Evaü bho gotama. "
"Yo nu kho lohicca evaü vadeyya 'lohicco bràhmaõo sàlavatikaü ajjhàvasati. Yà sàlavatikàya samudayasa¤jàti lohicco'va taü bràhmaõo ekako paribhu¤jeyya, na a¤¤esaü dadeyyà'ti evaüvàdi so ye taü upajãvanti tesaü antaràyakaro và hoti no và?"Ti.
"Antaràyakaro bho gotama. "
"Antaràyakaro samàno lohicca hitànukampã và tesaü hoti ahitànukampã và?"Ti.
"Ahitànukampã bho gotama. "
"Ahitànukampissa mettaü và tesu cittaü paccupaññhitaü hoti sapattakaü và?"Ti.
"Sapattakaü bho gotama"
"Sapattake citte paccupaññhike micchàdiññhi và hoti sammàdiññhi và?Ti
Bho gotama. "
"Micchàdiññhissa kho ahaü lohicca dvinnaü gatãnà a¤¤ataraü gatiü vadàmi: nirayaü và tiracchànayoniü và. "
[BJT Page 546] [\x 546/]
11. Taü kimma¤¤asi lohicca, tanu ràjà pasenadã kosalo kàsikosalaü ajjhàvasatã?"Ti.
"Evaü bho gotama. "
"Yo nu kho lohicca evaü vadeyya: 'ràjà pasenadã kosalo kàsikosalaü ajjhàvasati. Yà kàsikosalo samudayasa¤jàti, ràjà'va taü pasenadã kosalo ekako paribhu¤jeyya, na a¤¤esaü dadeyyà'ti. Evaüvàdã so ye ràjànaü pasenadiü kosalaü upajãvanti tumhe ceva a¤¤e ca, tesaü antaràyakaro và hoti, no và?"Ti.
"Antaràyakaro bho gotama. "
"Antaràyakaro samàno hitànukampã và tesaü hoti ahitànukampã và?"Ti.
"Ahitànukampã bho gotama. "
"Ahitànukampissa lohicca mettaü và tesu cittaü paccupaññhãtaü sapattakaü và?"Ti.
"Sapattakaü bho gotama. "
"Sapattake citte paccupaññhãte micchàdiññhi và hoti sammàdiññhi và?"Ti.
Micchàdiññhi bho gotama. "
"Micchàdiññhissa kho ahaü lohicca dvinnaü gatãnaü a¤¤ataraü gatiü vadàmi nirayaü và tiracchànayoniü và.
12. Iti kira 'lohicca yo evaü vadeyya: lohicco bràhmaõo sàlavatikaü ajjhàvasati. Yà sàlavatikàya samudaya¤jàti, lohicco'va taü bràhmaõo ekako paribhu¤jeyya, na ca a¤¤esaü dadeyyà'ti. Evaüvàdã so ye taü upajãvanti, tesaü antaràyakaro hoti. Antaràyakaro samàno ahitànukampã hoti. Ahitànukampissa sapattakaü cittaü paccupaññhitaü hoti. Sapattake citte paccupaññhite micchàdiññhã hoti. Evameva kho lohicca yo evaü vadeyya: "idha samaõo và brahmaõo và kusalaü dhammaü adhigaccheyya, kusalaü dhammaü adhigantvà na parassa àroceyya, kiü hi paro parassa karissati? Seyyathàpi nàma puràõaü bandhanaü chinditvà a¤¤aü navaü bandhanaü kareyya, evaü sampadamidaü pàpakaü lobhadhammaü vadàmi. [PTS Page 229] [\q 229/] kiü hi paro parassa karissatã"ti. Evaü vàdã so ye te kulaputtà tathàgatappaveditaü dhammavinayaü àgamma evaråpaü uëàraü visesaü adhigacchanti: sotàpattiphalampi sacchikaronti, sakadàgàmiphalampi sacchikaronti, anàgàmiphalampi sacchãkaronti, arahattampi sacchikaronti, yecime dibbàgabbhà paripàcenti dibbànaü bhavànaü abhinibbantiyà, tesaü antaràyakaro hoti. Antaràyakaro samàno ahitànukampi hoti. Ahitànukampissa sapattakaü cittaü paccupaññhitaü hoti. Sapattake citte paccupaññhite micchàdiññhi hoti. Micchàdiññhissa kho ahaü lohicca dvinnaü gatãnaü a¤¤ataraü gatiü vadàmi nirayaü và tiracchànayoniü và.
[BJT Page 548] [\x 548/]
13. Iti kira lohicca yo evaü vadeyya: ràjà pasenadi kosalo kàsikosalaü ajjhàvasati. Yà kàsikosale samudaya¤jàti, ràjà'va taü pasenadã kosalo ekako paribhu¤jeyya, na ca a¤¤esaü dadeyyà'ti. Evaüvàdã so ye ràjànaü pasenadiü kosalaü upajãvanti tumhe ceva a¤¤e ca, tesaü antaràyakaro hoti. Antaràyakaro samàno ahitànukampã [PTS Page 230] [\q 230/] hoti. Ahitànukampissa sapattakaü cittaü paccupaññhitaü hoti. Sapattake citte paccupaññhite micchàdiññhã hoti. Evameva kho lohicca yo evaü vadeyya: "idha samaõo và brahmaõo và kusalaü dhammaü adhigaccheyya, kusalaü dhammaü adhigantvà na parassa àroceyya, kiü hi paro parassa karissati? Seyyathàpi nàma puràõaü bandhanaü chinditvà a¤¤aü navaü bandhanaü kareyya, evaü sampadamidaü pàpakaü lobhadhammaü vadàmi. Kiü hi paro parassa karissatã"ti. Evaü vàdã so ye te kulaputtà tathàgatappaveditaü dhammavinayaü àgamma evaråpaü uëàraü visesaü adhigacchanti: sotàpattiphalampi sacchikaronti, sakadàgàmiphalampi sacchikaronti, anàgàmiphalampi sacchãkaronti, arahattampi sacchikaronti, yecime dibbàgabbhà paripàcenti dibbànaü bhavànaü abhinibbantiyà, tesaü antaràyakaro hoti. Antaràyakaro samàno ahitànukampi hoti. Ahitànukampissa sapattakaü cittaü paccupaññhitaü hoti. Sapattake citte paccupaññhite micchàdiññhi hoti. Micchàdiññhissa kho ahaü lohicca dvinnaü gatãnaü a¤¤ataraü gatiü vadàmi nirayaü và tiracchànayoniü và.
14. Tayo kho'me lohicca satthàro ye loke vodanàrahà, yo ca panevaråpe satthàro codeti, sà codanà bhåtà tacchà dhammikà anavajjà. Katame tayo? Idha lohicca ekacco satthà yassatthàya agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti, svàssa sàma¤¤attho ananuppatto hoti, so taü sàma¤¤atthaü ananupàpuõitvà sàvakànaü dhammaü deseti: idaü vo hitàya 'idaü vo sukhàyà'ti. Tassa sàvakà na sussåsanti, na sotaü odahanti, na a¤¤à cittaü upaññhapenti, vokkamma ca satthusàsanà vattanti. So evamassa codetabbo: "àyasmà kho yassatthàya agàrasmà anagàriyaü pabbajito, so te sàma¤¤attho ananuppatto. Na tvaü sàma¤¤atthaü ananupàpuõitvà sàvakànaü dhammaü desesi 'idaü vo hitàya idaü vo sukhàyà'ti. Tassa te sàvakà na sussåsanti. Na sotaü odahanti. Na a¤¤à cittaü upaññhapenti vokkamma ca satthusàsanà vattantã"ti. Seyyathàpi nàma ossakkantiyà và ussakkeyya1, parammukhiü và àliïgeyya, evaü sampadamidaü pàpakaü lobhadhammaü vadàmi. Kiü hi paro parassa karissati?" Ayaü kho lohicca pañhamo satthà yo loke codanàraho, yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà bhåtà tacchà dhammikà anavajjà.
1. Ussukkeyya, kesu ci.
[BJT Page 550] [\x 550/]
15. Puna ca paraü lohicca idhekacco satthà yassatthàya agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti, svàssa sàma¤¤attho ananuppatto hoti. So taü sàma¤¤atthaü ananupàpuõitvà sàvakànaü dhammaü deseti 'idaü vo hitàya idaü vo sukhàyà'ti. Tassa te sàvakà sussåsanti, sotaü [PTS Page 231] [\q 231/] odahanti, a¤¤à cittaü upaññhapenti, na ca vokkamma satthusàsanà vattanti. So evamassa codetabbo: "àyasmà kho yassatthàya agàrasmà anagàriyaü pabbajito, so te sàma¤¤attho ananuppatto. Taü tvaü sàma¤¤atthaü ananupàpuõitvà sàvakànaü dhammaü desesi 'idaü vo hitàya, idaü vo sukhàyà'ti. Tassa te sàvakà sussåsanti, sotaü odahanti, a¤¤à cittaü upaññhapenti, na ca vokkamma satthusàsanà vattanti. Seyyathàpi nàma sakaü khettaü ohàya parakhettaü nióóàyitabbaü1 ma¤¤eyya, evaü sampadamidaü pàpakaü lobhadhammaü vadàmi. Kiü hi paro parassa karissatã"ti. Ayaü kho lohicca dutiyo satthà yo loke codanàraho, yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà bhåtà tacchà dhammikà anavajjà.
16. Puna ca paraü lohicca idhekacco satthà yassatthàya agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti, svàssa sàma¤¤attho ananuppatto hoti. So taü sàma¤¤atthaü ananupàpuõitvà sàvakànaü dhammaü deseti 'idaü vo hitàya idaü vo sukhàyà'ti. Tassa te sàvakà sussåsanti, na sotaü odahanti, na a¤¤à cittaü upaññhapenti, vokkamma ca satthusàsanà vattanti. So evamassa codetabbo: "àyasmà kho yassatthàya agàrasmà anagàriyaü pabbajito, so te sàma¤¤attho ananuppatto. Taü tvaü sàma¤¤atthaü ananupàpuõitvà sàvakànaü dhammaü desesi 'idaü vo hitàya, idaü vo sukhàyà'ti. Tassa te sàvakà na sussåsanti, na sotaü odahanti, na a¤¤à cittaü upaññhapenti, vokkamma ca satthusàsanà vattanti. Seyyathàpi nàma puràõaü bandhanaü chinditvà a¤¤aü navaü bandhanaü kareyya, evaü sampadamidaü pàpakaü lobhadhammaü vadàmi. Kiü hi paro parassa karissatã"ti. Ayaü kho lohicca tatiyo satthà yo loke codanàraho, yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà bhåtà tacchà dhammikà anavajjà.
1. Niddàyitabbaü. Kesu ci,
[BJT Page 552] [\x 552/]
[PTS Page 232] [\q 232/] ime kho lohicca tayo satthàro ye loke codanàrahà, yo ca panevaråpe satthàro codeti, sà codanà bhåtà tacchà dhammikà anavajjà"ti.
17. Evaü vutte lohicco bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: "atthi pana bho gotama ko ci loke na codanàraho?"Ti.
"Atthi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho"ti.
"Katamo pana so bho gotama satthà yo loke na codanàraho"ti.
18. Idha lohicca tathàgato loko uppajjati arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà. So imaü lokaü sadevakaü samàrakaü sabrahmakaü sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamanussaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedeti. So dhammaü deseti àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü. Brahmacariyaü pakàseti. Taü dhammaü suõàti gahapati và gahapatiputto và a¤¤atarasmiü và kule paccàjàto. So
Taü dhammaü suõàti gahapati và gahapatiputto và a¤¤atarasmiü và kule paccàjàto. So taü dhammaü sutvà tathàgate saddhaü pañilabhati. So tena saddhàpañilàbhena samannàgato iti pañisaücikkhati: 'sambàdho gharàvaso rajàpatho1. Abbhokàso pabbajjà. Nayidaü sukaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saükhalikhitaü brahmacariyaü carituü. Yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
19. So aparena samayena appaü và bhogakkhandhaü pahàya mahantaü và bhogakkhandhaü pahàya appaü và ¤àtiparivaññaü pahàya mahantaü và ¤àtiparivaññaü pahàya kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati. So evaü pabbajito samàno pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassàvã. Samàdàya sikkhati sikkhàpadesu kàyakammavacãkammena samannàgato kusalena. Parisuddhàjãvo sãlasampanno indriyesu guttadvàro bhojane matta¤¤å satisampaja¤¤esu samannàgato santuññho.
20(29). Katha¤ca lohicca bhikkhu sãlasampanno hoti? Idha lohicca bhikkhu pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno. Sabbapàõabhåtahitànukampã viharati. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
Adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti dinnàdàyã dinnapàñikaïkhã. Athenena sucibhåtena attanà viharati. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
Abrahmacariyaü pahàya brahmacàrã hoti àràcàrã1 virato methunà gàmadhammà. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
Musàvàdaü pahàya musàvàdà pañivirato hoti saccavàdã saccasandho theto2 paccayiko avisaüvàdako lokassa. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
Pisuõaü vàcaü3 pahàya pisuõàya vàcàya pañivirato hoti. Ito sutvà na amutra akkhàtà imesaü bhedàya. Amutra và sutvà na imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya. Iti bhinnànaü và sandhàtà, sahitànaü và anuppadàtà4 samaggàràmo5 samaggarato samagganandiü samaggakaraõiü vàcaü bhàsità hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
Pharusaü vàcaü6 pahàya pharusàya vàcàya pañivirato hoti. Yà sà vàcà neëà kaõõasukhà pemanãyà7 hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà, tathàråpaü8 vàcaü bhàsità hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
Samphappalàpaü pahàya samphappalàpà pañivirato hoti kàlavàdã bhåtavàdã atthavàdã dhammavàdã vinayavàdã. Nidhànavatiü vàcaü bhàsità hoti kàlena sàpadesaü pariyantavatiü atthasa¤hitaü. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
1. Anàcàri, machasaü.
2. òheto, syà.
3. Pisuõàvàcaü, [PTS]
4. Anuppàdàtà, [PTS]
5. Samaggaràmo, machasaü.
6. Pharusàvàcaü, [PTS] Sitira
7. Pemaniyà, machasaü. 8. Evaråpiü. [PTS] Sitira.
21(30). Bãjagàmabhåtagàmasamàrambhà1 pañivirato hoti. Ekabhattiko2 hoti rattåparato3 pañivirato4 vikàlabhojanà. Naccagãtavàditavisåkadassanà5 pañivirato hoti. Màlàgandhavilepanadhàraõamaõóanavibhusanaññhànà pañivirato hoti. Uccàsayanamahàsayanà pañivirato hoti. Jàtaråparajatapañiggahaõà6 pañivirato hoti. âmakadha¤¤apañiggahaõà6 pañivirato hoti. âmakamaüsapañiggahaõà6 pañivirato hoti. Itthikumàrikapañiggahaõà6 pañivirato hoti. Dàsidàsapañiggahaõà6 pañivirato hoti. 1.Anàcàrã, machasaü. 2.òheto,syà. 3.Pemaniyà,machasaü. 4.Evaråpã,katthaci. Ajeëakapañiggahaõà6 pañivirato hoti.
[BJT Page 556] [\x 556/]
Kukkuñasåkarapañiggahaõà6 pañivirato hoti. Hatthigavassavaëavà7 pañiggahaõà pañivirato hoti. Khettavatthupañiggahaõà pañivirato hoti. Dåteyyapaheõa8 gamanànuyogà pañivirato hoti. Kayavikkayà pañivirato hoti. Tulàkåñakaüsakåñamànakåñà9 pañivirato hoti. Ukkoñanava¤cananikatisàci10 yogà pañivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparàmosaàlopasahasàkàrà11 pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
Cullasãlaü12 niññhitaü
22(31). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpaü bãjagàmabhåtagàmasamàrambhaü13 anuyuttà viharanti, seyyathãdaü: målabãjaü khandhabãjaü phalubãjaü14 aggabãjaü bijabãjameva15 pa¤camaü. Iti và itievaråpà16 bãjagàmabhåtagàmasamàrambhà17 pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
23(32). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpaü sannidhikàraparibhogaü anuyuttà viharanti, seyyathãdaü: annasannidhiü pànasannidhiü vatthasannidhiü yànasannidhiü sayanasannidhiü gandhasannidhiü àmisasannidhiü. Iti và iti evaråpà sannidhikàraparibhogà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
1. Samàrabbhà, machasaü.
2. Ekaü bhattiko, machasaü.
3. Rattuparato, machasaü.
4. Virato, the. Se.
5. Visåkaü, machasaü.
6. Pariggahaõà, (sabbattha)
7. Gavassaü, se. Vaëavaü, machasaü.
8. Pahiõa, sãmu. Machasa. Syà.
9. Kåñaü, machasaü.
10. Sàvi, machasaü.
11. Sahasaü, machasaü.
12. Cåëa sãlaü, machasaü.
13. Samàrabbhà, machasaü.
14. Phalaü, se. Phaluü, si. The.
15. Bija bãjaü eva. The.
16. Iti evarupà, kesuci.
17. Samàrabbhà, machasaü.
24(33). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpaü visåkadassanaü anuyuttà viharanti, seyyathãdaü: naccaü gãtaü vàditaü pekkhaü akkhàtaü pàõissaraü vetàlaü kumbhathånaü sobhanakaü1 caõóàlaü vaüsaü dhopanakaü2 hatthiyuddhaü assayuddhaü mahisayuddhaü3 usabhayuddhaü ajayuddhaü meõóayuddhaü4 kukkuñayuddhaü vaññakayuddhaü daõóayuddhaü muññhiyuddhaü5 nibbuddhaü uyyodhikaü balaggaü senàbyåhaü aõãkadassanaü6. Iti và iti evaråpà visåkadassanà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
[BJT Page 558] [\x 558/]
25(34). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpaü jåtappamàdaññhànànuyogaü anuyuttà viharanti, seyyathãdaü: aññhapadaü dasapadaü àkàsaü parihàrapathaü santikaü khalikaü ghañikaü salàkahatthaü akkhaü païgacãraü vaïkakaü mokkhacikaü ciïgulakaü pattàëhakaü rathakaü dhanukaü akkharikaü manesikaü yathàvajjaü. Iti và iti evaråpà jåtappamàdaññhànànuyogà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
26(35). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpaü uccàsayanamahàsayanaü anuyuttà viharanti, seyyathãdaü: àsandiü pallaïkaü gonakaü cittakaü pañikaü pañalikaü tålikaü vikatikaü uddalomiü ekantalomiü kaññhissaü koseyyaü kuttakaü hatthattharaü assattharaü rathattharaü ajinappaveõiü kàdalimigapavarapaccattharaõaü sauttaracchadaü ubhatolohitakåpadhànaü. Iti và iti evaråpà uccàsayanamahàsayanà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
1. Sobhanagarakaü, katthaci. Sobhanakarakaü, [PTS] Sobhanagharakaü, machasaü.
2. Dhovanaü, katthaci. Dhopanaü, sitira.
3. Mahiüsaü, machasaü.
4. Meõóakaü, machasaü.
5. Sãhala potthakesu na dissati.
6. Anãka - kesuci.
27(36). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpaü maõóanavibhusanaññhànànuyogaü anuyuttà viharanti, seyyathãdaü: ucchàdanaü parimaddanaü nahàpanaü sambàhanaü àdàsaü a¤janaü màlàvilepanaü mukhacuõõakaü1 mukhalepanaü2 hatthabandhaü sikhàbandhaü daõóakaü nàëikaü khaggaü chattaü citråpàhanaü uõhãsaü maõiü vàlavãjaniü odàtàni vatthàni dãghadasàni. Iti và iti evaråpà maõóanavibhusanaññhànànuyogà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
28(37). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpaü tiracchànakathaü anuyuttà viharanti, seyyathãdaü: ràjakathaü corakathaü mahàmattakathaü senàkathaü bhayakathaü yuddhakathaü annakathaü pànakathaü vatthakathaü sayanakathaü màlàkathaü gandhakathaü ¤àtikathaü yànakathaü gàmakathaü nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü itthikathaü purisakathaü (kumàrakathaü kumàrikathaü)3 sårakathaü visikhàkathaü kumbhaññhànakathaü pubbapetakathaü nànattakathaü lokakkhàyikaü samuddakkhàyikaü itibhavàbhavakathaü. Iti và itievaråpàya tiracchànakathàya pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
[BJT Page 560] [\x 560/]
29(38). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpà viggàhikakathaü anuyuttà viharanti, seyyathãdaü: "na tvaü imaü dhammavinayaü àjànàsi. Ahaü imaü dhammavinayaü àjànàmi. Kiü tvaü imaü dhammavinayaü àjànissasi? Micchàpañipanno tvamasi. Ahamasmi sammàpañipanno. Sahitaü me, asahitaü te. Pure vacanãyaü pacchà avaca. Pacchà vacanãyaü pure avaca. âciõõaü4 te viparàvattaü. âropito te vàdo. Niggahãto tvamasi. Cara vàdappamokkhàya. Nibbeñhehi và sace pahosã"ti. Iti và itievaråpàya viggàhikakathàya pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
30(39). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpaü dåteyyapahiõagamanànuyogamanuyuttà viharanti, seyyathãdaü: ra¤¤aü ràjamahàmattànaü khattiyànaü bràhmaõànaü gahapatikànaü kumàrànaü "idha gaccha. Amutràgaccha. Idaü hara. Amutra idaü àharà"ti. Iti và itievaråpà dåteyyapahiõagamanànuyogà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
1. Mukhacuõõaü, machasaü.
2. Mukhàlepanaü, sãmu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Aviciõõaü, kesuci.
31(40). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te kuhakà ca honti lapakà ca nemittikà ca nippesikà ca làbhena ca làbhaü nijigiüsitàro. Iti và itievaråpà kuhanalapanà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
Majjhimasãlaü niññhitaü.
32(41). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvena jãvikaü1 kappenti, seyyathãdaü: aïgaü nimittaü uppàtaü2 supiõaü3 lakkhaõaü måsikacchinnaü aggihomaü dabbihomaü thusahomaü taõóulahomaü sappihomaü telahomaü mukhahomaü lohitahomaü aïgavijjà vatthuvijjà khattavijjà4 sivavijjà bhåtavijjà bhurivijjà ahivijjà visavijjà vicchikavijjà måsikavijjà sakuõavijjà vàyasavijjà pakkajjhànaü5 saraparittànaü migacakkaü. Iti và itievaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
[BJT Page 562] [\x 562/]
33(42). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvena jãvikaü kappenti, seyyathãdaü: maõilakkhaõaü vatthalakkhaõaü daõóalakkhaõaü6 asilakkhaõaü usulakkhaõaü dhanulakkhaõaü àvudhalakkhaõaü7 itthilakkhaõaü purisalakkhaõaü kumàralakkhaõaü kumàrilakkhaõaü dàsalakkhaõaü dàsilakkhaõaü hatthilakkhaõaü assalakkhaõaü mahisalakkhaõaü8 usabhalakkhaõaü golakkhaõaü9 ajalakkhaõaü meõóalakkhaõaü10 kukkuñalakkhaõaü vaññakalakkhaõaü godhàlakkhaõaü kaõõikàlakkhaõaü kacchapalakkhaõaü migalakkhaõaü. Iti và itievaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
34(43). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvena jãvikaü kappenti seyyathãdaü: ra¤¤aü niyyànaü bhavissati, ra¤¤aü aniyyànaü bhavissati, abbhantarànaü ra¤¤aü upayànaü bhavissati, bàhirànaü ra¤¤aü apayànaü bhavissati, bàhirànaü ra¤¤aü upayànaü bhavissati, abbhantarànaü ra¤¤aü apayànaü bhavissati, abbhantarànaü ra¤¤aü jayo bhavissati, abbhantarànaü ra¤¤aü paràjayo bhavissati. Iti imassa jayo bhavissati. Imassa paràjayo bhavissati. Iti và itievaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
1. Jãvitaü, machasaü.
2. Uppàdaü, sãmu.
3. Supinaü, machasaü. Supiõakaü, si.
4. Khettaü, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daõóalakkhaõaü satthalakkhaõaü, machasaü.
7. âyudha, kesuci.
8. Mahiüsa, machasaü.
9. Goõa, machasaü.
10. Meõóaka, kesuci.
35(44). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvena jãvikaü kappenti. Seyyathãdaü: candaggàho bhavissati. Suriyaggàho bhavissati. Nakkhattagàho bhavissati. Candimasuriyànaü pathagamanaü bhavissati. Candimasuriyànaü uppathagamanaü bhavissati. Nakkhattànaü pathagamanaü bhavissati. Nakkhattànaü uppathagamanaü bhavissati. Ukkàpàto bhavissati. Dãsàóàho bhavissati. Bhåmicàlo bhavissati. Devadundubhi bhavissati. Candimasuriyanakkhattànaü uggamanaü ogamanaü1 saükilesaü vodànaü bhavissati. Evaüvipàko candaggàho bhavissati. Evaüvipàko suriyaggàho bhavissati. Evaüvipàko nakkhattaggàho bhavissati. Evaüvipàkaü candimasuriyànaü pathagamanaü bhavissati. Evaüvipàkaü candimasuriyànaü uppathagamanaü bhavissati. Evaüvipàkaü nakkhattànaü pathagamanaü bhavissati. Evaüvipàkaü nakkhattànaü uppathagamanaü bhavissati. Evaüvipàko ukkàpàto bhavissati. Evaüvipàko disàóàho bhavissati. Evaüvipàko bhåmicàlo bhavissati. Evaüvipàko devadundåbhi bhavissati. Evaüvipàko candimasuriyanakkhattànaü uggamanaü ogamanaü saïkilesaü vodànaü bhavissati. Iti và itievaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
[BJT Page 564] [\x 564/]
36(45). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvena jãvikaü kappenti. Seyyathãdaü: subbuññhikà bhavissati. Dubbuññhikà bhavissati. Subhikkhaü bhavissati. Dubbhikkhaü bhavissati. Khemaü bhavissati. Bhayaü bhavissati. Rogo bhavissati. ârogyaü bhavissati. Muddà gaõanà saükhànaü kàveyyaü lokàyataü. Iti và itievaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvena pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
37(46). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvena jãvikaü kappenti. Seyyathãdaü: àvàhanaü vivàhanaü saüvadanaü vivadanaü saükiraõaü vikiraõaü subhagakaraõaü dubbhagakaraõaü viruddhagabbhakaraõaü jivhànitthambhanaü2 hanusaühananaü hatthàbhijappanaü hanujappanaü kaõõajappanaü àdàsapa¤haü kumàripa¤haü devapa¤haü àdiccupaññhànaü mahatupaññhànaü abbhujjalanaü sirivhàyanaü. Iti và itievaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
1. Oggamanaü, kesuci.
2. Jivhànitthaddhanaü. Bahusu.
38(47). Yathà và paneke bhonto samaõabràhmaõà saddhàdeyyàni bhojanàni bhu¤jitvà te evaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvena jãvikaü kappenti. Seyyathãdaü: santikammaü paõidhikammaü bhåtakammaü bhurikammaü vassakammaü vossakammaü vatthukammaü vatthuparikiraõaü àcamanaü nahàpanaü juhanaü vamanaü virecanaü uddhavirecanaü adhovirecanaü sãsavirecanaü kaõõatelaü nettatappanaü natthukammaü a¤janaü pacca¤janaü sàlàkiyaü sallakattiyaü dàrakatikicchà målabhesajjànaü anuppadànaü osadhãnaü pañimokkho. Iti và itievaråpàya tiracchànavijjàya micchàjãvà pañivirato hoti. Idampi'ssa hoti sãlasmiü.
[BJT Page 566] [\x 566/]
39(48). Sa kho1 so lohicca bhikkhu evaü sãlasampanno na kutoci bhayaü samanupassati yadidaü sãlasaüvarato. Seyyathàpi màõava khattiyo muddhàvasitto2 nihatapaccàmitto na kutoci bhayaü samanupassati yadidaü paccatthikato, evameva kho lohicca bhikkhu evaü sãlasampanno na kutoci bhayaü samanupassati yadidaü sãlasaüvarato. So iminà ariyena sãlakkhandhena samannàgato ajjhattaü anavajjasukhaü pañisaüvedeti. Evaü kho lohicca bhikkhu sãlasampanno hoti.
40(49). Katha¤ca lohicca bhikkhu indriyesu guttadvàro hoti? Idha lohicca bhikkhu cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvassaveyyuü3 tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati cakkhundriyaü. Cakkhundriye saüvaraü àpajjati. Sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvassaveyyuü tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati sotindriyaü. Sotindriye saüvaraü àpajjati. Ghàõena gandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü ghàõindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvassaveyyuü tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati ghàõindriyaü. Ghàõindriye saüvaraü àpajjati. Jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvassaveyyuü3 tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati jivhindriyaü. Jivhindriye saüvaraü àpajjati. Kàyena phoññhabbaü phusitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü kàyindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvassaveyyuü3 tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati kàyindriyaü. Kàyindriye saüvaraü àpajjati. Manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvassaveyyuü3 tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati manindriyaü. Manindriye saüvaraü àpajjati. So iminà ariyena indriyasaüvarena samannàgato ajjhattaü abyàsekasukhaü pañisaüvedeti. Evaü kho lohicca bhikkhu indriyesu guttadvàro hoti.
1. Atha kho, kesuci.
2. Muddhàbhisinto, kesuci.
3. Anvàsaveyyuü, anvàssaveyyu, kesuci.
50. Katha¤ca lohicca bhikkhu satisampaja¤¤ena samannàgato hoti? Idha lohicca bhikkhu abhikkante pañikkante sampajànakàrã hoti. âlokite vilokite sampajànakàrã hoti. Sami¤jite1 pasàrite sampajànakàrã hoti. Saïghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã hoti. Asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã hoti. Uccàrapassàvakamme sampajànakàrã hoti. Gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã hoti. Evaü kho lohicca bhikkhu satisampaja¤¤ena samannàgato hoti.
[BJT Page 568] [\x 568/]
51. Katha¤ca lohicca bhikkhu santuññho hoti? Idha lohicca bhikkhu santuññho hoti kàyaparihàriyena cãvarena kucchiparihàriyena2 piõóapàtena. So yena yeneva pakkamati samàdàyeva pakkamati. Seyyathàpi lohicca pakkhi sakuõo yena yeneva óeti sapattabhàro'va óeti, evameva kho lohicca bhikkhu santuññho hoti kàyaparihàriyena cãvarena kucchiparihàriyena piõóapàtena. So yena yeneva pakkamati samàdàyeva pakkamati. Evaü kho lohicca bhikkhu santuññho hoti.
43(52). So iminà ca ariyena sãlakkhandhena3 samannàgato iminà ca ariyena indriyasaüvarena samannàgato iminà ca ariyena satisampaja¤¤ena samannàgato imàya ca ariyàya santuññhiyà samannàgato vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà.
44(53). So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati. Abhijjhàya cittaü parisodheti. Byàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã. Byàpàdapadosà cittaü parisodheti. Thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati àlokasa¤¤ã sato sampajàno. Thãnamiddhà cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto. Uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaükathã kusalesu dhammesu. Vicikicchàya cittaü parisodheti.
1. Sammi¤jite, kesuci.
2. Paribhàrikena, sãmu.
3. Iminà sãlakkhandhena, sabbattha.
45(54). Seyyathàpi lohicca puriso iõaü àdàya kammante payojeyya, tassa te kammantà samijjheyyuü, so yàni ca poràõàni iõamålàni tàni ca byantãkareyya, siyà cassa uttariü avasiññhaü dàrabharaõàya, tassa evamassa: "ahaü kho pubbe iõaü àdàya kammante payojesiü. Tassa me te kammantà samijjhiüsu. So'haü yàni ca poràõàni iõamålàni tàni ca byantã akàsiü. Atthi ca me uttariü avasiññhaü dàrabharaõàyà"ti. So tatonidànaü labhetha pàmojjaü, adhigaccheyya somanassaü -
[BJT Page 570] [\x 570/]
46(55). Seyyathàpi lohicca puriso àbàdhiko assa dukkhito bàëhagilàno, bhattaü cassa nacchàdeyya, na cassa kàye balamattà, so aparena samayena tamhà àbàdhà mucceyya, bhatta¤cassa chàdeyya, siyà cassa kàye balamattà, tassa evamassa: "ahaü kho pubbe àbàdhiko ahosiü dukkhito bàëhagilàno. Bhattaü ca me nacchàdesi. Nacassa me àsi kàye balamattà. So'mhi etarahi tamhà àbàdhà mutto bhatta¤ca me chàdeti. Atthi ca me kàye balamattà"ti. So tato nidànaü labhetha pàmojjaü, adhigaccheyya somanassaü -
47(56). Seyyathàpi lohicca puriso bandhanàgàre baddho assa, so aparena samayena tamhà bandhanàgàrà mucceyya sotthinà abbayena1, na cassa ki¤ci bhogànaü vayo, tassa evamassa: "ahaü kho pubbe bandhanàgàre baddho ahosiü. So'mhi etarahi tamhà bandhanàgàrà mutto sotthinà abbayena. Natthi ca me ki¤ci bhogànaü vayo"ti. So tatonidànaü labhetha pàmojjaü, adhigaccheyya somanassaü -
48(57). Seyyathàpi lohicca puriso dàso assa anattàdhãno paràdhãno na yenakàmaïgamo, so aparena samayena tamhà dàsabyà mucceyya attàdhãno aparàdhãno bhujisso yenakàmaïgamo, tassa evamassa: "ahaü kho pubbe dàso ahosiü anattàdhãno paràdhãno na yenakàmaïgamo, so'mhi etarahi tamhà dàsabyà mutto attàdhãno aparàdhãno bhujisso yenakàmaïgamo"ti. So tatonidànaü labhetha pàmojjaü, adhigaccheyya somanassaü -
1. Avyayena, [PTS]
49(59). Seyyathàpi lohicca puriso sadhano sabhogo kantàraddhànamaggaü pañipajjeyya dubbhikkhaü sappañibhayaü. So aparena samayena taü kantàraü nitthareyya, sotthinà gàmantaü anupàpuõeyya khemaü appañibhayaü, tassa evamassa: "ahaü kho pubbe sadhano sabhogo kantàraddhànamaggaü pañipajjiü dubbhikkhaü sappañibhayaü. So'mhi etarahi taü kantàraü tiõõo sotthinà gàmantaü anuppatto khemaü appañibhaya"nti. So tato nidànaü labhetha pàmojjaü adhigaccheyya somanassaü -
50(60). Evameva kho lohicca bhikkhu yathà iõaü yathà rogaü yathà bandhanàgàraü yathà dàsabyaü yathà kantàraddhànamaggaü evaü ime pa¤ca nãvaraõe appahãõe attani samanupassati. Seyyathàpi lohicca ànaõyaü yathà àrogyaü yathà bandhanà mokkhaü yathà bhujissaü yathà khemantabhåmiü evameva kho lohicca bhikkhu ime pa¤ca nãvaraõe pahãõe attani samanupassati.
[BJT Page 572] [\x 572/]
51(61). Tassime pa¤ca nãvaraõe pahãõe attani samanupassato pàmojjaü jàyati. Pamuditassa pãti jàyati. Pãtimanassa kàyo passambhati. Passaddhakàyo sukhaü vedeti. Sukhino cittaü samàdhiyati.
52. So vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü vivekajena pãtisukhena abhisanteti parisanneti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa vivekajena pãtisukhena apphuñaü hoti.
53. Seyyathàpi lohicca dakkho nahàpako và nahàpakantevàsã và kaüsathàle nahànãyavuõõàni àkiritvà udakena paripphosakaü paripphosakaü sanneyya sàyaü nahànãyapiõói snehànugatà snehaparetà santarabàhirà [PTS Page 233] [\q 233/] phuñà snehena na ca paggharaõi, evameva kho lohicca bhikkhu imameva kàyaü vivekajena pãtisukhena abhisanteti parisenteti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa vivekajena pãtisukhena apphuñaü hoti.
54. Yampi lohicca bhikkhu vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü vivekajena pãtisukhena abhisanteti parisanneti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa vivekajena pãtisukhena apphuñaü hoti. Idampi'ssa hoti samàdhismiü.
55. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
56. Puna ca paraü lohicca bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü samàdhijena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa samàdhijena pãtisukhena apphuñaü hoti.
[BJT Page 574] [\x 574/]
57. Seyyathàpi lohicca udakarahado ubbhidodako, tassa nevassa puratthimàya disàya udakassa àyamukhaü, na dakkhiõàya disàya udakassa àyamukhaü, na pacchimàya disàya udakassa àyamukhaü, na uttaràya disàya udakassa àyamukhaü, devo ca na kàlena kàlaü sammà dhàraü anupaveccheyya, atha kho tamhà ca udakarahadà sãtà vàridhàrà ubbhijjitvà tameva udakarahadaü sãtena vàrinà abhisandeyya parisandeyya paripåreyya paripphareyya, nàssa ki¤ci sabbàvato udakarahadassa vàrinà sãtena apphuñaü assa, evameva kho lohicaca bhikkhu imameva kàyaü samàdhijena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa samàdhijena pãtisukhena apphuñaü hoti.
58. Yampi lohicca bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü samàdhijena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa samàdhijena pãtisukhena apphuñaü hoti. Idampi'ssa hoti samàdhismiü.
59. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
60. Puna ca paraü lohicca bhikkhu pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato sampajàno sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti. Yantaü ariyà àcikkhanti: upekkhako satimà sukhavihàrãti tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü nippãtikena sukhena abhisandeti parisandeti paripåreti, parippharati nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa nippãtikena sukhena apphuñaü hoti.
[BJT Page 576] [\x 576/]
61. Seyyathàpi lohicca uppaliniyaü và paduminiyaü và puõóarikiniyaü và appekaccàni uppalàni và padumàni và puõóarãkàni và udake jàtàni udake saüvaddhàni udakànuggàni antonimuggaposãni tàni yàva caggà yàva ca målà sãtena vàrinà abhisannàni parisannàni3 paripåràni, paripphuñàni nàssà ki¤ci sabbàvataü uppalànaü và padumànaü và puõóarãkànaü và sãtena vàrinà apphuñaü assa, evameva kho lohicca bhikkhu imameva kàyaü nippãtikena sukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa nippãtikena sukhena apphuñaü hoti.
62. Yampi lohicca bhikkhu pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato sampajàno sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti. Yantaü ariyà àcikkhanti: upekkhako satimà sukhavihàrãti tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü nippãtikena sukhena abhisandeti parisandeti paripåreti, parippharati nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa nippãtikena sukhena apphuñaü hoti, idampi'ssa hoti samàdhismiü.
63. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
64. Puna ca paraü lohicca bhikkhu sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhamasukhaü upekkhosatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü parisuddhena cetasà pariyodàtena pharitvà nisinno hoti. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa parisuddhena cetasà pariyodàtena apphuñaü hoti.
65. Seyyathàpi lohicca puriso odàtena vatthena sasãsaü pàrupitvà nisinno assa, nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa odàtena vatthena apphuñaü assa, evameva kho lohicca bhikkhu imameva kàyaü parisuddhena cetasà pariyodàtena pharitvà nisinno hoti. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa parisuddhena cetasà pariyodàtena apphuñaü hoti.
66. Puna ca paraü lohicca bhikkhu sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhamasukhaü upekkhosatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü parisuddhena cetasà pariyodàtena pharitvà nisinno hoti. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa parisuddhena cetasà pariyodàtena apphuñaü hoti. Idampi'ssa hoti samàdhismiü.
[BJT Page 578] [\x 578/]
67. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
68. Puna ca paraü lohicca so bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte ¤àõadassanàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So evaü pajànàti: "ayaü kho me kàyo råpã càtummahàbhåtiko màtàpentikasambhavo odanakummàsåpacayo aniccucchàdanaparimaddanabhedaviddhaüsanadhammo. Idaü ca pana me vi¤¤àõaü ettha sitaü ettha pañibaddha'nti.
69. Seyyathàpi lohicca maõi veëuriyo subho jàtimà aññhaüso suparikammakato accho vippasanno anàvilo sabbàkàrasampanno, tatra'ssa suttaü àvutaü nãlaü và pãtaü và lohitaü và odàtaü và paõóusuttaü và. Tamenaü cakkhumà puriso hatthe karitvà paccavekkheyya "ayaü kho maõi veëuriyo subho jàtimà aññhaüso suparikammakato, accho vippasanno anàvilo sabbàkàrasampanno. Tatiradaü suttaü àvutaü nãlaü và pãtaü và lohitaü và odàtaü và paõóusuttaü và"ti. Evameva kho lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàne anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte ¤àõadassanàya cittaü abhinãharati abhinnàmeti. So evaü pajànàti ayaü kho me kàyo råpã càtummahàbhåtiko màtàpettikasambhavo odanakummàsåpacayo aniccucchàdanaparimaddanabhedanaviddhaüsanadhammo. Idaü ca pana me vi¤¤àõaü ettha sitaü ettha pañibaddhanti.
70. Yampi lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte ¤àõadassanàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So evaü pajànàti: "ayaü kho me kàyo råpã càtummahàbhåtiko màtàpentikasambhavo odanakummàsåpacayo aniccucchàdanaparimaddanabhedaviddhaüsanadhammo. Idaü ca pana me vi¤¤àõaü ettha sitaü ettha pañibaddha'nti, idampi'ssa hoti pa¤¤àya.
71. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
[BJT Page 580] [\x 580/]
72. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte manomayaü kàyaü abhinimminanàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So imamhà kàyà a¤¤aü kàyaü abhinimminàti råpiü manomayaü sabbaïgapaccaïgiü abhinindriyaü,
73. Seyyathàpi lohicca puriso mu¤jamhà isikaü pavàheyya. Tassa evamassa: 'ayaü mu¤jo, ayaü isikà. A¤¤o mu¤jo, a¤¤à isikà. Mu¤jamhà tveva isikà pabàëhà'ti. Seyyathàpi và pana lohicca puriso asiü kosiyà pavàheyya, tassa evamassa: 'ayaü asi ayaü kosi, a¤¤o asi a¤¤à kosi, kosiyàtveva asi pavàëho'ti. Seyyathàpi và pana lohicca puriso ahaü karaõóà uddhareyya. Tassa evamassa: 'ayaü ahi ayaü karaõóe, a¤¤o ahi a¤¤o karaõóo, karaõóàtveva ahi ubbhato'ti. Evameva kho lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudrabhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte manomayaü kàyaü abhinimminanàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So imamhà kàyà a¤¤aü kàyaü abhinimminàti råpiü manomayaü sabbaïgapaccaïgiü ahãnindriyaü.
74. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte manomayaü kàyaü abhinimminanàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So imamhà kàyà a¤¤aü kàyaü abhinimminàti råpiü manomayaü sabbaïgapaccaïgiü abhinindriyaü, idampi'ssa hoti pa¤¤àya.
75. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
76. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte iddhividhàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So anekavihitaü iddhividhaü paccanubhoti: eko'pi hutvà bahudhà hoti bahudhàpi hutvà eko hoti, àvãbhàvaü tirobhàvaü tirokuóóaü tiropàkàraü tiropabbataü asajjamàno gacchati seyyathàpi àkàse, pañhaviyà'pi ummujjanimujjaü karoti seyyathàpi udake, udake'pi abhijjamàne gacchati seyyathàpi pañhaviyaü, àkàse'pi pallaïkena kamati seyyathà'pi pakkhã sakuõo. Ime'pi candimasuriye evaümahiddhike evaümahànubhàve pàõinà paràmasati parimajjati. Yàva brahmalokàpi kàyena vasaü vatteti.
[BJT Page 582] [\x 582/]
77. Seyyathàpi lohicca dakkho kumbhakàro và kumbhakàrantevàsã và suparikammakatàya mantikàyaü yaü yadeva bhàjanavikatiü àkaïkheyya taü tadeva kareyya abhinipphàdeyya, seyyathàpi và pana lohicca dakkho dantakàro và dantakàrantevàsã và suparikammakatasmiü dantasmiü yaü yadeva dantavikatiü àkaïkheyya taü tadeva kareyya abhinipphàdeyya, seyyathàpi và pana lohicca dakkho suvaõõakàro và suvaõõakàrentavàsã và suparikammakatasmiü suvaõõasmiü yaü yadeva suvaõõavikatiü àkaïkheyya taü tadeva kareyya abhinipphàdeyya, evavema kho lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte iddhividhàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So anekavihitaü iddhividhaü paccanuhoti: eko'pi hutvà bahudhà hoti. Bahudhà'pi hutvà eko hoti. âvãbhàvaü tirobhàvaü tirokuóóaü tiropàkàraü tiropabbataü asajjamàno gacchati seyyathàpi àkàse. Pañhaviyà'pi ummujjanimujjaü karoti seyyathàpi udake. Udake'pi abhijjamàne gacchati seyyathàpi pañhaviyaü. âkàse'pi pallaïkena kamati seyyathàpi pakkhã sakuõo. Ime'pi candimasuriye evaümahiddhike evaümahànubhàve pàõinà paràmasati parimajjati. Yàva brahmalokà'pi kàyena vasaü vatteti. Samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte iddhividhàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So anekavihitaü iddhividhaü paccanubhoti: eko'pi hutvà bahudhà hoti bahudhàpi hutvà eko hoti, àvãbhàvaü tirobhàvaü tirokuóóaü tiropàkàraü tiropabbataü asajjamàno gacchati seyyathàpi àkàse, pañhaviyà'pi ummujjanimujjaü karoti seyyathàpi udake, udake'pi abhijjamàne gacchati seyyathàpi pañhaviyaü, àkàse'pi pallaïkena kamati seyyathà'pi pakkhã sakuõo. Ime'pi candimasuriye evaümahiddhike evaümahànubhàve pàõinà paràmasati parimajjati. Yàva brahmalokàpi kàyena vasaü vatteti, idampi'ssa hoti pa¤¤àya.
78. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
79. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte dibbàya sotadhàtuyà vittaü abhinãharati abhininnàmeti. So dibbàya sotadhàtuyà visuddhàya atikkantamànusikàya ubho sadde suõàti dibbe ca mànuse ca ye dåre santike ca. Seyyathàpi lohicca puriso addhànamaggapañipanno so suõeyya bherisaddampi mudiïgasaddampi saïkhapaõavadeõóimasaddampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudiïgasaddo iti'pi saïkhapaõavadeõóimasaddo iti'pi. Evameva kho mahàràja bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàne anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte dibbàya sotadhàtuyà cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So dibbàya sotadhàtuyà visuddhàya atikkantamànusikàya ubho sadde suõàti dibbe ca mànuse ca ye dåre santike ca.
80. Yampi lehicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte dibbàya sotadhàtuyà vittaü abhinãharati abhininnàmeti. So dibbàya sotadhàtuyà visuddhàya atikkantamànusikàya ubho sadde suõàti dibbe ca mànuse ca ye dåre santike ca. Seyyathàpi lohicca puriso addhànamaggapañipanno so suõeyya bherisaddampi mudiïgasaddampi saïkhapaõavadeõóimasaddampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudiïgasaddo iti'pi saïkhapaõavadeõóimasaddo iti'pi. Evameva kho mahàràja bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàne anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte dibbàya sotadhàtuyà cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So dibbàya sotadhàtuyà visuddhàya atikkantamànusikàya ubho sadde suõàti dibbe ca mànuse ca ye dåre santike ca, idampi'ssa hoti pa¤¤àya.
[BJT Page 584] [\x 584/]
81. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
82. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte cetopariya¤àõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So parasattànaü parapuggalànaü cetasà ceto paricca pajànàti: "saràgaü và cittaü saràgaü cittanti pajànàti. Vãtaràgaü và cittaü vãtaràgaü cittantipajànàti. Sadesàsaü và cittaü sadosaü cittatanti pajànàti. Vãtadosaü và cittaü vãtadosaü cittanti pajànàti. Samohaü và cittaü samohaü cittanti pajànàti. Vãtamohaü và cittaü vãtamohaü cittanti pajànàti. Saïkhittaü và cittaü saïkhittaü cittanti pajànàti. Vikkhittaü và cittaü vikkhittaü cittanti pajànàti. Mahaggataü và cittaü mahaggataü cittanti pajànàti. Amahaggataü và cittaü amahaggataü cittanti pajànàti. Sauttaraü và cittaü sauttaraü cintanti pajànàti. Anuttaraü và cittaü anuttaraü cittanti pajànàti. Samàhitaü và cittaü samàhitaü cittanti pajànàti. Asamàhitaü và cittaü asamàhitaü cittanti pajànàti. Vimuttaü và cittaü vimuttaü cittanti pajànàti. Avimuttaü và cittaü avimuttaü cittanti pajànàti.
83. Seyyathàpi lohicca itthi và puriso và daharo và yuvà maõóanakajàtiko àdàse và parisuddhe pariyodàte acche và udakapatte sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno sakaõikaü và sakikanti jàneyya, akaõikaü và akaõikanti jàneyya, evameva kho lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte cetopariya¤àõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So parasattànaü parapuggalànaü cetasà ceto paricca pajànàti: saràgaü và cittaü saràgaü cittanti pajànàti vãtaràgaü và cittaü vãtaràgaü cittanti pajànàti. Sadosaü và cittaü sadosaü cittanti pajànàti vãtadosaü và cittaü vãtadosaü cittanti pajànàti. Samohaü và cittaü samohaü cittanti pajànàti vãtamohaü và cittaü vãtamohaü cittanti pajànàti. Saïkhittaü và cittaü saïkhittaü cittanti pajànàta. Vikkhittaü và cittaü vikkhittaü cittanti pajànàti. Mahaggataü và cittaü mahaggataü cittanti pajànàti amahaggataü và cittaü amahaggataü cittanti pajànàti. Sauttaraü và cittaü sauttaraü cittanti pajànàti*. Anuttaraü và cittaü anuttaraü cittanti pajànàti. Samàhitaü và cittaü samàhitaü cittanti pajànàti asamàhitaü và cittaü asamàhitaü cittanti pajànàti. Vimuttaü và cittaü vimuttaü cittanti pajànàti avimuttaü và cittaü avimuttaü cittanti pajànàti.
84. Yampi lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte cetopariya¤àõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So parasattànaü parapuggalànaü cetasà ceto paricca pajànàti: "saràgaü và cittaü saràgaü cittanti pajànàti. Vãtaràgaü và cittaü vãtaràgaü cittantipajànàti. Sadesàsaü và cittaü sadosaü cittatanti pajànàti. Vãtadosaü và cittaü vãtadosaü cittanti pajànàti. Samohaü và cittaü samohaü cittanti pajànàti. Vãtamohaü và cittaü vãtamohaü cittanti pajànàti. Saïkhittaü và cittaü saïkhittaü cittanti pajànàti. Vikkhittaü và cittaü vikkhittaü cittanti pajànàti. Mahaggataü và cittaü mahaggataü cittanti pajànàti. Amahaggataü và cittaü amahaggataü cittanti pajànàti. Sauttaraü và cittaü sauttaraü cintanti pajànàti. Anuttaraü và cittaü anuttaraü cittanti pajànàti. Samàhitaü và cittaü samàhitaü cittanti pajànàti. Asamàhitaü và cittaü asamàhitaü cittanti pajànàti. Vimuttaü và cittaü vimuttaü cittanti pajànàti. Avimuttaü và cittaü avimuttaü cittanti pajànàti, idampi'ssa hoti pa¤¤àya.
[BJT Page 586] [\x 586/]
85. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
86. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte pubbenivàsànussati¤àõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati seyyathãdaü: ekampi jàtiü dve'pi jàtiyo tisso'pi jàtiyo catasso'pi jàtiyo pa¤ca'pi jàtiyo dasa'pi jàtiyo vãsampi jàtiyo tãsaümpi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi aneke'pi saüvaññakappe aneke'pi vivaññakappe aneke'pi saüvaññavivaññakappe amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra upapàdiü tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati.
87. Seyyathàpi lohicca puriso sakamhà gàmà a¤¤aü gàmaü gaccheyya tamhà'pi gàmà a¤¤aü gàmaü gaccheyya, so tamhà gàmà saka¤¤eva gàmaü paccàgaccheyya. Tassa evamassa: 'ahaü kho sakamhà gàmà amuü gàmaü agacchiü tatra evaü aññhàsiü evaü nisãdiü evaü abhàsiü evaü tuõahã ahosiü. Tamhàpi gàmà agacchiü tatràpi evaü aññhàsiü evaü nisãdiü evaü abhàsiü evaü tuõhã ahosiü. So'mpi tamhà gàmà saka¤¤eva gàmaü paccàgato'ti. Evameva kho lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe paràyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte pubbenivàsànussati¤àõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati seyyathãdaü: ekampi jàtiü dve'pi jàtiyo tisso'pi jàtiyo catasso'pi jàtiyo pa¤ca'pi jàtiyo dasa'pi jàtiyo vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi aneke'pi saüvaññakappe aneke'pi vivaññakappe aneke'pi saüvaññavivaññakappe amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra upapàdiü tàtrapàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti.
[BJT Page 588] [\x 588/]
Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Yampi lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte pubbenivàsànussati¤àõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati seyyathãdaü: ekampi jàtiü dve'pi jàtiyo tisso'pi jàtiyo catasso'pi jàtiyo pa¤ca'pi jàtiyo dasa'pi jàtiyo vãsampi jàtiyo tãsaümpi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi aneke'pi saüvaññakappe aneke'pi vivaññakappe aneke'pi saüvaññavivaññakappe amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra upapàdiü tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, idampi'ssa hoti pa¤¤àya.
88. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
89. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàne anaïgaõe vigatu pakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte sattànaü cutåpapàtaõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõite suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti: 'ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõite suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammupage satte pajànàti.
90. Seyyathàpi lohicca majjhe siüghàñake pàsàdo. Tattha cakkhumà puriso ñhito passeyya manusse gehaü pavisante'pi rathiyà vãtisa¤carante'pi majjhe siüghàñake nisinne'pi, tassa evamassa: ete manussà gehaü pavisanti. Ete nikkhamanti. Ete rathiyà vãtisa¤caranti. Ete majjhe saüghàñake nisinnà'ti. Evameva kho lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte sattànaü cutåpapàta¤àõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõite suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti: 'ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà.
[BJT Page 590] [\x 590/]
Te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõite suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti. Yampi lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàne anaïgaõe vigatu pakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte sattànaü cutåpapàtaõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti. So dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõite suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti: 'ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõite suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammupage satte pajànàti, idampi'ssa hoti pa¤¤àya.
91. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
92. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte àsavànaü khaya¤àõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti so idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhagàminãpañipadà'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ime àsavà'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavasamudayo'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodho'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodhagàminãpañipadà'ti yathàbhåtaü pajànàti. Tassa evaü jànato evaü passato kàmàsavàpi cittaü vimuccati bhavàsavàpi cittaü vimuccati avijjàsa vàpi cittaü vimuccati. Vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti. Khãõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõiyaü nàparaü itthattàyàti pajànàti.
[BJT Page 592] [\x 592/]
93. Seyyathàpi lohicca pabbatasaïkhepe udakarabhado accho vippasanno anàvilo. Tattha cakkhumà puriso tãre ñhito passeyya sippisambukampi sakkharakañhalampi macchagumbampã carantampi tiññhantampi. Tassa evamassa: ayaü kho udakarahado accho vippasanno anàvilo. Tatrime sippisambukà'pi sakkharakañhalà'pi caranti'pi tiññhanti'pãti.
94. Evameva kho lohicca bhikkhu evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte àsavànaü khaya¤àõàya cittaü abhinãharati abhininnàmeti so idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhasamudayo'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodho'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü dukkhanirodhagàminã pañipadà'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ime àsavà'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodho'ti yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü àsavanirodhagàminã pañipadà'ti yathàbhåtaü pajànàti.
95. Tassa evaü jànato evaü passato kàmàsavà'pi cittaü vimuccati bhavàsavàpi cittaü vimuccati avijjàsa vàpi cittaü vimuccati. Vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti. Khãõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõiyaü nàparaü itthattàyàti pajànàti.
96. Yasmiü kho lohicca satthari sàvako uëàraü visesaü adhigacchati ayampi kho lohicca satthà yo [PTS Page 234] [\q 234/] loke na codanàraho yo ca panevaråpaü satthàraü codeti, sà codanà abhåtà atacchà adhammikà sàvajjà.
97. Evaü vutte lohicco bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: seyyathàpi bho gotama puriso purisaü narakappapàtaü papatantaü kesesu gahetvà uddharitvà thale patiññhàpeyya, evamevàhaü bhotà gotamena narakappapàtaü papatanto uddharitvà thale patiññhàpito. Abhikkantaü bho gotama. Abhikkantaü bho gotama. Seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya pañicchannaü và vivareyya måëhassa và maggaü àcikkheyya andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintãti, evameva bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
Lohiccasuttaü niññhitaü dvàdasamaü.