[PTS Vol D - 2] [\z D /] [\f II /]
[BJT Vol D - 2] [\z D /] [\w II /]
[BJT Page 334] [\x 334/]
[PTS Page 220] [\q 220/]

Namo tassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa.

6. (19) Mahàgovindasuttaü

1. Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati gijjhakåñe pabbate. Atha kho pa¤casiko gandhabbaputto abhikkantàya rattiyà abhikkantavaõõo kevalakappaü gijjhakåñaü pabbataü obhàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhito kho pa¤casikho gandhabbaputto bhagavantaü etadavoca: yaü kho me bhante devànaü tàvatiüsànaü sammukhà sutaü sammukhà pañiggahitaü, àrocemetaü bhagavato'ti. 'ârocehi me tvaü pa¤casikhà'ti bhagavà avoca.

Devasabhà

2. "Purimàni bhante divasàni purimataràni tadahuposathe paõõarase pavàraõàya puõõàya puõõamàya rattiyà kevalakappà ca devà tàvatiüsà sudhammàyaü sabhàyaü sannisinnà honti sannipatità mahatã ca dibbaparisà samantato sannisinnà honti sannipatità. Cattàro ca mahàràjàno càtuddisà sannisinnà honti. Puratthimàya disàya dhataraññho mahàràjà pacchàbhimukho nisinno hoti deve purakkhatvà dakkhiõàya disàya viråëhako mahàràjà uttaràbhimukho nisinno hoti deve purakkhatvà. Pacchimàya disàya [PTS Page 221] [\q 221/] viråpakkho mahàràjà puratthàbhimukho nisinno hoti deve purakkhatvà. Uttaràya disàya vessavaõo mahàràjà dakkhiõàbhimukho nisinno hoti deve purakkhatvà. Yadà bhante kevalakappà ca devà tàvatiüsà sudhammàyaü sabhàyaü sannisinnà honti, sannipatità mahatã ca dibbaparisà samantato sannisinnà honti sannipatità cattàro ca mahàràjàno càtuddisà nisinnà honti idaü tesaü hoti àsanasmiü atha pacchà amhàkaü àsanaü hoti. Ye te bhante devà bhagavati brahmacariyaü caritvà adhunåpapannà tàvatiüsakàyaü, te a¤¤e deve atirocanti vaõõena ceva yasasà ca. Tenasudaü bhante devà tàvatiüsà attamanà honti pamudità pãtisomanassajàtà 'dibbà vata bho kàyà paripåranti hàyanti asurà kàyà'ti.

[BJT Page 336] [\x 336/]

3. Atha kho bhante sakko devànamindo devànaü tàvatiüsànaü sampasàdaü viditvà imàhi gàthàhi anumodi:

[PTS Page 222] [\q 222/] tena sudaü bhante devà tàvatiüsà bhiyyosomattàya attamanà honti pamudità pãtisomanassajàtà 'dibbà vata bho kàyà paripåranti hàyanti asurà kàyà1'ti.

Aññha yathàbhuccavaõõà

4. Atha kho bhante sakko devànamindo devànaü tàvatiüsànaü sampasàdaü viditvà deve tàvatiüse àmantesi 'iccheyyàtha no tumhe màrisà tassa bhagavato aññha yathàbhucce vaõõe sotunti". 'Icchàma 2 mayaü màrisà tassa bhagavato aññha yathàbhucce vaõõe sotunti'.

Atha kho bhante sakko devànamindo devànaü tàvatiüsànaü bhagavato aññha yathàbhucce vaõõe payirudàhàsi:

Taü kimpa¤¤anti bhonto devà tàvatiüsà yàva¤ca 3 so bhagavà yàva¤ca 3 so bhagavà bahujanahitàya pañipanno bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànaü, evaü bahujanahitàya pañipannaü bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànaü iminàpaïgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi a¤¤atra tena bhagavatà.

----------------

1. Asurakàyà - machasaü. 2. Iccheyyàma - [PTS] 3. Yàva cassa - [PTS]

[BJT Page 338] [\x 338/]

2. Svàkkhàto kho pana tena bhagavatà dhammo sandiññhiko akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhi. Evaü opanayikassa1 dhammassa desetàraü iminàpaïgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarehi a¤¤atra tena bhagavatà.

3. Idaü kusalanti kho pana tena bhagavatà suppa¤¤attaü. Idaü akusalanti suppa¤¤attaü. Idaü [PTS Page 223] [\q 223/] sàvajjanti suppa¤¤attaü. Idaü anavajjanti suppa¤¤attaü. Idaü sevitabbanti suppa¤¤attaü. Idaü na sevitabbanti suppa¤¤attaü. Idaü hãnanti suppa¤¤attaü. Idaü paõãtanti suppa¤¤attaü. Idaü kaõhasukkasappañibhàganti suppa¤¤attaü. Evaü kusalàkusalasàvajjànavajjasevitabbàsevitabbahãnappaõitakaõhasukka sappañibhàgànaü dhammànaü pa¤¤àpetàraü iminàpaïgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi a¤¤atra tena bhagavatà.

4. Suppa¤¤attà kho pana tena bhagavatà sàvakànaü nibbànagàminã pañipadà. Saüsandati nibbàna¤ca pañipadà ca seyyathàpi nàma gaïgodakaü yamunodakena saüsandati sameti evameva suppa¤¤attà tena bhagavatà sàvakànaü nibbànagàminãpañipadà saüsandati nibbàna¤ca pañipadà ca. Evaü nibbànagàminiyà pañipadàya pa¤¤àpetàraü iminà païgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na ca panetarahi, a¤¤atra tena bhagavatà.

5. Abhinipphanno kho pana tassa bhagavato làbho abhinipphanno sãloko yàva ma¤¤e khattiyà sampiyàyamànaråpà viharanti. Vigatamado kho pana so bhagavà àhàraü àhàreti evaü vigatamadaü àhàraü àhàrayamàna 2 iminà païgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi a¤¤atra tena bhagavatà.

6. Laddhasahàyo kho pana so bhagavà sekhàna¤ceva pañipannànaü khãõàsavàna¤ca vusitavataü. Te bhagavà apanujja ekàràmataü anuyuttopi viharati. Evaü ekàràmataü anuyuttaü iminàpaïgena samannàgataü satthàraü neva [PTS Page 224] [\q 224/] atãtaüse samanupassàma na panetarahi a¤¤atra tena bhagavatà,

----------------

1. Opaneyyikassa - machasaü. 2. âhariyamànaü - sã. Mu.

[BJT Page 340] [\x 340/]

7. Yathàvàdã kho pana so bhagavà tathàkàrã, yathàkàrã tathàvàdã, iti yathàvàdã tathàkàrã yathàkàrã tathàvàdã. Evaü dhammànudhammapañipannaü iminàpaïgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi, a¤¤atra tena bhagavatà.

8. Tiõõavicikiccho kho pana so bhagavà vigatakathaükatho pariyositasaükappo ajjhàsayaü àdi brahmacariyaü evaü tiõõavicikicchaü vigatakathaükathaü pariyositasaükappaü ajjhàsayaü àdibrahmacariyaü. Iminà païghena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma. Na panetarahi, a¤¤atra tena bhagavatà ti.

5. Ime kho bhante sakko devànamindo devànaü tàvatiüsànaü bhagavato aññha yathàbhucce vaõõe payirudàhàsi. Tena sudaü bhante devà tàvatiüsà bhiyyosomattàya attamanà honti pamudità pãtisomanassajàtà bhagavato aññha yathàbhucce vaõõe sutvà. Tatra bhante ekacce devà evamàhaüsu:

Aho vata màrisà cattàro sammàsambuddhà loke uppajjeyyuü dhamma¤ca deseyyuü yatharivabhagavà, tadassa bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànni.

Ekacce devà evamàhaüsu: tiññhantu màrisà cattàro sammàsambuddhà, aho vata màrisà tayo sammàsambuddhà loke uppajjeyyuü dhamma¤ca deseyyuü yathariva bhagavà, tadassa bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànanti.

Ekacce devà evamàhaüsu: tiññhantu màrisà tayo sammàsambuddhà, aho vata màrisà dve sammàsambuddhà loke uppajjeyyuü dhamma¤ca deseyyuü yathariva bhagavà. Tadassa bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànanti.

[BJT Page 342] [\x 342/]

6. [PTS Page 225] [\q 225/] evaü vutte bhante sakko devànamindo deve tàvatiüse etadavoca: aññhànaü kho etaü màrisà anavakàso yaü ekissà lokadhàtuyà dve arahanto sammàsambuddhà apubbaü acarimaü uppajjeyyuü. Netaü ñhànaü vijjati. Aho vata màrisà so bhagavà appàbàdho appàtaïko ciraü dãghamaddhànaü tiññheyya. Tadassa bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànanti.

Atha kho bhante yenatthena devà tàvatiüsà sudhammàyaü sabhàyaü sannisinnà honti sannipatità, taü atthaü cintayitvà taü atthaü mantayitvà vuttavacanà nàmidaü cattàro mahàràjàno tasmiü atthe honti. Paccànusiññhavacanà nàmidaü cattàro mahàràjàno tasmiü atthe honti. Sakesu sakesu àsanesu ñhità avipakkantà.

7. Atha kho bhante uttaràya disàya uëàro àloko sa¤jàyi obhàso pàturahosi atikkammeva devànaü devànubhàvaü atha kho bhante sakko devànamindo deve tàvatiüse àmantesi:

Yathà kho màrisà nimittàni dissanti uëàro àloko sa¤jàyati obhàso pàtubhavati brahmà pàtubhavissati brahmuno hetaü pubbanimittaü pàtubhàvàya yadidaü àloko sa¤jàyati obhàso pàtubhavatã ti.

Sanaïkumàrakathà

8. [PTS Page 226] [\q 226/] atha kho bhante devà tàvatiüsà yathàsakesu àsanesu nisãdiüsu "obhàsametaü ¤assàma, yaüvipàko bhavissati sacchi katvà'va naü gamissàmà"ti. Cattàro'pi mahàràjàno yathàsakesu àsanesu nisãdiüsu, "obhàsametaü ¤assàma, yaüvipàko bhavissati sacchi katvà'va naü gamissàmà"ti. Idaü sutvà devà tàvatiüsà ekaggà samàpajjiüsu obhàsametaü ¤assàma, yaüvipàko bhavissati sacchikatvà'va naü gamissàmàti.

[BJT Page 344] [\x 344/]

Yadà bhante brahmà sanaükumàro devànaü tàvatisànaü pàtu bhavati oëàrikaü attabhàvaü abhinimminitvà pàtubhavati. Yo kho pana bhante brahmuno pakativaõõo anabhisambhavanãyo so devànaü tàvatiüsànaü cakkhupathasmiü. Yadà bhante brahmà sanaükumàro devànaü tàvatiüsànaü pàtubhavati so a¤¤e deve atirocati vaõõena ceva yasasà ca. Seyyathàpi bhante sovaõõo viggaho mànusaü viggahaü atirocati, evameva kho bhante yadà brahmà sanaükumàro devànaü tàvatiüsànaü pàtubhavati, so a¤¤e deve atirocati vaõõena ceva yasasà ca. Yadà bhante brahmà sanaükumàro devànaü tàvatiüsànaü pàtubhavati na tassaü parisàyaü koci devo abhivàdeti và paccuññheti và àsanena và nimanteti. Sabbeva tuõhãbhåtà pa¤jalikà pallaïkena nisãdanti 'yassa'dàni devassa pallaïkaü icchissati brahmà sanaükumàro tassa devassa pallaïke nisãdassatã'ti.Yassa kho pana bhante devassa brahmà sanaükumàro pallaïke nisãdati uëàraü so labhati devo vedapañilàbhaü. Uëàraü so labhati devo somanassapañilàbhaü. [PTS Page 227] [\q 227/] seyyathàpi bhante ràjà khattiyo muddhàvasitto adhunàbhisitto rajjena, uëàraü so labhati vedapañilàbhaü uëàraü so labhati somanassapañilàbhaü, evameva kho bhante yassa devassa brahmà sanaükumàro pallaïke nisãdati uëàraü so labhati devo vedapañilàbhaü. Uëàraü so labhati devo somanassa pañilàbhaü.

9. Atha bhante brahmà sanaükumàro devànaü tàvatiüsànaü sampasàdaü viditvà antarahito imàhi gàthàhi anumodi:

[BJT Page 346] [\x 346/]

10. Imamatthaü bhante brahmà sanaükumàro abhàsittha. Imamatthaü bhante brahmuno sanaükumàrassa bhàsato aññhaïgasamannàgato saro hoti vissaññho ca vi¤¤oyyo ca ma¤ju ca savanãyo ca bindu ca avisàrã ca gambhãro ca ninnàdã ca. Yathàparisaü kho pana bhante brahmà sanaükumàro sarena vi¤¤àpeti, na cassa bahiddhà parisàya ghoso niccharati. Yassa kho pana bhante evaü aññhaïgasamannàgato saro hoti so vuccati brahmassaroti.

11. Atha kho bhante devà tàvatiüsà brahmànaü sanaükumàraü etadavocuü: "sàdhu mahàbrahme etadeva mayaü saïkhàya modàma. [PTS Page 228] [\q 228/] atthi ca sakkena devànamindena tassa bhagavato aññha yathàbhuccà vaõõà bhàsità, te ca mayaü saïkhàya modàmà"ti. Atha kho bhante brahmà sanaükumàro sakkaü devànamindaü etadavoca: "sàdhu devànaminda mayampi tassa bhagavato aññha yathàbhucce vaõõesuõeyyàmà"ti.

'Evaü mahàbrahme'ti kho bhante sakko devànamindo brahmuno sanaükumàrassa bhagavato aññha yathàbhucce vaõõe payirudàhàsi.

Taü kimma¤¤ati bhavaü mahàbrahmà yàva¤ca so bhagavà bahujanahitàya pañipanno bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànaü, evaü bahujanahitàya pañipannaü bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànaü, iminàpaïgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma, na panetarahi a¤¤atra tena bhagavatà.

Svakkhàto kho pana tena bhagavatà dhammo sandiññhiko akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhi evaü opanayikassa dhammassa desetàraü iminà païgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi a¤¤atra tena bhagavatà.

[BJT Page 348] [\x 348/]

Idaü kusalanti kho pana tena bhagavatà suppa¤¤attaü. Idaü akusalanti suppa¤¤attaü. Idaü sàvajjaü idaü anavajjaü idaü sevitabbaü idaü na sevitabbaü idaü hãnaü idaü paõãtaü idaü kaõhasukkasappañibhàganti suppa¤¤attaü. Evaü kusalàkusalasàvajjànavajjasevitabbàsevitabbahãnappaõãtakaõhasukkasappañi - bhàgànaü dhammànaü pa¤¤àpetàraü iminàpaïgena samannàgataü satthàraü neva [PTS Page 229] [\q 229/] atãtaüse samanupassàma na panetarahi a¤¤atra tena bhagavatà.

Suppa¤¤attà kho pana tena bhagavatà sàvakànaü nibbànagàminã pañipadà. Saüsandati nibbàna¤ca pañipadà ca seyyathàpi nàma gaïgodakaü yamunodakena saüsandati sameti evameva suppa¤¤attà tena bhagavatà sàvakànaü nibbànagàminãpañipadà saüsandati nibbàna¤ca pañipadà ca. Evaü nibbànagàminiyà pañipadàya pa¤¤àpetàraü iminà païgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi, a¤¤atra tena bhagavatà.

Abhinipphanno kho pana tassa bhagavato làbho abhinipphanno sãloko yàva khattiyà sampiyàyamànaråpà viharanti. Vigatamado kho pana ma¤¤e so bhagavà àhàraü àhàreti evaü vigatamadaü àhàraü àhàrayamànaü iminà païgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi a¤¤atra tena bhagavatà.

Laddhasahàyo kho pana so bhagavà sekhàna¤ceva pañipannànaü khãõàsavàna¤ca vusitavataü. So bhagavà apanujja ekàràmataü anuyuttopi viharati. Evaü ekàràmataü anuyuttaü iminàpaïgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi a¤¤atra tena bhagavatà,

Yathàvàdã kho pana so bhagavà tathàkàrã, yathàkàrã tathàvàdã, iti yathàvàdã tathàkàrã yathàkàrã tathàvàdã. Evaü dhammànudhammapañipannaü iminàpaïgena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi, a¤¤atra tena bhagavatà.

Tiõõavicikiccho kho pana so bhagavà vigatakathaükatho pariyositasaükappo ajjhàsayaü àdi brahmacariyaü [PTS Page 230] [\q 230/] evaü tiõõavicikicchaü vigatakathaükathaü pariyositasaükappaü ajjhàsayaü àdibrahmacariyaü iminà païghena samannàgataü satthàraü neva atãtaüse samanupassàma na panetarahi, a¤¤atra tena bhagavatà ti.

[BJT Page 350] [\x 350/]

10. Ime kho bhante sakko devànamindo brahmuno sanaükumàrassa bhagavato aññha yathàbhucce vaõõe payirudàhàsi. Tena sudaü bhante brahmà sanaükumàro attamano hoti pamudito pãtisomanassajàto bhagavato aññha yathàbhucce vaõõe sutvà. Atha bhante brahmà sanaükumàro oëàrikaü attabhàvaü abhinimminitvà kumàravaõõã hutvà pa¤casikho devànaü tàvatiüsànaü pàturahosi. So vehàsaü abbhuggantvà àkàse antaëikkhe pallaïkena nisãdi. Seyyathàpi bhante balavà puriso supaccatthate và pallaïke same và bhåmibhàge pallaïkena nisãdeyya, evameva kho bhante brahmà sanaükumàro vehàsaü abbhuggantvà àkàse antaëikkhe pallaïkena nisãditvà deve tàvatiüse àmantesi:

Govindabràhmaõavatthu

11. Taü kimma¤¤anti bhonto devà tàvatiüsà. Yàva dãgharattaü mahàpa¤¤o'va so bhagavà ahosi. Bhåtapubbaü bho ràjà disampati nàma ahosi, disampatissa ra¤¤o govindo nàma bràhmaõo purohito ahosi. Disampatissa ra¤¤o reõu nàma kumàro putto ahosi. Govindassa bràhmaõassa jotipàlo nàma màõavo putto ahosi. Iti reõu ca ràjaputto jotipàlo ca màõavo a¤¤e ca chakhattiyà iccete aññha sahàyà ahesuü.

[PTS Page 231] [\q 231/] atha kho bho ahorattànaü accayena govindo bràhmaõo kàlamakàsi. Govinde buhmaõe kàlakate ràjà disampati paridevesã "yasmiü vata bho mayaü samaye govinde bràhmaõe sabbakiccàni sammà vossajjitvà pa¤cahi kàmaguõehi samappità samaïgãbhåtà parivàrema tasmiü no samaye govindo bràhmaõo kàlakato"ti. Evaü vutte bho reõu ràjaputto ràjànaü disampatiü etadavoca: "mà kho tvaü deva govinde bràhmaõe kàlakate atibàëhaü paridevesi. Atthi deva govindassa bràhmaõassa jotipàlo nàma màõavo putto paõóitataro ceva pitarà alamatthadasataro ceva pitarà. Ye'pi'ssa pità atthe anusàsi. Te'pi jotipàlasseva màõavassa anusàsaniyà"ti. 'Evaü kumàrà'ti. 'Evaü devà'ti.

[BJT Page 352] [\x 352/]

12. Atha kho bho ràjà disampati a¤¤ataraü purisaü àmantesi, 'ehi tvaü ambho purisa, yena jotipàlo nàma màõavo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà jotipàlaü màõavaü evaü vadehi: bhavamatthu bhavantaü jotipàlaü màõavaü, ràjà disampati bhavantaü jotipàlaü màõavaü àmantayati, ràjà disampati bhoto jotipàlassa màõavassa dassanakàmo'ti. 'Evaü devà'ti kho bho so puriso disampatissa ra¤¤o pañissutvà yena jotipàlo màõavo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà jotipàlaü màõavaü etadavoca: "bhavamatthu bhavantaü jotipàlaü màõavaü, ràjà disampati bhavantaü jotipàlaü màõavaü àmantayati, [PTS Page 232] [\q 232/] ràjà disampati bhoto jotipàlassa màõavassa dassanakàmo"ti. 'Evaü bho'ti kho so jotipàlo màõavo tassa purisassa pañissutvà yena ràjà disampati tenupasaïkami, upasaïkamitvà disampatinà ra¤¤à saddhiü sammodi, sammodanãyaü kathaü sàrànãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho bho jotipàlaü mànavaü ràjà disampati etadavoca: "anusàsatu no bhavaü jotipàlo, mà no bhavaü jotipàlo anusàsaniyà paccabyàhàsi, pettike taü ñhàne ñhapessàmi, govindiye abhisi¤cissàmã"ti. 'Evaü bho'ti kho so jotipàlo màõavo disampatissa ra¤¤o paccassosi.

13. Atha kho bho ràjà disampati jotipàlaü màõavaü govindiye abhisi¤ci. Pettike ñhàne ñhapesi. Abhisitto jotipàlo màõavo govindiye, pettike ñhàne ñhapito, ye' pi'ssa pità atthe anusàsi te pi atthe anusàsati, ye'pi'ssa pità atthe nànusàsi te'pi atthe anusàsati, ye'pi'ssa pità kammante abhisambhosi, te'pi kammante abhisambhoti, ye'pi'ssa pità kammante nàbhisambhosi te'pi kammante abhisambhoti. Tamenaü manussà evamàhaühu: "govindo vata bho bràhmaõo, mahàgovindo vata bho buhmaõo"ti. Iminà kho evaü bho pariyàyena jotipàlassa màõavassa govindo mahàgovindo'tveva sama¤¤à udapàdi.

[BJT Page 354] [\x 354/]

Ràjasaüvibhàgo

14. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo yena te cha khattiyà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà te cha khattiye etadavoca: disampati kho bho ràjà jiõõo vuddho mahallako addhagato [PTS Page 233] [\q 233/] vayo anuppatto. Ko nu kho pana bho jànàti jãvitaü, ñhànaü kho panetaü vijjati yaü disampatimhi ra¤¤o kàlakate ràjakattàro reõuü ràjaputtaü rajje abhisi¤ceyyuü, àyantu bhonto yena reõu ràjaputto tenupasaïkamatha. Upasaïkamitvà reõuü ràjaputtaü evaü vadetha: "mayaü kho bhoto reõussa sahàyà piyà manàpà appañikkålà, yaüsukho bhavaü taüsukhà mayaü. Yaüdukkho bhavaü taüdukkhà mayaü. Disampati kho bho ràjà jiõõo vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto. Ko nu kho pana bho jànàti jãvitaü, ñhànaü kho panetaü vijjati yaü disampatimhi ra¤¤o kàlakate ràja kattàro bhavantaü reõuü rajje abhisi¤ceyyuü. Sace bhavaü reõu rajjaü labhetha, saüvibhajetha no rajjenà"ti. 'Evaü bho'ti kho bho te cha khattiyà mahàgovindassa bràhmaõassa pañissutvà yena reõu ràjaputto tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà reõuü ràjaputtaü etadavocuü: "mayaü kho bhoto reõussa sahàyà piyà manàpà appañikkålà. Yaüsukho bhavaü taüsukhà mayaü, yaüdukkho bhavaü taüdukkhà mayaü. Disampati kho bho ràjà jiõõo vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto. Ko nu kho pana bho jànàti jãvitaü, ñhànaü kho panetaü vijjati yaü disampatimhi ra¤¤o kàlakate ràjakattàro bhavantaü reõuü rajje abhisi¤ceyyuü. Sace bhavaü reõu rajjaü labhetha, saüvibhajetha no rajjenà"ti "ko nu kho bho a¤¤e mama vijite sukhamedhetha1 a¤¤atra bhavantehi. Sacàhaü bho rajjaü labhissàmi saüvibhajissàmi vo rajjenà"ti.

15. [PTS Page 234] [\q 234/] atha kho bho ahorattànaü accayena ràjà disampati kàlamakàsi. Disampatimhi ra¤¤o kàlakate ràjakattàro reõuü ràjaputtaü rajje abhisi¤ciüsu. Abhisitto reõu rajjena pa¤cahi kàmaguõehi samappito samaïgibhåto paricàreti. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo yena te cha khattiyà tenupasaïkami, upasaïkamitvà te cha khattiye etadavoca: disampati kho bho ràjà kàlakato abhisitto reõu rajjena, pa¤cahi kàmaguõehi samappito samaïgibhåto paricàreti. Ko nu kho pana bho jànàti. Madanãyà kàmà. âyantu bhonto yena reõu ràjà tenupasaïkamatha, upasaïkamitvà reõuü ràjànaü evaü vadetha: disampati kho bho ràjà kàlakato. Abhisitto bhavaü reõu rajjena. Sarati bhavaü taü vacananti.

----------------

1. Sukho bhavetha - machasaü
Sukhaü bhaveyyàtha - syà
Sukhamedheyyàtha - [PTS]
Sukhà bhaveyyàtha - kaü.

[BJT Page 356] [\x 356/]

'Evaü bho'ti kho bho te cha khattiyà mahàgovindassa bràhmaõassa pañissutvà yena reõu ràjà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà reõuü ràjànaü etadavocuü: disampati kho bho ràjà kàlakato, abhisitto bhavaü reõu rajjena. Sarati bhavaü taü vacananti. ' 'Saràmahaü bho taü vacanaü ko nu kho bho pahoti imaü mahàpathaviü uttarena àyàtaü dakkhiõena sakañamukhaü sattadhà samaü suvibhattaü vibhajitunti. " 'Ko nu kho bho a¤¤o pahoti a¤¤atra mahàgovindena bràhmaõenà'ti.

16. Atha kho bho reõu ràjà a¤¤ataraü purisaü àmantesi: ehi tvaü ambho purisa, yena mahàgovindo bràhmaõo tenupasaïkama, upasaïkamitvà mahàgovindaü bràhmaõaü evaü vadehi: 'ràjà taü bhante reõu àmantetã'ti. [PTS Page 235 [\q 235/] ']evaü devà'ti kho bho so puriso reõussa ra¤¤o pañissutvà yena mahàgovindo bràhmaõo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà mahàgovindaü bràhmaõaü etadavoca: 'ràjà taü bhante reõu àmanteti'ti. 'Evaü bhoti kho so mahàgovindo bràhmaõo tassa purisassa pañissutvà yena reõu ràjà tenupasaïkami, upasaïkamitvà reõunà ra¤¤à saddhiü sammodi, sammodanãyaü kathà sàrànãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinnaü kho bho mahàgovindaü bràhmaõaü reõu ràjà etadavoca: etu bhavaü govindo, imaü mahàpathaviü uttarena àyataü dakkhiõena sakañamukhaü sattadhà samaü suvibhattaü vibhajatå'ti. 'Evaü bho'ti kho so mahàgovindo bràhmaõo reõussa ra¤¤o pañissutvà imaü mahàpathaviü uttarena àyataü dakkhiõena sakañamukhaü sattadhà samaü suvibhattaü vibhaji. Sabbàni sakañamukhàni paññhapesi tatra sudaü majjhe reõussa ra¤¤o janapado hoti.

17. [PTS Page 236] [\q 236/] atha kho bho te cha khattiyà yathàsakena làbhena attamanà ahesuü paripuõõasaïkappà "yaü vata no ahosi icchitaü yaü àkaïkhitaü yaü adhippetaü yaü adhipatthitaü. Taü no laddhanti. "

Pañhamabhàõavàraü niññhitaü.

----------------

1. Kàëiïgànaü syà kaü - [PTS] 2. Reõudve dhataraññhà ca machasaü.

[BJT Page 358] [\x 358/]

Kittisaddabbhuggamanaü

18. Atha kho bho te cha khattiyà yena mahàgovindo bràhmaõo tenupasaïkamiüsu upasaïkamitvà mahàgovindaü bràmhaõaü etadavocuü: "yathà kho bhavaü govindo reõussa ra¤¤o sahàyo piyo manàpo appañikkålo, evameva kho bhavaü govindo amhàkampi sahàyo piyo manàpo appañikkålo. Anusàsatu no bhavaü govindo, mà no bhavaü govindo anusàsaniyà paccabyàkàsã'ti. "Evaü bho"ti kho so mahàgovindo bràhmaõo tesaü channaü khattiyànaü paccassosi. Atha kho bho mahàgovindo brahmaõo satta ca ràjàno khattiye muddhàvasatte rajje anusàsi, satta ca bràhmaõamahàsàle, satta ca nhàtakasatàni mante vàcesi.

19. [PTS Page 237] [\q 237/] atha kho bho mahà govindassa bràhmaõassa aparena samayena evaü kalyàõo kittisaddo abbhugga¤chi" sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmànaü passati, sakkhã mahàgovindo bràhmaõo bràhmunà sàkaccheti sallapati mantetã'ti. Atha kho bho mahàgovindassa bràhmaõassa etadahosi: mayhaü kho evaü kalyàõo kittisaddo abbhuggato. 1 Sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmànaü passati sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmunà sàkaccheti sallapati mantetã'ti. Na kho panàhaü brahmànaü passàmi na brahmunà sàkacchemi, na brahmunà sallapàmi na brahmunà mantemi, sutaü kho pana metaü bràhmaõànaü vuddhànaü mahallakànaü àcariyapàcariyànaü bhàsamànànaü: "yo vassike cattàro màse pañisallãyati karuõaü jhànaü jhàyati, so brahmànaü passati brahmunà sàkaccheti brahmunà sallapati brahmunà mantetã"ti yannånàhaü vassike cattàro màse pañisallãyeyyaü karuõaü jhànaü jhàpeyyanti. "

29. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo yena reõu ràjà tenupasaïkami, upasaïkamitvà reõuü ràjànaü etadavoca mayhaü kho bho evaü kalyàõo kittisaddo abbhuggato, sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmànaü passati, sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmunà sàkaccheti sallapati mantetãti. Na kho panàhaü bho bràhmanaü passàmi, na brahmunà sàkacchemi na brahmunà sallapàmi na brahmunà mantemi,

----------------

1. Abbhuggacchi - machasaü.

[BJT Page 360] [\x 360/]

Sutaü kho pana metaü bràhmaõànaü vuddhànaü mahallakànaü àcariyapàcariyànaü bhàsamànànaü: yo vassike cattàro màse pañisallãyati karuõaü jhànaü jhàyati, so brahmànaü passati buhmunà sàkaccheti brahmunà sallapati brahmunà mantetãti. Icchàmahaü bho vassike cattàro màse pañisallãyituü, karuõaü jhànaü jhàyituü, nàmbhi kenaci upasaïkamitabbo a¤¤atra ekena bhattàbhihàrenà"ti. "Yassa'dàni bhavaü govindo kàlaü ma¤¤atã"ti,

21. [PTS Page 238] [\q 238/] atha kho so mahàgovindo bràhmaõo yena te cha khattiyà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà te cha khattiye etadavoca: mayhaü kho bho evaü kalyàõo kittisaddo abbhuggato sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmànaü passati sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmunà sàkaccheti sallapati mantetã ti, na kho panàhaü bho brahmànaü passàmi na brahmunà sàkacchemi na brahmunà sallapàmi na brahmunà mantemi. Sutaü kho pana metaü bràhmaõànaü vuddhànaü mahallakànaü àcariyapàcariyànaü bhàsamànànaü: yo vassike cattàro màse pañisallãyati karuõaü jhànaü jhàyati, so brahmànaü passati brahmunà sàkaccheti brahmunà sallapati brahmunà mantetã'ti. Icchàmahaü bho vassike cattàro màse pañisallãyituü, karuõaü jhànaü jhàyituü nàmhi kenaci upasaïkamitabbo a¤¤atra ekena bhattàbhihàrenà"ti. 'Yassa'dàni bhavaü govindo kàlaü ma¤¤atã'ti.

22. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo yena satta ca bràhmaõamahà sàlà sattaca nhàtakasatàni tenupasaïkami. Upasaïkamitvà satta ca bràhmaõamahàsàle satta ca nhàtakasatàni etadavoca: 'mayhaü kho bho evaü kalyàõo kittisaddo abbhuggato. Sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmànaü passati sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmunà sàkaccheti sallapati mantetã ti. Na kho panàhaü bho brahmànaü passàmi na brahmunà sàkacchemi na brahmunà sallapàmi na brahmunà mantemi. Sutaü kho pana metaü bràhmaõànaü vuddhànaü mahallakànaü àcariyapàcariyànaü bhàsamànànaü: yo vassike cattàro màse pañisallãyati, karuõaü jhànaü jhàyati so brahmànaü passati brahmunà sàkaccheti brahmunà sallapati brahmunà mantetãti. Tenahi 'bho yathà sute yathàpariyatte mante vitthàrena sajjhàyaü karotha, a¤¤ama¤¤aü ca mante vàcetha, icchàmahaü bho vassike cattàro màse pañisallãyituü, karuõaü jhànaü jhàyituü, nàmhi kenaci upasaïkamitabbo a¤¤atra ekena bhattàbhihàrenà"ti. "Yassa'dàni bhavaü govindo kàlaü ma¤¤atã"ti.

[BJT Page 362] [\x 362/]

23. [PTS Page 239] [\q 239/] atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo yena cattàrisà bhariyà sàdisiyo tenupasaïkami, upasaïkamitvà cattàrisà bhariyà sàdisiyo etadavoca: "mayhaü kho hoti evaü kalyàõo kittisaddo abbhuggato; sakkhi mahà govindo bràhmaõo brahmànaü passati, sakkhã mahàgovindo bràhmaõo brahmunà sàkaccheti sallapati mantetã ti. Na kho panàhaü bhotã brahmànaü passàmi na brahmunà sàkacchemi na brahmunà sallapàmi na brahmunà mantemi. Sutaü kho pana metaü bràhmaõànaü vuddhànaü mahallakànaü àcariyapàcariyànaü bhàsamànànaü: yo vassike cattàro màse pañisallãyati, karuõaü jhànaü jhàyatã, so brahmànaü passati brahmunà sàkaccheti brahmunà sallapati brahmunà mantetã ti. Icchàmahaü bhoti vassike cattàro màse pañisallãyituü, karuõaü jhànaü jhàyituü. Nàmhi kenaci upasaïkamitabbo a¤¤atra ekena bhattàbhihàrenà"ti. "Yassa'dàni bhavaü govindo kàlaü ma¤¤atã"ti.

24. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo puratthimena nagarassa navaü santhàgàraü kàràpetvà vassike cattàro màse pañisallãyi, karuõaü jhànaü jhàyi. Nàssu'dha koci upasaïkamati1 a¤¤atra ekena bhattàbhihàrena. Atha kho bho mahàgovindasasa bràhmaõassa catunnaü màsànaü accayena ahu deva ukkaõñhanà ahu paritassanà sutaü kho pana metaü bràhmaõànaü vuddhànaü mahallakànaü àcariyapàcariyànaü bhàsamànànaü: yo vassike cattàro màse pañisallãyati karuõaü jhànaü jhàyati, so brahmànaü passati brahmunà sàkaccheti brahmunà sallapati brahmunà mantetãti. Na kho panàhaü brahmànaü passàmi, na brahmunà sàkacchemi, na brahmunà sallapàmi, na brahmunà mantemã ti.

Brahmunà sàkacchà

25. Atha kho bho brahmunà sanaükumàro mahàgovindassa bràhmaõassa cetasà cetoparivitakkama¤¤àya, [PTS Page 240] [\q 240/] seyyathàpi nàma balavà puriso sami¤jitaü và bàhaü pasàreyya pasàritaü và bàhaü sami¤jeyya. Evameva brahmaloke antarahito mahàgovindassa bràhmaõassa sammukhe pàturahosi. Atha kho bho mahàgovindassa bràhmaõassa ahudeva bhayaü, ahu chambhitattaü, ahu lomahaüso, yathà taü adiññhapubbaü råpaü disvà. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo bhãto saüviggo lomahaññhajàto brahmànaü sanaükumàraü gàthàya ajjhabhàsi:

----------------

1. Upasaïkami - [PTS]

[BJT Page 364] [\x 364/]

26. Atha kho bho mahàgovindassa bràhmaõassa etadahosi: "katàvakàso kho'mhi brahmunà sanaïkumàrena. Kinnu kho ahaü brahmànaü sanaïkumàraü puccheyya, diñañhadhammikaü và atthaü samparàyikaü và"ti. [PTS Page 241] [\q 241/] atha kho bho mahàgovindassa bràhmaõassa etadahosi: "kusalo kho ahaü diññhadhammikànaü atthànaü, a¤¤epi maü diññhadhammikaü atthaü pucchanti, yannånàhaü brahmànaü sanaïkumàraü samparàyika¤¤eva atthaü puccheyyanti. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo brahmànaü sanaïkumàraü gàthàya ajjhabhàsi:

----------------

1. Madhupàka¤ca - machasaü. 2. Karuõedhimutto - machasaü.

[A.] âsanamudakaü pàdyàü madhukalpaü ca pàyasam pratihçhõehi (patigçhõehi) brahma agramabhiharà mite àsanamudakà pàdyàü madhukalpaü ca pàyagham (pàyasaü) pratigçhõami hovinda (govinda) agramabhiharàhi me - mahàvastu. Udakaü pañigaõhàtu no bhavaü agghaü bhavantaü pucchàmi agghaü kurutu no bhavaü - jàtaka 509 dçùñe dharme hitàrthaü và samparàyasukhàya và katàvakà÷o pàccheyaü yaü me manasi pràrthitam (mahàvastu)

[C.] Pçcchàmi brahmaõaü sanatkumàraü kàükùã akàükùã paricàriyeùu kathaükaro kintikaro kimàcaraü pràpnoti manujo mataü brahmalokam - mahàvastu

[D.] Hitvà mamatvaü manujeùu brahme ekotibhåto karuõo viviktaþ niràmagandho virato maithunàto pràpnoti manujo mçtaü brahmalokam (mahàvastu)

[BJT Page 366] [\x 366/]

27. 'Hitvà mamattatti' ahaü bhoto àjànàmi, idhekacco appaü và bhogakkhandhaü pahàya mahantaü và bhogakkhandhaü pahàya appaü và ¤àtiparivaññaü pahàya mahantaü và ¤àtiparivaññaü pahàya kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati. Iti hitvà mamattaü nàhaü bhoto àjànàmi. [PTS Page 242 [\q 242/] ']ekodibhåto'ti ahaü bhoto àjànàmi. Idhekacco vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. Iti 'ekodibhåto'ti ahaü bhoto ajànàmi. 'Karuõàdhimutto'ti ahaü bhoto àjànàmi. Idhekacco karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tathiyaü, tathà catutthaü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharati. Iti karuõàdhimuttoti. Ahaü bhoto àjànàmi. âmagandhe ca kho ahaü bhoto bhàsamànassa na ajànàmi.

28. 'Yathà kho ahaü bhoto àmagandhe bhàsamànassa àjànàmi te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti. ' 'Yassa'dàni bhavaü govindo kàlaü ma¤¤atã'ti.

----------------

1. Kuråtu - machasaü, kuråru - syà kururaññharu - [PTS]. 2. Dubbho - machasaü, dobbho - [PTS] 3. Kaneta - machasaü.

[E.] Ke àmagandhà manujesu brahma etaü na vinda tad vãra bråhi yenàvçtà vàrivahà kukålà apàyikà nirvçtà brahmalokam - mahàvastu.

[F.] Krodho mçùavàda kathaükathà va. . . . . Atimàno. . . . . ärùyà hiüsà paravàdaroùaõa. . . Mahàvastu.

[BJT Page 368] [\x 68/]

Reõuràjà mantanà

Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo yena reõu ràjà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà reõuü ràjànaü etadavoca: a¤¤aü'dàni bhavaü purohitaü pariyesatu yo bhoto rajjaü anusàsissati. Icchàmahaü bho agàrasmà anagàriyaü pabbajituü yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti. "

----------------

[G.] âmantremi mahàràja reõu bhåmipate tava pravrajàmi prajahitvà ràjyaü paurohityaü ca me - mahàvastu.

[H.] Sa cedasti ånaü kàmehi vayaü te pårayàma taü ko và bhavantaü heñheti. . . . . . Bhavàn pità vayaü putro mà govinda pravrajàhi - mahàvastu.

[I.] Na asti ånaü kàmehi heñhayità na vidyati amanuùyavacanaü ÷rutvà. . . . - Mahàvastu.

[J.] Amanuùyo kathaüvarõo kiü và arthamabhàùata yasya vàcaü ÷rutvà jahàsi asmàkaü gçhaü ca kevalam - mahàvastu.

[K.] Sarvato ya yaùñukàmasya upavustatya me sataþ a÷ni prajavàlito àsi ku÷cãraparicchado mahàvastu.

[L.] Tane hammã pràdurabhåd brahma loke sanàtano yasyàhaü vacanaü ÷rutvà jahàmi yuùamàkaü gçhaü ca kevalam - mahàvastu.

[M.] ørad dadhàma vayaü bhavato yathà govindo bhàùati amanuùyavacanaü ÷rutvà kathaü vartema anyathà - mahàvastu.

[BJT Page 370] [\x 370/]

"Sace bhavaü govindo agàrasmà anagàriyaü pabbajissati, mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti.

Chakkhattiyàmantanà 28. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo yena te cha khattiyà tenupasaïkami, upasaïkamitvà te cha khattiye etadavoca: "a¤¤aü' dàni bhavanto purohitaü pariyesantu, yo bhavantànaü rajje anusàsissati. Icchàmahaü bho agàrasmà anagàriyaü pabbajituü yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa, te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti. " Atha kho bho te cha khattiyà ekamantaü apakkamma [PTS Page 245] [\q 245/] evaü samacintesuü. "Ime kho bràhmaõà nàma dhanaluddhà, yannåna mayaü mahàgovindaü bràhmaõaü dhanena sikkheyyàmà"ti. Te mahàgovindaü bràhmaõaü upasaïkamitvà evamàhaüsu, "saüvijjati kho bho imesu sattasu rajjesu pahutaü sàpateyyaü, tato bhoto yàvatakena attho tàvatakaü àharãyatanti. "

"Alaü bho mamapidaü pahåtaü sàpateyyaü bhavantànaü yeva vàbhasà tamahaü sabbaü pahàya agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi. Yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa, te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti.

Atha kho bho te cha khattiyà ekamantaü apakkamma evaü samacintesuü: ime kho bràhmaõà nàma itthiluddhà. Yannåna mayaü mahàgovindaü bràhmaõaü itthihi sikkheyyàmà ti. Te mahàgovindaü bràhmaõaü upasaïkamitvà evamàhaüsu: saüvijjanti kho bho imesu sattasu rajjesu pahutà itthiyo. Tato bhoto yàvatikàhi attho, tàvatikà ànãyyantanti.

"Alaü bho, mamapi tà cattàrisà bhariyà tàdisiyo tà'pàhaü sabbà pahàya agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi. Yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa, te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti. "

[BJT Page 372] [\x 372/]

29. [PTS Page 246] [\q 246/] sace bhavaü govindo agàrasmà anagàriyaü pabbajissati, mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatãti.

30. "Tena hi bhavaü govindo satta vassàni àgametu, sattannaü vassànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti.

"Aticiraü kho bho satta vassàni. Nàhaü sakkomi bhavante sattavassàni àgametuü ko nu kho pana bho jànàti jãvitànaü gamanãyo samparàyo mantàyaü boddhabbaü, kattabbaü kusalaü caritabbaü brahmacariyaü, natthi jàtassa amaraõaü. Yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandho bhàsamànassa te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti. " "Tena hi bhavaü govindo chabbassàni àgametu, chabbassannaü vassànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. Tena hi bhavaü govindo pa¤ca vassàni àgametu, pa¤cannaü vassànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. Tena hi bhavaü govindo cattàri vassàni àgametu, catunnaü vassànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. Tena hi bhavaü govindo tãõi vassàni àgametu, tiõõaü vassànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. Tena hi bhavaü govindo dve vassàni àgametu, dvinanaü vassànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. Tena hi bhavaü govindo ekaü vassaü àgametu. Ekassa vassassa accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti.

"Aticiraü kho bho ekaü vassaü, nàhaü sakkomi [PTS Page 247] [\q 247/] bhavante ekaü vassaü àgametuü. Ko nu kho pana bho jànàti jãvitànàü gamanãyo samparàyo mantàyaü boddhabbaü. Katabbaü kusalaü, caritabbaü brahmacariyaü, natthi jàtassa amaraõaü. Yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa, te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti.

"Tena hi bhavaü govindho satta màsàni àgametu. Sattannaü mànàsaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti.

----------------

[N.] Sacejjahatha kàmàni yatra raktàþ pçthagjanàþ sastaü bhaved dçóhãbhavatha kùantãbala samàhità - mahàvastu.

[O.] Eùa màrgo brahmapure eùa màrgaþ sanàtanaþ saddharmaviyibhiràkhyàto brahmalokopapattaye - mahàvastu.

[BJT Page 374] [\x 374/]

"Aticiraü kho bho satta màsàni. Nàhaü sakkomi bhavante satta màsàni àgametuü. Ko nu kho pana bho jànàti jãvitànaü? Gamanãyo samparàyo, mantàya boddhabbaü kattabbaü kusalaü caritabbaü buhmacariyaü natthi jàtassa amaraõaü. Yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti. "

"Tena hi bhavaü govindo cha màsàni àgametu. Cha màsànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. "Tena hi bhavaü govindo pa¤ca màsàni àgametu. Pa¤cannaü màsànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. "Tena hi bhavaü govindo cattàri màsàni àgametu. Catunnaü màsànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. "Tena hi bhavaü govindo dve màsàni àgametu. Dvinnaü màsànaü accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. "Tena hi bhavaü govindo ekaü màsaü àgametu. Ekamàsassa accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti. "Tena hi bhavaü govindo addhamàsaü àgametu. Addhamàsassa accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti.

Aticiraü kho bho so addhamàso. Nàhaü sakkomi bhavante addhamàsaü àgametuü ko nu kho pana bho jànàti jãvitànaü. Gamanãyo samparàyo, mantàya boddhabbaü kattabbaü kusalaü caritabbaü brahmacariyaü natthi jàtassa amaraõaü. Yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti. "

[PTS Page 248] [\q 248/] tena hi bhavaü govindo sattàhaü àgametu, yàva mayaü sake puttabhàtaro rajjena1 anusàsissàma. Sattàhassa accayena mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti.

"Na ciraü kho bho sattàhaü, àgamessàmahaü bhavante sattàhanti"

Bràhmaõamahàsàlàdãnaü àmantanà

30. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo yena te satta ca bràhmaõamahàsàlà satta ca nahàtakasatàni tenupasaïkami. Upasaïkamitvà satta ca bràhmaõamahàsàle satta ca nahàtakasatàni etadavoca: a¤¤aü'dàni bhavanto àcariyaü pariyesantu yo bhavantànaü mante vàcessati. Icchàmahaü bho agàrasmà anagàriyaü pabbajituü yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti. "

----------------

1. Rajje (syà)

[BJT Page 376] [\x 376/]

"Mà bhavaü govindo agàrasmà anagàriyaü pabbaji. Pabbajjà bho appesakkhà ca appalàbhà ca brahma¤¤aü mahesakkha¤ca mahàlàbha¤càti. "Mà bhavanto evaü avavuttha "pabbajjà appesakkhà ca appalàbhà ca, brahma¤¤aü mahesakkha¤ca mahàlàbha¤cà"ti. Ko nu kho bho a¤¤atra mayà mahesakkhataro và mahàlàbhataro và? Ahaü hi bho etarahi ràjà'va ra¤¤aü, brahmà'va brahmànaü, devàtà'va gahapatikànaü. Tamahaü sabbaü pahàya agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi. Yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa, te na sunimmadayà [PTS Page 249] [\q 249/] agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bho agàrasmà anagàriyanti. "Sace bhavaü govindo agàrasmà anagàriyaü pabbajissati, mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti.

Bhariyànaü àmantanà

31. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo yena cattàrisà ca bhariyà sàdisiyo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà cattàrisà bhariyà sàdisiyo etadavoca: yà bhotãnaü icchati sakàni và ¤àtikulàni gacchatu, a¤¤aü và bhattàraü pariyesatu. Icchàmahaü bhoti agàrasmà anagàriyaü pabbajituü. Yathà kho pana me sutaü brahmuno àmagandhe bhàsamànassa, te na sunimmadayà agàraü ajjhàvasatà. Pabbajissàmahaü bhotã agàrasmà anagàriyanti. "

"Tva¤¤eva no ¤àti ¤àtikàmànaü, tvaü pana bhattà bhattukàkàmànaü. Sace bhavaü govindo agàrasmà anagàriyaü pabbajissati, mayampi agàrasmà anagàriyaü pabbajissàma. Atha yà te gati sà no gati bhavissatã"ti.

Mahàgovindapabbajjà

32. Atha kho bho mahàgovindo bràhmaõo tassa sattàhassa accayena kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbaji. Pabbajitaü pana mahàgovindaü bràhmaõaü satta ca ràjàno khattiyà muddhàvasittà, satta ca bràhmaõamahàsàlà satta ca nahàtakasatàni, cattàrisà ca bhariyà sàdisiyo, anekàni ca khattiyasahassàni, anekàni ca bràhmaõasahassàni, anekàni ca gahapatisahassàni, anekehi ca itthàgàrehi itthikàyo kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà mahàgovindaü bràhmaõaü agàrasmà anagàriyaü pabbajitaü anupabbajiüsu. Tàya sudaü bho parisàya parivuto mahàgovindo bràhmaõo gàmanãgamaràjadhànãsu [PTS Page 250] [\q 250/] càrikaü carati. Yaü kho pana bho tena samayena mahàgovindo bràhmaõo gàmaü và nigamaü và upasaïkamati tattha ràjà'va hoti ra¤¤aü, brahmà'va bràhmaõànaü, devatà'va gahapatikànaü.

[BJT Page 378] [\x 378/]

Tena kho pana samayena manussà khipanti và upakkhalanti và, te evamàhaüsu: 'namatthu mahàgovindassa bràhmaõassa, namatthu sattapurohitassà'ti.

33. Mahàgovindo bho bràhmaõo mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà vihàsi. Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà vihàsi. Upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà vihàsi. Sàvakàna¤ca brahmalokasahabyatàya maggaü desesi.

34. Ye kho pana bho tena samayena mahàgovindassa bràhmaõassa sàvakà sabbena sabbaü sàsanaü àjàniüsu, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü brahmalokaü upapajjiüsu. Ye na sabbena sabbaü sàsanaü àjàniüsu, te kàyassa bhedà parammaraõà appekacce paranimmitavasavattãnaü devànaü sahabyataü upapajjiüsu, appekacce nimmàõaratãnaü devànaü sahabyataü upapajjiüsu. Appekacce tusitànaü devànaü sahabyataü upapajjiüsu. Appekacce yàmànaü devànaü [PTS Page 251] [\q 251/] sahabyataü upapajjiüsu, appekacce tàvatiüsànaü devànaü sahabyataü upapajjiüsu, appekacce càtummahàràjikànaü devànaü sahabyataü upapajjiüsu. Ye sabbanihãnaü kàyaü paripåresuü te gandhabbakàyaü paripåresuü.

Iti kho pana sabbesaü yeva tesaü kulaputtànaü amoghà pabbajjà ahosi ava¤jhà saphalà saudrayà"ti.

35. "Sarati taü bhagavà"ti.

[BJT Page 380] [\x 380/]

"Saràmahaü pa¤casikha, ahaü tena samayena mahàgovindo bràhmaõo ahosiü ahaü tesaü sàvakànaü brahmalokasahabyatàya maggaü desesiü. Taü kho pana me pa¤casikha, brahmacariyaü na nibbidàya na viràgàya na nirodhàya na upasamàya na abhi¤¤àya na sambodhàya na nibbànàya saüvattati, yàvadeva brahma lokupapattiyà.

Idaü kho pana me pa¤casikha, brahmacariyaü ekantanibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati, ti katama¤ca taü pa¤casikha, brahmacariyaü ekanta nibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati? Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo, seyyathãdaü? Sammàdiññhi sammà saïkappo sammàvàcà sammàkammanto sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi. Idaü kho taü pa¤casikha, brahmacariyaü ekantanibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

36. Ye kho pana me pa¤casikha sàvakà sabbena sabbaü sàsanaü àjànanti, te àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü [PTS Page 252] [\q 252/] abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharanti ye na sabbena sabbaü sàsanaü àjànanti, te pa¤cannaü orambhàgiyànaü saü¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtikà honti, tattha parinibbàyino anàvattidhammà tasmà lokà. Ye na sabbena sabbaü sàsanaü àjànanti, appekacce tiõõaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà tanuttà sakadàgàmino honti, sakideva imaü lokaü ràgadosamohànaü àgantvà dukkhantassaü karissanti. Ye na sabbena sabbaü sàsanaü àjànanti appekacce tiõõaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà sotàpannà honti avinipàtadhammà niyatà sambodhiparàyaõà. Iti kho pa¤casikha, sabbesaü yeva imesaü kulaputtànaü amoghà pabbajjà ava¤jhà saphalà saudrayà"ti.

Idamavo ca bhagavà, attamano pa¤casikho gandhabbaputto bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà tatthevantaradhàyã ti.

Mahàgovindasuttaüchaññhaü.