[PTS Vol D - 3] [\z D /] [\f III /]
[BJT Vol D - 3] [\z D /] [\w III /]
[BJT Page 136] [\x 136/]
[PTS Page 080] [\q 80/]

Namo tassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa

4. (27) Agga¤¤asuttaü

1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati pubbàràme migàramàtupàsàde. Tena kho pana samayena vàseññhabhàradvàjà bhikkhåsu parivasanti1 bhikkhubhàvaü àkaïkhamànà. Atha kho bhagavà sàyaõhasamayaü pañisallànà vuññhito pàsàdà orohitvà pàsà pacchàyàyaü2 abbhokàse caïkamati. Addasà kho vàseññho bhagavantaü sàyanhasamayaü pañisallànà vuññhitaü pàsàdà orohitvà pàsàdapacchàyàyaü abbhokàse caïkamantaü. Disvàna bhàradvàjaü àmantesi: "ayaü àvuso bhàradvàja, bhagavà sàyaõhasamayaü pañisallànà vuññhito pàsàdà orohitvà pàsàdapacchàyàyaü abbhokàse caïkamati. âyàmàvuso bhàradvàja, yena bhagavà tenupasaïkamissàma. Appevanàma labheyyàma bhagavato santikà3 dhammiü kathaü savaõàyà"ti. 'Evamàvuso'ti kho bhàradvàjo vàseññhassa paccassosi. Atha kho vàseññhabhàradvàjà yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà bhagavantaü caïkamantaü anucaïkamiüsu.

2. Atha kho bhagavà vàseññhaü àmantesi: ' [PTS Page 081] [\q 81/] tumhe khvattha vàseññhà, bràhmaõajaccà bràhmaõakulãnà bràhmaõakulà agàrasmà anagàriyaü pabbajità. Kacci vo vàseññhà bràhmaõà na akkosanti na paribhàsantã'ti.

"Taggha no bhante, bràhmaõà akkosanti paribhàsanti attaråpàya paribhàsàya paripuõõàya no aparipuõõàyà"ti.

"Yathà kathaü pana vo vàseññhà, bràhmaõà akkosanti paribhàsanti attaråpàya paribhàsàya paripuõõàya no aparipuõõàyà'ti. "

- - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Pañivasati - sãmu. 2. Pàsàdacchàyàyaü - kam. 3. Samamukhà - syà kam.

[BJT Page 138] [\x 138/]

Bràhmaõà bhante, evamàhaüsu: "bràhmaõo'va seññho vaõõo hãnà a¤¤e vaõõà bràhmaõo'va sukko vaõõo, kaõhà a¤¤e vaõõà1. Bràhmaõà'va sujjhanti no abràhmaõà bràhmaõà'va brahmuno puttà orasà mukhato jàtà brahmajà brahmanimmità brahmadàyàdà. Te tumhe seññhaü vaõõaü hitvà hãnamattha vaõõaü ajjhupagatà, yadidaü muõaóake samaõake ibbhe kaõhe bandhupàdàpacce. Tayidaü na sàdhu, tayidaü nappañiråpaü, yaü tumhe seññhaü vaõõaü hitvà hãnamattha vaõõaü ajjhupagatà, yadidaü muõóake samaõake ibbhe kaõhe bandhupàdàpacce"ti. Evaü kho no bhante, bràhmaõà akkosanti paribhàsanti attaråpàya paribhàsàya paripuõõàya no aparipuõõàyà"ti.

"Taggha vo vàseññhà, bràhmaõà poràõaü asarantà evamàhaüsu: bràhmano'va seññho vaõõo, hãnà a¤¤e vaõõà, bràhmaõo' sukko vaõõo, kaõhà a¤¤e vaõõà, bràhmaõà'va sujjhanti no abràhmaõà, bràhmaõà'va brahamuno puttà orasà mukhato jàtà buhmajà brahmanimmità buhmadàyàdà"ti. Dissanti kho pana vàseññhà, bràhmaõànaü bràhmaõiyo utuniyo'pi gabbhiniyo'pi [PTS Page 082] [\q 82/] vijàyamàna'pi jàyamànà'pi. Te ca bràhmaõà yonijà'va samànà evamàhaüsu: bràhmaõo'va seññho vaõõo "bràhmaõo'va seññho vaõõo hãnà a¤¤e vaõõà bràhmaõo'va sukko vaõõo, kaõhà a¤¤e vaõõà1. Bràhmaõà'va sujjhanti no abràhmaõà bràhmaõà'va brahmuno puttà orasà mukhato jàtà brahmajà brahmanimmità brahmadàyàdà'ti. Te ca bràhmaõa¤ceva abbhàcikkhanti [C1] musà va bhàsanti bahu¤ca apu¤¤aü pasavanti.

Càtuvaõõasuddhi

3. Cattàro' me vàseññhà, vaõõà, khattiyà bràhmaõà vessà suddà. Khattiyo'pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã kàmesu micchàcàrã musàvàdã pisuõàvàco pharusàvàco samphappalàpã abhijjhàlå byàpannacitto micchàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye'me dhammà akusalà akusalasaïkhàtà sàvajjà sàvajjasaïkhàtà asevitabbà asevitabbasaïkhàtà na alamariyà na alamariyasaïkhàtà, kaõhà kaõhavipàkà vi¤¤ågarahità, khattiye'pi te idhekacce sandissanti. Bràhmaõo'pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã kàmesu micchàcàrã musàvàdã pisuõàvàco pharusàvàco samphappalàpã abhijjhàlå byàpannacitto micchàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye'me dhammà akusalà akusalasaïkhàtà sàvajjà sàvajjasaïkhàtà asevitabbà asevitabbasaïkhàtà na alamariyà na alamariyasaïkhàtà, kaõhà kaõhavipàkà vi¤¤ågarahità, bràhmaõo'pi te idhekacce sandissanti. Vesso'pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã kàmesu micchàcàrã musàvàdã pisuõàvàco pharusàvàco samphappalàpã abhijjhàlå byàpannacitto micchàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye'me dhammà akusalà akusalasaïkhàtà sàvajjà sàvajjasaïkhàtà asevitabbà asevitabbasaïkhàtà na alamariyà na alamariyasaïkhàtà, kaõhà kaõhavipàkà vi¤¤ågarahità, vesso'pi te idhekacce sandissanti. Suddo'pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã kàmesu micchàcàrã musàvàdã pisuõàvàco pharusàvàco sampapphalàpã abhijjhàlå byàpannacitto micchàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye'me dhammà akusalà akusalasaïkhàtà sàvajjà sàvajjasaïkhàtà asevitabbà asevitabbasaïkhàtà na alamariyà na alamariyasaïkhàtà, kaõhà kaõhavipàkà vi¤¤ågarahità, sudde'pi te idhekacce sandissanti.

- - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Kaõehà a¤¤o vaõõo - [PTS]

[BJT Page: 140 [\x 140/] ]

Khattiyo pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato, kàmesu micchàcàrà pañivirato, musàvàdà pañivirato, pisuõàya vàcàya pañivirato, pharusàya vàcàya pañivirato, samphappalàpà pañivirato, anabhijjhàlå abyàpannacitto sammàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye'me dhammà kusalà kusalasaïkhàtà anavajjà anavajjasaïkhàtà sevitabbà sevitabbasaïkhàtà alamariyà alamariyasaïkhàtà, sukkà sukkavipàkà vi¤¤åppasatthà, khattiye'pi te vàseññhà, idhekacce sandissanti.

Bràhmaõo'pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato, kàmesu micchàcàrà pañivirato, musàvàdà pañivirato, pisuõàya vàcàya pañivirato, pharusàya vàcàya pañivirato, samphappalàpà pañivirato, anabhijjhàlå abyàpannacitto sammàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye'me dhammà kusalà kusalasaïkhàtà anavajjà anavajjasaïkhàtà sevitabbà sevitabbasaïkhàtà alamariyà alamariyasaïkhàtà, sukkà sukkavipàkà vi¤¤åppasatthà, bràhmaõo pi te vàseññhà idhekacce sandissanti. Vesso'pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato, kàmesu micchàcàrà pañivirato, musàvàdà pañivirato, pisuõàya vàcàya pañivirato, pharusàya vàcàya pañivirato, samphappalàpà pañivirato, anabhijjhàlå abyàpannacitto sammàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye'me dhammà kusalà kusalasaïkhàtà anavajjà anavajjasaïkhàtà sevitabbà sevitabbasaïkhàtà alamariyà alamariyasaïkhàtà, sukkà sukkavipàkà vi¤¤åppasatthà, vesso'pi te vàseññhà, idhekacce sandissanti. Suddo'pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato, kàmesu micchàcàrà pañivirato, musàvàdà pañivirato, pisuõàya vàcàya pañivirato, pharusàya vàcàya pañivirato, samphappalàpà pañivirato, [PTS Page 083] [\q 83/] anabhijjhàlå abyàpannacitto sammàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye'me dhammà kusalà kusalasaïkhàtà anavajjà anavajjasaïkhàtà sevitabbà sevitabbasaïkhàtà alamariyà alamariyasaïkhàtà, sukkà sukkavipàkà vi¤¤åppasatthà, sudde'pi te vàseññhà, idhekacce sandissanti.

Imesu kho vàseññhà, catusu vaõõesu evaü ubhayavokiõõesu vattamànesu kaõhasukkesu dhammesu vi¤¤ågarahitesu ceva vi¤¤åppasatthesu ca. Yadettha bràhmaõà evamàhaüsu; bràhmaõo'va seññho vaõõo hãnà a¤¤e vaõõà, bràhmaõo'va sukko vaõõo kaõhà a¤¤e vaõõà, bràhmaõà'va sujjhanti no abràhmaõà, bràhmaõà'va brahmuno puttà orasà mukhato jàtà brahmajà brahmanimmità brahmadàyàda"ti, taü tesaü vi¤¤å nànujànanti. Taü kissa hetu? Imesaü hi vàseññhà, catunnaü vaõõànaü yo hoti bhikkhu arahaü khãõàsavo vusitavà katakaraõãyo ohitabhàro anuppattasadattho parikkhãõabhavasaüyojano sammada¤¤àvimutto, sonesaü2 aggamakkhàyati. Dhammeneva no adhammena. Dhammo hi vàseññhà, seññho janetasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàyeca3.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Vi¤¤åpasatthà (syà) 2. Tesaü. [PTS] 3. Abhisamaparàya¤ca. (Machasaü [PTS]

[BJT Page 142] [\x 142/]

4. Tadaminàpetaü vàseññhà, pariyàyena veditabbaü yathà dhammova seññho janetasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàye1ca. Jànàti kho pana vàseññhà, ràjà pasenadã kosalo "samaõo gotamo anuttaro sakyakulà pabbajito"ti. Sakyà kho pana vàseññhà, ra¤¤o pasenadino kosalassa anantarà anuyuttà bhavanti. Karonti kho vàseññhà, sakyà ra¤¤e pasenadimhi kosale nipaccakàraü abhivàdanaü paccuñhànaü a¤jalikammaü sàmãcikammaü. Iti kho vàseññhà, yaü karonti sakyà ra¤¤e pasenadimhi kosale nipaccakàraü abhivàdanaü paccuññhànaü a¤jalikammaü sàmãcikammaü, [PTS Page 084] [\q 84/] karoti taü ràjà pasenadã kosalo tathàgate nipaccakàraü abhivàdanaü paccuññhànaü a¤jalikammaü sàmãcikammaü. Nanu2 'sujàto samaõo gotamo, dujjàto3 ' hamasmi, balavà samaõo gotamo dubbalo'hamasmi, pàsàdiko samaõo gotamo dubbaõõo' hamasmi, mahesakkho samaõo gotamo, appesakkho' hamasmi"ti. Atha kho naü dhammaü yeva sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno evaü ràjà pasenadi kosalo tathàgate nipaccakàraü karoti abhivàdanaü paccuññhànaü a¤jalikammaü sàmãcikammaü. Iminà'pi kho etaü vàseññhà, pariyàyena veditabbaü yathà dhammo'va seññho jane'tasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàye1ca. Tumhe khvattha vàseññhà, nànàjaccà nànànàmà nànàgottà nànàkulà agàrasmà anagàriyaü pabbajità. 'Ke tumhe?'Ti puññhà samànà, 'samaõà sakyàputtiyamhà'ti pañijànàtha. Yassa kho panassa vàseññhà, tathàgate saddhà niviññhà målajàtà patiññhità daëhà asaühàriyà4 samaõena và bràhmaõena và devena và màrena và brahmunà và kenaci và lokasmiü, tassetaü kallaü vacanàya: bhagavato'mhi putto oraso mukhato jàto dhammajo dhammanimmito dhammadàyàdo'ti. Taü kissa hetu? Tathàgatassa hetaü vàseññhà, adhivacanaü dhammakàyo itipi, brahmakàyo itipi, dhammabhuto iti pi, brahmabhuto iti pi.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Abhisamparàyaüca (machasaü. Sãmu) 2. Nanaü, machasaü 3.Dujàto. Syà 4. Asaühàrikà [PTS]

[BJT Page 144] [\x 144/]

5. Hoti kho so vàseññhà, samayo yaü kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena ayaü loko saüvaññati. Saüvaññamàne loke yebhuyyena sattà àbhassarasaüvattanikà honti. Te tattha honti manomayà pãtibhakkhà sayampabhà attalikkhavarà subhaññhàyino ciraü dãghamaddhànaü tiññhanti. Hoti kho so vàseññhà, samayo yaü kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena ayaü loko vivaññati. Vivaññamàne loke yebhuyyena sattà àbhassarakàyà [PTS Page 085] [\q 85/] cavitvà itthattaü àgacchanti. Te'dha honti manomayà pãtibhakkhà sayampabhà antalikkhavarà subhaññhàyino. Ciraü dãghamaddhànaü tiññhanti.

Rasapañhavipàtubhàvo.

6. Ekodakãbhåtaü kho pana vàseññhà, tena samayena hoti andhakàro andhakàratimisà. Na candimasuriyà pa¤¤àyanti, na nakkhattàni tàrakaråpàni pa¤¤àyanti, na rattindivà pa¤¤àyanti, na màsaddhamàsà1 pa¤¤àyanti, na utusaüvaccharà pa¤¤àyanti, na itthipumà2 pa¤¤àyanti. Sattà sattàtveva saïkhaü gacchanti. Atha kho tesaü vàseññhà, sattànaü kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena rasà pañhavã udakasmiü samatàni3 seyyathàpi nàma payaso3 tattassa5 nibbàyamànassa upari santànakaü hoti, eva meva kho sà pàturahosi. Sà ahosi vaõõasampannà gandhasampannà rasasampannà. Seyyathàpi nàma sampannaü và sappi sampannaü và navanãtaü, evaü vaõõà ahosi, seyyathàpi nàma khuddamadhu6 aneëakaü7 evamassàdà ahosi.

Atha kho vàseññhà, a¤¤ataro satto lolajàtiko, 'ambho kimevidaü bhavissatã'ti rasaü pañhaviü aïguliyà sàyi. Tassa rasaü pañhaviü aïguliyà sàyato acchàdesi, taõhà cassa8 okkami. A¤¤e'pi kho vàseññhà, sattà tassa sattassa diññhànugatiü àpajjamànà rasaü pañhaviü aïguliyà sàyiüsu. Nesaü rasaü pañhaviü aïguliyà sàyataü acchàdesi, taõhà ca tesaü okkami.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Màsaóóhamàsà - machasaü 2. Na itthipurisà. Syà 3.Samatani - machasaü, samantànã. Syà 4. Pàyàso (sã) 5. Takkassa (sãmu) 6. Khuddaü madhu - kam, khuddamadhuü - machasaü. 7.Anelakaü - [PTS] 8. Passa. Syà.

[BJT Page 146] [\x 146/]

Candimasuriyàdipàtubhàvo

Atha kho te vàseññhà, sattà rasaü pañhaviü hatthehi àluppakàrakaü upakkamiüsu paribu¤jituü. Yatho [PTS Page 086] [\q 86/] kho te1 vàseññhà, sattà rasaü pañhaviü hatthehi àluppakàrakaü upakkamiüsu paribhu¤jituü. Atha kho tesaü vàseññhà, sattànaü sayampabhà antaradhàyi. Sayampabhàya antarahitàya candimasuriyà pàturahesuü. Candimasuriyesu pàtubhutesu, nakkhattàni tàrakàråpàni pàturahesuü, rattindivà pa¤¤àyiüsu. Rattindivesu pa¤¤àyamànesu, màsaddhamàsà pa¤¤àyiüsu. Màsaddhamàsesu pa¤¤àyamànesu utusaüvaccharà pa¤¤àyiüsu. Ettàvatà kho vàseññhà, ayaü loko puna vivañño hoti.

7. Atha kho te vàseññhà, sattà rasaü pañhaviü paribhu¤jantà tambhakkhà2 tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu. Yathà yathà kho te vàseññhà, sattà rasaü pañhaviü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu, tathà tathà tesaü vàseññhà, sattànaü rasaü pañhaviü paribhu¤jantànaü kharatta¤ceva kàyasmiü okkami, vaõõacevaõõatà3 ca pa¤¤àyittha. Ekidaü sattà vaõõavanto honti. Ekidaü sattà dubbaõõà. Tattha ye te sattà vaõõavanto, te dubbaõõe satte atima¤¤anti. 'Mayametehi vaõõavantatarà, amhehete dubbaõõatarà'ti. Tesaü vaõõatimànappaccayà mànàtimànajàtikànaü rasà pañhavã antaradhàyi. Rasàya pañhaviyà antarahitàya sannipatiüsu, santipatitvà anutthuniüsu ahorasaü ahorasanti. Tadetarahi pi manussà ki¤cideva surasaü4 labhitvà evamàhaüsu ahorasaü ahorasanti. Tadeva poràõaü agga¤¤aü akkharaü anusaranti natvevassa atthaü àjànanti.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Yato kho vàseññha (sãmu) 2. Tabbhakkhà - syà. 3. Vaõõavevajjatà ca - kesuci 4. Sàdhurasaü - syà - [PTS]

[BJT Page 148] [\x 148/]

Bhåmipappañakapàtubhàvo 8. Atha kho tesaü vàseññhà, sattànaü rasàya pañhaviyà [PTS Page 087] [\q 87/] antarahitàya bhåmipappañako1 pàturahosi. Seyyathàpi nàma ahicchattako evameva pàturahosi. So ahosi vaõõasampanno gandhasampanno rasasampanno. Seyyathàpi nàma sampannaü và sappã sampannaü và navanãtaü evaüvaõõo ahosi. Seyyathàpi nàma khuddamadhu aneëakaü evamassàdo ahosi.

Atha kho te vàseññhà, sattà bhåmipappañakaü upakkamiüsu paribhu¤jituü. Te taü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu. Yathà yathà kho te vàseññhà, sattà bhåmipappañakaü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu, tathà tathà tesaü vàseññhà, sattànaü bhãyyo somattàya kharatta¤ce'va kàyasmiü okkami, vaõõavevaõõatàca pa¤¤àyittha. Ekidaü sattà vaõõavanto honti, ekidaü sattà dubbaõõà. Tattha ye te sattà vaõõavanto, te dubbaõõe satte atima¤¤anti mayametehi vaõõavantatarà, amhehete dubbaõõatarà'ti, tesaü vaõõàtimànappaccayà mànàtimànajàtikànaü bhåmipappañako antaradhàyi.

Badàlatàpàtubhàvo.

9. Bhåmipappañake antarahite badàlatà2 pàturahosi. Seyyathàpi nàma kalambukà, 3 evameva pàturahosi. Sà ahosi vaõõasampannà gandhasampannà rasasampannà. Seyyathàpi nàma sampannaü và sappi sampannaü và navanãtaü, evaüvaõõà ahosi. Seyyathàpi nàma khuddamadhu aneëakaü, evamassàdà ahosi. Atha kho te vàseññhà, sattà badàlataü upakkamiüsu paribhu¤jituü. Te taü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu. Yathà yathà kho te vàseññhà, sattà badàlataü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu, tathà tathà tesaü vàseññhà, sattànaü bhãyyo somattàya kharatta¤ceva kàyasmiü okkami, vaõõavevaõõatà ca4 pa¤¤àyittha. [PTS Page 088] [\q 88/] ekidaü sattà vaõõavanto honti, ekidaü sattà dubbaõõà. Tattha ye te sattà vaõõavanto, te dubbaõõe satte atima¤¤anti 'mayametehi vaõõavantatarà, ambhehete dubbaõõatarà'ti. Tesaü vaõõàtimànappaccayà mànàtimànajàtikànaü badàlatà antaradhàyi. Badàlatàya antarahitàya sannipatiüsu, sannipatitvà anutthuniüsu 'ahu vata no, ahàyi vata no badàlatà'ti. Tadetarahipi manussà kenacideva dukkhadhammena phuññhà evamàhaüsu: 'ahu vata no, ahàyi vata no'ti. Tadeva poràõaü agga¤¤aü akkharaü anusaranti5, natvevassa atthaü àjànanti.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Bhåmipappàñikà - syà 2. Padàlatà - machasaü 3. Kalamabakà - syà 4. Vaõõavejjatà - machasaü 5. Anupatanti [PTS] anussarantisyà

[BJT Page 150] [\x 150/]

Akaññhapàkasàlipàtubhàvo

8. Atha kho tesaü vàseññhà, sattànaü badàlatàya antarahitàya akaññhapàko sàli pàturahosi akaõo athuso suddho sugandho taõóulaphalo.1 Yaü taü sàyaü sàyamàsàya àharanti. Pàto taü hoti pakkaü pañiviruëhaü, yaü taü pàto pàtaràsàya àharanti. Sàyaü taü hoti pakkaü pañiviruëhaü, nàpadànaü pa¤¤àyati. Atha kho te vàseññhà, sattà akaññhapàkaü sàliü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu.

Liïgapàtubhàvo.

9. Yathà yathà kho te vàseññhà, sattà akaññhapàkaü sàliü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu, tathà tathà tesaü vàseññhà, sattànaü bhãyyo somattàya kharatta¤ceva kàyasmiü okkami, vaõõavevaõõatà ca pa¤¤àyittha. Itthiyà ca itthiliïgaü pàturahosi, purisassa ca purisaliïgaü. Itthi ca sudaü 'purisaü ativelaü upanijjhàyati, puriso ca itthiü. Tesaü ativelaü a¤¤ama¤¤aü upanijjhàyataü sàràgo udapàdi, pariëàho kàyasmiü okkami. Te parilàhapaccayà methunaü dhammaü pañiseviüsu. Ye kho pana te vàseññhà, tena samayena sattà passanti methunaü dhammaü pañisevante, a¤¤e paüsuü khipanti, a¤¤e seññhiü [PTS Page 089] [\q 89/] khipanti, a¤¤e gomayaü khipanti. 'Nassa vasalã nassa vasalã2, kathaü hi nàma satto sattassa evaråpaü karissatã'ti. Tadetarahi'pi manussà ekaccesu janapadesu vadhuyà3 nibbuyahamànàya4 a¤¤e paüsuü khipanti, a¤¤e seññhiü khipanti, a¤¤e gomayaü khipanti. Tadeva poràõaü agga¤¤aü akkharaü anusaranti, natvessa atthaü àjànanti.

Methunadhammasamàcàro.

10. Adhammasammataü kho5 pana vàseññhà, yaü tena samayena hoti, tadetarahi dhammasammataü. Ye kho pana vàseññhà, tena samayena sattà methunaü dhammaü pañisevanti, temàsampi dvemàsampi na labhanti gàmaü và nigamaü và pavisituü. Yato kho pana te vàseññhà, sattà tasmiü samaye asaddhamme ativelaü pàtabyataü àpajjiüsu, atha kho agàràni upakkamiüsu kàtuü, tasseva asaddhammassa pañicchàdanatthaü.

- - - - - - - - - - - - - -

1. Taõóulatthalo - machasaü 2. Nassa asuci nassa asuci ti. - Machasaü 3. Vadhaniyà - syà 4. Nivayahamànàya, machasaü niggayhamànàya - kam. 5. Adhammasammataü taü kho - syà.

[BJT Page 152] [\x 152/]

Atha kho vàseññhà, a¤¤atarassa sattassa alasajàtikassa etadahosi: "ambho kimevàhaü viha¤¤àmi sàliü àharanto sàyaü sàyamàsàya pàto pàtaràsàya? Yannånàhaü sàliü àhareyyaü sakideva1 sàyapàtaràsàyà"ti. Atha kho so vàseññhà, satto sàliü àhàsi sakideva sàyapàtaràsàya. Atha kho vàseññhà, a¤¤ataro satto yena so satto tenupasaïkami, upasaïkamitvà taü sattaü etadavoca: "ehi bho satta sàlàhàraü gamissàmà"ti. "Alaü bho satta, àhaño2 me sàli sakideva sàyapàtaràsàya"ti. Atha kho so vàseññhà, satto tassa sattassa diññhànugatiü àpajjamàno sàliü àhàsi sakideva dvãhàya, 'evampi kira bho sàdhå"ti. Atha kho vàseññhà, a¤¤ataro satto yena so satto tenupasaïkami, upasaïkamitvà [PTS Page 090] [\q 90/] taü sattaü etadavoca: "ehi bho sàlàhàraü gamissàyà"ti. "Alaü bho satta àhaño me sàli sakideva davãhàyà"ti. Atha kho so vàseññhà, satto tassa sattassa diññhànugatiü àpajjamàno sàliü àhàsi sakideva catuhàya, 'evampã kira bho sàdhå'ti. Atha kho vàseññhà, a¤¤ataro satto yena so satto tenupasaïkami, upasaïkamitvà taü sattaü etadavoca: "ehi bho sàlàhàraü gamissàyà"ti. "Alaü bho satta àhaño me sàli sakideva catuhàyà"ti. Atha kho so vàseññhà, satto tassa sattassa diññhànugatiü àpajjamàno sàliü àhàsi sakideva aññhàhàya, 'evampi kira bho sàdhå'ti. Yatho kho te vàseññhà, sattà sannidhikàrakaü sàliü upakkamiüsu paribhu¤jituü, atha kaõo'pi taõóulaü pariyonaddhi, thuso'pi taõóulaü pariyonaddhi, lånampi nappañiviruëhaü apadànaü pa¤¤àyittha, saõóasaõóà sàlayo3 aññhaüsu.

Sàlivibhàgo

Atha kho te vàseññhà, sattà sannipatiüsu, sannipatitvà anutthuniüsu, 'pàpakà vata bho dhammà sattesu pàtubhåtà, mayaü hi pubbe manomayà ahumha, pãtibhakkhà sayampabhà antalikkhavarà subhaññhàyino ciraü dãghamaddhànaü aññhamha4. Tesaü no amhàkaü kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena rasà pañhavã udakasmiü samatànã. Sà ahosi vaõõasampannà gandhasampannà rasasampannà. Te mayaü rasaü pañhaviü hatthehi àluppakàrakaü upakkamimha paribhu¤jituü, tesaü no rasapañhaviü hatthehi àluppakàrakaü upakkamataü paribhu¤jituü sayampabhà antaradhàyi.

- - - - - - - - - - - - -

1. Sakiüdeva - kam. 2. âhato - machasaü. 3. Sàliyo [PTS] 4.Aññhamhà - machasaü

[BJT Page 154] [\x 154/]

Tàya antarahitàya candimasuriyà1 pàturahesuü. Candimasuriyesu pàtubhutesu nakkhattàni [PTS Page 091] [\q 91/] tàrakaråpàni pàturahesuü, nakkhattesu tàrakaråpesu pàtubhutesu rattindivà pa¤¤àyiüsu. Rattindivesu pa¤¤àyamànesu màsaddhamàsà pa¤¤àyiüsu, màsaddhamàsesu pa¤¤àyamànesu utusaüvaccharà pa¤¤àyiüsu. Te mayaü rasaü pañhaviü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhamha. Tesaü no pàpakàna¤¤eva akusalànaü dhammànaü pàtubhàvà rasà pañhavã antaradhàyi. Rasàya pañhaviyà antarahitàya bhåmipappañako pàturahosi. So ahosi vaõõasampanno gandhasampanno rasasampanno, te mayaü bhåmipappañakaü upakkamimha paribhu¤jituü. Te mayaü taü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhamha. Tesaü no pàpakàna¤¤eva akusalànaü dhammànaü pàtubhàvà bhåmipappañako antaradhàyi. Bhåmipappañake antarahite badàlatà pàturahosi. Sà ahosi vaõõasampannà gandhasampannà rasasampannà. Te mayaü badàlataü upakkamimha paribhu¤jituü. Te mayaü taü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhamha. Tesaü no pàpakàna¤¤eva akusalànaü dhammànaü pàtubhàvà badàlatà antaradhàyi. Badàlatàya antarahitàya akaññhapàko sàli pàturahosi, akaõo athuso suddho sugandho taõóulaphalo. Yaü taü sàyaü sàyamàsàya àharàma, pàto taü hoti pakkaü pañiviruëhaü. Yaü taü pàto pàtaràsàya ahàràma, sàyantaü hoti pakkaü pañiviruëhaü. Nàpadànaü pa¤¤àyittha. Te mayaü akaññhapàkaü sàëiü paribhu¤jantà tambhakkhà tàdàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhamha. Tesaü no pàpakàna¤ceva akusalànaü dhammànaü pàtubhàvà kaõo'pi taõóulaü pariyonaddhi, thuso'pi taõóulaü pariyonaddhi, lånampi nappañiviruëhaü, apadànaü pa¤¤àyittha, saõóasaõóà [PTS Page 092] [\q 92/] sàlayo ñhità. Yannåna mayaü sàliü vibhajeyyàma, mariyàdaü ñhapeyyàmà'ti. Atha kho te vàseññhà, sattà sàliü vibhajiüsu, mariyàdaü ñhapesuü.

11. Atha kho vàseññhà, a¤¤ataro satto lolajàtiko sakaü bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤ji. Tamenaü aggahesuü, gahetvà etadavocuü: 'pàpakaü vata bho satta karosi, yatra hi nàma sakaü bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤jissasi2. Màssu bho satta punapi evaråpamakàsã'ti.

- - - - - - - - - - - - -

1. Candimasåriyà - machasaü 2. Paribhu¤ji - syà, paribhuüjasi (sãmu)

[BJT Page 156] [\x 156/]

'Evaü bho'ti kho vàseññhà, so satto tesaü sattànaü paccasesàsi. Dutiyampi kho vàseññhà so satto sakaü bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤ji. Tamenaü aggahesuü, gahetvà etadavocuü: 'pàpakaü vata bho satta karosi, yatra hi nàma sakaü bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤jissasi. Màssu bho satta punapi evaråpamakàsã'ti. Tatiyampi kho vaseññhà sattà sakaü bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤ji. Tamenaü aggahesuü, gahetvà etadavocuü: 'pàpakaü vata bho satta karosi, yatra hi nàma sakaü bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤jissasi. Màsså bho satta punapi evaråpamakàsã'ti. A¤¤e pàõinà pahariüsu, a¤¤e leóóunà1 pahariüsu, a¤¤e daõóena pahariüsu. Tadagge kho pana vàseññhà adinnàdànaü pa¤¤àyati, garahà pa¤¤àyati, musàvàdo pa¤¤àyati, daõóàdànaü pa¤¤àyati.

Mahàsammataràjà.

12, Atha kho te vàseññhà sattà sannipatiüsu, sannipatitvà anutthuniüsu "pàpakà vata bho dhammà sattesu pàtubhåtà, yatra hi nàma adinnàdànaü pa¤¤àyissati, garahà pa¤¤àyissati, musàvàdo pa¤¤àyissati, daõóàdànaü pa¤¤àyissati. Yannåna mayaü ekaü sattaü sammanneyyàma, yo2 no sammà khãyitabbaü khãyeyya, sammà gaharitabbaü garaheyya, sammà pabbàjetabbaü pabbàjeyya. Mayaü panassa sàlãnaü bhàgaü anuppadassàmà"ti. [PTS Page 093] [\q 93/] atha kho te vàseññhà sattà yo nesaü satto abhiråpataro ca dassaniyataro ca pàsàdikataro ca mahesakkhataro ca, taü sattaü upasaïkamitvà etadavocuü: ehi bho3 satta, sammà khãyitabbà khãyaü, sammà garahitabbaü garahaü, sammà pabbàjetabbaü pabbàjehi. Mayaü pana te sàlãnaü bhàgaü anuppadassàmà"ti. 'Evaü bho'ti kho vàseññhà so satto tesaü sattànaü pañissunitvà, sammà khãyitabbaü khãyi, sammà gaharitabbaü garahi, sammà pabbàjetabbaü pabbàjesi. Te panassa sàlãnaü bhàgaü anuppadaüsu. Mahàjanasammato'ti kho vàseññhà 'mahàsammato mahàsammato' tveva pañhamaü akkharaü upanibbattaü.

- - - - - - - - - - - - - 1. Leõóunà - syà 2. Kho - [PTS] 3. So - [PTS]

[BJT Page 158] [\x 158/]

Khettànaü adhipati' ti kho vàseññhà 'khattiyo khattiyo'tveva dutiyaü akkharaü upanibbattaü. Dhammena pare1 ra¤jatãti kho vàseññhà 'ràjà ràjà' tveva tatiyaü akkharaü upanibbattaü. Iti kho vàseññhà evametassa khattiyamaõóalassa poràõena agga¤¤ena akkharane abhinibbatti ahosi. Te sa¤¤eva sattànaü ana¤¤esaü, 2sadisàna¤¤eva no dasadisànaü, dhammeneva no adhammena. Dhammo hi vàseññhà seññho jane'tasmiü diññheceva dhamme abhisamparàyeca.

Bràhmaõamaõóalaü

13. Atha kho tesaü vàseññhà sattàna¤¤eva ekaccànaü etadahosi: pàpakà vata bho dhammà sattesu pàtubhåtà, yatra hi nàma adinnàdànaü pa¤¤àyissati, garahà pa¤¤àyissati, musàvàdo pa¤¤àyissati, daõóàdànaü pa¤¤àyissati, pabbàjanaü pa¤¤àyissati. Yannåna mayaü pàpake akusale dhamme vàheyyàmà"ti. Te pàpake akusale dhamme [PTS Page 094] [\q 94/] bàhesuü3. Pàpake akusale dhamme bàhentã'ti kho vàseññhà 'bràhmaõà bràhmaõà'tveva pañhamaü akkharaü upanibbattaü. Te ara¤¤àyatane paõõakuñiyo karitvà paõõakuñãsu jhàyanti, vitaïgàrà vãtadhåmà pannamåsalà sàyaü sàyamàsàya pàto pàtaràsàya gàmanigamaràjadhàniyo osaranti ghàsamesànà4 te ghàsaü pañilabhitvà punadve ara¤¤àyatane paõõakuñãsu jhàyanti. Tamenaü manussà disvà evamàhaüsu: 'ime kho bho sattà ara¤¤àyatane paõõakuñiyo karitvà paõõakuñãsu jhàyanti, vãtaïgàrà vitadhåmà pannamåsalà sàyaü sàyamàsàya pàto pàtaràsàya gàmanigamaràjadhàniyo osaranti ghàsamesànaü. Te ghàsaü pañilabhitvà punadeva ara¤¤àyatane paõõakuñãsu jhàyanti jhàyantã'ti kho pana vàseññhà 'jhàyakà jhàyakà'tveva dutiyaü akkharaü upanibbattaü. Tesa¤¤eva kho vàseññhà sattànaü ekacce sattà ara¤¤àyatane paõõakuñãsu taü jhànaü anabhisambhuõamànà gàmasàmantaü nigamasàmantaü osaritvà ganthe karontà acchanti. Tamenaü manussà disvà evamàhaüsu: ime kho bho sattà ara¤¤àyatane paõõakuñãsu taü jhànaü anabhisamabhuõamànà gàmasàmantaü nigamasàmantaü osaritvà ganthe karontà acchanti! Na'dàni me jhàyanti, na'dàni me jhàyantã ti kho vàseññhà 'ajjhàyakà ajjhàyakà' tveva tatiyaü akkharaü upanibbattaü.

- - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Paresaü - syà 2. A¤¤esaü - syà 3. Vàhesuü - machasaü 4. Ghàsamesamànà machasaü, ghàsamesanà - syà

[BJT Page 160] [\x 160/]

Hãnasammataü kho pana vàseññhà yaü tena samayena hoti, tadetarahi seññhasammataü. Iti kho vàseññhà evametassa bràhmaõamaõóalassa poràõena agga¤¤ena akkharena abhinibbatti ahosi. Tesa¤¤eva [PTS Page 095] [\q 95/] sattànaü ana¤¤esaü, sadisàna¤¤eva no asadisànaü, dhammeneva no adhammena. Dhammo hi vàseññhà seññho jane'tasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàyeca.

Vessamaõóalaü.

14. Tesa¤¤eva kho vàseññhà sattànaü ekacce sattà methunaü dhammaü samàdàya vissutaü kammante1 payojesuü. Methunaü dhammaü samàdàya visuü kammante payojentã'ti kho vàseññhà vessà vessàtveva akkharaü upanibbattaü. Iti kho vàseññhà evametassa vessamaõóalassa poràõena agga¤¤ena akkharena abhinibbatti ahosi, tesa¤¤eva sattànaü ana¤¤esaü sadisàna¤¤eva no asadisànaü dhammeneva no adhammena. Dhammo hi vàseññhà seññho jane'tasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàyeca.

Suddamaõóalaü

15. Tesa¤¤eva kho vàseññhà sattànaü ye te sattà avasesà te ëuddàcàrà2 khuddàcàrà ahesuü ëuddàcàrà khuddàcàrà ti kho vàseññhà suddà suddàtveva akkharaü upanibbattaü. Iti kho vàseññhà evametassa suddamaõóalassa poràõena agga¤¤ena akkharena abhinibbatti ahosi. Tesa¤¤eva sattànaü ana¤¤esaü, sadisàna¤¤eva no asadisànaü, dhammeneva no adhammena. Dhammo hi vàseññhà seññho jane'tasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàyeca.

16. Ahu kho so vàseññhà samayo yaü khattiyo pi sakaü dhammaü garahamàno agàrasmà anagàriyaü pabbajati, 'samaõo bhavissàmã'ti. Bràhmaõo pi kho vàseññhà sakaü dhammaü garahamàno agàrasmà anagàriyaü pabbajati 'samaõo bhavissàmã'ti, vessopi kho vàseññhà sakaü dhammaü garahamàno [PTS Page 096] [\q 96/] agàrasmà anagàriyaü pabbajati, 'samaõo bhavissàmã'ti. Suddo pi kho vàseññhà sakaü dhammaü garahamàno agàrasmà anagàriyaü pabbajati 'samaõo bhavissàmã'ti. Imehi kho vàseññhà catåhi maõóalehi samaõamaõóalassa abhinibbatti ahosi. Tesa¤¤eva sattànaü ana¤¤esaü, sadisàna¤¤eva no asadisànaü, dhammeneva no adhammena. Dhammo hi vàseññhà seññho jane'tasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàyeca.

- - - - - - - - - - - - - - -

1. Visasutakamamanetà [PTS] Visuü kamamaneta - (sãmu) 2. Luddacàra. (Sã)

[BJT Page 162] [\x 162/]

Duccaritàdikathà

Khattiyo pi kho vàseññhà kàyena duccaritaü caritvà, vàcàya duccaritaü caritvà, manasà duccaritaü caritvà, micchàdiññhiko, micchàdiññhikammasamàdàno micchàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. Bràhmaõo pi kho vàseññhà kàyena duccaritaü caritvà, vàcàya duccaritaü caritvà, manasà duccaritaü caritvà, micchàdiññhiko, micchàdiññhikammasamàdàno micchàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. Vesso pi kho vàseññhà kàyena duccaritaü caritvà, vàcàya duccaritaü caritvà, manasà duccaritaü caritvà, micchàdiññhiko, micchàdiññhikammasamàdàno micchàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. Suddo pi kho vàseññhà kàyena duccaritaü caritvà, vàcàya duccaritaü caritvà, manasà duccaritaü caritvà, micchàdiññhiko, micchàdiññhikammasamàdàno micchàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. Samaõo pi kho vàseññhà kàyena duccaritaü caritvà, vàcàya duccaritaü caritvà, manasà duccaritaü caritvà, micchàdiññhiko, micchàdiññhikammasamàdàno micchàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati.

Khatitiyopi kho vàseññhà kàyena sucaritaü caritvà, vàcàya sucaritaü caritvà, manasà sucaritaü caritvà, sammàdiññhiko sammàdiññhikammasamàdàno sammàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Bràhmaõo kho vàseññhà kàyena sucaritaü caritvà, vàcàya sucaritaü caritvà, manasà sucaritaü caritvà, sammàdiññhiko sammàdiññhikammasamàdàno sammàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Vesso kho vàseññhà kàyena sucaritaü caritvà, vàcàya sucaritaü caritvà, manasà sucaritaü caritvà, sammàdiññhiko sammàdiññhikammasamàdàno sammàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Suddo kho vàseññhà kàyena sucaritaü caritvà, vàcàya sucaritaü caritvà, manasà sucaritaü caritvà, sammàdiññhiko sammàdiññhikammasamàdàno sammàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Samaõo kho vàseññhà kàyena sucaritaü caritvà, vàcàya sucaritaü caritvà, manasà sucaritaü caritvà, sammàdiññhiko sammàdiññhikammasamàdàno sammàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati.

Khattiyo pi kho vàseññhà kàyena dvayakàrã, vàcàya dvayakàrã, manasà dvayakàrã, vimissadiññhiko vimissadiññhikammasamàdàno vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti. Bràhmaõo pi kho [PTS Page 097] [\q 97/] vàseññhà kàyena dvayakàrã, vàcàya dvayakàrã, manasà dvayakàrã, vimissadiññhiko vimissadiññhikammasamàdàno vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti. Vesso pi kho vàseññhà kàyena dvayakàrã, vàcàya dvayakàrã, manasà dvayakàrã, vimissadiññhiko vimissadiññhikammasamàdàno vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti. Suddo pi kho vàseññhà kàyena dvayakàrã, vàcàya dvayakàrã, manasà dvayakàrã, vimissadiññhiko vimissadiññhikammasamàdàno vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti. Samaõo pi kho vàseññhà kàyena dvayakàrã, vàcàya dvayakàrã, manasà dvayakàrã, vimissadiññhiko vimissadiññhikammasamàdàno vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti.

Bodhipakkhiyabhàvanà

16. Khattiyo pi kho vàseññhà kàyena saüvuto, vàcàya saüvuto, manasà saüvuto, sattannaü bodhipakkhiyànaü dhammànaü bhàvanamanvàya, diññheva dhamme parinibbàti2.

- - - - - - - - - - - - - - -

1. Sukhadukkhappañisaüvedi - machasaü 2. Parinibbàyati - machasaü.

[BJT Page 164] [\x 164/]

Bràhmaõo pi kho vàseññhà, vesso pi kho vàseññhà, suddopi kho vàseññhà, samaõo pi kho vàseññhà kàyena saüvuto, vàcàya saüvuto, manasà saüvuto, sattannaü bodhipakkhiyànaü dhammànaü bhàvanamanvàya diññheva dhamme parinibbàti. Imesaü hi vàseññhà catunnaü vaõõànaü yo hoti bhikkhu arahaü khãõàsavo vusitavà katakaraõãyo ohitabhàro anuppattasadattho parikkhãõabhavasa¤¤ojano sammada¤¤àvimutto, so nesaü aggamakkhàyati. Dhammeneva no adhammena, dhammohi vàseññhà seññho jane' tasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàyeca. Brahmunà pi vàseññhà sanaïkumàrena gàthà bhàsità:

17. "Khattiyo seññho jane'tasmiü ye gottapañisàrino, 1
Vijjàcaraõasampaõõo so seññho devamànuse"ti.

Sà kho panesà vàseññhà gàthà bràhmunà sanaïkumàrena sugãtà no duggãtà, subhàsità no dubbhàsità, atthasaühità2 no anatthasaühità, anumatà mayà, ahampi vàseññhà evaü vadàmi:

Idamavoca bhagavà. Attamanà vàseññhabhàradvàjà bhagavato bhàsitaü abhinandunti.

Agga¤¤asuttaüniññhitaü catutthaü.

- - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Pañisàriõo [PTS] 2. Atthasa¤hità