6. ssavaggo
[51] 1. Mahslavajtakavaan
ssetheva purisoti ida satth jetavane viharanto ossahavriya bhikkhu rabbha kathesi. Tahi satth sacca kira tva bhikkhu ossahavriyosti pucchi. ma, bhanteti ca vutte kasm tva bhikkhu evarpe niyynikassane pabbajitv vriya ossaji, pubbe pait rajj parihyitvpi attano vriye hatvva nahampi yasa puna uppdayisti vatv atta hari. Atte brasiya brahmadatte rajja krente bodhisatto rao aggamahesiy kucchimhi nibbatto. Tassa nmaggahaadivase slavakumroti nma akasu. So soasavassuddesikova sabbasippesu nipphatti patv aparabhge pitu accayena rajje patihito mahslavarj nma ahosi dhammiko dhammarj. So nagarassa catsu dvresu catasso, majjhe eka, nivesanadvre ekanti nicca cha dnaslyo krpetv kapaaddhikna dna deti, sla rakkhati, uposathakamma karoti, khantimettnuddayasampanno ake nisinna putta paritosayamno viya sabbasatte paritosayamno dhammena rajja kreti. Tasseko amacco antepure padubbhitv aparabhge pkao jto. Amacc rao rocesu. Rj pariggahanto attan paccakkhato atv ta amacca pakkospetv andhabla ayutta te kata, na tva mama vijite vasitu arahasi, attano dhanaca puttadre ca gahetv aattha yhti rah pabbjesi. So nikkhamitv ksiraha atikkamma kosalajanapada gantv kosalarjna upahahanto anukkamena rao abbhantariko visssiko jto. So ekadivasa kosalarjna ha deva brasirajja nma nimmakkhikamadhupaalasadisa, rj atimuduko, appeneva balavhanena sakk brasirajja gahitunti. Rj tassa vacana sutv brasirajja nma mah, ayaca appeneva balavhanena sakk brasirajja gahitunti ha, ki nu kho pana payuttakacoro siyti cintetv payuttakosi maeti ha. Nha, deva, payuttako, saccameva vadmi. Sace me na saddahatha, manusse pesetv paccantagma hanpetha, te manusse gahetv attano santika nte dhana datv vissajjessatti. Rj aya ativiya sro hutv vadati, vmasissmi tvti attano purise pesetv paccantagma hanpesi. Manuss te core gahetv brasirao dassesu. Rj te disv tt, kasm gma hanathti pucchi. Jvitu asakkont, devti vutte rj atha kasm mama santika ngamittha, itodni pahya evarpa kamma m karitthti tesa dhana datv vissajjesi. Te gantv kosalarao ta pavatti rocesu. So ettakenpi gantu avisahanto puna majjhejanapada hanpesi. Tepi core rj tatheva dhana datv vissajjesi. So ettakenpi agantv puna pesetv antaravthiya vilumppesi, rj tesampi corna dhana datv vissajjesiyeva. Tad kosalarj ativiya dhammiko rjti atv brasirajja gahessmti balavhana dya niyysi. Tad pana brasirao mattavraepi abhimukha gacchante anivattanadhamm asaniypi sse patantiy asantasanasabhv slavamahrjassa ruciy sati sakalajambudpe rajja gahetu samatth sahassamatt abhejjavarasr mahyodh honti. Te kosalarj gacchatti sutv rjna upasakamitv deva, kosalarj kira brasirajja gahissmti gacchati, gacchma, na amhka rajjasma anokkantameva pothetv gahmti vadisu. Rj tt, ma nissya aesa kilamanakicca natthi, rajjatthiko rajja gahtu, mgamitthti nivresi. Kosalarj rajjasma atikkamitv janapadamajjha pvisi. Amacc punapi rjna upasakamitv tatheva vadisu, rj purimanayeneva nivresi. Kosalarj bahinagare hatv rajja v detu yuddha vti slavamahrjassa ssana pesesi. Rj ta sutv natthi may saddhi yuddha, rajja gahtti paissana pesesi. Punapi amacc rjna upasakamitv deva, na maya kosalarao nagara pavisitu dema, bahinagareyeva na pothetv gahmti hasu, rj purimanayeneva nivretv nagaradvrni vivarpetv saddhi amaccasahassena mahtale pallakamajjhe nisdi. Kosalarj mahantena balavhanena brasi pvisi. So ekampi paisattu apassanto rao nivesanadvra gantv amaccagaaparivuto aprutadvre nivesane alakatapaiyatta mahtala ruyha nisinna nirpardha slavamahrjna saddhi amaccasahassena gahpetv gacchatha, ima rjna saddhi amaccehi pacchbha ghabandhana bandhitv makasusna netv galappame ve khanitv yath ekopi hattha ukkhipitu na sakkoti, eva pasu pakkhipitv nikhanatha, ratti sigl gantv etesa ktabbayuttaka karissantti ha. Manuss corarao a sutv rjna saddhi amaccehi pacchbha ghabandhana bandhitv nikkhamisu. Tasmimpi kle slavamahrj corarao ghtamattampi nksi. Tesupi amaccesu eva bandhitv nyamnesu ekopi rao vacana bhinditu samattho nma nhosi. Eva suvint kirassa paris. Atha te rjapuris smacca slavamahrjna makasusna netv galappame ve khanitv slavamahrjna majjhe ubhosu passesu sesa-amacceti eva sabbepi vesu otretv pasu kiritv ghana koetv agamasu. Tad slavamahrj amacce mantetv corarao upari kopa akatv metta eva bhvetha, ttti ovadi. Atha aharattasamaye manussamasa khdissmti sigl gamisu. Te disv rj ca amacc ca ekappahreneva saddamakasu, sigl bht palyisu. Te nivattitv olokent pacchato kassaci angamanabhva atv puna paccgamisu. Itarepi tatheva saddamakasu. Eva yvatatiya palyitv puna olokent tesu ekassapi angamanabhva atv vajjhappatt ete bhavissantti sr hutv nivattitv puna tesu sadda karontesupi na palyisu. Jehakasiglo rjna upagachi, ses sigl sesna amaccna santika agamasu. Upyakusalo rj tassa attano santika gatabhva atv asitu oksa dento viya gva ukkhipitv ta gvya asamna hanukahikena kahitv yante pakkhipitv viya gha gahi, ngabalena ra hanukahikena kahitv gvya gha gahitasiglo attna mocetu asakkonto maraabhayatajjito mahvirava viravi. Avases sigl tassa ta aassara sutv ekena purisena suggahito bhavissatti amacce upasakamitu asakkont maraabhayatajjit sabbe palyisu. Rao hanukahikena daha katv gahitasigle aparpara sacarante pasu sithil ahosi. Sopi siglo maraabhayabhto cathi pdehi rao uparibhge pasu apabyhi, rj pasuno sithilabhva atv sigla vissajjetv ngabalo thmasampanno aparpara sacaranto ubho hatthe ukkhipitv vamukhavaiya olubbha vtacchinnavalhako viya nikkhamitv hito amacce asssetv pasu viyhitv sabbe uddharitv amaccaparivuto makasusne ahsi. Tasmi samaye manuss eka matamanussa makasusne chaent dvinna yakkhna smantarikya chaesu. Te yakkh ta matamanussa bhjetu asakkont na maya ima bhjetu sakkoma, aya slavarj dhammiko, esa no bhjetv dassati, etassa santika gacchmti ta matamanussa pde gahetv kahant rao santika gantv deva, amhka ima mataka bhjetv dehti hasu. Bho yakkh, aha ima tumhka bhjetv dadeyya, aparisuddho panamhi, nhyissmi tvti. Yakkh corarao hapita vsita-udaka attano nubhvena haritv rao nhnatthya adasu. Nhatv hitassa saharitv hapite corarao sake haritv adasu, te nivsetv hitassa catujjtiyagandhasamugga haritv adasu, gandhe vilimpitv hitassa suvaasamugge maitlavaesu hapitni nnpupphni haritv adasu. Pupphni piandhitv hitakle aa ki karomti pucchisu. Rj attano chtakkra dassesi, te gantv corarao sampdita nnaggarasabhojana haritv adasu, rj nhtnulitto sumaitappasdhito nnaggarasabhojana bhuji. Yakkh corarao hapita vsitapnya suvaabhikreneva suvaasarakenapi saddhi harisu. Athassa pnya pivitv mukha vikkhletv hatthe dhovitv hitakle corarao sampdita pacasugandhikasuparibhvita tambla haritv adasu. Ta khditv hitakle aa ki karomti pucchisu. Gantv corarao usssake nikkhitta magalakhagga harathti. Tampi gantv harisu. Rj ta khagga gahetv ta matamanussa ujuka happetv matthakamajjhe asin paharitv dve kohse katv dvinna yakkhna samavibhattameva vibhajitv adsi, datv ca pana khagga dhovitv sannayhitv ahsi. Atha te yakkh manussamasa khditv suhit hutv tuhacitt aa te, mahrja, ki karomti pucchisu. Tena hi tumhe attano nubhvena ma corarao sirigabbhe otretha, ime ca amacce attano attano gehesu patihpethti. Te sdhu devti sampaicchitv tath akasu. Tasmi samaye corarj alakatasirigabbhe sirisayanapihe nipanno niddyati. Rj tassa pamattassa niddyantassa khaggatalena udara pahari. So bhto pabujjhitv dplokena slavamahrjna sajnitv sayan uhya sati upahapetv hito rjna ha mahrja, evarpya rattiy gahitrakkhe pihitadvre bhavane rakkhamanussehi nirokse hne khagga sannayhitv alakatapaiyatto katha nma tva ima sayanapiha gatosti. Rj attano gamankra sabba vitthrato kathesi. Ta sutv corarj saviggamnaso mahrja, aha manussabhtopi samno tumhka gue na jnmi, paresa lohitamasakhdakehi pana kakkhaehi pharusehi yakkhehi tava gu t, na dnha, narinda evarpe slasampanne tayi dubbhissmti khagga dya sapatha katv rjna khampetv mahsayane nipajjpetv attan khuddakamacake nipajjitv pabhtya rattiy uhite sriye bheri carpetv sabbaseniyo ca amaccabrhmaagahapatike ca sanniptpetv tesa purato kse puacanda ukkhipanto viya slavarao gue kathetv parisamajjheyeva puna rjna khampetv rajja paicchpetv mahrja, ito pahya tumhka uppanno corpaddavo mayha bhro, may gahitrakkh tumhe rajja karothti vatv pesuakrakassa a kretv attano balavhana dya sakarahameva gato. Slavarjpi kho alakatapaiyatto setacchattassa heh sarabhapdake kacanapallake nisinno attano sampatti oloketv ayaca evarp sampatti amaccasahassassa ca jvitapailbho mayi vriya akaronte na kici abhavissa, vriyabalena panha nahaca ima yasa pailabhi, amaccasahassassa ca jvitadna adsi, saccheda vata akatv vriyameva kattabba. Katavriyassa hi phala nma eva samijjhatti cintetv udnavasena ima gthamha
51. ssetheva puriso, na nibbindeyya paito;
passmi voha attna, yath icchi tath ahti.
Tattha ssethevti evha vriya rabhanto imamh dukkh muccissmti attano vriyabalena sa karotheva. Na nibbindeyya paitoti paito upyakusalo yuttahne vriya karonto aha imassa vriyassa phala na labhissmti na ukkaheyya, saccheda kareyyti attho. Passmi voha attnanti ettha voti niptamatta aha ajja attna passmi. Yath icchi tath ahti ahahi ve nikhto tamh dukkh muccitv puna attano rajjasampatti icchi, so aha ima sampatti patta attna passmi. Yathevha pubbe icchi, tatheva me att jtoti. Eva bodhisatto aho vata bho slasampannna vriyaphala nma samijjhatti imya gthya udna udnetv yvajva puni katv yathkamma gato. Satthpi ima dhammadesana haritv saccni paksesi, saccapariyosne ossahavriyo bhikkhu arahatte patihsi. Satth anusandhi ghaetv jtaka samodhnesi tad paduhmacco devadatto ahosi, amaccasahassa buddhaparis, slavamahrj pana ahameva ahosinti.
Mahslavajtakavaan paham.