[BJT Vol M - 1] [\z M /] [\w I /]
Suttantapiñake
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Atha kho àyasmà mahàkoññhito sàyanhasamayaü patisallànà vuññhito yenàyasmà sàriputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmatà sàriputtena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü1 vãtisàretvà ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinno kho àyasmà mahàkoññhito àyasmantaü sàriputtaü etadavoca:
2. " Duppa中o duppa中oti àvuso vuccati. Kittàvatà nu kho àvuso duppa中oti vuccatã" ti?
Nappajànàti nappajànàtãti kho àvuso, tasmà duppa中oti vuccati. Ki勺a nappajànàti? Idaü dukkhanti nappajànàti, ayaü dukkhasamudayoti nappajànàti, ayaü dukkhanirodhoti nappajànàti, ayaü dukkhanirodhagàminã pañipadàti nappajànàti. Nappajànàti, nappajànàtãti kho àvuso, tasmà duppa中oti vuccati.
----------------------
1. Sàraõiyaü, machasaü.
[BJT Page 686] [\x 686/]
3. Sàdhàvusoti kho àyasmà mahàkoññhito àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa士aü àpucchi:
"Pa中avà pa中avàti àvuso vuccati. Kittàvatà nu kho àvuso pa中avàti vuccatã"ti?
Pajànàti pajànàtãti kho àvuso, tasmà pa中avàti vuccati. Ki勺a pajànàti?. Idaü dukkhanti pajànàti, ayaü dukkhasamudayoti pajànàti, ayaü dukkhanirodhoti, pajànàti. Ayaü dukkhanirodhagàminã pañipadàti pajànàti. Pajànàti pajànàtãti kho àvuso, tasmà pa中avàti vuccati.
4. "Vi中àõaü vi中àõanti àvuso vuccati. Kittàvatà nu kho àvuso vi中àõanti vuccatã"ti?
Vijànàti vijànàtãti kho àvuso, tasmà vi中àõanti vuccati. Ki勺a vijànàti: sukhantipi vijànàti, dukkhantipi vijànàti, adukkhamasukhantipi vijànàti. Vijànàti vijànàtãti kho àvuso, tasmà vi中àõanti vuccatãti.
5. " Yà càvuso pa中à, ya勺a vi中àõaü ime dhammà saüsaññhà udàhu visaüsaññhà, labbhà ca panime dhammànaü vinibbhujitvà vinibbhujitvà nànàkaraõaü pa中àpetunti?
Yà càvuso pa中à ya勺a vi中àõaü ime dhammà saüsaññhà no visaüsaññhà. Na ca labbhà imesaü dhammànaü vinibbhujitvà vinibbhujitvà nànàkaraõaü pa中àpetuü. Ya勺àvuso pajànàti taü vijànàti. Yaü vijànàti taü pajànàti. [PTS Page 293] [\q 293/] tasmà ime dhammà saüsaññhà no visaüsaññhà. Na ca labbhà imesaü dhammànaü vinibbhujitvà vinibbhujitvà nànàkaraõaü pa中àpetunti.
6. "Yà càvuso pa中à, ya勺a vi中àõaü imesaü dhammànaü saüsaññhànaü no visaüsaññhànaü kiü nànàkaraõa"nti?
Yà càvuso pa中à, ya勺a vi中àõaü imesaü dhammànaü saüsaññhànaü no visaüsaññhànaü pa中à bhàvetabbà, vi中àõaü pari中eyyaü. Idaü nesaü nànàkaraõanti.
7. " Vedanà vedanàti àvuso vuccati. Kittàvatà nu kho àvuso vedanàti vuccatã"ti.
[BJT Page 688] [\x 688/]
Vedeti vedetãti kho àvuso, tasmà vedanàti vuccati ki勺a vedeti?. Sukhampi vedeti, dukkhampi vedeti, adukkhamasukhampi vedeti. Vedeti vedetãti kho àvuso, tasmà vedanàti vuccatãti.
8. "Sa中à sa中àti àvuso vuccati kittàvatà nu kho àvuso sa中àti vuccatã"ti?
Sa大ànàti sa大ànàtãti kho àvuso, tasmà sa中àti vuccati. Ki勺a sa大ànàti? Nãlakampi sa大ànàti, pãtakampi sa大ànàti, lohitakampi sa大ànàti, odàtampi sa大ànàti, sa大ànàti sa大ànàtãti kho àvuso, tasmà sa中àti vuccati.
9. " Yà càvuso vedanà yà ca sa中à ya勺a vi中àõaü ime dhammà saüsaññhà udàhu visaüsaññhà, labbhà ca panimesaü dhammànaü vinibbhujitvà vinibbhujitvà nànàkaraõaü pa中àpetu"nti?
Yà càvuso vedanà yà ca sa中à ya勺a vi中àõaü ime dhammà saüsaññhà no visaüsaññhà. Na ca labbhà imesaü dhammànaü vinibbhujitvà vinibbhujitvà nànàkaraõaü pa中àpetuü. Ya勺àvuso vedeti taü sa大ànàti, yaü sa大ànàti taü vijànàti, tasmà ime dhammà sasaüññhà no visaüsaññhà. Na ca labbhà imesaü dhammànaü vinibbhujitvà vinibbhujitvà nànàkaraõaü pa中àpetunti.
10. "Nissaññhena hàvuso pa勺ahi indriyehi parisuddhena manovi中àõena kiü neyya"nti?
Nissaññhena hàvuso pa勺ahi indriyehi parisuddhena manovi中àõena ananto àkàsoti àkàsàna勺àyatanaü neyyaü, anantaü vi中àõanti vi中àõa勺àyatanaü neyyaü, natthi ki勺ãti àki勺a中àyatanaü neyyanti.
11. "Neyyaü panàvuso dhammaü kena pajànàtã"ti.
Neyyaü kho àvuso dhammaü pa中àcakkhunà pajànàtãti.
12. "Pa中à panàvuso kimatthiyà"ti?
Pa中à kho àvuso abhi中atthà pari中atthà pahànatthàti.
[PTS Page 294] [\q 294/]
[BJT Page 690] [\x 690/]
13. Kati panàvuso paccayà sammàdiññhiyà uppàdàyàti?
Dve kho àvuso paccayà sammàdiññhiyà uppàdàya: parato ca ghoso, yoniso ca manasikàro. Ime kho àvuso dve paccayà sammàdiññhiyà uppàdàyàti.
14. Katãhi panàvuso aïgehi anuggahãtà sammàdiññhi cetovimuttiphalà ca hoti cetovimuttiphalànisaüsà ca. Pa中àvimuttiphalà ca hoti pa中àvimuttiphalànisaüsà càti?
Pa勺ahi kho àvuso aïgehi anuggahãtà sammàdiññhi cetovimuttiphalà ca hoti cetovimuttiphalànisaüsà ca. Pa中àvimuttiphalà ca hoti pa中àvimuttiphalànisaüsà ca: idhàvuso sammàdiññhi sãlànuggahãtà ca hoti, sutànuggahità ca hoti, sàkacchànuggahãtà ca hoti, samathànuggahãtà ca hoti, vipassanànuggahãtà ca hoti. Imehi kho àvuso pa勺ahi aïgehi anuggahãtà sammàdiññhi cetovimuttiphalà ca hoti cetovimuttiphalànisaüsà ca pa中àvimuttiphalà ca hoti pa中àvimuttiphalànisaüsà càti.
15. Kati panàvuso bhavàti?
Tayo me àvuso bhavà: kàma bhavo råpabhavo aråpabhavoti.
16. Kathaü panàvuso àyatiü punabbhavàbhinibbatti hotãti?
Avijjànãvaraõànaü kho àvuso sattànaü taõhàsa中ojanànaü tatra tatràbhinandanà evaü àyatiü punabbhavàbhinibbatti hotãti.
17. Kathaü panàvuso àyatiü punabbhavàbhinibbatti na hotãti?
Avijjàviràgà kho àvuso vijjuppàdà taõhànirodhà evaü àyatiü punabbhavàbhinibbatti na hotãti.
18. Katamaü panàvuso pañhamaü jhànanti?
Idhàvuso bhikkhu vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. Idaü vuccatàvuso pañhamaü jhànanti.
19. Pañhamaü panàvuso jhànaü kataïgikanti1?
Pañhamaü kho àvuso jhànaü pa勺aïgikaü: idhàvuso pañhamaü jhànaü samàpannassa bhikkhuno vitakko ca vattati vicàro ca. Pãti ca sukha勺a cittekaggatà ca. Pañhamaü kho àvuso jhànaü evaü pa勺aïgikanti.
------------------------
1. Kati aïganti, machasaü.
[BJT Page 692] [\x 692/]
20. Pañhamaü panàvuso jhànaü kataïgavippahãnaü kataïgasamannàgatanti?
Pañhamaü kho àvuso jhànaü pa勺aïgavippahãnaü pa勺aïgasamannàgataü: idhàvuso pañhamaü jhànaü samàpannassa bhikkhuno kàmacchando pahãno hoti, byàpàdo pahãno hoti, thãnamiddhaü pahãnaü hoti, uddhaccakukkuccaü [PTS Page 295] [\q 295/] pahãnaü hoti, vicikicchà pahãnà hoti. Vitakko ca vattati vicàro ca pãti ca sukha勺a cittekaggatà ca. Pañhamaü kho àvuso jhànaü evaü pa勺aïgavippahãnaü pa勺aïgasamannàgatanti.
21. Pa勺imànã àvuso indriyàni nànàvisayàni nànàgocaràni, na a中ama中assa gocaravisayaü paccanubhonti. Seyyathãdaü: cakkhundriyaü sotindriyaü ghànindriyaü jivhindriyaü kàyindriyaü. Imesaü kho àvuso pa勺annaü indriyànaü nànàvisayànaü nànàgocarànaü na a中ama中assa gocaravisayaü paccanubhontànaü kiü pañisaraõaü, ko ca nesaü gocaravisayaü paccanubhotãti?
Pa勺imànã àvuso indriyàni nànàvisayàni nànàgocaràni, na a中ama中assa gocaravisayaü paccanubhonti. Seyyathãdaü: cakkhundriyaü sotindriyaü ghànindriyaü jivhindriyaü kàyindriyaü. Imesaü kho àvuso pa勺annaü indriyànaü nànàvisayànaü nànàgocarànaü na a中ama中assa gocaravisayaü paccanubhontànaü mano ca nesaü gocaravisayaü paccanubhotãti
22. Pa勺imànã àvuso indriyàni seyyathãdaü: cakkhundriyaü sotindriyaü ghànindriyaü jivhindriyaü kàyindriyaü. Imàni kho àvuso pa勺indriyàni kiü pañicca tiññhantãti?
Pa勺imàni àvuso indriyàni seyyathãdaü: cakkhundriyaü sotindriyaü ghànindriyaü jivhindriyaü kàyindriyaü. Imàni kho àvuso pa勺indriyàni àyuü pañicca tiññhantãti?
23. âyu panàvuso kiü pañicca tiññhatãti.
âyu usmaü pañicca tiññhatãti
24. Usmà panàvuso kiü pañicca tiññhatãti?
Usmà àyuü pañicca tiññhatãti.
25. Idàneva kho mayaü àvuso àyasmato sàriputtassa bhàsitaü evaü àjànàma: àyu usmaü pañicca tiññhatãti. Idàneva kho mayaü àvuso àyasmato sàriputtassa bhàsitaü evaü àjànàma: usmà àyuü pañicca tiññhatãti. Yathàkataü panàvuso imassa bhàsitassa attho daññhabboti?
[BJT Page 694] [\x 694/]
Tena hàvuso upamaü te karissàmi. Upamàyapidhekacce vi中å purisà bhàsitassa atthaü àjànanti. Seyyathàpi àvuso telappadãpassa jhàyato acciü pañicca àbhà pa中àyati, àbhaü pañicca acci pa中àyati, evameva kho àvuso àyu usmaü pañicca tiññhati. Usmà ca àyuü pañicca tiññhatãti.
26. Teva nu kho àvuso àyusaïkhàrà teva vedanãyà dhammà, udàhu a中e àyusaïkhàrà a中e vedanãyà dhammàti?
Na [PTS Page 296] [\q 296/] kho àvuso teva àyusaïkhàrà teva vedanãyà dhammà. Teva kho àvuso àyusaïkhàrà abhaviüsu teva vedanãyà dhammà, nayidaü sa中àvedayitanirodhaü samàpannassa bhikkhuno vuññhànaü pa中àyetha. Yasmà ca kho àvuso a中e àyusaïkhàrà, a中e vedanãyà dhammà, tasmà sa中àvedayitanirodhaü samàpannassa bhikkhuno vuññhànaü pa中àyatãti.
27. Yadà nu kho àvuso imaü kàyaü kati dhammà jahanti, athàyaü kàyo ujjhito avakkhitto seti yathà kaññhaü acetananti?.
Yadà kho àvuso imaü kàyaü tayo dhammà jahanti, àyu usmà ca vi中àõaü, athàyaü kàyo ujjhito avakkhitto seti yathà kaññhaü acetananti?.
28. Yvàyaü àvuso mato kàlakato, yo càyaü bhikkhu sa中àvedayitanirodhaü samàpanno, imesaü kiü nànàkaraõanti?
Yvàyaü àvuso mato kàlakato tassa kàyasaïkhàrà niruddhà pañippassaddhà. Vacãsaïkhàrà niruddhà pañippassaddhà. Cittasaïkhàrà niruddhà pañippassaddhà. âyu parikkhãõo. Usmà våpasantà. Indriyàni viparibhinnàni. Yo càyaü bhikkhu sa中àvedayitanirodhaü samàpanno, tassapi kàyasaïkhàrà niruddhà pañippassaddhà. Vacãsaïkhàrà niruddhà pañippassaddhà, cittasaïkhàrà niruddhà pañippassaddhà. âyu aparikkhãõo. Usmà avåpasantà. Indriyàni vippasannàni. Yvàyaü àvuso mato kàlakato yo càyaü bhikkhu sa中àvedayitanirodhaü samàpanno, idaü tesaü nànàkaraõanti.
29. Kati panàvuso paccayà adukkhamasukhàya cetovimuttiyà samàpattiyàti?
[BJT Page 696] [\x 696/]
Cattàro kho àvuso paccayà adukkhamasukhàya cetovimuttiyà samàpatatiyà: idhàvuso bhikkhu sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. Ime kho àvuso cattàro paccayà adukkhamasukhàya cetovimuttiyà samàpattiyàti.
30. Kati panàvuso paccayà animittàya cetovimuttiyà samàpattiyàti?
Dve kho àvuso paccayà animittàya cetovimuttiyà samàpattiyà: sabbanimittàna勺a amanasikàro, animittàya ca dhàtuyà manasikàro. Ime kho àvuso dve paccayà animittàya cetovimuttiyà samàpattiyàti.
31. Kati panàvuso paccayà animittàya cetovimuttiyà ñhitiyàti?
Tayo kho àvuso paccayà animittàya cetovimuttiyà [PTS Page 297] [\q 297/] ñhitiyà: sabbanimittàna勺a amanasikàro, animittàya ca dhàtuyà manasikàro pubbeva abhisaïkhàro ime kho àvuso tayo paccayà animittàya cetovimuttiyà ñhitiyàti.
32. Kati panàvuso paccayà animittàya cetovimuttiyà vuññhànàyàti?
Dve kho àvuso paccayà animittàya cetovimuttiyà vuññhànàya: sabbanimittàna勺a manasikàro, animittàya ca dhàtuyà amanasikàro. Ime kho àvuso dve paccayà animittàya cetovimuttiyà vuññhànàyàti.
33. Yà càyaü àvuso appamàõà cetovimutti, yà ca àki勺a中à cetovimutti, yà ca su中atà cetovimutti, yà ca animittà ceto vimutti, ime dhammà nànaññhà ceva nànàbya大anà ca, udàhu ekaññhà bya大anameva nànanti.?
[BJT Page 698] [\x 698/]
Yà càyaü àvuso appamàõà cetovimutti yà ca àki勺a中à cetovimutti yà ca su中atà cetovimutti, yà ca animittà cetovimutti, atthi kho àvuso pariyàyo yaü pariyàyaü àgamma ime dhammà nànaññhà ceva nànàbya大anà ca, atthi ca kho àvuso pariyàyo yaü pariyàyaü àgamma ime dhammà ekaññhà bya大anameva nànaü.
34. Katamo càvuso pariyàyo yaü pariyàyaü àgamma ime dhammà nànaññhà ceva nànàbya大anà ca?
Idhàvuso bhikkhu mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati.
Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati.
Muditàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati.
Upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati tathà dutiyaü tathà tatiyaü tathà catutthiü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. Ayaü vuccatàvuso appamàõà ceto vimutti.
Katamà càvuso àki勺a中à cetovimutti?
Idhàvuso bhikkhu sabbaso vi中àõa勺àyatanaü samatikkamma natthi ki勺ãti àki勺a中àyatanaü upasampajja viharati. Ayaü vuccatàvuso àki勺a中à cetovimutti.
Katamà càvuso su中atàcetovimutti?
Idhàvuso bhikkhu ara中agato và rukkhamålagato và su中àgàragato và iti pañisa勺ikkhati: su中amidaü attena và attaniyena [PTS Page 298] [\q 298/] vàti . Ayaü vuccatàvuso su中atà cetovimutti.
Katamà càvuso animittà cetovimutti?
Idhàvuso bhikkhu sabbanimittànaü amanasikàrà animittaü ceto samàdhiü upasampajja viharati. Ayaü vuccatàvuso animittà cetovimutti.
Ayaü kho àvuso pariyàyo yaü pariyàyaü àgamma ime dhammà nànàññhà ceva nànàbya大anà ca.
[BJT Page 700] [\x 700/]
35. Katamo càvuso pariyàyo yaü pariyàyaü àgamma ime dhammà ekaññhà bya大anameva nànaü?
Ràgo kho àvuso pamàõakaraõo, doso pamàõakaraõo, moho pamàõakaraõo. Te khãõàsavassa bhikkhuno pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Yàvatà kho àvuso appamàõà ceto vimuttiyo, akuppà tàsaü cetovimutti aggamakkhàyati. Sà kho panàkuppà cetovimutti su中à ràgena su中à dosena su中à mohena.
Ràgo kho àvuso ki勺ano, doso ki勺ano, moho ki勺ano. Te khãõàsavassa bhikkhuno pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Yàvatà kho àvuso àki勺a中à cetovimuttiyo, akuppà tàsaü cetovimutti aggamakkhàyati. Sà kho panàkuppà cetovimutti su中à ràgena, su中à dosena, su中à mohena.
Ràgo kho àvuso nimittakaraõo, doso nimittakaraõo, moho nimittakaraõo. Te khãõàsavassa bhikkhuno pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Yàvatà kho àvuso animittà cetovimuttiyo akuppà tàsaü cetovimutti aggamakkhàyati. Sà kho panàkuppà cetovimutti su中à ràgena, su中à dosena su中à mohena.
Ayaü kho àvuso pariyàyo yaü pariyàyaü àgamma ime dhammà ekaññhà, bya大anameva nànanti.
Idamavocàyasmà sàriputto. Attamano àyasmà mahà koññhito àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinandãti.
Mahàvedallasuttaü tatiyaü.