[BJT Vol M - 2] [\z M /] [\w II /]
[PTS Vol M - 2] [\z M /] [\f II /]
[PTS Page 157] [\q 157/]
[BJT Page 628] [\x 628/]
Suttantapiñake
Evaü me sutaü: ekaü samayaü àyasmà udeno bàràõasiyaü viharati khemiyambavane. Tena kho pana samayena ghoñamukho bràhmaõo bàràõasiü anuppatto hoti kenacideva karaõãyena. Atha kho ghoñamukho bràhmaõo [PTS Page 158] [\q 158/] chaïghàvihàraü anucaïkamamàno anuvicaramàno yena khemiyambavanaü tenupasaïkami. Tena kho pana samayena àyasmà udeno abbhokàse caïkamati.
Atha kho so ghoñamukho bràhmaõo yenàyasmà udeno tenupasaïkami, upasaïkamitvà àyasmatà udenena saddhiü sammodi, sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà àyasmantaü udenaü caïkamantaü1 anucaïkamamàno evamàha: ambho samaõa, natthi dhammiko paribbàjo, evaü me ettha hoti, ta¤ca kho bhavantaråpànaü và adassanà, yo và panettha dhammo'ti.
Evaü vutte àyasmà udeno caïkamà orohitvà vihàraü pavisitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Ghoñamukhopi kho bràhmaõo caïkamà orohitvà vihàraü pavisitvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhitaü kho ghoñamukhaü bràhmaõaü àyasmà udeno etadavoca: saüvijjante kho bràhmaõa, àsanàni sace àkaïkhasi nisidà'ti.
Etadeva ca kho pana mayaü bhoto udenassa àgamayamànà na nisãdàma. Kathaü hi nàma màdiso pubbe animantito àsane nisiditabbaü ma¤¤eyyà'ti. Atha kho ghoñamukho bràhmaõo a¤¤ataraü nãcaü àsanaü gahetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho ghoñamukho bràhmaõo àyasmantaü udenaü etadavoca: ambho samaõa, natthi dhammiko paribbàjo, evaü me ettha hoti, ta¤ca kho bhavantaråpànaü và adassanà, yo và panettha dhammo'ti.
Sace kho pana me tvaü bràhmaõa, anu¤¤eyyaü2 anujàneyyàsi, pañikkositabba¤ca pañikkoseyyàsi, yassa ca pana me bhàsitassa attha na jàneyyàsi, mamaüyeva tattha uttariü pañipuccheyyàsi: idaü bho udena kathaü, imassa kvatthoti? Evaü katvà sayà no ettha kathàsallàpoti.
Anu¤¤eyyaü2 khvàhaü bhoto udenassa anujànissàmi, pañikkositabba¤ca pañikkosissàmi. Yassa ca panàhaü [PTS Page 159] [\q 159/] bhoto udenassa bhàsitassa atthaü na jànissàmi, bhavantaüyeva tattha udenaü uttariü pañipucchissàmi: idaü bho udena kathaü, imassa kvattho'ti? Evaü katvà hotu no ettha kathàsallàpoti.
--------------------------
1. Ekamantaü-[PTS] 2. Anuma¤¤eyyaü- [PTS]
[BJT Page 630] [\x 630/]
Cattàrome bràhmaõa, puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü, katame cattàro: idha bràhmaõa, ekacco puggalo attantapo hoti attaparitàpanànuyogamanuyutto. Idha pana bràhmaõa, ekacco puggalo parantapo hoti paraparitàpanànuyogamanuyutto. Idha bràmhaõa, ekacco puggalo attantapo ca hoti attaparitàpanànuyogamanuyutto, parantapo ca paraparitàpanànuyogamanuyutto. Idha pana bràhmaõa, ekacco puggalo nevattantapo hoti nàttaparitàpanànuyogamanuyutto, na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññheva dhamme nicchàto nibbuto sãtibhåto sukhapañisaüvedi brahmabhåtena attanà viharati. Imesaü bràhmaõa, catunnaü puggalànaü katamo te puggalo cittaü àràdhetã'ti.?
Yvàyaü bho udena, puggalo attantapo attaparitàpanànuyogamanuyutto, ayaü me puggalo cittaü nàràdheti. Yopàyaü bho udena, puggalo parantapo paraparitàpanànuyogamanuyutto, ayampi me puggalo cittaü nàràdheti. Yopàyaü bho udena,puggalo attantapo ca attaparitàpanànuyogamanuyutto parantapo ca paraparitàpanànuyogamanuyutto, ayampi me puggalo cittaü nàràdheti. Yo ca kho ayaü bho udena, puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññhevadhamme nicchàto nibbuto sãtãbhåto sukhapañisaüvedi brahmabhåtena attanà viharati. Ayaü me puggalo cittaü àràdhetã'ti.
Kasmà pana te bràhmaõa, ime tayo puggalà cittaü nàràdhenti'ti? Yvàyaü bho udena, puggalo attantapo attaparitàpanànuyogamanuyutto, so attànaü sukhakàmaü dukkhapañikkålaü àtàpeti paritàpeti,iminà me ayaü puggalo cittaü nàràdheti. [PTS Page 160] [\q 160/] yopàyaü bho udena, puggalo parantapo paraparitàpanànuyogamanuyutto, so paraü sukhakàmaü dukkhapañikkålaü àtàpeti paritàpeti, iminà me ayaü puggalo cittaü nàràdheti. Yopàyaü bho udena, puggalo attantapo ca attaparitàpanànuyogamanuyutto, parantapo ca paraparitàpanànuyogamanuyutto, so attàna¤ca para¤ca sukhakàmaü dukkhapañikkålaü àtàpeti paritàpeti, iminà me ayaü puggalo cittaü nàràdheti. Yo ca kho ayaü bho udena, puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññhevadhamme nicchàto nibbuto sãtãbhåto sukhapañisaüvedi brahmabhåtena attanà viharati. So attàna¤ca para¤ca sukhakàme dukkhapañikkåle neva àtàpeti, na paritàpeti, iminà me ayaü puggalo cittaü àràdheti'ti.
[BJT Page 632] [\x 632/]
Dvemà bràhmaõa parisà, katamà dve: idha bràhmaõa, ekaccà parisà sàrattarattà maõikuõóalesu puttabhariyaü pariyesati, dàsidàsaü pariyesati, khettavatthuü pariyesati, jàtaråparajataü pariyesati. Idha pana bràhmaõa, ekaccà parisà asàrattarattà maõikuõóalesu puttabhariyaü pahàya dàsidàsaü pahàya khettavatthuü pahàya jàtaråparajataü pahàya agàrasmà anagàriyaü pabbajità. Yvàyaü bràhmaõa,puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññhevadhamme nicchàto nibbuto sãtãbhåto sukhapañisaüvedi brahmabhåtena attanà viharati. Imaü tvaü bràhmaõà,puggalaü katamassa parisàyaü bahulaü samanupassasi:1 yà càyaü2 parisà sàrattarattà maõikuõóalesu puttabhariyaü pariyesati, dàsidàsaü pariyesati, khettavatthuü pariyesati, jàtaråparajataü pariyesati. Yà càyaü2 parisà asàrattarattà maõikuõóalesu puttabhariyaü pahàya dàsidàsaü pahàya khettavatthuü pahàya jàtaråparajataü pahàya agàrasmà anagàriyaü pabbajità'ti. [PTS Page 161] [\q 161/]
Yvàyaü bho udena, puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto, na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññhevadhamme nicchàto nibbuto sitãbhåto sukhapañisaüvedi brahmabhåtena attanà viharati. Imàhaü puggalaü yàyaü parisà asàrattarattà maõikuõóalesu puttabhariyaü pahàya dàsidàsaü pahàya khettavatthuü pahàya jàtaråparajataü pahàya agàrasmà anagàriyaü pabbàjità, imissaü parisàyaü bahulaü samanupassàmi'ti.
Idàneva kho pana te bràhmaõa, bhàsitaü: mayaü evaü àjànàma, ambho samaõa, natthi dhammiko paribbàjo, evaü me ettha hoti, ta¤ca kho bhavantaråpànaü và adassanà, yo và panettha dhammo'ti.
Addhàmesà bho udena, sànuggahà vàcà bhàsità atthi dhammiko paribbàjo, evaü me ettha hoti, eva¤ca pana maü bhavaü udeno dhàretu. Yecime bhotà udenena cattàro puggalo saïkhittena vuttà vitthàrena avibhattà, sàdhu me bhavaü udeno ime cattàro puggale vitthàrena vibhajatu anukampaü upàdàyàti.
Tena hi bràhmaõa, suõàhi,sàdhukaü manasi karohi, bhàsissàmiti.
Evaü bhoti kho ghoñamukho bràhmaõo àyasmato udenassa paccassosi. âyasmà udeno etadavoca:
--------------------------
1. Idha katamaü tvaü bràhmaõa, puggalaü katamàya parisàya bahulaü samanupassasi-machasaü, 2. Yà vàyaü- [PTS]
[BJT Page 634] [\x 634/]
Katamo ca bràhmaõa, puggalo attantapo attaparitàpanànuyogamanuyutto: idha bràhmaõa, ekacco puggalo acelako hoti muttàcàro, hatthàvalekhano na ehibhadantiko na tiññhabhadantiko nàbhihañaü na uddissa kañaü na nimantanaü sàdiyati, so na kumhimukhà patigaõhàti, na khalopimukhà patigaõhàti, na eëakamantaraü na daõóamantaraü na musalamantaraü na dvinnaü bhu¤jamànànaü na gabbhiniyà na pàyamànàya [PTS Page 162] [\q 162/] na purisantaragatàya na saïkittãsu na yattha sà upaññhito hoti, na yattha makkhikà saõóasaõóacàrinã, na macchaü na maüsaü na suraü na merayaü na thusodakaü pivati, so ekàgàriko và hoti ekàlopiko và, dvàgàriko và hoti dvàlopiko và sattàgàriko và hoti sattàlopiko và,ekissàpi dattiyà yàpeti, dvãhipi dattãhi yàpeta sattahipi dattehi yàpeti. Ekàhikampi àhàraü àhàreti, dvãhikampi àhàraü àhàreti, sattàhikampi àhàraü àhàreti iti evaråpaü addhamàsikampi pariyàyabhattabhojanànuyogamanuyutto viharati. So sàkabhakkho và heti, sàmàkabhakkho và hoti, nãvàrabhakkho và hoti daddulabhakkho và hoti, hañabhakkho và hoti, kaõabhakkho và hoti, àcàmabhakkho và hoti, pi¤¤àkabhakkho và hoti. Tiõabhakkho và hoti, gomayabhakkho và hoti, vanamålaphalàhàro yàpeti pavattaphalabhoji. Se sàõànipi dhàreti, masàõànipi dhàreti, cavadussànipi dhàreti, paüsukulànipi dhàreti, tirãñànipi dhàreti, ajinànipi dhàreti, ajinakkhipampi dhàreti, kusacãrampi dhàreti, vàkacãrampi dhàreti, phalakacãrampi dhàreti. Kesakambalampi dhàreti, vàëakambalampi dhàreti, ulåkapakkhampi dhàreti. Kesamassulocakopi hoti kesamassulocanànuyogamanuyutto, ubbaññakopi1 hoti àsanapañikkhitto, ukkuñikopi hoti ukkuñikappadhànamanuyutto, kaõñakàpassayikopi hoti kaõñakàpassaye seyyaü kappeti, sàyatatiyakampi udakorohaõànuyogamanuyutto viharati. Iti evaråpaü anekavihitaü kàyassa àtàpanaparitàpanànuyogamanuyutto viharati. Ayaü vuccati bràhmaõa,puggalo attantapo attaparitàpanànuyogamanuyutto.
Katamo ca bràhmaõa, puggalo parantapo paraparitàpanànuyogamanuyutto: idha bràhmaõa, ekacco puggalo orabhiko hoti, såkariko sàkuntiko2 màgaviko ëuddo macchaghàtako coro coraghàtako bandhanàgàriko, ye và pana¤¤epi keci kurårakammantà,ayaü vuccati bràhmaõa, puggalo parantapo paraparitàpanànuyogamanuyutto.
-------------------------
1. Ubbaññhakopi-machasaü ,ubbhatthakopi-syà 2. Sàkuõiko-machasaü.
[BJT Page 636] [\x 636/]
Katamo ca bràhmaõa, puggalo attantapo ca attaparitàpanànuyogamanuyutto parantapo ca paraparitàpanànuyogamanuyutto: idha bràhmaõa, ekacco puggalo ràjà và hoti khattiyo muddhàbhisitto1, bràhmaõà và mahàsàëo, so puratthimena nagarassa navaü santhàgàraü kàràpetvà kesamassuü ohàretvà kharàjinaü nivàsetvà sappitelena kàyaü abbha¤jitvà migavisàõena2 piññhiü kaõaóåvamàno santhàgàraü pavisati saddhiü mahesiyà bràhmaõena ca purohitena. So tattha anantarahitàya bhåmiyà haritupattàya3 seyyaü kappeti, ekissà gàviyà saråpavacchàya yaü ekasmiü thane khiraü hoti, tena ràjà yàpeti. Yaü dutiyasmiü thane khãraü hoti, tena mahesi yàpeti. Yaü tatiyasmiü thane khiraü hoti, tena bràhmaõo purohito yàpeti. Yaü catutthasmiü thane khãraü hoti, tena aggiü juhanti. Avasesena vacchako yàpeti. So evamàha: 'ettakà usabhà ha¤¤antu ya¤¤atthàya, ettakà vacchatarà ha¤¤antu ya¤¤atthàya, ettikà vacchatariyo ha¤¤antu ya¤¤atthàya, ettakà ajà ha¤¤antu ya¤¤atthàya, ettakà urabbhà ha¤¤antu ya¤¤atthàya, ettakà rukkhà chijjantu yåpatthàya, ettakà dabbà låyantu barihisatthàyà'ti.4 Yepissa te honti dàsàti và pessàti và kammakaràti và, tepi daõóatajjità bhayatajjità assumukhà rudamànà parikammàni karonti. Ayaü vuccati bràhmaõa, puggalo attantapo ca attaparitàpanànuyogamanuyutto parantapo ca paraparitàpanànuyogamanuyutto.
Katamo ca bràhmaõa, puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto, na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññhevadhamme nicchàto nibbuto sitãbhåto sukhapañisaüvedi brahmabhåtena attanà viharati: 'idha bràhmaõa, tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavà. So imaü lokaü sadevakaü samàrakaü sabrahmakaü sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamanussaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedeti. So dhammaü deseti àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü pakàseti. Taü dhammaü suõàti gahapati và gahapatiputto và a¤¤atarasmiü kule paccàjàto, so taü dhammaü sutvà tathàgate saddhaü pañilabhati. So tena saddhà pañilàbhena samannàgato iti pañisa¤cikkhati: 'sambàdho gharàvàso rajàpatho, abbhokàso pabbajjà, nayidaü sukaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü, yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyya'nti. So aparena samayena appaü và bhogakkhandhaü pahàya mahantaü và bhogakkhandhaü pahàya appaü và ¤àti parivaññaü pahàya mahantaü và ¤àtiparivaññaü pahàya kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati.
-------------------------
1. Muddhàvasitto-machasaü 2. Magavisàõena-machasaü 3. Haritåpalittàya-machasaü,syà 4. Parisatthàyàti-syà.
[BJT Page 638] [\x 638/]
So evaü pabbajito samàno bhikkhånaü sikkhàsàjivasamàpanno pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti, nihitadaõóo nihitasattho lajji dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati. Adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti, dinnàdàyã dinnapàñikaïkhã athenena sucibhåtena attanà viharati. Abrahmacariyaü pahàya brahmacàrã hoti, àràcàrã virato methunà gàmadhammà. Musàvàdaü pahàya musàvàdà pañivirato hoti, saccavàdã saccasandho theto paccayiko avisaüvàdako lokassa. Pisunaü vàcaü pahàya pisunàya vàcàya pañivirato hoti, ito sutvà na amutra akkhàtà imesaü bhedàya,amutra và sutvà na imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya, iti bhinnànaü và sandhàtà sahitànaü và anuppadàtà, samaggàràmo samaggarato samagganandi samaggakaraõiü vàcaü bhàsità hoti. Pharusaü vàcaü pahàya pharusàya vàcàya pañivirato hoti, yà sà vàcà nelà kaõõasukhà pemanãyà hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà, tathàråpaü vàcaü bhàsità hoti. Samphappalàpaü pahàya samphappalàpà pañivirato hoti, kàlavàdã bhåtavàdã atthavàdã dhammavàdã vinayavàdã nidhànavatiü vàcaü bhàsità kàlena sàpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü.
So bãjagàmabhåtagàmasamàrambhà pañivirato hoti. Ekabhattiko hoti rattuparato virato vikàlabhojanà. Naccagãtavàditavisåkadassanà pañivirato hoti. Màlàgandhavilepanadhàraõamaõóanavibhåsanaññhànà pañivirato hoti. Uccàsayanamahàsayanà pañivirato hoti. Jàtaråparajatapañiggahanà pañivirato hoti àmakadha¤¤apañiggahanà pañivirato hoti. âmakamaüsapañiggahanà pañivirato hoti. Itthikumàrikapañiggahanà pañivirato hoti. Dàsidàsapañiggahanà pañivirato hoti. Ajeëakapañiggahanà pañivirato hoti. Kukkuñasåkarapañiggahanà pañivirato hoti. Hatthigavàssavaëavàpañiggahanà pañivirato hoti. Khettavatthupañiggahanà pañivirato hoti. Dåteyyapahãnagamanànuyogà pañivirato hoti. Kayavikkayà pañivirato hoti. Tulàkåñakaüsakuñamànakåñà pañivirato hoti. Ukkoñanava¤cananikatisàciyogà pañivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparàmosaàlopasahasàkàrà pañivirato hoti.
So santuññho hoti kàyaparihàrikena cãvarena, kucchiparihàrikena piõóapàtena, so yena yeneva pakkamati, samàdàyeva pakkamati. Seyyathàpi nàma pakkhã sakuõo yena yeneva óeti, sapattabhàrova óeti. Evamevaü bhikkhu santuññho hoti kàyaparihàri kena cãvarena, kucchiparihàrikena piõóapàtena. Yena yeneva pakkamati samàdàyeva pakkamati. So iminà ariyena sãlakkhandhena samannàgato ajjhattaü anavajjasukhaü pañisaüvedeti.
So cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati cakkhundriyaü,cakkhundriyesaüvaraü àpajjati.
So sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü sotendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati sotendriyaü, sotendriyesaüvaraü àpajjati.
So ghànena gandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü ghànendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati ghànendriyaü,ghànendriye saüvaraü àpajjati.
So jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü jivhendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati jivhendriyaü,jivhendriye saüvaraü àpajjati.
So kàyena phoññhabbaü phåsitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü kàyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaràya pañipajjati,rakkhati kàyendriyaü,kàyendriye saüvaraü àpajjati.
So manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü manendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü,tassa saüvaraü pañipajjati,rakkhati manendriyaü,manendriye saüvaraü àpajjati. So iminà ariyena indriyasaüvarena samannàgato ajjhattaü abyàsekasukhaü pañisaüvedeti
[BJT Page 640] [\x 640/]
So abhikkante pañikkante sampajànakàrã hoti, àlokite vilokite sampajànakàrã hoti, sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã hoti, saïghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã hoti, asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã hoti, uccàrapassàvakamme sampajànakàrã hoti, gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã hoti.
So iminà ca ariyena sãlakkhandhena samannàgato iminà ca ariyena indriyasaüvarena samannàgato iminà ca ariyena satisampaja¤¤ena samannàgato vivittaü senàsanaü bhajati. Ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapattaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü.
So pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü panidhàya, parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti. Byàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã. Byàpàdapadosà cittaü parisodheti, thãnamiddhaü pahàya vigatatãnamiddho viharati àlokasa¤¤i sato sampajàno. Thãnamiddhà cittaü parisodheti, uddaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto. Uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaïkathã kusalesu dhammesu. Vicikicchàya cittaü parisodheti.
So ime pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. Vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. Pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati. Sato ca sampajàno sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti. Yantaü ariyà àcikkhanti:upekkhako satimà sukhavihàrãti taü tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. Sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà, pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà1 adukkhaü asukhaü2 upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü3 upasampajja viharati.
So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatupakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte4 pubbe nivàsànussati¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo, tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsatimpi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsamipi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe amutràsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü5 tatràpàsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati.
[BJT Page 642] [\x 642/]
So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte4 sattànaü cåtupapàta¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne, hine paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti. Ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchadiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà, ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti,
So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte àsavànaü khaya¤àõàya cittaü abhininnàmeti, so idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü dukkhasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü dukkhanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü dukkhanirodhagàminãpañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Ime àsavàni yathàbhåtaü pajànàti, ayaü àsavasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü àsavanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü àsavanirodhagàminãpañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Tassa evaü jànato evaü passato kàmàsavàpi cittaü vimuccati, bhavàsavàpi cittaü vimuccati, avijjàsavàpi cittaü vimuccati. Vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti: khãõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyàti pajànàti. Ayaü vuccati bràhmaõa, puggalo nevattantapo nàttaparitàpanànuyogamanuyutto, na parantapo na paraparitàpanànuyogamanuyutto, so anattantapo aparantapo diññhevadhamme nicchàto nibbuto sãtibhåto sukhapañisaüvedi brahmabhåtena attanà viharatã'ti.
Evaü vutte ghoñamukho bràhmaõo àyasmantaü udenaü etadavoca: abhikkantaü bho udena, abhikkantaü bho udena, seyyathàpi bho udena, nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya, 'cakkhumanto råpàni dakkhintã'ti, evamevaü bhotà udenena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü udenaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü udeno dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gata'nti.
Mà kho maü tvaü bràhmaõa,saraõaü agamàsi, tameva tvaü bhagavantaü saraõaü gaccha yamahaü saraõaü gatoti.
Kahaü pana bho udena, etarahi so bhavaü gotamo viharati arahaü sammàsambuddhoti?
Parinibbuto kho bràhmaõa, etarahi so bhagavà arahaü sammàsambuddhoti.
[BJT Page 644] [\x 644/]
Sace hi mayaü bho udena, suõeyyàma taü bhavantaü gotamaü dassu yojanesu, dasapi mayaü yojanàni gaccheyyàma taü bhavantaü gotamaü dassanàya arahantaü sammàsambuddhaü. Sace mayaü bho udena, suõeyyàma taü bhavantaü gotamaü vãsatiyà yojanesu,vãsatipi mayaü yojanàni gaccheyyàma taü bhavantaü gotamaü dassanàya arahantaü sammàsambuddhaü. Sace hi mayaü bho udena, suõeyyàma taü bhavantaü gotamaü tiüsàya yojanesu, tiüsmapi mayaü yojanàni gaccheyyàma taü bhavantaü gotamaü dassanàya arahantaü sammàsambuddhaü. Sace mayaü bho udena, suõeyyàma taü bhavantaü gotamaü cattàrisàya yojanesu, cattàrismapi mayaü yojanàni gaccheyyàma taü bhavantaü gotamaü dassanàya arahantaü sammàsambuddhaü. Sace mayaü bho udena, suõeyyàma taü bhavantaü gotamaü pa¤¤àsàya yojanesu, pa¤¤àsampi mayaü yojanàni gaccheyyàma taü bhavantaü gotamaü dassanàya arahantaü sammàsambuddhaü. Yojanasatepi [PTS Page 163] [\q 163/] mayaü bho udena, suõeyyàma taü bhavantaü gotamaü, yojanasatampi mayaü gaccheyyàma taü bhavantaü gotamaü dassanàya arahantaü sammàsambuddhaü. Yato ca kho bho udena, parinibbuto so bhavaü gotamo, parinibbutampi mayaü taü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàma dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü udeno dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gataü. Atthi ca me bho udena, aïgaràjà devasikaü niccabhikkhaü dadàti. Tatohaü bhoto udenassa ekaü niccabhikkhaü dadàmãti.
Kiü pana te bràhmaõa, aïgaràjà devasikaü niccabhikkhaü dadàtãti? Pa¤ca bho udena, kahàpaõasatànãti na kho no bràhmaõa, kappati jàtaråparajata pañiggahetunti.
Sace taü bhoto udenassa na kappati, vihàraü bhoto udenassa kàràpessàmãti.
Sace kho me tvaü bràhmaõa, vihàraü kàràpetukàmo,pàñalãputte saïghassa upaññhànasàlaü kàràpehãti.
Iminàpahaü1 bhoto udenassa bhiyyosomattàya attamano abhiraddho, yaü maü bhavaü udeno saïghe dàne2 samàdapeti. Esàhaü3 bho udena, etissà ca niccabhikkhàya aparàya ca niccabhikkhàya pàñaliputte saïghassa upaññhànasàlaü kàràpessàmiti.
Atha kho ghoñamukho bràhmaõo etissà ca niccabhikkhàya aparàya ca niccabhikkhàya pàñaliputte saïghassa upaññhànasàlaü kàràpesi. Sà etarahi ghoñamukhiti vuccatãti. [PTS Page 164] [\q 164/]
Ghoñamukhasuttaü catutthaü
-------------------------
1. Iminàhaü-syà,iminàpavaü-[PTS] 2. Dànaü-[PTS] 3. Sohaü-sãmu