Evamme sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena sàtissa nàma bhikkhuno kevaññaputtassa evaråpaü pàpakaü diññhigataü uppannaü hoti: tathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti.

2. Assosuü kho sambahulà bhikkhå: sàtissa kira nàma1 bhikkhuno kevaññaputtassa evaråpaü pàpakaü diññhigataü uppannaü: " tathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti." Atha kho te bhikkhå yena sàti bhikkhu kevaññaputto tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü etadavocuü: "saccaü kira te àvuso sàti evaråpaü pàpakaü diññhigataü uppannaü: tathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti." "Evaü byà kho ahaü àvuso bhagavatà dhammaü desitaü ajànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti."

3. Atha kho te bhikkhå sàtiü bhikkhu kevaññaputtaü etasmà pàpakà diññhigatà vivecetukàmà samanuyu¤janti samanugàhanti samanubhàsanti: mà evaü àvuso2 sàti avaca, mà bhagavantaü abbhàcikkhi3. Nahi sàdhu bhagavato abbhakkhànaü nahi bhagavà evaü vadeyya. Anekapariyàyena hàvuso4 sàti pañiccasamuppannaü vi¤¤àõaü [PTS Page 257] [\q 257/] vuttaü bhagavatà a¤¤atra paccayà natthi vi¤¤àõassa samhavoti. Evampi kho sàti bhikkhu kevaññaputto tehi bhikkhåhi samanuyu¤jiyamàno samanugàhiyamàno 5 samanubhàsiyamàno tadeva pàpakaü diññhigataü thàmasà paràmassa6 abhinivissa voharati: evaü byà kho ahaü àvuso bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti. Yato kho te bhikkhå nàsakkhiüsu sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü etasmà pàpakà diññhigatà vivecetuü, atha7 yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå bhagavantaü etadavocuü:

----------------------

[BJT Page 604] [\x 604/]

4. Sàtissa nàma bhante bhikkhuno kevaññaputtassa evaråpaü pàpakaü diññhigataü uppannaü: 'tathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti.' Assumha* kho mayaü bhante: sàtissa kira nàma bhikkhuno kevaññaputtassa evaråpaü pàpakaü diññhigataü uppannaü: tathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti. Atha kho mayaü bhante yena sàti bhikkhu kevaññaputto tenupasaïkamimha. Upasaïkamitvà sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü etadavocumha: saccaü kira te àvuso sàti evaråpaü pàpakaü diññhigataü uppannaü: tathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti. Evaü vutte bhante sàti bhikkhu kevaññaputto amhe etadavoca: evaü byà kho ahaü àvuso bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti. Atha kho mayaü bhante sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü etasmà pàpakà diññhigatà vivecetukàmà samanuyu¤jimha samanugàhimha1 samanubhàsimha: mà evaü àvuso sàti avaca. Mà bhagavantaü abbhàcikkhi. 2 Na hi sàdhu bhagavato abbhakkhànaü. Na hi bhagavà evaü vadeyya. Anekapariyàyena hàvuso3 sàti pañiccasamuppannaü vi¤¤àõaü vuttaü bhagavatà, a¤¤atra paccayà natthi vi¤¤àõassa sambhavoti. Evampi kho bhante sàti bhikkhu kevaññaputto amhehi samanuyu¤jiyamàno samanugàhiyamàno4 samanubhàsiyamàno tadeva pàpakaü diññhigataü thàmasà paràmassa5 abhinivissa voharati: " evaü byà kho ahaü àvuso bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti." Yato kho mayaü bhante nàsakkhimha6 sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü etasmà pàpakà diññhigatà vivecetuü, atha mayaü etamatthaü bhagavato àrocemàti.

5. Atha kho bhagavà a¤¤ataraü bhikkhuü àmantesi: [PTS Page 258] [\q 258/] ehi tvaü bhikkhu mama vacanena sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü àmantesi: ' satthà taü àvuso sàti àmantetã'ti. Evaü bhanteti kho so bhikkhu bhagavato pañissutvà7 yena sàti bhikkhu kevaññaputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü etadavoca: 'satthà taü àvuso sàti àmanteti'ti. Evamàvusoti kho sàti bhikkhu kevaññaputto tassa bhikkhuno pañissutvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü bhagavà etadavoca: saccaü kira te sàti evaråpaü pàpakaü diññhigataü uppannaü: tathàhaü bhagavatà dhammaü desitaü ajànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti. " Evaü byà kho ahaü bhante bhagavatà dhammaü desitaü àjànàmi yathà tadevidaü vi¤¤àõaü sandhàvati saüsarati, ana¤¤anti."

----------------------

* Assumha kho mayaü .. Ana¤¤anti ayaü sabbo pàñho syà. Machasaü. Potthakesu na dissati.

1. Samanuggàhimha, machasaü .Syà. 2. Abbhàcikkha, syà. 3. Anekapariyàyenàvuso, machasaü anekapariyàyena àvuso, syà.

4. Samanuggàhiyamàno, machasaü syà 5. Paràmàsà, machasaü. 6. Nàsakkhamhà ,syà. 7. Pañisutvà,machasaü.

[BJT Page 606] [\x 606/]

6. Katamaü taü sàti vi¤¤àõanti?

" Yvàyaü bhante vado vedeyyo tatra tatra kalyàõapàpakànaü kammànaü vipàkaü pañisaüvedetã"ti.

Kassa nu kho nàma tvaü moghapurisa mayà evaü dhammaü desitaü àjànàsi? Nanu mayà moghapurisa anekapariyàyena pañiccasamuppannaü vi¤¤àõaü vuttaü a¤¤atra paccayà natthi vi¤¤àõassa sambhavoti. Atha ca pana tvaü moghapurisa attanà duggahãtena amhe ceva abbhàcikkhasi, attàna¤ca khaõasi1, khahu¤ca apu¤¤aü pasavasi. Taü hi te moghapurisa bhavissati dãgharattaü ahitàya dukkhàyàti.

7. Atha kho bhagavà bhikkhå àmantesi: taü kiü ma¤¤atha bhikkhave, api nayaü2 sàti bhikkhu kevaññaputto usmãkatopi imasmiü dhammavinayeti. " Kiü hi siyà bhante, no hetaü bhante"ti. Evaü vutte sàti bhikkhu kevaññaputto tuõhãbhåto maïkubhåto pattakkhandho adhomukho pajjhàyanto appañibhàno3 nisãdi. Atha kho bhagavà sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü tuõhãbhåtaü maïkubhåtaü pattakkhandhaü adhomukhaü pajjhàyantaü appañibhànaü 4 viditvà sàtiü bhikkhuü kevaññaputtaü etadavoca: " pa¤¤àyissasi kho tvaü5 moghapurisa etena sakena pàpakena diññhigatena. Idhàhaü bhikkhå pañipucchissàmi"ti.

8. Atha kho bhagavà bhikkhå àmantesi: tumhepi me bhikkhave evaü dhammaü desitaü àjànàtha yathàyaü sàti bhikkhu [PTS Page 259] [\q 259/] kevaññaputtà attanà duggahãtena amhe ceva abbhàcikkhati, attàna¤ca khaõati,6 bahu¤ca apu¤¤aü pasavatãti. " No hetaü bhante, anekapariyàyena hi no bhante pañiccasamuppannaü vi¤¤àõaü vuttaü bhagavatà, a¤¤atra paccayà natthi vi¤¤àõassa sambhavo"ti. Sàdhu7 bhikkhave, sàdhu kho me tumhe bhikkhave evaü dhammaü desitaü àjànàtha. Anekapariyàyena hi vo bhikkhave pañiccasamuppannaü vi¤¤àõaü vuttaü mayà, a¤¤atra paccayà natthi vi¤¤àõassa sambhavoti. Atha ca panàyaü sàti bhikkhu kevaññaputto attanà duggahãtena amhe ceva abbhàcikkhati, attàna¤ca khaõati,8 bahu¤ca apu¤¤aü pasavati. Taü hi tassa moghapurisassa bhavissati dãgharattaü [PTS Page 260] [\q 260/] ahitàya dukkhàya.

(Sàtikaõóaü.)

----------------------

1. Khanasi, syà. 2. Nàyaü, sãmu. Machasaü.Syà.[PTS] 3. Appañibhàõo, syà sã katthaci 4. Appañibhàõaü, syà.Sã.Katthaci. 5. Tvaü ,sã.Katthaci 6. Khanati, syà. 7.Sàdhu sàdhu, machasaü. 8. Khanati.Syà.

[BJT Page 608] [\x 608/]

9. Ya¤¤adeva1 bhikkhave paccayaü pañicca uppajjati vi¤¤àõaü tena teneva saïkhaü2 gacchati: cakkhu¤ca pañicca råpe ca uppajjati vi¤¤àõaü, cakkhuvi¤¤àõanteva3 saïkhaü gacchati. Sota¤ca pañicca sadde ca uppajjati vi¤¤àõaü, sotavi¤¤àõanteva4 saïkhaü gacchati. Ghàna¤ca pañicca gandhe ca uppajjati vi¤¤àõaü, ghànavi¤¤àõanteva5 saïkhaü gacchati, jivha¤ca pañicca rase ca uppajjati vi¤¤àõaü, jivhàvi¤¤àõanteva 6 saïkhaü gacchati. Kàya¤ca pañicca phoññhabbe ca uppajjati vi¤¤àõaü, kàyavi¤¤àõanteva7 saïkhaü gacchati. Mana¤ca pañicca dhamme ca uppajjati vi¤¤àõaü, manovi¤¤àõanteva 8 saïkhaü gacchati.

Seyyathàpi bhikkhave ya¤¤adevàpaccayaü pañicca aggi jalati, tena teneva saïkhaü gacchati: kaññha¤ca pañicca aggi jalati, kaññhaggiteva9 saïkhaü gacchati. Sakalika¤ca pañicca aggi jalati, sakalikaggiteva saïkhaü gacchati. Tiõa¤ca pañicca aggi jalati, tiõaggiteva saïkhaü gacchati. Gomaya¤ca pañicca aggi jalati, gomayaggiteva saïkhaü gacchati. Thusa¤ca pañicca aggi jalati, thusaggiteva saïkhaü gacchati. Saïkàra¤ca pañicca aggi jalati, saïkàraggiteva saïkhaü gacchati. Evameva kho bhikkhave ya¤¤adeva paccayaü pañicca uppajjati vi¤¤àõaü tena teneva saïkhaü gacchati: cakkhu¤ca pañicca råpe ca uppajjati vi¤¤àõaü, cakkhuvi¤¤àõanteva saïkhaü gacchati. Sota¤ca pañicca sadde ca uppajjati vi¤¤àõaü, sotavi¤¤àõanteva saïkhaü gacchati. Ghàna¤ca pañicca gandhe ca uppajjati vi¤¤àõaü, ghànavi¤¤àõanteva saïkhaü gacchati. Jivha¤ca pañicca rase ca uppajjati vi¤¤àõaü, jivhàvi¤¤àõanteva saïkhaü gacchati. Kàya¤ca pañicca phoññhabbe ca uppajjati vi¤¤àõaü, kàyavi¤¤àõanteva saïkhaü gacchati. Mana¤ca pañicca dhamme ca uppajjati vi¤¤àõaü, manovi¤¤àõanteva saïkhaü gacchati.

10. Bhåtamidanti10 bhikkhave passathàti? Evambhante. Tadàhàrasambhavanti bhikkhave passathàti.? Evambhante. Tadàhàranirodhà yaü bhåtaü taü nirodhadhammanti bhikkhave passathàti? Evambhante.

11. Bhåtamidaü nossåti bhikkhave kaïkhàto11 uppajjati vicikicchà'ti? Evambhante. Tadàhàrasambhavaü nossåti bhikkhave kaïkhàto uppajjati vicikicchàti? Evambhante. Tadàhàranirodhà yaü bhåtaü taü nirodhadhammaü nossåti bhikkhave kaïkhàto uppajjati vicikicchàti? Evambhante.

------------------------

1. Yaüyadeva, machasaü 2. Saïkhyaü, machasaü, syà. 3. Cakkhuvi¤¤àõaütveva, machasaü .Syà. 4. Sotavi¤¤àõaütveva, machasaü.Syà. 5. Ghàõavi¤¤àõaütveva, machasaü.Syà. 6. Jivhàvi¤¤àõatveva, machasaü .Syà.7. Kàyavi¤¤àõaütveva, machasaü syà 8. Manovi¤¤àõaütveva, machasaü. Syà. 9. Kaññhaggitveva, machasaü syà. 10. Bhåtamidaü bhikkhave, syà.11. Kaïkhato, machasaü.Sãmu.

[BJT Page 610] [\x 610/]

12. Bhåtamidanti bhikkhave yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato yà vicikicchà sà pahãyatãti? Evambhante. Tadàhàrasambhavanti bhikkhave yathà bhåtaü sammappa¤¤àya passato yà vicikicchà sà pahãyatãti? Evambhante. Tadàhàranirodhà yaü bhåtaü taü nirodhadhammanti bhikkhave yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato yà vicikicchà sà pahãyatãti? Evambhante.

13. Bhåtamidanti bhikkhave itipi vo ettha nibbicikicchàti1.? Evambhante. Tadàhàrasambhavanti bhikkhave itipi vo ettha nibbicikicchàti? Evambhante. Tadàhàranirodhà yaü bhåtaü taü nirodhadhammanti bhikkhave itipi vo ettha nibbicikicchàti.? Evambhante.

14. Bhåtamidanti bhikkhave yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhanti? Evambhante. Tadàhàrasambhavanti bhikkhave yathà bhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhanti?. Evambhante. Tadàhàranirodhà yaü bhåtaü taü nirodhadhammanti bhikkhave yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhanti? Evambhante.

15. Ima¤ce tumhe bhikkhave diññhiü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü allãyetha keëàyetha dhanàyetha2 mamàyetha, api nu tumhe bhikkhave kullåpamaü dhammaü desitaü àjàneyyàtha nittharaõatthàya no gahaõatthàyàti? No hetambhante. Ima¤ce tumhe bhikkhave diññhiü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü [PTS Page 261] [\q 261/] na allãyetha na keëàyetha na dhanàyetha3 na mamàyetha, api nu tumhe4 bhikkhave kullåpamaü dhammaü desitaü àjàneyyàtha nittharaõatthàya no gahaõatthàyàti? Evambhante.

16. Cattàrome bhikkhave àhàrà bhåtànaü và sattànaü ñhitiyà sambhavesãnaü và anuggahàya. Katame cattàro? Kabaliïkàro5 àhàro oëàriko và sukhumo và, phasso dutiyo, manosa¤cetanà tatiyà, vi¤¤àõaü catutthaü.

17. Ime ca bhikkhave cattàro àhàrà kinnidànà kiüsamudayà ki¤jàtikà kimpabhavà? Ime cattàro àhàrà taõhànidànà taõhàsamudayà taõhàjàtikà taõhàpabhavà,

18. Taõhà càyaü bhikkhave kinnidànà kiüsamudayà ki¤jàtikà kimpabhavà? Taõhà vedanànidànà vedanàsamudayà vedanàjàtikà vedanàpabhavà.

-----------------------

1. Nivicikicchà, sã.Katthaci. 2. Dhaneyyàtha, syà. 3. Na dhaneyyàtha, syà. 4. Me tumhe, syà. 5. Kabaëãkàro, machasaü. Kavaëiïkàro, syà.[PTS]

[BJT Page 612] [\x 612/]

Vedanà càyaü bhikkhave kinnidànà kiüsamudayà ki¤jàtikà kimpabhavà? Vedanà phassanidànà phassasamudayà phassajàtikà phassa pabhavà.1

20. Phasso càyaü bhikkhave kinnidàno kiüsamudayo ki¤jàtiko kimpabhavo? Phasso saëàyatananidàno saëasàyatanasamudayo saëasàyatanajàtiko saëàyatanappabhavo.2

21. Saëàyatana¤cidaü bhikkhave kinnidànaü kiüsamudayaü ki¤jàtikaü kimpabhavaü?Saëàyatanaü nàmaråpanidànaü nàmaråpasamudayaü nàmaråpajàtikaü nàmaråpappabhavaü3 .

22. Nàmaråpa¤cidaü bhikkhave kiü nidànaü kiü samudayaü kiü jàtikaü kiü pabhavaü? Nàmaråpaü vi¤¤àõanidànaü vi¤¤àõasamudayaü vi¤¤àõajàtikaü vi¤¤àõappabhavaü.4

23. Vi¤¤àõa¤cidaü bhikkhave kinnidànaü kiüsamudayaü ki¤jàtikaü kimpabhavaü? Vi¤¤àõaü saïkhàranidànaü saïkhàrasamudayaü saïkhàrajàtikaü saïkhàrappabhavaü.5.

24. Saïkhàrà cime bhikkhave kinnidànà kiüsamudayà ki¤jàtikà kimpabhavà? Saïkhàrà avijjànidànà avijjàsamudayà avijjàjàtikà avijjàpabhavà.6.

25. Iti kho bhikkhave avijjàpaccayà saïkhàrà, saïkhàrapaccayà vi¤¤àõaü, vi¤¤àõapaccayà nàmaråpaü, nàmaråpapaccayà saëàyatanaü saëàyatanapaccayà phasso, phassapaccayà vedanà, vedanàpaccayà taõhà, taõhàpaccayà upàdànaü, upàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

26. Jàtipaccayà jaràmaraõanti iti kho panetaü vuttaü. Jàtipaccayà nu kho bhikkhave jaràmaraõaü no và, kathaü vo ettha hotãti? Jàtipaccayà bhante jaràmaraõaü, evaü no ettha hoti: jàtipaccayà jaràmaraõanti.

27. Bhavapaccayà jàtãti iti kho panetaü vuttaü. Bhavapaccayà nu kho bhikkhave jàti no và, kathaü vo ettha hotãti? Bhavapaccayà bhante jàti. Evaü no ettha hoti: bhavapaccayà [PTS Page 262] [\q 262/] jàtãti.

-----------------------

1. Phassappabhavà, machasaü. 2. Saëàyatanapabhavo, syà. 3. Nàmaråpapabhavaü, syà. 4. Vi¤¤àõapabhavaü, syà. 5. Saïkhàrapabhavaü, syà. 6. Avijjàppabhavà, machasaü.

[BJT Page 614] [\x 614/]

28. Upàdànapaccayà bhavoti iti kho panetaü vuttaü. Upàdànapaccayà nu kho bhikkhave bhavo no và, kathaü vo ettha hotãti? Upàdànapaccayà bhante bhavo. Evaü no ettha hoti: upàdànapaccayà bhavoti.

29. Taõhàpaccayà upàdànanti iti kho panetaü vuttaü. Taõhàpaccayà nu kho bhikkhave upàdànaü no và, kathaü vo ettha hotãti?. Taõhàpaccayà bhante upàdànaü. Evaü no ettha hoti: taõhàpaccayà upàdànanti.

30. Vedanàpaccayà taõhàti iti kho panetaü vuttaü. Vedanàpaccayà nu kho bhikkhave taõhà no và, kathaü vo ettha hotãti? Vedanàpaccayà bhante taõhà. Evaü no ettha hoti: vedanàpaccayà taõhàti.

31. Phassapaccayà vedanàti iti kho panetaü vuttaü. Phassapaccayà nu kho bhikkhave vedanà no và, kathaü vo ettha hotãti? Phassapaccayà bhante vedanà. Evaü no ettha hoti: phassapaccayà vedanàti.

32. Saëàyatanapaccayà phassoti iti kho panetaü vuttaü. Saëàyatanapaccayà nu kho bhikkhave phasso no và, kathaü vo ettha hotãti?. Saëàyatanapaccayà bhante phasso. Evaü no ettha hoti: saëasàyatanapaccayà phassoti.

33. Nàmaråpapaccayà saëàyatananti iti kho panetaü vuttaü. Nàmaråpapaccayà nu kho bhikkhave saëàyatanaü no và, kathaü vo ettha hotãti?. Nàmaråpapaccayà bhante saëàyatanaü. Evaü no ettha hoti: nàmaråpapaccayà saëàyatananti.

34. Vi¤¤àõapaccayà nàmaråpanti iti kho panetaü vuttaü. Vi¤¤àõapaccayà nu kho bhikkhave nàmaråpaü no và, kathaü vo ettha hotãti? Vi¤¤àõapaccayà bhante nàmaråpaü. Evaü no ettha hoti: vi¤¤àõapaccayà nàmaråpanti.

35. Saïkhàrapaccayà vi¤¤àõanti iti kho panetaü vuttaü. Saïkhàrapaccayà nu kho bhikkhave vi¤¤àõaü no và, kathaü vo ettha hotãti?. Saïkhàrapaccayà bhante vi¤¤àõaü, evaü no ettha hoti: saïkhàrapaccayà vi¤¤àõanti.

[BJT Page 616] [\x 616/]

36. Avijjàpaccayà saïkhàràti iti kho panetaü vuttaü avijjà paccayà nu kho bhikkhave saïkhàrà no và, kathaü vo ettha hotãti? Avijjàpaccayà bhante saïkhàrà. Evaü no ettha hoti: avijjàpaccayà saïkhàràti.

37. Sàdhu bhikkhave. Iti kho bhikkhave tumhepi evaü vadetha. Ahampi evaü vadàmi: imasmiü 1 sati idaü hoti, [PTS Page 263] [\q 263/] imassuppàdà idaü uppajjati - yadidaü avijjàpaccayà saïkhàrà, saïkhàrapaccayà vi¤¤àõaü, vi¤¤àõapaccayà nàmaråpaü, nàmaråpapaccayà saëàyatanaü, saëàyatanapaccayà phasso, phassapaccayà vedanà, vedanàpaccayà taõhà, taõhàpaccayà upàdànaü, upàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

38. Avijjàya tveva asesaviràganirodhà saïkhàranirodho, saïkhàranirodhà vi¤¤àõanirodho, vi¤¤àõanirodhà nàmaråpanirodho, nàmaråpanirodhà saëàyatananirodho, saëàyatananirodhà phassanirodho, phassanirodhà vedanànirodho, vedanànirodhà taõhànirodho, taõhànirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

39. Jàtinirodhà jaràmaraõanirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Jàtinirodhà nu kho bhikkhave jaràmaraõanirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Jàtinirodhà bhante jaràmaraõanirodho. Evaü no ettha hoti: jàtinirodhà jaràmaraõanirodhoti.

40. Bhavanirodhà jàtinirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Bhavanirodhà nu kho bhikkhave jàtinirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Bhavanirodhà bhante jàtinirodho. Evaü no ettha hoti. Bhavanirodhà jàtinirodhoti.

-----------------------

1. Iti imasmiü, sãmu.

[BJT Page 618] [\x 618/]

41. Upàdànanirodhà bhavanirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Upàdànanirodhà nu kho bhikkhave bhavanirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Upàdànanirodhà bhante bhavanirodho. Evaü no ettha hoti: upàdànanirodhà bhavanirodhoti.

42. Taõhànirodhà upàdànanirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Taõhànirodhà nu kho bhikkhave upàdànanirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Taõhànirodhà bhante upàdànanirodho. Evaü no ettha hoti: taõhànirodhà upàdànanirodhoti.

43. Vedanànirodhà taõhànirodhoti iti kho panetaü vuttaü vedanànirodhà nu kho bhikkhave taõhànirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Vedanànirodhà bhante taõhànirodho. Evaü no ettha hoti: vedanànirodhà taõhànirodhoti.

44. Phassanirodhà vedanà nirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Phassanirodhà nu kho bhikkhave vedanànirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Phassanirodhà bhante vedanànirodho. Evaü no ettha hoti: phassanirodhà [PTS Page 264] [\q 264/] vedanànirodhoti.

45. Saëàyatananirodhà phassanirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Saëàyatananirodhà nu kho bhikkhave phassanirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Saëàyatananirodhà bhante phassanirodho. Evaü no ettha hoti: saëàyatananirodhà phassanirodhoti.

46. Nàmaråpanirodhà saëàyatananirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Nàmaråpanirodhà nu kho bhikkhave saëàyatananirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Nàmaråpanirodhà bhante saëàyatananirodho. Evaü no ettha hoti: nàmaråpanirodhà saëàyatananirodhoti.

47. Vi¤¤àõanirodhà nàmaråpanirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Vi¤¤àõanirodhà nu kho bhikkhave nàmaråpanirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Vi¤¤àõanirodhà bhante nàmaråpanirodho. Evaü no ettha hoti: vi¤¤àõanirodhà nàmaråpanirodhoti.

[BJT Page 620] [\x 620/]

48. Saïkhàranirodhà vi¤¤àõanirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Saïkhàranirodhà nu kho bhikkhave vi¤¤àõanirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Saïkhàranirodhà bhante vi¤¤àõanirodho. Evaü no ettha hoti: saïkhàranirodhà vi¤¤àõanirodhoti.

49. Avijjànirodhà saïkhàranirodhoti iti kho panetaü vuttaü. Avijjànirodhà nu kho bhikkhave saïkhàranirodho no và, kathaü vo ettha hotãti? Avijjànirodhà bhante saïkhàranirodho. Evaü no ettha hoti: avijjànirodhà saïkhàranirodhoti.

50. Sàdhu bhikkhave. Iti kho bhikkhave tumhepi evaü vadetha. Ahampi evaü vadàmi: imasmiü asati idaü na hoti, imassa nirodhà idaü nirujjhati - yadidaü avijjànirodhà saïkhàranirodho, saïkhàranirodhà vi¤¤àõanirodho, vi¤¤àõanirodhà nàmaråpanirodho, nàmaråpanirodhà saëàyatananirodho, saëàyatananirodhà phassanirodho, phassanirodhà vedanànirodho, vedanànirodhà taõhànirodho, taõhà nirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jarà maraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

51. Api nu tumhe bhikkhave evaü jànantà evaü passantà [PTS Page 265] [\q 265/] pubbantaü và pañidhàveyyàtha: ahosimha1 nu kho mayaü atãtamaddhànaü, na nukho ahosimha atãtamaddhànaü, kinnu kho ahosimha atãtamaddhànaü, kathannu kho ahosimha atãtamaddhànaü, kiü hutvà kiü ahosimha nu kho mayaü atãtamaddhànanti. No hetaü bhante.

52. Api nu tumhe bhikkhave evaü jànantà evaü passantà aparantaü và àdhàveyyàtha:2 bhavissàma nu kho mayaü anàgatamaddhànaü na nu kho bhavissàma anàgatamaddhànaü, kinnu kho bhavissàma anàgatamaddhànaü, kathannu kho bhavissàma anàgatamaddhànaü, kiü hutvà kiü bhavissàma nu kho mayaü anàgatamaddhànanti. No hetaü bhante.

53. Api nu tumhe bhikkhave evaü jànantà evaü passantà etarahi và paccuppannaü addhànaü3 ajjhattaü kathaïkathã assatha:4 ahannukhosmi, no nu khosmi, kinnu khosmi, kathannu khosmi, ayannu kho satto kuto àgato, so kuhiïgàmã bhavissatãti. No hetaü bhante.

-----------------------

1. Ahesumhà, syà. Ahesumha - a¤¤atra 2. Pañidhàveyyàtha. Machasaü, syà. 3. Paccuppannaddhànaü àrabbha, syà. Paccuppanna maddhànaü ajjhattaü, machasaü. 4. Kathaü kathittha, syà.

[BJT Page 622] [\x 622/]

54. Api nu tumhe bhikkhave evaü jànantà evaü passantà evaü vadeyyàtha: satthà no garu, satthugàravena ca1 mayaü evaü vademàti.2 No hetaü bhante.

55. Api nu tumhe bhikkhave evaü jànantà evaü passantà evaü vadeyyàtha: samaõo no evamàha,3 samaõavacanena ca mayaü4 evaü vademàti. No hetaü bhante.

56. Api nu tumhe bhikkhave evaü jànantà evaü passantà a¤¤aü satthàraü uddiseyyàthàti. No hetaü bhante.

57. Api nu tumhe bhikkhave evaü jànantà evaü passantà yàni tàni puthusamaõabràhmaõànaü vatakotuhalamaïgalàni, tàni sàrato paccàgaccheyyàthàti. No hetaü bhante.

58. Nanu bhikkhave5 yadeva tumhàkaü sàmaü ¤àtaü sàmaü diññhaü sàmaü viditaü tadeva tumhe vadethàti.6 Evambhante.

59. Sàdhu bhikkhave, upanãtà kho me tumhe bhikkhave iminà sandiññhikena dhammena akàlikena ehipassikena opanayikena paccattaü veditabbena vi¤¤åhi. Sandiññhiko " ayaü bhikkhave dhammo akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhã"ti. Iti yantaü vuttaü, idametaü pañicca vuttaü.

60. Tiõõaü kho pana bhikkhave sannipàtà gabbhassàvakkanti hoti: idha màtàpitaro sannipatità honti, màtà ca na utunã hoti, gandhabbo ca na paccupaññhito hoti, neva tàva gabbhassàvakkanti [PTS Page 266] [\q 266/] hoti. Idha màtàpitaro ca sannipatità honti, màtà ca utunã hoti, gandhabbo ca na paccupaññhito hoti, neva tàva gabbhassàvakkanti hoti. Yato ca kho bhikkhave màtàpitaro sannipatità honti, màtà ca utunã hoti, gandhabbo ca paccupaññhito hoti, evaü tiõõaü sannipàtà gabbhassàvakkanti hoti.

61. Tamenaü bhikkhave màtà nava và dasa và màse gabbhaü kucchinà pariharati mahatà saüsayena garumbhàraü7. Tamenaü bhikkhave màtà navannaü và dasannaü cà màsànaü accayena vijàyati mahatà saüsayena garumbhàraü. Tamenaü jàtaü samànaü sakena lohitena poseti. Lohitaü hetaü bhikkhave8 ariyassa vinaye yadidaü màtutha¤¤aü.

1. Satthugàraveneva, syà 2 vadeyyàmàti, syà. Mayaü vademàti.[PTS] Si-katthaci. 3. Samaõo evamàha, syà. Machasaü. 4. Samaõà ca nàma mayaü , machasaü. Samaõà ca na ca mayaü, syà[PTS] samaõà ca vata mayaü, sã katthaci. 5.Nanu kho bhikkhave, sãmu. 6. Vadeyyàthàti, syà. 7. Garubhàraü, syà. 8. Lohitaü bhikkhave, sã -katthaci.

[BJT Page 624] [\x 624/]

62. Sa kho so bhikkhave kumàro vuddhimanvàya1 indriyànaü paripàkamanvàya yàni tàni2 kumàrakànaü kãëàpanakàni tehi kãëati: seyyathãdaü-vaïkakaü3 ghañikaü mokkhacikaü4 ciïgulakaü5 pattàëhakaü rathakaü dhanukaü.

63. Sa kho so bhikkhave kumàro vuddhimanvàya6 indriyànaü paripàkamanvàya pa¤cahi kàmaguõehi samappito samaïgibhåto7 parivàreti: cakkhu vi¤¤eyyehi råpehi iññhehi kantehi manàpehi piyaråpehi kàmåpasaühitehi rajanãyehi,8 sotavi¤¤eyyehi saddehi iññhehi kantehi manàpehi piyaråpehi kàmåpasaühitehi rajanãyehi,8 ghànavi¤¤eyyehi gandhehi iññhehi kantehi manàpehi piyaråpehi kàmåpasaühitehi rajanãyehi, jivhàvi¤¤eyyehi rasehi iññhehi kantehi manàpehi piyaråpehi kàmåpasaühitehi rajanãyehi, kàyavi¤¤eyyehi phoññhabbehi iññhehi kantehi manàpehi piyaråpehi kàmåpasaühitehi rajanãyehi.

64. So cakkhunà råpaü disvà piyaråpe9 råpe sàrajjati, appiyaråpe råpe byàpajjati.10 Anupaññhitakàyasati ca viharati paritta cetaso, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhaü samàpanno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa taü vedanaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandã. Yà vedanàsu nandã tadupadànaü. Tassupàdàna paccayà11 bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü soka parideva dukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. - Sotena saddaü sutvà piyaråpe9 sadde sàrajjati, appiyaråpe sadde byàpajjati. Anupaññhitakàyasati ca viharati paritta cetaso, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhaü samàpanno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa taü vedanaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandã. Yà vedanàsu nandã tadupadànaü. Tassupàdàna paccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü soka parideva dukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. - Ghànena gandhaü ghàyitvà piyaråpe9 gandhe sàrajjati, appiyaråpe gandhe byàpajjati. Anupaññhitakàyasati ca viharati paritta cetaso, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhaü samàpanno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa taü vedanaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandã. Yà vedanàsu nandã tadupadànaü. Tassupàdàna paccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü soka parideva dukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. - Jivhàya rasaü sàyitvà piyaråpe rase sàrajjati, appiyaråpe rase byàpajjati. Anupaññhitakàyasati ca viharati paritta cetaso, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhaü samàpanno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa taü vedanaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandã. Yà vedanàsu nandã tadupadànaü. Tassupàdàna paccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü soka parideva dukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. - Kàyena phoññhabbaü phusitvà piyaråpe phoññhabbe sàrajjati, appiyaråpe phoññhabbe byàpajjati. Anupaññhitakàyasati ca viharati paritta cetaso, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhaü samàpanno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa taü vedanaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandã. Yà vedanàsu nandã tadupadànaü. Tassupàdàna paccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü soka parideva dukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. - Manasà dhammaü vi¤¤àya piyaråpe [PTS Page 267] [\q 267/] dhamme sàrajjati, appiyaråpe dhamme byàpajjati. Anupaññhitakàyasati ca viharati paritta cetaso, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhaü samàpanno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa taü vedanaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandã. Yà vedanàsu nandã tadupadànaü. Tassupàdàna paccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü soka parideva dukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

------------------------

1. Vuóóhimanvàya, syà. 2. Yàni, sã. 3. Vaïkaü, syà.Sã.Katthaci. 4. Mokkhalikà.Sã. 5. Ciïgulikaü, syà. 6. Vuóaóhimanvàya, syà. 7. Samaïgãbhåto, syà. 8. : Rajanãyehi pemanãyehi, syà. 9. Piyaråpe sàrajjati,sãmu. 10. Appiyaråpe byàpajjati,sãmu. 11. Tassa upàdànapaccayà, syà.

[BJT Page 626] [\x 626/]

65. Idha bhikkhave tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà. So imaü lokaü sadevakaü samàrakaü sabrahmakaü, sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamanussaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedeti. So dhammaü deseti àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü, kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü pakàseti. Taü dhammaü suõàti gahapati và gahapatiputto và a¤¤atarasmiü và kule paccàjàto.1 So taü dhammaü sutvà tathàgate saddhaü pañilabhati. So tena saddhàpañilàbhena samannàgato itipañisa¤cikkhati: sambàdho gharàvàso rajàpatho, abbhokàso pabbajjà, nayidaü sukaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü, yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyyanti. So aparena samayena appaü và bhogakkhandhaü pahàya, mahantaü và bhogakkhandhaü pahàya, appaü và ¤àtiparivaññaü pahàya, mahantaü và ¤àtiparivaññaü pahàya, kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati.

66. So evaü pabbajito samàno bhikkhånaü sikkhàsàjãvasamàpanno pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti. Nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati adinnàdànaü pahàya adinnàdànà [PTS Page 268] [\q 268/] pañivirato hoti dinnàdàyã dinnapàñikaïkhã athenena sucibhåtena attanà viharati. Abrahmacariyaü pahàya brahmacàrã hoti àràcàrã virato methunà gàmadhammà. Musàvàdaü pahàya musàvàdà pañivirato hoti saccavàdã saccasandho theto2 paccayiko avisaüvàdako lokassa. Pisuõaü3 vàcaü pahàya pisuõàya vàcàya4 pañivirato hoti: ito sutvà na amutra akkhàtà imesaü bhedàya, amutra sutvà na imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya. Iti bhinnànaü và sandhàtà sahitànaü và anuppadàtà samaggàràmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vàcaü bhàsità hoti. Pharusaü vàcaü pahàya pharusàya vàcàya5 pañivirato hoti: yà sà vàcà nelà kaõõasukhà pemanãyà hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà, tathàråpiü vàcaü bhàsità hoti. Samphappalàpaü pahàya samphappalàpà pañivirato hoti: kàlavàdã bhåtavàdã atthavàdã dhammavàdã vinayavàdã nidhànavatiü vàcaü bhàsità6 kàlena sàpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü.

1. Pacchàjàto, syà 2. Theto, syà 3. Pãsuõà, sã.Katthaci 4. Pisuõàvàcà, sã, katthaci 5. Pharusàvàcà, sã katthaci, 6. Bhàsità hoti, syà.

[BJT Page 628] [\x 628/]

67. So bãjagàmabhåtagàmasamàrambhà pañivirato hoti. Ekabhattiko hoti rattuparato1 virato vikàlabhojanà. Naccagãtavàditavisåkadassanà pañivirato hoti. Màlàgandhavilepanadhàraõamaõóanavibhåsanaññhànà pañivirato hoti. Uccàsayanamahàsayanà pañivirato hoti. Jàtaråparajatapañiggahaõà pañivirato hoti. âmakadha¤¤apañiggahaõà pañivirato hoti. âmakamaüsapañiggahaõà pañivirato hoti. Itthikumàrikapañiggahaõà2 pañivirato hoti. Dàsidàsapañiggahaõà pañivirato hoti. Ajeëakapañiggahaõà pañivirato hoti. Kukkuñasåkarapañiggahaõà pañivirato hoti. Hatthigavàssavaëavàpañiggahaõà pañivirato hoti. Khettavatthupañiggahaõà pañivirato hoti. Dåteyyapahiõagamanànuyogà pañivirato hoti. Kayavikkayà pañivirato hoti. Tulàkåña - kaüsakåña - mànakåñà pañivirato hoti. Ukkoñana - va¤cana - nikati - sàciyogà3 pañivirato hoti. Chedana - vadha - bandhana - viparàmosa4 - àlopa - sahasàkàrà pañivirato hoti.

68. So santuññho hoti kàyaparihàriyena 5 cãvarena kucchiparihàriyena piõóapàtena yena yeneva pakkamati, samàdàyeva pakkamati. Seyyathàpi nàma pakkhisakuõo6 yena yeneva óeti, sapattabhàrova óeti, evameva bhikkhu santuññho hoti kàyaparihàriyena cãvarena kucchiparihàriyena piõóapàtena. Yena yeneva7 pakkamati, samàdàyeva pakkamati.

So iminà [PTS Page 269] [\q 269/] ariyena silakkhandhena samannàgato ajjhattaü anavajjasukhaü pañisaüvedeti.

69. So cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye saüvaraü àpajjati.

Sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati sotindriyaü, sotindriye saüvaraü àpajjati.

Ghànena gandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü ghànindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati ghànindriyaü, ghànindriye saüvaraü àpajjati.

Jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye saüvaraü àpajjati.

Kàyena phoññhabbaü phusitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü kàyindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati kàyindriyaü, kàyindriye saüvaraü àpajjati.

Manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati manindriyaü, manindriye saüvaraü àpajjati. So iminà ariyena indriyasaüvarena samannàgato ajjhattaü abyàsekasukhaü pañisaüvedeti.

------------------------

1. Rattåparato, machasaü syà. [PTS] 2. Itthikumàri pañiggahaõà, sã-katthaci. 3. Sàviyogà, syà. 4. Viparàmàsà, sã-katthaci 5. Kàyaparihàrikena, machasaü. Syà.[PTS] sã-katthaci. 6. Pakkhãsakuõo, machasaü.Syà 7. So yena yeneva, machasaü.

[BJT Page 630] [\x 630/]

70. So abhikkante pañikkante sampajànakàrã hoti. âlokite vilokite sampajànakàrã hoti. Sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã hoti. Saïghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã hoti. Asitena pite khàyite sàyite sampajànakàrã hoti. Uccàrapassàvakamme sampajànakàrã hoti, gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã hoti.

71. So iminà ca ariyena sãlakkhandhena samannàgato, iminà ca ariyena indriyasaüvarena samannàgato, iminà ca satisampaja¤¤ena1 samannàgato vivittaü senàsanaü bhajati: ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So pacchàbhattaü piõóàpàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà, ujuü kàyaü paõidhàya, parimukhaü satiü upaññhapetvà.

72. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti byàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã. Byàpàdapadosà cittaü parisodheti. Thãnamiddhaü2 pahàya vigatathãnamiddho viharati àlokasa¤¤ã sato sampajàno. Thãnamiddhà cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto. Uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaïkathã kusalesu dhammesu. Vicikicchàya cittaü parisodheti.

[PTS Page 270] [\q 270/]

73. So ime pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü3 upasampajja viharati. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. Pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato ca sampajàno sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti. Yaü taü ariyà àcikkhanti upekkhako satimà sukhavihàrãti taü tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. Sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassa domanassànaü atthagamà adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati.

74. So cakkhunà råpaü disvà piyaråpe råpe na sàrajjati.4 Appiyaråpe råpe na byàpajjati. Upaññhitakàyasati ca viharati appamàõacetaso. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathà bhåtaü pajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhavippahãno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa taü vedanaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà vedanàsu nandã sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

----------------------

1. Ariyena satisampaja¤¤ena, machasaü, 2. Thãnamiddhaü, machasaü. 3. Pañhamajjhànaü, sãmu. 4. Piyaråpe na sàrajjati.Sã.

[BJT Page 632] [\x 632/]

75. Sotena saddaü sutvà piyaråpe sadde na sàrajjati.4 Appiyaråpe sadde na byàpajjati. Upaññhitakàyasati ca viharati appamàõacetaso. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathà bhåtaü pajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhavippahãno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa taü vedanaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà vedanàsu nandã sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

- Ghànena gandhaü ghàyitvà piyaråpe gandhe na sàrajjati.4 Appiyaråpe gandhe na byàpajjati. Upaññhitakàyasati ca viharati appamàõacetaso. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathà bhåtaü pajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhavippahãno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa taü vedanaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà vedanàsu nandã sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho , upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

- Jivhàya rasaü sàyitvà piyaråpe rase na sàrajjati.4 Appiyaråpe rase na byàpajjati. Upaññhitakàyasati ca viharati appamàõacetaso. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathà bhåtaü pajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhavippahãno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa taü vedanaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà vedanàsu nandã sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

- Kàyena phoññhabbaü phusitvà piyaråpe phoññhabbe na sàrajjati.4 Appiyaråpe phoññhabbe na byàpajjati. Upaññhitakàyasati ca viharati appamàõacetaso. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathà bhåtaü pajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhavippahãno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa taü vedanaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà vedanàsu nandã sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

- Manasà dhammaü vi¤¤àya piyaråpe dhamme na sàrajjati.4 Appiyaråpe dhamme na byàpajjati. Upaññhitakàyasati ca viharati appamàõacetaso. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathà bhåtaü pajànàti yatthassa te pàpakà akusalà dhammà aparisesà nirujjhanti. So evaü anurodhavirodhavippahãno yaü ki¤ci vedanaü vedeti sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, so taü vedanaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa taü vedanaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà vedanàsu nandã sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

76. Imaü kho me tumhe bhikkhave saïkhittena taõhàsaïkhayavimuttiü dhàretha. Sàtiü pana [PTS Page 271] [\q 271/] bhikkhuü2 kevaññaputtaü mahàtaõhàjàla - taõhà - saïghàña3 pañimukkanti.

Idamavoca bhagavà. Attamanà te bhikkhå bhagavato bhàsitaü abhinandunti.

Mahàtaõhàsaïkhayasuttaü aññhamaü.