Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa

3. 1. 1.

Tiõakaññhasuttaü

364. [PTS Page 178] [\q 178/] evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi 'bhikkhavo'ti. 'Bhadante' ti te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:

Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro, pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Seyyathàpi bhikkhave, puriso yaü imasmiü jambudãpe tãõakaññhasàkhàpalàsaü, taü chetvà1 ekajjhaü saühareyya, ekajjhaü saüharitvà caturaïgulaü caturaïgulaü ghañikaü karitvà2 nikkhipeyya, ayaü me màtà, tassà me màtu ayaü màtàti. Apariyàdinnàva bhikkhave, tassa purisassa màtu màtaro, assu. Atha imasmiü jambudãpe tiõakaññhasàkhàpalàsaü parikkhayaü pariyàdànaü gaccheyya. Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro, pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànàü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü.

Evaü dãgharattaü vo3 bhikkhave, dukkhaü paccanubhåtaü, tibbaü paccanubhåtaü, vyasanaü paccanubhåtaü, vyasanaü paccanubhåtaü, kañasi4 vaóóhità. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

3. 1. 2.

Pañhavãsuttaü

365. [PTS Page 179] [\q 179/] sàvatthiyaü Ý

Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro, pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Seyyathàpi bhikkhave, puriso imaü mahàpañhaviü kolaññhikamattaü5 kolaññhikamattaü guëikaü6 karitvà nikkhipeyya, ayaü me7 pità, tassa me pitu ayaü pità'ti. Apariyàdinnàva kho bhikkhave8 tassa purisassa pitu pitaro assu. Athàyaü mahàpañhavã parikkhayaü pariyàdinnaü gaccheyya. Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro, pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõahàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü.

--------------------

1. Tacchetvà-sãmu. [PTS] gahetvà-sã1,2 2. Katvà-machasaü.

3. Dãgharattaü kho-syà. 4. Kañasã-machasaü. 5. Kolaññhimattaü-machasaü. 6. Mattikà guñikàü-machasaü, mattikà guëikaü-syà, [PTS] 7. Ayaü kho me-[PTS] 8. Apariyàdinnà va bhikkhave-machasaü, apariyàdinnà ca bhikkhave-syà, apariyàdinnà bhikkhave-[PTS]

[BJT Page 278] [\x 278/]

Evaü dãgharattaü vo bhikkhave, dukkhaü paccanubhåtaü tibbaü paccanubhåtaü, vyasanaü paccanubhåtaü, kañasi vaóóhità. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

3. 1. 3.

Assusuttaü

266. Sàvatthiyaü Ý

Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro. Pubbàkoñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Dãgharattaü vo bhikkhave, dukkhaü paccanubhåtaü". 1 Taü kiü ma¤¤atha bhikkhave, katamannu kho bahutaraü yaü và kho iminà dãghena addhunà sandhàvataü saüsarataü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü2 assupassannaü3 paggharitaü, yaü và catusu mahàsamuddesu udakanti?

"Yathà kho mayaü bhante, bhagavatà dhammaü desitaü àjànàma, etadeva bhante, bahutaraü yaü no iminà dãghena addhunà sandhàvataü saüsarataü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assupassannaü3 paggharitaü, na tveva catusu mahàsamuddesu udaka"nti.

Sàdhu sàdhu bhikkhave, sàdhu kho me tumhe bhikkhave, evaü dhammaü desitaü àjànàtha. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü vo iminà dãghena addhunà sandhàvataü saüsarataü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü paggharitaü, na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, màtumaraõaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo màtumaraõaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, pi pãtumaraõaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo pitumaraõaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, bhàtumaraõaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo bhàtumaraõaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, bhaginimaraõaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo bhaginimaraõaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, puttamaraõaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo puttamaraõaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, dhãtumaraõaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo dhãtumaraõaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, ¤àtivyasanaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo ¤àtimaraõaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, ¤àtivyasanaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo ¤àtivyasanaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, bhogavyasanaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo bhogavyasanaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Dãgharattaü vo bhikkhave, rogavyasanaü paccanubhåtaü. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü tesaü vo rogavyasanaü paccanubhontànaü amanàpasampayogà manàpavippayogà kandantànaü rudantànaü assu passannaü, paggharitaü. Na tveva catusu mahàsamuddesu udakaü.

Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro. Pubbàkoñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

-------------------

1. "Na " dissateyaü antaritapàñho, machasaü, syà, [PTS] 2. Rodantànaü-machasaü [PTS] 3. Passandaü = sãmu, passandanti. Sanditaü, aññhakathà-sãmu. Pasandaü-syà.

[BJT Page 280] [\x 280/]

3. 1. 4.

Màtutha¤¤asuttaü

267. Sàvatthiyaü Ý

Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro. Pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Taü kiü ma¤¤atha bhikkhave, katamannu kho bahutaraü yaü và vo1 iminà dãghena addhunà sandhàvataü [PTS Page 181] [\q 181/] saüsarataü màtutha¤¤aü pãtaü, yaü và catusu mahàsamuddesu udakanti.

"Yathà kho mayaü bhante bhagavatà dhammaü desitaü àjànàma, etadeva bhante, bahutaraü yaü yaü no2 iminà dãghena addhunà sandhàvataü saüsarataü màtutha¤¤aü pãtaü, natveva catusu mahàsamuddesu udaka"nti.

Sàdhu sàdhu bhikkhave, sàdhu kho me tumhe bhikkhave, evaü dhammaü desitaü àjànàtha. Etadeva bhikkhave, bahutaraü yaü vo iminà dãghena addhunà sandhàvataü saüsarataü màtutha¤¤aü pãtaü, natveva catusu mahàsamuddesu udakaü. Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro. Pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

3. 1. 5.

Pabbatasuttaü

268. Sàvatthiyaü Ý

Atha kho a¤¤ataro bhikkhå yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bhikkhå bhagavantaü etadavoca: "kãvadãgho2

Nu kho bhante, kappo"ti?

Dãgho kho bhikkhu, kappo. So na sukaro saïkhàtuü ettakàni vassàni iti và, ettakàni vassasatàni iti và, ettakàni vassasahassàni iti và, ettakàni vassasatasahassàni iti và'ti. Sakkà pana bhante, upamaü kàtunti? Sakkà bhikkhå'ti bhagavà avoca. Seyyathàpi bhikkhu, mahàselo pabbato yojanaü àyàmena, yojanaü vitthàrena, yojanaü ubbedhena, acchiddo asusiro ekaghano, tamenaü puriso vassasatassa vassasatassa accayena kàsikena vatthena sakiü sakiü parimajjeyya, khippataraü kho so bhikkhu mahàselo pabbato iminà upakkamena parikkhayaü pariyàdànaü gaccheyya, na tveva kappo.

Evaü dãgho kho bhikkhu, kappo. Evaü dãghànaü kho [PTS Page 182] [\q 182/] bhikkhu, kappànaü neko kappo saüsito nekaü kappasataü saüsitaü, nekaü kappasahassaü saüsitaü, nekaü kappasatasahassaü saüsitaü. Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bhikkhu, saüsàro pubbàkoñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhà saüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

------------------

1. Kho - sã 1,2. 2. Yaü kho - sãmu, sã 2. 3. Kãvo dãgho - [PTS]

[BJT Page 282] [\x 282/]

3. 1. 6.

Sàsapasuttaü

269. Sàvatthiyaü Ý

Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu bhagavantaü etadavoca: "kãvadãgho nu kho bhante, kappo"ti?

Dãgho kho bhikkhu kappo. So na sukaro saükhàtuü ettakànivassànã'ti và, ettakàni vassasatàni iti và, ettakàni vassasahassàni iti và, ettakàni vassasatasahassàni iti và'ti. Sakkà pana bhante, upamaü kàtunti? Sakkà bhikkhå'ti bhagavà avoca. Seyyathàpi bhikkhu, àyasaü nagaraü yojanaü àyàmena yojanaü vitthàrena yojanaü ubbedhena puõõaü sàsapànaü cålikàbaddaü, tato puriso vassasatassa vassasatassa accayena ekamekaü sàsapaü uddhareyya. Khippataraü kho so bhikkhu, mahàsàsaparàsi iminà upakkamena parikkhayaü pariyàdànaü gaccheyya, na tveva kappo.

Evaü dãgho kho bhikkhu, kappo. Evaü dãghànaü kho bhikkhu, kappànaü neko kappo saüsito nekaü kappasataü saüsitaü, nekaü kappasahassaü saüsitaü, nekaü kappasatasahassaü saüsitaü. Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bhikkhu saüsàro pubbàkoñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhà saüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

3. 1. 7.

Sàvakasuttaü

270. Sàvatthiyaü Ý

[PTS Page 183] [\q 183/] atha kho sambahulà bhikkhå yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå bhagavantaü etadavocuü: "kãvabahukà nu kho bhante, kappà abbhatãtà atikkantà"ti?

Bahukà kho bhikkhave, kappà abbhatãtà atikkantà. Te na sukarà saïkhàtuü ettakà kappà iti và, ettakàni kappasatàni iti và ettakàni kappasahassàni iti và, ettakàni kappasatasahassàni iti và'ti. Sakkà pana bhante, upamaü kàtunti? Sakkà bhikkhavo'ti bhagavà avoca. Idhassu bhikkhave, cattàro sàvakà vassasatàyukà vassasatajãvino. Te divase divase kappasatasahassaü kappasatasahassaü anussareyyuü1. Ananussarità ca2 bhikkhave, tehi kappà assu. Atha kho te cattàro sàvakà vassasatàyukà vassasatajãvino vassasatassa accayena kàlaü kareyyuü.

Evaü bahukà kho bhikkhave, kappà abbhatãtà atikkantà. Te na sukarà saïkhàtuü ettakà kappà iti và, ettakàni kappasatàni iti và, ettakàni kappasahassàni iti và, ettakàni kappasatasahassàni iti và. Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro. Pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

--------------------

1. Kappasatasahassa anussaresuü-sã1, 2, [PTS] 2. Anussaritàva - [PTS]

[BJT Page 284] [\x 284/]

3. 1. 8.

Gaïgàsuttaü

271. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati vephavane kalandakanivàpe. Atha kho a¤¤ataro bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bràhmaõo bhagavantaü etadavoca. Kãvabahukà nu kho bho gotama, kappà abbhatãtà atikkantà'ti.

Bahukà kho bràhmaõa, kappà abbhatãtà atikkantà. Te na sukarà saïkhàtuü ettakà kappà iti và, ettakàni kappasatàni iti và, ettakàni kappasahassàni iti và, ettakàni kappasatasahassàni iti vàti. [PTS Page 184] [\q 184/] sakkà pana bho gotama, upamaü kàtunti? Sakkà bràhmaõà'ti bhagavà avoca. Seyyathàpi bràhmaõa, yato càyaü gaïgànadã pahoti1, yattha ca mahàsamuddaü appeti, yà ca tasmiü2 antare vàlikà, esà na sukarà saïkhàtuü ettakà vàlikà iti và, ettanàni vàlikàsatàni iti và, ettakàni vàlikà sahassàni iti và, ettakàni vàlikà satasahassàni iti và.

Tato bahutaraü kho bràhmaõa, kappà abbhatãtà atikkantà. Te na sukarà saïkhàtuü ettakà kappà iti và, ettakàni kappasatàni iti và, ettakàni kappasahassàni iti và, ettakàni kappasatasahassàni iti và. Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bràhmaõa, saüsàro. Pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhà saüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

Evaü vutte so bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: "abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama. Seyyathàpi bho gotama, nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya, cakkhumanto råpàni dakkhintã'ti. Evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhu saïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gata"nti.

3. 1. 9.

Daõóasuttaü

272. Sàvatthiyaü Ý

Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro. Pubbàkoñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Seyyathàpi bhikkhave, daõóo upari vehàsaü khitto sakimpi målena nipatati, sakimpi majjhena nipatati, sakimpi aggena3 nipatati, evameva kho bhikkhave, avijjànãvaraõà [PTS Page 185] [\q 185/] sattà taõhàsaüyojanà sandhàvantà saüsarantà sakimpi asmà lokà paraü lokaü gacchanti. Sakimpi parasmà lokà imaü lokaü àgacchanti. Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro. Pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

--------------------

1. Pabhavati - machasaü. 2. Yà ca tasmiü - [PTS] 3. Antena - machasaü.

[BJT Page 286] [\x 286/]

3. 1. 10.

Ekapuggalasuttaü

273. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati gijjhakåñe pabbate. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi bhikkhavo'ti. Bhadante'ti te bhikkhå bhagavato paccassosuü, bhagavà etadavoca:

Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Ekapuggalassa bhikkhave, kappaü sandhàvato saüsarato siyà evaü mahàaññhikaïkhalo aññhipu¤jo aññhiràsi yathàyaü vepullo pabbato, sace saühàrako assa, sambhata¤ca na vinasseyya. Taü kissa hetu? Anamataggoyaü bhikkhave, saüsàro. Pubbà koñi na pa¤¤àyati avijjànãvaraõànaü sattànaü taõhàsaüyojanànaü sandhàvataü saüsarataü. Yàva¤cidaü bhikkhave, alameva sabbasaïkhàresu nibbindituü, alaü virajjituü, alaü vimuccitunti.

Idamavoca bhagavà. Idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà:

Tiõakaññhavaggo pañhamo.

Tassuddànaü:

Tiõakaññha¤ca pañhavã assu khãra¤ca pabbataü,
Sàsapo sàvako gaïgà daõóo ca puggalena càti.

-----------------

1. Yato - sãmu. [PTS]