[PTS Vol S - 3] [\z S /] [\f III /]
[PTS Page 001] [\q 1/]
[BJT Vol S - 3] [\z S /] [\w III /]
[BJT Page 002] [\x 2/]

Namo tassa bhagavato arahato sammà sambudhassa

1. 1. 1. 1 Nakulapitu suttaü

1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà bhaggesu viharati suüsumàragire1 bhesakalàvane migadàye.

Atha kho nakulapità gahapati yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekaekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho nakulapità gahapati bhagavantaü etadavoca. Ca. "Ahamasmi bhante, jiõõo vuddho mahallako

Addhagato vayo anuppatto àturakàyo abhiõhàtaïko. 2 Aniccadassàvã kho panàhaü bhante, bhagavato manobhàvanãyàna¤ca bhikkhånaü. Ovadatu maü bhante bhagavà, anusàsatu maü bhante bhagavà, yaü mamassa dãgharattaü hitàya sukhàyà"ti.

"Evametaü gahapati, evametaü gahapati, àturo bha'yaü3 gahapati, kàyo aõóabhåto4 pariyonaddho. Yo hi gahapati. Imaü kàyaü pariharanto muhuttampi àrogyaü pañijàneyya, kima¤¤atra bàlyà. Tasmàtiha te gahapati, evaü sikkhitabbaü: àturakàyassa me sato cittaü anàturaü bhavissatãti. Evaü hi te gahapati, sikkhitabbanti. "

1. Susumàragire - machasaü 2. Abhikkhaõàtaüko - machasaü, syà, sã, 1- abhiõhàyàtaïko - sã, 2- 3. âturohàyaü - machasaü, syà, àturo te - sã1, 2, [PTS] 4. Addhabhåto - [PTS]

[BJT Page 004] [\x 4/]

Atha kho nakulapità gahapati bhagavato bhàsitaü [PTS Page 002] [\q 2/] abhinanditvà anumoditvà uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà yenàyasmà sàriputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmantaü sàriputtaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho nakulapitaraü gahapatiü àyasmà sàriputto etadavoca: "vippasannàni kho te gahapati, indriyàni, parisuddho mukhavaõõo pariyodàto, alattha no ajja bhagavato sammukhà dhammiü kathaü savaõàyà"ti. Kiü hi1 no siyà bhante, idànàhaü bhante, bhagavatà dhammiyà kathàya amatena abhisittoti. "Yathàkathaü pana tvaü gahapati, bhagavatà dhammiyà kathàya amatena abhisitto"ti. ?

"Idhàhaü bhante, yena bhagavà tenupasaïkamiü. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiü. Ekamantaü nisinno kho'haü bhante, bhagavantaü etadavocaü: ahamasmi bhante, jiõõo vuddho mahallako addhagato vayoanuppatto àturakàyo abhiõhàtaïko aniccadassàvã kho panàhaü bhante, bhagavato manobhàvanãyàna¤ca bhikkhånaü. Ovadatu maü bhante bhagavà, anusàsatu maü bhante bhagavà, yaü mamassa dãgharattaü hitàya sukhàyàti.

Evaü vutte maü bhante bhagavà etadavoca: "evametaü gahapati, evametaü gahapati, àturo ha'yaü gahapati, kàyo aõóabhåto pariyonaddho. Yo hi gahapati, imaü kàyaü pariharanto muhuttampi àrogyaü pañijàneyya, kima¤¤atra bàlyà. Tasmàtiha te gahapati, evaü sikkhitabbà: àturakàyassa me sato cittaü anàturaü bhavissatãti. Evaü hi te gahapati, sikkhitabbanti. Evaü khohaü bhante, bhagavatà dhammiyà kathàya amatena abhisitto"ti.

"Na hi pana taü2 gahapati, pañibhàsi taü bhagavantaü uttariü pañipucchituü: kittàvatà nu kho bhante, àturakàyo ceva hoti àturacitto ca? Kittàvatà ca pana àturakàyo hi3 kho hoti, no ca àturacittoti?" [PTS Page 003] [\q 3/] dåratopi kho mayaü bhante, àgaccheyyàma àyasmato sàriputtassa santike etassa bhàsitassa atthama¤¤àtuü. Sàdhu vatàyasmantaü yeva sàriputtaü pañibhàtu etassa bhàsitassa atthoti.

"Tena hi gahapati, suõàhi sàdhukaü manasi karohi, bhàsissàmãti" 'evambhanteti' kho nakulapità gahapati àyasmato sàriputtassa paccassosi. âyasmà sàriputto etadavoca:

Katha¤ca gahapati, àturakàyo ceva hoti àturacitto ca:

Idha gahapati, assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto, sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto, råpaü attato samanupassati,

---------------------

1. Kathaü hi - machasaü 2. Na hi pana tvaü - syà. 3. âturakàyopi - syà. [BJT Page 006] [\x 6/]

Råpavantaü và attànaü, attani và råpaü, råpasmiü và attànaü. 'Ahaü råpaü mama råpa'nti pariyuññhaññhàyã hoti. Tassa 'ahaü råpaü, mama råpa'nti pariyuññhaññhàyino taü råpaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa råpavipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Vedanaü attato samanupassati, vedanàvantaü và attànaü, attani và vedanaü, vedanàya và attànaü. 'Ahaü vedanà, mama vedanà'ti pariyuññhaññhàyi hoti. Tassa 'ahaü vedanà, mama vedanà'ti pariyuññhaññhavipariõamati vedanà vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa vedanàvipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Sa¤¤aü attato samanupassati, sa¤¤àvantaü và attànaü, attani và sa¤¤aü, sa¤¤àya và attànaü. `Ahaü sa¤¤à, mama sa¤¤à'ti pariyuññhaññhàyi hoti. Tassa ahaü sa¤¤à mama sa¤¤à'ti. Pariyuññhaññhàyino.

Sà sa¤¤à vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa Sa¤¤àvipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhamenassupàyàsà.

Saïkhàre attato attato samanupassati, saükhàravantaü và attànaü, attani và saükhàre, saükhàresu và attànaü. 'Ahaü saükhàrà,mama saïkhàrà,ti pariyuññhaññhàyã hoti. Tassa ahaü saükhàrà, mama saükhàrà'ti. Pariyuññhaññhàyino te saükhàrà vipariõamanti, a¤¤athà honti. Tassa saükhàravipariõàma¤¤athàbhàvà [PTS Page 004] [\q 4/] uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

 Vi¤¤àõaü attato samanupassati, vi¤¤àõavantaü và attànaü, attani và vi¤¤àõaü, vi¤¤àõasmiü và attànaü. 'Ahaü vi¤¤àõaü, mama vi¤¤àõa'nti pariyuññhaññhàyã hoti. Tassa 'ahaü vi¤¤àõaü, mama vi¤¤àõa'nti. Pariyuññhaññhàyino taü vi¤¤àõaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa vi¤¤àõavipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Evaü kho gahapati, àturakàyo ceva hoti àturacitto ca.

Katha¤ca gahapati, àturakàyo hi1 kho hoti, no ca àturacitto.

Idha gahapati, sutavà ariyasàvako ariyànaü dassàvã ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinãto, sappurisànaü dassàvã sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinãto na råpaü attato samanupassati, na råpavantaü và attànaü, na attani và råpaü, na råpasmiü và attànaü. 'Ahaü råpaü, mama råpa'nti na pariyuññhaññhàyã hoti. Tassa ahaüsa' ahaü råpaü, mama råpa'nti apariyuññhaññhàyino taü råpaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa råpavipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

---------------------

1. âturakàyo'pi - sãmu.

[BJT Page 008] [\x 8/]

Na vedanaü attato samanupassati, na vedanàvantaü và attànaü, na attani và vedanaü, na vedanàya và attànaü. 'Ahaü vedanà, mama vedanà'ti na pariyuññhaññhàyã hoti. Tassa 'ahaü vedanà, mama vedanà'ti. Pariyuññhaññhàyino sà vedanà vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa vedanàvipariõàma¤¤àthàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Na sa¤¤aü attato samanupassati, na sa¤¤àvantaü và attànaü, na attani và sa¤¤aü, na sa¤¤àya và attànaü. 'Ahaü sa¤¤à, mama sa¤¤à'ti na pariyuññhaññhàyã hoti. Tassa ahaü sa¤¤à mama sa¤¤à'ti.

Apariyuññhaññhàyino sà sa¤¤à vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa Sa¤¤àvipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

[PTS Page 005] [\q 5/] na saïkhàre attato samanupassati na saükhàravantaü và attànaü, na attani và saükhàre, na saükhàresu và attànaü. 'Ahaü saükhàrà, mama saükhàrapariyuññhaññhàyã hoti. Tassa ahaü saükhàrà, mama saükhàrà'ti. Apariyuññhaññhàyino te saükhàrà vipariõamanti, a¤¤athà honti saükhàravipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Na vi¤¤àõaü attato samanupassati, na vi¤¤àõavantaü và attànaü, na attani và vi¤¤àõaü, na vi¤¤àõasmiü và attànaü. 'Ahaü vi¤¤àõaü, mama vi¤¤àõa'nti na pariyuññhaññhàyã hoti. Tassa 'ahaü vi¤¤àõaü, mama vi¤¤àõa'nti. Apariyuññhaññhàyino taü vi¤¤àõaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa vi¤¤àõavipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Evaü kho gahapati, àturakàyo hoti, no ca àturacittoti.

Idamavoca àyasmà sàriputto attamano nakulapità gahapati àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinandã'ti.

1. 1. 1. 2

Devadaha suttaü

2. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sakkesu 1 viharati devadahaü nàma sakyànaü nigamo.

Atha kho sambahulà pacchàbhumagamikà2 bhikkhå yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå bhagavantaü etadavocuü: icchàma mayaü bhante, pacchàbhumaü janapadaü gantuü. Pacchàbhume janapade nivàsaü kappetunti.

--------------------

1. Sakkyesu -syà. 2. Pacchàbhummagamikà - aññhakathà.

[BJT Page 010] [\x 10/]

Apalokito pana vo bhikkhave, sàriputtoti? 'Na kho no bhante, apalokito àyasmà sàriputto'ti apaloketha bhikkhave, sàriputtaü. Paõóito bhikkhå anuggàhako sabrahmacàrãnanti. [PTS Page 006] [\q 6/] evaü bhanteti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü.

Tena kho pana samayena àyasmà sàriputto bhagavato avidåre a¤¤atarasmiü eëagalagumbe* nisinno hoti. Atha kho te bhikkhå bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà yenàyasmà sàriputto tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà àyasmatà sàriputtena saddhiü sammodiüsu. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå àyasmantaü sàriputtaü etadavocuü: "icchàma mayaü àvuso sàriputta, pacchàbhumaü janapadaü gantuü, pacchàbhume janapade nivàsaü kappetunti. Apalokito no satthà"ti.

Santi hàvuso, nànàverajjagataü bhikkhuü pa¤haü pucchitàro khattiyapaõóitàpi bràhmaõapaõóitàpi, gahapatipaõóitàpi, samaõapaõóitàpi. Paõóità hàvuso, manussà vãmaüsakà: 'kiüvàdã panàyasmantànaü 1 satthà kimakkhàyãti? Kacci vo àyasmantànaü dhammà sussutà suggahità sumanasikatà såpadhàrità suppañividdhà pa¤¤àya,yathà byàkaramànàyasmanto vuttavàdino ceva bhagavato assatha na ca bhagavantaü abhåtena abbhàcikkheyyàtha, dhammassa vànudhammaü vyàkareyyàtha. Na ca koci sahadhammiko vàdànuvàdo2 gàrayhaü ñhànaü àgaccheyyàti?.

"Dåratopi kho mayaü, àvuso, àgaccheyyàma àyasmato sàriputtassa santike etassa bhàsitassa atthama¤¤àtuü, sàdhu vatàyasmantaü ye va sàriputtaü pañibhàtu etassa bhàsitassa attho"ti.

Tena hàvuso, suõàtha, sàdhukaü manasi karotha, bhàsissàmãti. Evamàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa paccassosuü, sàriputto etadavoca:

[PTS Page 007] [\q 7/]

Santi hàvuso, nànàverajjagataü bhikkhuü pa¤haü pucchitàro khattiyapaõóitàpi buhmaõapaõóitàpi gahapatipaõóitàpi samaõapaõóitàpi paõóità hàvuso, manussà vãmaüsakà: "kiüvàdã panàyasmantànaü satthà kimakkhàyã'ti.

Evaü puññhà tumbhe àvuso evaü byàkareyyàtha: 'chandaràgavinayakkhàyã kho no àvuso, satthà'ti.

Evaü byàkatepi kho àvuso, assuyeva3 uttariü pa¤haü pucchitàro khattiyapaõóitàpi bràhmaõapaõóitàpi gahapatipaõóitàpi samaõapaõóitàpi paõóità hàvuso, manussà vãmaüsakà: "kismiü panàyasmantànaü chandaràgavinayakkhàyã satthà"ti.

--------------------

1. Kiüvàdàyasmantànaü - syà. 2. Vàdànupàto syà, sã 1, 2. 3. Assu¤¤eva - sãmu, sã1,2. *Eëagalàgumbogumbe - bahusu

[BJT Page 012] [\x 12/]

Evaü puññhà tumhe àvuso, evaü byàkareyyàtha: "råpe kho àvuso, chandaràgavinayakkhàyã satthà, vedanàya chandaràgavinayakkhàyã satthà, sa¤¤àya chandaràgavinayakkhàyã satthà, saükhàresu chandaràgavinayakkhàyã satthà, vi¤¤àõe chandaràgavinayakkhàyã satthà"ti.

Evaü byàkatepi kho àvuso, assuyeva1 uttariü pa¤haü pucchitàro khattiyapaõóitàpi bràhmaõapaõaóitàpi gahapatipaõóitàpi samaõapaõóitàpi. Paõóità hàvuso, manussà vãmaüsakà: kiü "panàyasmantànaü àdãnavaü disvà råpe chandaràgavinayakkhàyã satthà, vedanàya chandaràgavinayakkhàyã satthà, sa¤¤àya chandaràgavinayakkhàyã satthà, saükhàresu chandaràgavinayakkhàyã satthà, vi¤¤àõe chandaràga vinayakkhàyã satthàti".

Evaü puññhà tumhe àvuso, evaü byàkareyyàtha: "råpe kho àvuso, avigataràgassa2 avigatachandassa avigatapemassa avigatapipàsassa avigatataõhassa tassa råpassa vipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà, vedanàya kho àvuso, avigataràgassa2 avigatachandassa avigatapemassa avigatapipàsassa avigatataõhassa tassa vedanàya vipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà, sa¤¤àya kho àvuso, avigataràgassa2 avigatachandassa avigatapemassa avigatapipàsassa avigatataõhassa tassa sa¤¤àya vipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà, saükhàresu avigataràgassa avigatachandassa avigatapemassa avigatapipàsassa

Avigatapariëàhassa tesaü saükhàrànaü vipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. Vi¤¤àõe avigataràgassa avigatachandassa avigatapemassa avigatapipàsassa avigatapariëàhassa avigatataõhassa tassa vi¤¤àõassa vipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. Idaü kho no àvuso, àdãnavaü disvà råpe chandaràgavinayakkhàyã satthà. Vedanàya chandaràgavinayakkhàyã satthà, sa¤¤àya chandaràgavinayakkhàyã satthà, saükhàresu chandaràgavinayakkhàyã satthà, vi¤¤àõe chandaràgavinayakkhàyã satthà"ti.

[PTS Page 008] [\q 8/] evaü khyàkatepi kho àvuso, assuyeva1 uttariü pa¤haü pucchitàro khattiyapaõóitàpi bràhmaõapaõaóitàpi gahapatipaõóitàpi samaõapaõóitàpi. Paõóità hàvuso, manussà vãmaüsakà: kimpanàyasmantànaü ànisaüsaü disvà råpe chandaràvinayakkhàyã satthà, vedanàya chandaràgavinayakkhàyã satthà, sa¤¤àya chandaràgavinayakkhàyã satthà, saükhàresu chandaràgavinayakkhàyã satthà, vi¤¤àõe chandaràgavinayakkhàyã satthàti"'

Evaü puññhà tumhe àvuso, evaü khyàkareyyàtha: "råpe kho àvuso, vigataràgassa vigatachandassa vigatapemassa vigatapipàsassa vigatapariëàhassa vigatataõhassa tassa råpassa vipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. Vedanàya vigataràgassa vigatachandassa vigatapipàsassa vigatapariëàhassa vigatataõhassa tassà vedanàya vipariõàma¤¤athàbhàvà nåpajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. Sa¤¤àya vigataràgassa vigatachandassa vigatapipàsassa vigatapariëàhassa vigatataõhassa tassà sa¤¤àya vipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. Saükhàresu vigataràgassa vigatachandassa vigatapemassa vigatapipàsassa vigatapariëàhassa vigatataõhassa tesaü saükhàrànaü vipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. Vi¤¤àõe vigataràgassa vigatachandassa vigatapemassa vigatapipàsassa vigatapariëàhassa vigatataõhassa tassa vi¤¤àõassa vipariõàma¤¤àthàbhàvà nåppajjanti.

--------------------

1. Assu¤¤eva - sãmu, sã 1, 2. 2. Avãtaràgassa - syà.

[BJT Page 014] [\x 14/]

Sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. Idaü kho no àvuso ànisaüsaü disvà råpe chandaràgavinayakkhàyã satthà vedanàya chandaràgavinayakkhàyã satthà, vedanàya chandaràgavinayakkhàyã satthà, sa¤¤àya chandaràgavinayakkhàyã satthà, saükhàresu chandaràgavinayakkhàyã satthà, vi¤¤àõe chandaràgavinayakkhàyã satthàti.

Akusale càvuso, dhamme upasampajja viharato diññhe ceva dhamme sukho vihàro abhavissa avighàto anupàyàso apariëàho kàyassa ca bhedà parammaraõà sugati pàñikaïkhà, nayidaü bhagavà akusalànaü dhammànaü pahànaü vaõõeyya. Yasmà ca kho àvuso. Akusale dhamme upasampajja viharato diññheva dhamme dukkho vihàro savighàto saupàyàso sapariëàho, kàyassa ca bhedà parammaraõà duggati pàñikaïkhà, tasmà bhagavà akusalànaü dhammànaü pahànaü vaõõeti.

Kusale càvuso, dhamme upasampajja viharato diññhe ceva dhamme dukkho vihàro abhavissa savighàto saupayàso [PTS Page 009] [\q 9/] sapariëàho kàyassa ca bhedà parammaraõà duggati pàñikaïkhà, nayidaü1 bhagavà kusalànaü dhammànaü upasampadaü vaõõeyya, yasmà ca kho àvuso, kusale dhamme upasampajja viharato diññhe ceva dhamme sukho vihàro avighàto anupàyàso apariëàho, kàyassa ca bhedà parammaraõà sugati pàñikaïkhà, tasmà bhagavà kusalànaü dhammànaü upasampadaü vaõõetãti.

Idamavocàyasmà sàriputto. Attamanà te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinandunti.

1. 1. 1. 3.

Hàliddikàni suttaü

3. Evaü me sutaü: ekaü samayaü àyasmà mahàkaccàno avantãsu viharati kuraraghare2 papàte3 pabbate. Atha kho hàliddikàni4 gahapati yenàyasmà mahàkaccano tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmantaü mahàkaccànaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho hàliddikàni gahapati àyasmantaü mahàkaccànaü etadavoca vuttamidaü bhante, bhagavatà aññhakavaggiye5 màgandiya6 pa¤heÝ

-------------------------

1. Na kho - sãmu. 2. Kulaghare - machasaü. 3. Pavatte - sãmu. 4. Haliddikàni - syà. 5. Aññhakavaggike - sã 1, 2. [PTS] 6. Màgajhiya - syà, machasaü 7. Apurakkharàno - machasaü, syà, [PTS] sã 1, 2.

[BJT Page 016] [\x 16/]

Imassa nu kho bhante, bhagavatà saïkhittena bhàsitassa kathaü vitthàrena attho daññhabboti?

Råpadhàtu kho gahapati, vi¤¤àõassa oko. Råpadhàturàgavinibaddha¤ca1 pana vi¤¤àõaü okasàrãti vuccati. Vedanàdhàtu kho gahapati vi¤¤àõassa oko, vedanàdhàturàgavinibaddha¤ca pana vi¤¤àõaü okasàrãti vuccati. [PTS Page 010] [\q 10/] sa¤¤àdhàtu kho gahapati, vi¤¤àõassa oko, sa¤¤àdhàturàgavinibaddha¤ca pana vi¤¤àõaü okasàrã'ti vuccati. Saükhàradhàtu kho gahapati, vi¤¤àõassa oko. Saükhàradhàturàgavinibaddha¤ca pana vi¤¤àõaü okasàrãti vuccati. Evaü kho gahapati, okasàrã hoti.

Katha¤ca gahapati, anokasàrã hoti: råpadhàtuyà kho gahapati, yo chando yo ràgo yà nandi yà taõhà ye upayåpàdànà2 cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, te tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tathàgato anokasàrãti vuccati. Vedanàdhàtuyà kho gahapati, yo chando yo ràgo yà nandi yà taõhà ye upàyåpàdànà2 cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, te tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tthàgato anokasàrãti vuccati. Sa¤¤àdhàtuyà kho gahapati, yo chando yo ràgo yà nnadi yà taõhà ye upàyåpàdànà2 cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, te tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tathàgato anokasàrãti vuccati. Saükhàradhàtuyà kho gahapati, yo chando yo ràgo yà nandi yà taõhà ye upàyåpàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, te tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tathàgato anokasàrãti vuccati. Vi¤¤aõadhàtuyà kho gahapati, yo chando yo ràgo yà nandi yà taõhà ye upayåpàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, te tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà talàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà tasmà tathàgato anokasàrãti vuccati. Evaü kho gahapati, anokasàrã hoti.

Katha¤ca gahapati, niketasàrã hoti: råpanimittaniketavisàravinibandhà4 kho gahapati, niketasàrãti vuccati. Saddanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, niketasàrãti vuccati. Gandhanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, niketasàrãti vuccati. Rasanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, niketasàrãti vuccati. Phoññhabbanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, niketasàrãti vuccati. Dhammanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, niketasàrãti vuccati. Evaü kho gahapati, niketasàrã hoti.

Katha¤ca gahapati, aniketasàrã hoti: råpanimittaniketavisàravinibandhà4 kho gahapati, tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tathàgato aniketasàrãti vuccati. Saddanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tathàgato aniketasàrãti vuccati. Gandhanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tathàgato aniketasàrãti vuccati. Rasanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tathàgato aniketasàrãti vuccati. Phoññhabbanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tathàgato aniketasàrãti vuccati. Dhammanimittaniketavisàravinibandhà kho gahapati, tathàgatassa pahãnà ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà [PTS Page 011] [\q 11/] àyatiü anuppàdadhammà. Tasmà tathàgato aniketasàrãti vuccati. Evaü kho gahapati, aniketasàrã hoti.

--------------------

1. Vinibandha¤ci - syà, machasaü 2. Upàdàyànupàdànà - sãmu. 3. Anabhàvaü katà - machasaü. Syà [PTS] 4. Vinibaddhà katthaci.

[BJT Page 018] [\x 18/]

Katha¤ca gahapati, gàme santhavajàto hoti: idha gahapati ekacco gihãhi saüsaññho1 viharati sahanandã sahasokã sukhitesu sukhito dukkhitesu dukkhito. Uppannesu kiccakaraõãyesu attanà voyogaü àpajjati. Evaü kho gahapati gàme santhavajàto hoti.

Katha¤ca gahapati, gàme na santhavajàto hoti: idha gahapati ekacco gihãhi asaüsaññho2 viharati na sahanandã na sahasokã na sukhitesu sukhito na dukkhitesu dukkhito. Uppannesu kiccakaraõãyesu attanà voyogaü3, àpajjati. Evaü kho gahapati gàme na santhavajàto hoti.

Katha¤ca gahapati, kàmehi aritto hoti: idha gahapati, ekacco kàmesu avigataràgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipàso avigatapariëàho avigatataõho. Evaü kho gahapati kàmehi aritto hoti.

Katha¤ca gahapati, kàmehi ritto hoti: idha gahapati ekacco kàmesu vigataràgo hoti vigatachando vigatapemo vigatapipàso vigatapariëàho vigatataõho. Evaü kho gahapati kàmehi ritto hoti.

Katha¤ca gahapati, purekkharàno hoti: idha gahapati ekaccassa

Evaü hoti: evaüråpo siyaü anàgatamaddhànaü, evaüvedano siyaü anàgatamaddhànaü, evaüsa¤¤o4 siyaü anàgatamaddhànaü, evaüsaïakhàro siyaü anàgatamaddhànaü, evaüvi¤¤àõo siyaü anàgatamaddhànanti. Evaü kho gahapati, purekkharàno hoti.

Katha¤ca gahapati, apurekkharàno hoti: idha gahapati ekaccassa evaü na hoti evaüråpo siyaü anàgatamaddhànaü, evaüvedano siyaü anàgatamaddhànaü, evaüsa¤¤i siyaü anàgatamaddhànaü, evaü saükhàro siyaü anàgatamaddhànaü, evaü [PTS Page 012] [\q 12/] vi¤¤àõo siyaü anàgatamaddhànaü, evaü kho gahapati apurekkharàno hoti.

Katha¤ca gahapati, kathaü viggayha janena kattà hoti: idha gahapati, ekacco evaråpaü kathaü kattà hoti: na tvaü imaü dhammavinayaü àjànàsi. Ahaü imaü dhammavinayaü àjànàmi, kiü tvaü imaü dhammavinayaü àjànissasi? Micchàpañipanno tvamasi ahamasmi sammàpañipanno. Pure vacanãyaü pacchà avaca, pacchà vacanãyaü pure avaca. Sahitaü me asahitaü te. âciõõaü 5 te viparàvattaü. âropito te vàdo. Cara vàdappamokkhàya niggahitosi. Nibbeñhehi6 và sace pahosã" ti, evaü kho gahapati, kathaü viggayha janena kattà hoti.

--------------------------

1. Gihisaüsaññho - machasaü 2. Gihiasaüsaññho - machasaü 3. Tesu yogaü - machasaü. Syà. [PTS] 4. Evaü sasa¤¤ã - sã. 5. Adhiciõõante - machasaü syà. [PTS] Sã. 1, 2. Sã sãmu. 6. Nibbedhehi syà. Sã. 1, 2.

[BJT Page 020] [\x 20/]

Katha¤ca gahapati, kathaü na viggayha janena kattà hoti: idha gahapati, ekacco na evaråpiü kathaü kattà hoti: na tvaü imaü dhammavinayaü àjànàsi ahaü imaü dhammavinayaü àjànàmi. Kiü tvaü imaü dhammavinayaü àjànissasi? Micchàpañipanno tvamasi ahamasmi sammà pañipanno. Pure vacanãyaü pacchà avaca, pacchà vacanãyaü pure avaca, sahitaü me asahitaü te, àciõõaü te viparàvattaü àropito te vàdo, cara vàdappamokkhàya niggahitosi. Nibbeñhehi và sace pahosã" ti, evaü kho gahapati, kathaü na viggayha janena kattà hoti.

Iti gahapati, yaü taü vuttaü bhagavatà aññhakavaggiye màgandiyapa¤he

Imassa kho gahapati, bhagavatà saükhittena bhàsitassa evaü vitthàrena attho daññhabboti.

1. 1. 1. 4.

Dutiya hàliddikàni suttaü

4. Evaü me sutaü: ekaü samayaü àyasmà mahàkaccàno avantãsu viharati kuriraghare papàte pabbate. [PTS Page 013] [\q 13/] atha kho hàliddikàni gahapati yenàyasmà mahàkaccàno tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmantaü mahàkaccànaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinno kho hàliddikàni gahapati àyasmantaü mahàkaccànaü etadavoca:

Vuttamidaü bhante, bhagavatà sakkapa¤he "ye te samaõabràhmaõà taõhàsaïkhayavimuttà, te accantaniññhà accantayogakkhemino accantabrahmacàrino

Accantapariyosànà seññhà devamanussàna"nti. Imassa nu kho bhante, bhagavatà saïkhittena bhàsitassa kathaü vitthàrena attho daññhabbo?Ti.

Råpadhàtuyà kho gahapati, yo chando yo ràgo yà nandi yà taõhà ye upàyåpàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà cittaü suvimuttanti vuccati. Vedanàdhàtuyà kho gahapati, yo chando yo ràgo yà nandi yà taõhà ye upàyåpàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà cittaü suvimuttanti vuccati. Sa¤¤àdhàtuyà kho gahagati, yo chando yo ràgo yà nandi yà taõhà ye upàyåpàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà cittaü suvimuttanti vuccati. Saïkhàradhàtuyà kho gahapati, yo chando yo ràgo yà nandi yà taõhà ye upàyåpàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà cittaü suvimuttanti vuccati. Vi¤¤àõadhàtuyà kho gahapati, yo chando yo ràgo yà nandi yà taõhà ye upàyåpàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà cittaü suvimuttanti vuccati.

[BJT Page 022] [\x 22/]

Iti kho gahapati, yantaü vuttaü bhagavatà sakkapa¤he: "ye te samaõabràhmaõà taõhàsaïkhayavimuttà, te accantaniññhà accantayogakkhemino accantabrahmacàrino accantapariyosànà seññhà devamanussàna"nti imassa kho gahapati, bhagavatà saïkhittena bhàsitassa evaü vitthàrena attho daññhabboti.

1. 1. 1. 5.

Samàdhi bhàvanà suttaü

5. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:

Samàdhiü bhikkhave, bhàvetha. Samàhito bhikkhave, bhikkhu yathàbhåtaü pajànàti. Ki¤ca yathàbhåtaü pajànàti? Råpassa samudaya¤ca atthagama¤ca, vedanàya samudaya¤ca atthagama¤ca, [PTS Page 014] [\q 14/] sa¤¤àya samudaya¤ca atthagama¤ca, saükhàrànaü samudaya¤ca atthagama¤ca, vi¤¤àõassa samudaya¤ca atthagama¤ca.

Ko ca bhikkhave, råpassa samudayo, ko vedanàya samudayo, ko sa¤¤àya samudayo, ko saükhàrànaü samudayo, ko vi¤¤àõassa samudayo:

Idha bhikkhave, bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati. Ki¤ca abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati: råpaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa råpaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi. Yà råpe nandi tadupàdànaü tassåpàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Vedanaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati tassa vedanaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi. Yà vedanàya nandi tadupàdànaü, tassupàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Sa¤¤aü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati. Tassa sa¤¤aü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi. Yà sa¤¤àya nandi tadupàdànaü, tassupàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Saïkhàre abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati tassa saükhàre abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi. Yà saïkhàresu nandi tadupàdànaü, tassupàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

[BJT Page 024] [\x 24/]

Vi¤¤àõaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati. Tassa vi¤¤àõaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi. Yà vi¤¤àõe nandi tadupàdànaü, tassupàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Ayaü bhikkhave, råpassa samudayo, ayaü vedanàya samudayo, ayaü sa¤¤àya samudayo, ayaü saükhàrànaü samudayo. Ayaü vi¤¤àõassa samudayo.

Ko ca bhikkhave, atthagamo, ko vedanàya atthagamo, ko sa¤¤àya atthagamo, ko saükhàrànaü atthagamo, ko vi¤¤àõassa atthagamo:

Idha bhikkhave, bhikkhu nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Ki¤ca nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati: råpaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati, tassa råpaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato

Yà råpe nandi sà nirujjhati tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü

Sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

Vedanaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati tassa vedanaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya [PTS Page 015] [\q 15/] tiññhato yà vedanàya nandi sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànarodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

Sa¤¤aü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa sa¤¤aü anabhinandato

Anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà sa¤¤àya nandi sà nirujjhati.

Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

Saükhàre nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati, tassa saükhàre anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà saükhàresu nandi sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

Vi¤¤àõaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati tassa vi¤¤àõaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà vi¤¤àõe nandi sà nirujjhati.

Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànirodhà bhavanirodho bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

Ayaü bhikkhave, råpassa atthagamo, ayaü vedanàya atthagamo, ayaü sa¤¤àya atthagamo, ayaü saükhàrànaü atthagamo, ayaü vi¤¤àõassa atthagamoti.

[BJT Page 026] [\x 26/]

1. 1. 1. 6.

Pañisallàna suttaü

6. Sàvatthiyaü.

Pañisallàne bhikkhave, yogamàpajjatha. Pañisallãno bhikkhave, bhikkhu yathàbhåtaü pajànàti. Ki¤ci yathàbhåtaü pajànàti: råpassa samudaya¤ca atthagama¤ca, vedanàya samudaya¤ca atthagama¤ca, sa¤¤àya samudaya¤ca atthagama¤ca, saükhàrànaü samudaya¤ca atthagama¤ca, vi¤¤àõassa samudaya¤ca atthagama¤ca.

Ko ca bhikkhave, råpassa samudayo, ko vedanàya samudayo, ko sa¤¤àya samudayo, ko saükhàrànaü samudayo, ko vi¤¤àõassa samudayo.

Idha bhikkhave, bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati. Ki¤ca abhinandati

Abhivadati ajjhosàya tiññhati, råpaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa råpaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi. Yà råpe nandi tadupàdànaü. Tassupàdànappaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa

Dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Vedanaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa vedanaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi. Yà vedanàya nandi tadupàdànaü. Tassupàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü

Sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassakevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Sa¤¤aü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati. Tassa sa¤¤aü abhinandato

Abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi. Yà sa¤¤àya nandi tadupàdànaü, tassupàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Saükhàre abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati tassa saükhàre abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi. Yà saükhàre nandi tadupàdànaü. Tassupàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà

Jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà

Sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Vi¤¤àõaü abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati. Tassa vi¤¤àõaü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandi, yà vi¤¤àõe nandi tadupàdànaü. Tassupàdànapaccayà bhavo, bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.

Ayaü bhikkhave, råpassa samudayo, ayaü vedanàya samudayo, ayaü sa¤¤àya samudayo, ayaü saükhàrànaü samudayo, ayaü vi¤¤àõassa samudayo.

Koca bhikkhave, råpassa atthagamo, ko vedanàya atthagamo, ko sa¤¤àya atthagamo, ko saükhàrànaü atthagamo, ko vi¤¤àõassa atthagamo:

Idha bhikkhave, bhikkhu nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Ki¤ca nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati: råpaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati, tassa råpaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà råpe nandi, sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü

Sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

[BJT Page 028] [\x 28/]

Vedanaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa vedanaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà vedanàya nandi sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

Sa¤¤aü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa sa¤¤aü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà sa¤¤àya nandi, sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

Saükhàre nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa saükhàre anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà saükhàresu nandi sà nirujjhati. Tassa nandinirodhà upàdànanirodho, upàdànirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassanirodho hoti.

Vi¤¤àõaü nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. Tassa vi¤¤àõaü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato yà vi¤¤àõe nandi sà nirujjhati.

Tassa nandinirodhà upàdànanirodho. Upàdànirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.

Ayaü bhikkhave, råpassa atthagamo, ayaü vedanàya atthagamo, ayaü sa¤¤àya atthagamo, ayaü saükhàrànaü atthagamo, ayaü vi¤¤àõassa atthagamoti.

1. 1. 1. 7.

Pañhama upàdàparitassanà suttaü

7. Sàvatthiyaü.

Upàdà1 paritassana¤ca vo bhikkhave, desissàmi anupàdà2 aparitassana¤ca. Taü suõàtha, sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãti. [PTS Page 016] [\q 16/] evaü bhanteti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü, bhagavà etadavoca:

Katha¤ca bhikkhave, upàdàparitassanà hoti:

Idha bhikkhave, assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto, sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto. Råpaü attato samanupassati, råpavantaü và attànaü, attani và råpaü, råpasmiü và attànaü. Tassa taü råpaü vipariõamati a¤¤athà hoti. Tassa råpavipariõàma¤¤athàbhàvà råpavipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti. Tassa råpavipariõàmànuparivattijà3 paritassanà dhammasamuppàdà cittaü pariyàdàya tiññhanti. Cetaso pariyàdànà uttàsavà ca hoti vighàtavà ca apekkhavà ca. Upàdàya ca paritassati.

Vedanaü attato samanupassati. Vedanàvantaü và attànaü, attani và vedanaü, vedanàya và attànaü. Tassa sà vedanà vipariõamati, a¤¤athà hoti, tassa vedanàvipariõàma¤¤athàbhàvà vedanàvipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti. Tassa vedanàvipariõàmànuparivattijà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü pariyàdàya tiññhanti. Cetaso pariyàdànà uttàsavà ca hoti vighàtavà ca apekkhavà ca. Upàdàya ca paritassati.

--------------------

1. Upàdàna - syà - sã 1, 2. 2. Anupàdàna - syà - sã 1, 2. 3. Parivattajà - sãmu. [PTS]

[BJT Page 030] [\x 30/]

Sa¤¤aü attato samanupassati. Sa¤¤aü và attànaü, attani và sa¤¤aü, sa¤¤àya và attànaü, tassa sà sa¤¤àya vipariõamati, a¤¤athà hoti, tassa sa¤¤àvipariõàma¤¤athàbhàvà sa¤¤àvipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti. Tassa sa¤¤àvipariõàmànuparivattijà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü pariyàdàya tiññhanti. Cetaso pariyàdànà uttàsavà ca hoti vighàtavà ca apekkhavà ca. Upàdàya ca paritassati.

Saükhàre attato samanupassati, saükhàravantaü và attànaü, attani và saükhàre, saïkhàresu và attànaü. Tassa te saükharà vipariõamanti, a¤¤athà honti. Tassa saükhàrànaü vipariõàma¤¤athàbhàvà saükhàravipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti. Tassa

Saükhàravipariõàmànuparivattijà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü pariyàdàya tiññhanti. Cetaso pariyàdànà uttàsavà ca hoti vighàtavà ca apekkhavà ca. Upàdàya ca paritassati.

Vi¤¤àõaü attato samanupassati. Vi¤¤àõavantaü và attànaü, attani và vi¤¤àõaü, vi¤¤àõasmiü và attànaü. Tassa taü vi¤¤àõaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa [PTS Page 017] [\q 17/] vi¤¤àõavipariõàma¤¤athàbhàvà vi¤¤àõavipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti. Tassa1

Vi¤¤àõavipariõàmànuparivattijà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü pariyàdàya tiññhanti. Cetaso pariyàdànà uttàsavà ca hoti, vighàtavà ca, apekkhavà ca. Upàdàya ca paritassati.

Evaü kho bhikkhave, upàdàparitassanà hoti.

Katha¤ca bhikkhave, anupàdà aparitassanà hoti.

Idha bhikkhave, sutavà ariyasàvako ariyànaü dassàvã ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinãto, sappurisànaü dassàvã sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinãto. Na råpaü attato samanupassati, na råpavantaü và attànaü, na attani và råpaü, na råpasmiü và attànaü. Tassa taü råpaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa råpavipariõàma¤¤athàbhàvà na råpavipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti. Tassa råpavipariõàmànuparivattijà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü na pariyàdàya tiññhanti. Cetaso apariyàdànà na ceva uttàsavà2 hoti na vighàtavà na apekkhavà. Anupàdàya ca na paritassati.

Na vedanaü attato samanupassati, na vedanàvantaü và attànaü, na attani và vedanaü, na vedanàya và attànaü. Tassa sà vedanà vipariõamati a¤¤athà hoti. Tassa vedanà vipariõàma¤¤athàbhàvà na vedanàvipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti. Tassa vedanà vipariõàmànuparivattijà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü na pariyàdàya tiññhanti. Cetaso apariyàdànà na ceva uttàsavà hoti na vighàtavà na apekkhavà. Anupàdàya ca na paritassati. Cetaso apariyàdànà na ceva uttàsavà hoti. Na vighàtavà, na apekkhavà, anupàdàya ca na paritasasti.

Na sa¤¤aü attato samanupassati. Na sa¤¤àvantaü và attànaü, na attani và sa¤¤aü, na sa¤¤àya và attànaü. Tassa sà sa¤¤à vipariõamati a¤¤athà hoti. Tassa sa¤¤àvipariõàma¤¤athàbhàvà na sa¤¤àvipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti. Tassa

Sa¤¤àvipariõàmànuparivattijà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü na pariyàdàya tiññhanti. Cetaso apariyàdànà na ceva uttàsavà hoti na vighàtavà na apekkhavà. Anupàdàya ca na paritassati.

Cetaso apariyàdànà na ceva uttàsavà hoti na vighàtavà, na apekkhavà. Anupàdàya ca na paritassati.

Na saïkhàre attato samanussati, na saïkhàravantaü và attànaü, na attani và saïkhàre. Na saïkhàresu và attànaü. Tassa te saükhàrà vipariõamanti, a¤¤athà honti.

--------------------

1. Tasmiü - sã. 1, 2. 2. Na cevuttàsavà - sãmu. Na ca uttàsavà - sã. 1, 2.

 [BJT Page 032] [\x 32/]

Tassa saükhàravipariõàma¤¤athàbhàvà na saükhàravipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti. Tassa saükhàra vipariõàmànuparivattijà [PTS Page 018] [\q 18/] paritassanà dhammasamuppàdà cittaü na pariyàdàya tiññhanti, cetaso apariyàdànà na ceva uttàsavà hoti na vighàtavà na apekkhavà, anupàdàya ca na parissati.

Na vi¤¤àõaü attato samanupassati. Na vi¤¤àõavattaü, và attanaü, na attanti và vi¤¤àõaü, na vi¤¤àõasmiü và attànaü, tassa taü vi¤¤àõaü vipariõamati, a¤¤athà hoti tassa vi¤¤àõa vipariõàma¤¤athàbhàvà na vi¤¤àõavipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti, tassa vi¤¤àõaviparinàmànuparivattijà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü na pariyàdàya tiññhanti, cetaso apariyàdànà na ceva uttàsavà hoti na vighàtavà na apekkhavà anupàdàya ca na paritassati.

Evaü kho bhikkhave, anupàdà aparitassanà hotãti.

1. 1. 1. 8.

Dutiya upàdàparitassanà suttaü

8. Sàvatthiyaü.

Upàdàparitassana¤ca vo bhikkhave, desissàmi, anupàdà aparitassana¤ca. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãti. Evaü bhanteti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü, bhagavà etadavoca:

Katha¤ca bhikkhave, upàdàparitassanà hoti:

Idha bhikkhave, assutavà puthujjano råpaü "etaü mama, eso'hamasmi eso me attà"ti samanupassati. Tassa taü råpaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa råpavipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjati sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Vedanaü "etaü mama, eso'hamasmi eso me attà"ti samanupassati. Tassa taü vedanaü vipariõamati, a¤¤athà hoti, tassa vedanàvipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjati sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Sa¤¤aü "etaü mama, eso'hamasmi eso me attà"ti. Samanupassati. Tassa taü sa¤¤aü vipariõamati, a¤¤athà hoti, tassa sa¤¤àvipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjati sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Saükhàre "etaü mama, eso'hamasmi eso me attà"ti samanupassati. Tassa taü saükhàre vipariõamati, a¤¤athà hoti, tassa saükhàravipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjati sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Vi¤¤àõaü "etaü mama, eso'hamasmi eso me attà"ti samanupassati. Tassa taü vi¤¤àõaü vipariõamati, a¤¤athà hoti, tassa vi¤¤àõavipariõàma¤¤athàbhàvà uppajjati sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Evaü kho bhikkhave, upadàparitassanà hoti.

Katha¤ca bhikkhave, anupàdàaparitassanà hoti:

Idha bhikkhave, sutavà àriyasàvako råpaü "netaü mama, neso'hamasmi na me so attà"ti samanupassati. Tassa taü råpaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa råpavipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. Vedanaü "netaü mama, neso'hamasmi na me so attà"ti samanupassati. Tassa

Taü vedanaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa vedanàvipariõàma¤¤athàbhàvà nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

[PTS Page 019] [\q 19/] idha bhikkhave, sutavà àriyasàvako vedanaü "netaü mama, neso'hamasmi na me so attà"ti. Samanupassati. Tassa taü vedanaü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa vedanàvipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Sa¤¤aü "netaü mama, neso'hamasmi na me so attà"ti samanupassati. Tassa taü sa¤¤aü vipariõamati, a¤¤athà hoti. Tassa sa¤¤àvipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Saükhàre "netaü mama, neso 'hamasmi na me so attà"ti. Samanupassati, tassa aükhàravipariõàma¤¤athàbhàvà nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Vi¤¤àõaü "netaü mama, neso'hamasmi na me so attà"ti samanupassati. Tassa i¤¤àõavipariõàma¤¤athàbhàvà nåppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà.

Evaü kho bhikkhave, anupàdàaparitassanà hotãti.

[BJT Page 034] [\x 34/]

1. 1. 1. 9

Pañhama atãtànàgata suttaü

9. Sàvatthiyaü.

Råpaü bhikkhave, aniccaü atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü råpasmiü anapekho hoti, anàgataü råpaü nàbhinandati, paccuppannassa råpassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Vedanà aniccà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü vedanasmiü anapekho hoti, anàgataü vedanaü nàbhinandati, paccuppannassa vedanassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hotãti.

Sa¤¤à aniccà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü

Passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü sa¤¤asmiü anapekho hoti, anàgataü sa¤¤aü nàbhinandati, paccuppannassa sa¤¤assa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Saïkhàrà aniccà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü saïkhàrasmiü anapekho hoti, anàgataü saükhàraü nàbhinandati, paccuppannassa saïkhàrassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Vi¤¤àõaü sa¤¤à aniccaü atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü vi¤¤àõasmiü anapekho hoti, anàgataü vi¤¤àõaü nàbhinandati, paccuppannassa vi¤¤àõassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hotãti. Aaa sa¤¤à aniccaü atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü vi¤¤àõasmiü anapekho hoti, anàgataü vi¤¤àõaü nàbhinandati, paccappannassa vi¤¤àõàõassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hotãti.

Råpaü bhikkhave, saükhàrà aniccaü atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü råpasmiü anapekho hoti, anàgataü råpaü nàbhinandati, paccuppannassa råpassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti. Saükhàra aniccaü atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü vi¤¤àõasmiü anapekho hoti, nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hotãti.

Råpaü bhikkhave, vi¤¤àõaü aniccaü atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü råpasmiü anapekho hoti, anàgataü råpaü nàbhinandati, paccuppannassa råpassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti. Vi¤¤àõaü aniccaü atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü vi¤¤àõasmiü anapekho hoti, nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hotãti. ýüü

1. 1. 1. 10

Dutiya atãtanàgata suttaü

10. Sàvatthiniyaü.

Råpaü bhikkhave, dukkhaü atãtànàgataü, ko pana [PTS Page 020] [\q 20/] vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü råpasmiü anapekho hoti, anàgataü råpaü nàbhinandati, paccuppannassa råpassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Vedanà dukkhà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü vedanasmiü anapekho hoti, anàgataü vedanaü nàbhinandati. Paccuppannassa vedanassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Sa¤¤à dukkhà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü sa¤¤asmiü anapekho hoti, anàgataü sa¤¤aü nàbhinandati, paccuppannassa sa¤¤assa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Saïkhàrà dukkhà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü saïkhàrasmiü anapekho hoti, nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Vi¤¤àõaü dukkhaü atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü vi¤¤àõasmiü anapekho hoti, anàgataü vi¤¤àõaü nàbhinandati, paccuppannassa vi¤¤àõassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hotiti.

1. 1. 1. 11

Tatiya atãtanàgata suttaü

11. Sàvatthiniyaü.

Råpaü bhikkhave, anattà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü råpasmiü anapekho hoti, anàgataü råpaü nàbhinandati, paccuppannassa råpassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Vedanà anattà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü

Passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü vedanasmiü anapekho hoti, anàgataü vedanaü nàbhinandati, paccuppannassa vedanassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Sa¤¤à anattà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü sa¤¤asmiü anapekho hoti, anàgataü sa¤¤aü nàbhinandati, paccuppannassa sa¤¤assa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

[BJT Page 036] [\x 36/]

Saükhàrà anattà atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü saïkhàrasmiü anapekho hoti, anàgataü saïkhàraü nàbhinandati, paccuppannassa saïkhàrassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hoti.

Vi¤¤àõaü anattaü atãtànàgataü, ko pana vàdo paccuppannassa. Evaü passaü bhikkhave, sutavà ariyasàvako atãtasmiü vi¤¤àõasmiü anapekho hoti, anàgataü vi¤¤àõaü nàbhinandati, paccuppannassa vi¤¤àõassa nibbidàya viràgàya nirodhàya pañipanno hotãti.

Nakulapituvaggo pañhamo

Tassuddànaü:

Nakulapità devadahà dvepi hàliddikàni ca
Samàdhi pañisallànaü [PTS Page 021] [\q 21/] upàdàparitassanà duve

Atãtànàgatà tiõi vaggo tena pavuccati.