Suttantapiñake

Aïguttaranikàyo

Dutiyo bhàgo

Catukkanipàto

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.

4. Catuttho paõõàsako.

[BJT Page 274. [\x 274/] ]

1. Indriyavaggo.

4. 4. 1. 1.

(Indriyasuttaü)

(Sàvatthinidànaü)

1. Cattàrimàni bhikkhave indriyàni. Katamàni cattàri?

Saddhindriyaü, viriyindriyaü, satindriyaü, samàdhindriyaü.

Imàni kho bhikkhave cattàri indriyànãti.

4. 4. 1. 2.

(Balasuttaü)

2. [PTS Page 142] [\q 142/] cattàrimàni bhikkhave balàni. Katamàni cattàri?

Saddhàbalaü, viriyabalaü, satibalaü, samàdhibalaü.

Imàni kho bhikkhave cattàri balànãti.

4. 4. 1. 3.

(Dutiyabalasuttaü)

3. Cattàrimàni bhikkhave balàni. Katamàni cattàri?

Pa中àbalaü, viriyabalaü, anavajjabalaü, saügàhabalaü.

Imàni kho bhikkhave cattàri balànãti.

4. 4. 1. 4.

(Tatiyabalasuttaü)

4. Cattàrimàni bhikkhave balàni. Katamàni cattàri?

Satibalaü, samàdhibalaü, anavajjabalaü, saügàhabalaü.

Imàni kho bhikkhave cattàri balànãti.

[BJT Page 276] [\x 276/]

4. 4. 1. 5.

(Catuttha balasuttaü)

5. Cattàrimàni bhikkhave balàni. Katamàni cattàri?

Pañisaïkhànabalaü, bhàvanàbalaü, anavajjabalaü, saïgàhabalaü.

Imàni kho bhikkhave cattàri balànãti.

4. 4. 1. 6.

(Asaïkheyya suttaü)

6. Cattàrimàni bhikkhave kappassa asaïkheyyàni. Katamàni cattàri?

Yadà bhikkhave kappo saüvaññati, taü na sukaraü saïkhàtuü ettakàni vassànãti và ettakànã vassasatànãti và ettakàni vassasahassànãti và ettakàni vassasatasahassànãti và.

Yadà bhikkhave kappo saüvañño tiññhati, taü na sukaraü saïkhàtuü ettakàni vassànãti và ettakàni vassasatànãti và ettakàni vassasahassànãti và ettakàni vassasata sahassànãti và.

Yadà bhikkhave kappo vivaññati. Taü na sukaraü saïkhàtuü ettakàni vassànãti và ettakàni vassasatànãti và ettakàni vassasahassànãti và ettakàni vassasatasahassànãti và.

Yadà bhikkhave kappo vivañño tiññhati. Taü na sukaraü saïkhàtuü ettakàni vassànãti và ettakàni vassasatànãti và ettakàni vassasahassànãti và ettakàni vassasatasahassànãti và.

Imàni kho bhikkhave cattàri kappassa asaïkheyyànãti.

4. 4. 1. 7

(Rogasuttaü)

7. Dveme bhikkhave rogà. Katame dve?

[PTS Page 143] [\q 143/] kàyiko ca rogo. Cetasiko ca rogo.

Dissanti bhikkhave sattà kàyikena rogena ekampi vassaü àrogyaü pañijànamànà. Dvepi vassàni àrogyaü pañijànamànà. Tãõipi vassàni àrogyaü pañijànamànà. Cattàripi vassàni àrogyaü pañijànamànà. Pa勺api vassàni àrogyaü pañijànamànà. Dasapi vassàni àrogyaü pañijànamànà. Vãsatimpi vassàni àrogyaü pañijànamànà. Tiüsampi vassàni àrogyaü pañijànamànà. Cattàrãsampi vassàni àrogyaü pañijànamànà. Pa中àsampi vassàni àrogyaü pañijànamànà. Vassasatampi. ârogyaü pañijànamànà.

[BJT Page 278] [\x 278/]

Te bhikkhave sattà dullabhà⁽¹⁾ Lokasmiü ye cetasikena rogena muhuttampi àrogyaü pañijànanti, a中atra khãõàsavehi.

Cattàrome bhikkhave pabbajitassa rogà. Katame cattàro?

Idha bhikkhave bhikkhu mahiccho hoti vighàtavà asantuññho itarãtaracãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena. So mahiccho samàno vighàtavà asantuññho itarãtaracãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena pàpikaü icchaü panidahati anava中apañilàbhàya.⁽²⁾ Làbhasakkàrasilokapañilàbhàya. So uññhahati ghañeti vàyamati anava中apañilàbhàya, làbhasakkàrasilokapañilàbhàya. So saïkhàya kulàni upasaïkamati, saïkhàya nisãdati, saïkhàya dhammaü bhàsati, saïkhàya uccàrapassàvaü sandhàreti. Ime kho bhikkhave cattàro pabbajitassa rogà.

Tasamàtiha bhikkhave evaü sikkhitabbaü: na mahicchà bhavissàma vighàta vanto asantuññhà itarãtaracãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena, na pàpikaü icchaü panidahissàma anava中apañilàbhàya, làbhasakkàrasilokapañilàbhàya, na uññhahissàma na ghañissàma na vàyamissàma anava中apañilàbhàya làbhasakkàrasilokapañilàbhàya. Na khamà bhavissàma sãtassa uõhassa jighacchàya pipàsàya óaüsamakasavàtàtapasiriüsa⁽³⁾pasamphassànaü duruttànaü duràgatànaü vacanapathànaü uppannànaü sàrãrikànaü vedanànaü dukkhànaü tibbànaü kharànaü kañukànaü asàtànaü amanàpànaü pàõaharànaü adhivàsikajàtikà bhavissàmàti. Evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbanti.

4. 4. 1. 8

(Parihàõisuttaü)

8. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi àvuso

[PTS Page 144] [\q 144/] bhikkhavoti. âvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:

Yo hi ko ci àvuso bhikkhu và bhikkhunã và cattàro dhamme attanisamanupassati, niññhamettha gantabbaü parihàyàmi kusalehi dhammehi. Parihànametaü vuttaü bhagavatà katame cattàro?

Ràgavepullataü⁽⁴⁾ Dosavepullataü, mohavepullataü, gambhãresu kho panassa ñhànàñhànesu pa中àcakkhuü na kamati.

[BJT Page 280] [\x 280/]

Yo hi koci àvuso bhikkhu và bhikkhunã và ime cattàro dhamme attani samanupassati, niññhamettha gantabbaü parihàyàmi kusalehi dhammehi, parihànametaü vuttaü bhagavatà.

Yo hi ko ci àvuso bhikkhu và bhikkhunã và cattàro dhamme attani samanupassati, niññhamettha gantabbaü na parihàyàmi kusalehi dhammehi, aparihànametaü vuttaü bhagavatà katame cattàro?

Ràgatanuttaü, dosatanuttaü, mohatanuttaü, gambhãresu kho panassa ñhànàñhànesu pa中àcakkhuü kamati.

Yo hi ko ci àvuso bhikkhu và bhikkhunã và ime cattàro dhamme attani samanupassati, niññhamettha gantabbaü aparihàyàmi kusalehi dhammehi aparihànametaü vuttaü bhagavatàti.

4. 4. 1. 9.

(Bhikkhunãsuttaü)

9. Ekaü samayaü àyasmà ànando kosambiyaü viharati ghositàràme. Atha kho a中atarà bhikkhunã a中ataraü purisaü àmantesi: ehi tvaü ambho purisa, yena ayyo ànando tenupasaïkama, upasaïkamitvà mama vacanena ayyassa ànandassa pàde sirasà vanda, itthannàmà bhante bhikkhunã àbàdhikinã dukkhità bàëhagilànà, sà ayyassa ànandassa pàde sirasà vandatãti evaü ca vadehi: sàdhu kira bhante ayyo ànando yena bhikkhunåpassayo yena sà bhikkhunã tenupasaïkamatu anukampaü upàdàyàti.

Evaü ayyeti kho so puriso tassà bhikkhuniyà pañissutvà yenàyasmà ànando tenupasaïkami. Upasaïkamitvà [PTS Page 145] [\q 145/] àyasmantaü ànandaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so puriso àyasmantaü ànandaü etadavoca:

Itthannàmà bhante bhikkhunã àbàdhikinã dukkhità bàëhagilànà, sà àyasmato ànandassa pàde sirasà vandati, evaü ca vadeti: sàdhu kira bhante àyasmà ànando yena bhikkhunåpassayo yena sà bhikkhunã tenupasaïkamatu anukampaü upàdàyàti.

Adhivàsesi kho àyasmà ànando tuõhãbhàvena. Atha kho àyasmà ànando nivàsetvà pattacãvaraü àdàya yena bhikkhunåpassayo tenupasaïkami addasà kho sà bhikkhunã àyasmantaü ànandaü dåratova àgacchantaü. Disvà sasãsaü pàrupitvà ma勺ake nipajji. Atha kho àyasmà ànando yena sà bhikkhunã tenupasaïkami. Upasaïkamitvà pa中atte àsane nisãdi. Nisajja kho àyasmà ànando taü bhikkhuniü etadavoca:

âhàrasambhåto ayaü bhagini kàyo. âhàraü nissàya àhàro pahàtabbo. Taõhàsambhuto ayaü bhagini.⁽⁵⁾ Kàyo taõhaü nissàya taõhà pahàtabbà mànasambhåto ayaü bhagini kàyo. Mànaü nissàya màno pahàtabbo. Methuna sambhåto ayaü bhagini kàyo. Methune ca setughàto.⁽⁶⁾ Vutto bhagavatà.

[BJT Page 282] [\x 282/]

"âhàrasambhåto ayaü bhagini kàyo, àhàraü nissàya àhàro pahàtabbo"ti iti kho panetaü vuttaü ki勺etaü pañicca vuttaü? Idha pana bhagini bhikkhu pañisaïkhàyoniso àhàraü àhàreti: neva davàya na madàya na maõóanàya na vibhåsanàya yàvadeva imassa kàyassa ñhitiyà yàpanàya vihiüsåparatiyà brahmacariyànuggahàya, iti puràõaü ca vedanaü pañihaïkhàmi, navaü ca vedanaü na uppàdessàmi, yàtrà ca me bhavissati anavajjatà ca phàsuvihàro càti. So aparena samayena àhàraü nissàya àhàraü pajahati. "âhàrasambhåto ayaü bhagini kàyo, àhàraü nissàya àhàro pahàtabbo" ti iti yantaü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.

"Taõhàsambhuto ayaü bhagini kàyo, taõhaü nissàya taõhà pahàtabbà" ti iti kho panetaü.⁽⁷⁾ Vuttaü. Ki勺etaü

[PTS Page 146] [\q 146/] pañicca vuttaü? Idha bhagini bhikkhu suõàti itthannàmo kira bhikkhu àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa中àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi中à sacchikatvà upasampajja viharatãti. Tassa evaü hoti: kudassunàma ahampi àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa中àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi中à sacchikatvà upasampajja viharissàmãti. So aparena samayena taõhaü nissàya taõhaü pajahati, "taõhàsambhuto ayaü bhagini kàyo, taõhaü nissàya taõhà pahàtabbà" ti iti yantaü vuttaü, idametaü pañicca vuttaü.

"Mànasambhåto ayaü bhagini kàyo, mànaü nissàya màno pahàtabbo" ti. Iti kho panetaü vuttaü. Ki勺etaü pañicca vuttaü? Idha bhagini bhikkhu suõàti itthannàmo kira bhikkhu àsavànaü cetovimuttiü pa中àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi中à sacchikatvà upasampajja viharatãti. Tassa evaü hoti: so hi nàma àyasmà àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa中àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi中à sacchikatvà upasampajja viharati, kimaïgapanàhanti. So aparena samayena mànaü nissàya mànaü pajahati. "Mànasambhåto ayaü bhagini kàyo, mànaü nissàya màno pahàtabbo" ti, iti yantaü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.

"Methunasambhåto ayaü bhagini kàyo, methune ca setughàto vutto bhagavatà" ti.

Atha kho sà bhikkhunã ma勺à uññhahitvà ekaüsaü uttaràsaïgaü karitvà àyasmato ànandassa pàdesu sirasà nipatitvà àyasmantaü ànandaü etadavoca: accayo maü bhante accagamà yathàbàlaü yathàmåëhaü yathà akusalaü yàhaü evamakàsiü. Tassà me bhante ayyo ànando accayaü accayato patigaõhàtu àyatiü saüvaràyàti.

Taggha taü bhagini accayo accagamà yathàbàlaü yathàmåëhaü yathàakusalaü yà tvaü evamakàsi. Yato ca kho tvaü bhagini accayaü accayato disvà yathàdhammaü pañikarosi, taü te mayaü patigaõhàma. Vuddhi hesà bhagini ariyassa vinaye yà accayaü accayato disvà yathàdhammaü pañikaroti. âyatiü saüvaraü àpajjatãti.

[BJT Page 284] [\x 284/]

4. 4. 1. 10.

(Sugatavinayasuttaü)

10. [PTS Page 147] [\q 147/] sugato và bhikkhave loke tiññhamàno sugatavinayo và tadassa bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànaü.

Katamo ca bhikkhave sugato? Idha bhikkhave tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà. Ayaü bhikkhave sugato.

Katamo ca bhikkhave sugatavinayo? So dhammaü deseti àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü savya大anaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü pakàseti. Ayaü bhikkhave sugatavinayo.

Evaü sugato và bhikkhave loke tiññhamàno sugatavinayo và tadassa bahujanahitàya bahujanasukhàya lokànukampàya atthàya hitàya sukhàya devamanussànanti.

Cattàrome bhikkhave dhammà saddhammassa sammosàya antaradhànàya saüvattanti. Katame cattàro?

Idha bhikkhave bhikkhu duggahãtaü suttantaü pariyàpuõanti dunnikkhittehi padabya大anehi. Dunnikkhittassa bhikkhave padabya大anassa attho'pi dunnayo hoti. Ayaü bhikkhave pañhamo dhammo saddhammassa sammosàya antaradhànàya saüvattati.

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dubbacà honti dovacassakaraõehi dhammehi samannàgatà akkhamà appadakkhiõaggàhino anusàsaniü. Ayaü bhikkhave dutiyo dhammo saddhammassa sammosàya antaradhànàya saüvattati.

Puna ca paraü bhikkhave ye te bhikkhå bahussutà àgatàgamà dhammadharà vinayadharà màtikàdharà. Te na sakkaccaü suttantaü paraü vàcenti tesaü accayena chinnamålako suttanto hoti, appañisaraõo ayaü bhikkhave tatiyo dhammo saddhammassa sammosàya antaradhànàya saüvattati.

[BJT Page 286] [\x 286/]

Puna ca paraü bhikkhave therà bhikkhu bàhulikà

[PTS Page 148] [\q 148/] honti sàthalikà okkamane pubbaïgamà paviveke nikkhittadhurà. Na viriyaü àrabhanti appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Tesaü pacchimà janatà diññhànugatiü àpajjati. Sàpi hoti sàthalikà bàhulikà okkamane pubbaïgamà paviveke nikkhittadhurà. Na viriyaü àrabhati appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Ayaü bhikkhave catuttho dhammo saddhammassa sammosàya antaradhànàya saüvattati.

Ime kho bhikkhave cattàro dhammà saddhammassa sammosàya antaradhànàya saüvattantã ti.

Cattàro me bhikkhave dhammà saddhammassa ñhitiyà asammosàya anantaradhànàya saüvattanti. Katame cattàro?

Idha bhikkhave bhikkhu suggahãtaü suttantaü pariyàpuõanti sunikkhittehi padabya大anehi. Sunikkhittassa bhikkhave padabya大anassa atthopi sunayo hoti. Ayaü bhikkhave pañhamo dhammo saddhammassa ñhitiyà asammosàya anantaradhànàya saüvattati.

Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu subbacà honti sovacassakaraõehi dhammehi samannàgatà khamà padakkhiõaggàhino anusàsaniü. Ayaü bhikkhave dutiyo dhammo saddhammassa ñhitiyà asammosàya anantaradhànàya saüvattati.

Puna ca paraü bhikkhave ye te bhikkhu bahussutà àgatàgamà dhammadharà vinayadharà màtikàdharà. Te sakkaccaü suttantaü paraü vàventi. Tesaü accayena nacchinnamålako suttanto hoti sappañisaraõo. Ayaü bhikkhave tatiyo dhammo saddhammassa ñhitiyà asammosàya anantaradhànàya saüvattati.

Puna ca paraü bhikkhave therà bhikkhu na bàhulikà honti na sàthalikà okkamane nikkhittadhurà paviveke pubbaïgamà. Viriyaü àrabhanti appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Tesaü pacchimà janatà diññhànugatiü àpajjati. Sàpi hoti na bàhulikà na sàthalikà okkamane nikkhittadhurà paviveke pubbaïgamà. Viriyaü àrabhati appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Ayaü bhikkhave catuttho dhammo saddhammassa ñhitiyà asammosàya anantaradhànàya saüvattati.

[PTS Page 149] [\q 149/] ime kho bhikkhave cattàro dhammà saddhammassa ñhitiyà asammosàya anantaradhànàya saüvattantã ti.

Indriyavaggo pañhamo. ⁽⁸⁾

1.

¹[BJTS]= dullabhà + 1. Sudullabhà machasaü.

[ChS]=

[PTS]=

[Thai]=

[Kambodian]=

2.

²[BJTS]= anava中apañilàbhàya + 2. Anava中appañilàbhàya machasaü.