[BJT Page 028]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Dasakanipàto
2. Nàthavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
10. 1. 2. 1
Senàsana suttaü
(Sàvatthiyaü)
Pa¤caïgasamannàgato bhikkhave bhikkhu pa¤caïgasamannàgataü senàsanaü sevamàno bhajamàno na cirasseva àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññhevadhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihareyya,
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pa¤caïgasamannàgato hoti:
1. Idha bhikkhave bhikkhu saddho hoti, saddahati tathàgatassa bodhiü: "iti pi so bhagavà arahaü sammà sambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavàti.
2. Appàbàdho hoti appàtaïko samavepàkiniyà gahaõiyà samannàgato nàtisãtàya nàccuõhàya majjhimàya padhànakkhamàya.
3. Asañho hoti amàyàvã, yathàbhåtaü attànaü àvãkattà satthari và vi¤¤asu và sabrahmacàrisu.
4. âraddhaviriyo viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya kusalànaü dhammànaü upasampadàya thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu.
5. Pa¤¤avà hoti udayatthagàminiyà pa¤¤àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya sammàdukkhakkhayagàminiyà.
Evaü kho bhikkhave bhikkhu pa¤caïgasamannàgato hoti.
6. Katha¤ca bhikkhave senàsanaü pa¤caïgasamannàgataü hoti?
Idha bhikkhave senàsanaü nàtidåraü hoti nàccàsannaü gamanàgamanasampannaü
7. Divà appakiõõaü rattiü appasaddaü appanigghosaü.
8. Appaóaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassaü.
[BJT Page 030]
9. Tasmiü kho pana senàsane viharantassa appakasiraneva uppajjanti cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàraü.
10. Tasmiü kho pana senàsane therà bhikkhu viharanti bahussutà àgatàgamà [PTS Page 016] dhammadharà vinayadharà màtikàdharà, te kàlena kàlaü upasaïkamitvà paripucchati paripa¤hati: "idambhante kathaü imassa ko attho"ti. Tassa te àyasmanto avivaña¤ceva vivaranti, anuttànãkata¤ca uttànãkaronti. Anekavihitesu ca kaïkhàñhànãyesu dhammesu kaïkhaü pañivinodenti.
Evaü kho bhikkhave senàsanaü pa¤caïgasamannàgataü hoti. Pa¤caïgasamannàgato kho bhikkhave bhikkhu pa¤caïgasamannàgataü senàsanaü sevamàno bhajamàno na cirasseva àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttaü pa¤¤àvimuttiü diññhevadhamme sayaü abhi¤¤àsacchikatvà upasampajja vihareyyàti.
10. 1. 2. 2
Pa¤caïga suttaü
(Sàvatthiyaü)
Pa¤caïgavippahãno bhikkhave bhikkhu pa¤caïga samannàgato imasmiü dhammavinaye kevalã vusitavà uttamapurisoti vuccati.
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pa¤caïgavippahãno hoti:
Idha bhikkhave bhikkhuno kàmacchando pahãno hoti, vyàpàdo pahãno hoti, thãnamiddhaü pahãnaü hoti, uddhacchakukkuccaü pahãnaü hoti, vicikicchà pahãnà hoti, evaü kho bhikkhave bhikkhu pa¤caïgavippahãno hoti.
Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pa¤caïgasamannàgato hoti:
Idha bhikkhave bhikkhu asekhena sãlakkhandhena samannàgato hoti, asekhena samàdhikkhandhena samannàgato hoti, asekhena pa¤¤àkkhandhena samannàgato hoti, asekhena vimuttikkhandhena samannàgato hoti, asekhena vimutti¤àõadassanakkhandhena samannàgato hoti, evaü kho bhikkhave bhikkhu pa¤caïgasamannàgato hoti.
[BJT Page 032]
Pa¤caïgavippahãno bhikkhave bhikkhu pa¤caïgasamannàgato imasmiü dhammavinaye kevalã vusitavà uttamapurisoti vuccatãti.
1. Kàmacchando ca vyàpàdo thãnamiddha¤ca bhikkhuno,
Uddhaccaü vicikicchà ca sabbasova na vijjati.
[PTS Page 017]
2. Asekhena ca sãlena asekhena samàdhinà
Vimuttiyà ca sampanno ¤àõena ca tathàvidho.
3. Sa ve pa¤caïgasampanno pa¤caïgànivivajjayaü1
Imasmiü dhammavinaye kevalãti pavuccatãti.
10. 1. 2. 3
Saüyojana suttaü
(Sàvatthiyaü)
Dasa imàni bhikkhave saüyojanàni, katamàni dasa: pa¤corambhàgiyàni saüyojanàni, pa¤cuddhambhàgiyàni saüyojanàni.
Katamàni pa¤corambhàgiyàni saüyojanàni: sakkàyadiññhiü, vicikicchà sãlabbataparàmàso, kàmacchando, byàpàdoti. Imàni pa¤corambhàgiya saüyojanàni.
Katamàni pa¤cuddhambhàgiyàni saüyojanàni: råparàgo, aråparàgo, màno, uddhaccaü, avijjà, imàni kho pa¤cuddhambhàgiyàni, saüyojanàni. Imàni kho bhikkhave dasasaüyojanànãti.
1. Pa¤caaïge vivajjayaü machasaü.
[BJT Page 034]
10. 1. 2. 4
Cetokhila suttaü
(Sàvatthiyaü)
Yassa kasasaci bhikkhave bhikkhussa và bhikkhuniyà pa¤ca cetokhilà appahãnà pa¤ca cetaso vinibandhà asamucchinnà, tassa yà rattã và divaso và àgacchati hàniyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu no vuddhi.
Katamassa pa¤cacetokhilà appahãnà honti:
Idha bhikkhave bhikkhu satthari kaïkhati vicikicchati nàdhimucchati na sampasãdati, yo so bhikkhave bhikkhu sattharikaïkhati vicikicchati nàdhimuccati na sampasãdati tassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya [PTS Page 018] sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya evamassàyaü pañhamo cetokhilo appahãno hoti.
Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhamme kaïkhati vicikicchati nàdhimuccati na sampasãdati tassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya evamassàyaü dutiyo cetokhãlo appahãno hoti. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu saïghe kaïkhati vicikicchati nàdhimuccati na sampasãdati tassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya evamassàyaü tatiyo cetokhilo appahãno hoti. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu sikkhàya kaïkhati vicikiccati nàdhimuccati na sampasãdati tassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya evamassàyaü catuttho cetokhãlo appahãno hoti.
Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu sabrahmacàrãsu kupito hoti anattamano àhatacitto khilajàto. Tassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Evamassàyaü pa¤camo cetokhilo appahãno hoti. Imassa pa¤ca cetokhilà appahãnà honti.
Katamassa pa¤cacetaso vinibandhà asamucchinno honti:
Idha bhikkhave bhikkhu kàmesu avãtaràgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipàso avigatapariëàho avigatataõho. Yo so bhikkhave bhikkhu kàmesu avãtaràgo hoti, avigatacando avigatapemo avigatapipàso avigatapariëàho avigatataõho, tassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya, evamassàyaü pañhamo cetaso vinibandho asamucchinno hoti.
[BJT Page 036]
Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kàye avãtaràgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipàso avigatapariëàho avigatataõho. Yo so bhikkhave kàye avãtaràgo hoti, avigatacando avigatapemo avigatapipàso avigatapariëàho avigatataõho, tassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya, evamassàyaü pañhamo cetaso vinibandho asamucchinno hoti. Råpe avãtaràgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipàso avigatapariëàho avigatataõho, yo so bhikkhave bhikkhu råpe avãtaràgo hoti, avigatacando avigatapemo avigatapipàso avigatapariëàho avigatataõho, tassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya, evamassàyaü pañhamo cetaso vinibandho asamucchinno hoti. Udaràvadehakaü bhu¤jitvà seyyasukhaü phassasukhaü middhasukhaü anuyutto viharati. A¤¤ataraü devanikàyaü paõidhàya brahmacariyaü carati "iminàhaü sãlena và vatena và tapena và brahmacariyena và devo và bhavissàmi deva¤¤ataro vàti. Yo so bhikkhave bhikkhu a¤¤ataraü deva nikàyaü paõidhàya brahmacariyaü carati iminàhaü sãlena và vatena và tapena và brahmacari yena và devo và bhavissàmi deva¤¤ataro vàti. Tassa cittaü na namati [PTS Page 019] àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü na namati anuyogàya sàtaccàya padhànàya, evamassàyaü pa¤camo cetaso vinibandho asamucchinno hoti. Imassa pa¤cacetaso vinibandhà asamucchinnà honti.
Yassa kassavi bhikkhave bhikkhussa và bhikkhuniyà và ime pa¤cacetokhilà appahãnà ime pa¤ca cetaso vinibandhà asamucchinnà, tassa yà ratti và divaso và àgacchati hàniyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu no vuddhi.
Seyyathàpi bhikkhave kàlapakkhe candassa yà ratti và divaso và àgacchati. Hàyateva vaõõena, hàyati maõóalena, hàyati àbhàya, hàyati àrohaparinàhena, emameva kho bhikkhave yassa kassaci bhikkhussa và bhikkhuniyà và ime pa¤ca cetokhilà appahãnà, ime pa¤ca cetaso vinibandhà asamucchinnà, tassa yà ratti và divaso và àgacichati hàniyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu no vuddhi.
Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa và bhikkhuniyà và pa¤ca cetokhãlà pahãnà pa¤ca cetaso vinibandhà samucchinnà1 tassa yà ratti và divaso và àgacchati, vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu no parihàni.
Katamassa pa¤ca cetokhilà pahãnà honti,
Idha bhikkhave bhikkhu satthari na kaïkhati na vicikicchati, adhimuccati sampasãdati. Yo so bhikkhave bhikkhu satthari na kaïkhati na vicikicchati adhimuccati sampasãdati, tassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Evamassàyaü pañhamo cetokhilo pahãno hoti.
1. Susamucchinnàmachasaü
[BJT Page 038]
Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhamime na kaïkhati na vicikicchati, adhimuccati sampasãdati. Yo so bhikkhave bhikkhu dhamme na kaïkhati na vicikicchati adhimuccati sampasãdati, tassa cittaü na namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Evamassàyaü pañhamo cetekhilo pahãno hoti. Saïghe na kaïkhati sikkhàya na [PTS Page 020] kaïkhati
Na vicikicchati, adhimuccati sampasãdati, tassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Evamassàyaü pañhamo cetokhilo pahãno hoti. Sikkhàya na kaïkhati na vicikicchati, adhimuccati sampasãdati, yo so bhikkhave bhikkhu sikkhàya na kaïkhati na vicikicchati adhimuccati sampasãdati, tassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Evamassàyaü pañhamo cetokhilo pahãno hoti. Sabrahmacàrãsu na kupito hoti attamano na àhatacinno na khilajàto, yo so bhikkhave bhikkhu sabrahmacàrãsu na kupito hoti attamano na àhatacitto na khilajàto tassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Evamassàyaü pa¤camo cetokhilo pahãno hoti. Evamassa pa¤cacetokhilà pahãnà honti.
Katamassa pa¤ca cetaso vinibandhà susamucchinnà honti:
Idha bhikkhave bhikkhu kàmesu vãtaràgo hoti vigatacichando vigatapemo vigatapipàso vigatapariëàho vigatataõho. Yo so bhikkhave bhikkhu kàmesu vãtaràgo hoti vigatachando vigatapemo vigatapipàso vigatapariëàho vigatataõho, tassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Evamassàyaü pañhamo cetaso vinibandho susamucchinno hoti.
Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kàye vãtaràgo hoti vigatacchando vigatapemo vigatapipàso vigatapariëàho vigatataõho. Yo so bhikkhave bhikkhu kàye vãtaràgo hoti vigatachando vigatapemo vigatapipàso vigatapariëàho vigatataõho, tassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Evamassàyaü pañhamo cetaso vinibandho susamucchinno hoti. Råpe vãtaràgo hoti vigatacchando vigatapemo vigatapipàso vigatapariëàho vigatataõho. Yo so bhikkhave bhikkhu råpe vãtaràgo hoti vigatachando vigatapemo vigatapipàso vigatapariëàho vigatapariëàho vigatataõho, tassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Evamassàyaü pañhamo cetaso vinibandho susamucchinno hoti. Na yàvadatthaü, udaràvadehakaü bhu¤jitvà seyyasukhaü passasukhaü middhasukhaü anuyutto viharati. Na a¤¤ataraü devanikàyaü paõidhàya brahmacariyaü carati: "iminàhaü sãlena và vatena và tapena và brahmacariyena và devo và bhavissàmi, deva¤¤ataro và"ti.
Yo so bhikkhave bhikkhu na a¤¤ataraü devanikàyaü paõidhàya brahmacariyaü carati 'iminàhaü sãlena và vatena và tapena và brahmacariyena và devo và bhavissàmi deva¤¤ataro và' ti. Tassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya. Yassa cittaü namati àtappàya anuyogàya sàtaccàya padhànàya evamassàyaü pa¤camo cetaso vinibandho susamucchinno hoti. Imassa pa¤ca cetaso vinibandhà susamucchinnà honti.
[BJT Page 040]
Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa và bhikkhuniyà và ime pa¤cacetokhilà pahãnà ime pa¤cacetaso vinibandhà [PTS Page 021] susamucchinnà tassa yà ratti và divaso và àgacchati vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu no parihàni
Seyyathàpi bhikkhave juõhapakkhe candassa yà ratti và divaso và àgacchati, vaóóateva vaõõena vaóóhati maõóalena vaóóhati àbhàya vaóóhati àrohaparinàhena. Evameva kho bhikkhave yassa kassaci bhikkhussa và bhikkhuniyà và ime pa¤cacetokhilà pahãnà ime pa¤cacetaso vinibandhà susamucchinno, tassa yà ratti và divaso và àgacchati vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu no parihànãti.
10. 1. 2. 5
Appamàda suttaü
1. Yàvatà bhikkhave sattà apadà và dipadà và catuppadà và bahuppadà và råpino và aråpino và sa¤¤ino và asa¤¤ino và nevasa¤¤ãnàsa¤¤ino và, tathàgato tesaü aggamakkhàyati arahaü sammàsabbuddho. Evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà, sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà, appamàdo tesaü dhammànaü1 aggamakkhàyati.
2. Seyyathàpi bhikkhave yàni kànici jaïgamànaü2 pàõànaü padajàtàni, sabbàni tàni hatthipade samodhànaü gacchanti, hatthipadaü tesaü aggamakkhàyati, yadidaü mahantattena, evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà appamàdo tesaü dhammànaü aggamakkhàyati.
3. Seyyathàpi bhikkhave kåñàgàrassa yà kàci gopànasiyo sabbà tà kåñaïgamà kåñaninnà kåñasamosaraõà, kåño tàsaü aggamakkhàyati. Evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà, sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà, appamàdo tesaü dhammànaü aggamakkhàyati.
[PTS Page 022]
1. Tesaümachasaü.
2. Jaïgalànaümachasaü
[BJT Page 042]
42
4. Seyyathàpi bhikkhave ye keci målagandhà, kàëànusàriyaü tesaü aggamakkhàyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà, sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà, appamàdo tesaü dhammànaü aggamakkhàyati.
5. Seyyathàpi bhikkhave ye keci sàragandhà lohitacandanaü tesaü aggamakkhàyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà, sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà, appamàdo tesaü dhammànaü aggamakkhàyati.
6. Seyyathàpi bhikkhave ye keci pupphagandhà, vassikaü tesaü aggamakkhàyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà, sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà, appamàdo tesaü dhammànaü aggamakkhàyati.
7. Seyyathàpi bhikkhave ye keci kuóóaràjàno, 1sabbe te ra¤¤o cakkavattissa anuyantà bhavanti, ràjà tesaü cakkavatti aggamakkhàyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà, sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà, appamàdo tesaü dhammànaü aggamakkhàyati.
8. Seyyathàpi bhikkhave yà kàci tàrakaråpànaü pabhà, sabbà tà candappabhàya kalaü nàgghanti soëasiü candappabhà tàsaü aggamakkhàyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà, sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà, appamàdo tesaü dhammànaü aggamakkhàyati.
9. Seyyathàpi bhikkhave saradasamaye viddho vigatavalàhake deve àdicco nahaü abbhussukkamàno sabbaü àkàsagataü tamagataü abhivihacca bhàsate ca tapate ca virocati ca. Evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà, sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà, appamàdo tesaü dhammànaü aggamakkhàyati.
10. Seyyathàpi bhikkhave yà kàci mahànadiyo, seyyathãdaü: gaïgà, yamunà aciravatã, sarabhå, mahã, sabbà tà samuddaïgamà samuddaninnà samuddaponà samuddapabbhàrà, mahàsamuddo tesaü aggamakkhàyati. Evameva kho bhikkhave ye keci kusalà dhammà, sabbe te appamàdamålakà appamàdasamosaraõà, appamàdo tesaü dhammànaü aggamakkhàyatãti.
[PTS Page 023]
10. 1. 2. 6
âhuneyya suttaü
Dasa ime bhikkhave puggalà àhuneyyà pàhuneyyà dakkhiõeyyà a¤jalikaraõãyà anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassa. Katame dasa:
Tathàgato arahaü sammàsambuddho, paccekabuddho, ubhatobhàga vimutto, pa¤¤àvimutto, kàyasakkhã, diññhippatto, saddhàvimutto, dhammànusàrã, saddhànusàrã, gotrabhå.
Ime kho bhikkhave dasa puggalà àhuneyyà pàhuneyyà, dakkhiõeyyà, a¤jalikaraõãyà anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassàti.
1. Buddaràjàno, machasaü.
[BJT Page 044]
10. 1. 2. 7
Pañhama nàthakaraõa suttaü
Sanàthà bhikkhave viharatha, mà anàthà. Dukkhaü bhikkhave anàtho viharati. Dasa ime bhikkhave nàthakaraõà dhammà. Katame dasa:
1. Idha bhikkhave bhikkhu sãlavà hoti pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. Yampi bhikkhave bhikkhu sãlavà hoti pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu, .
Ayampi dhammo nàthakaraõo.
2. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà, sabya¤janà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpassa dhammà bahussutà honti dhatà vacasà parività manasànupekkhità diññhiyà suppañividdhà, yampi bhikkhave bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà, sabya¤janà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpàssa dhammà bahussutà honti dhatà vacasà parività manasànupekkhità diññhiyà suppañividdhà, ayampi dhammo nàthakaraõo.
3. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kalyàõamitto hoti [PTS Page 024] kalyàõasahàyo kalyàõasampavaïko, yampi bhikkhave bhikkhu kalyàõamitto hoti, kalyàõasahàyo kalyàõasampavaïko, ayampi dhammo nàthakaraõo.
4. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannàgato khamo padakkhiõaggàhã anusàsaniü. Yampi bhikkhave bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannàgato khamo padakkhiõaggàhã anusàsaniü, ayampi dhammo nàthakaraõo.
[BJT Page 046]
5. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu yàni tàni sabrahmacàrãnaü uccàvacàni kiïkaraõãyàni, tattha dakkho hoti analaso tatråpàyàya vãmaüsàya samannàgato alaü kàtuü alaü saüvidhàtuü. Yampi bhikkhave bhikkhu yànitàni sabrahmacàrãnaü uccàvacàni kiükaraõãyàni, tattha dakkho hoti analaso tatråpàyàya vãmaüsàya samannàgato alaü kàtuü alaü saüvidhàtuü. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
6. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammakàmo hoti piyasamudàhàro abhidhamme abhivinaye uëàrapàmojjo. Yampi bhikkhave bhikkhu dhammakàmo hoti piyasamudàhàro abhidhamme abhivinaye uëàrapàmojjo ayampi dhammo nàthakaraõo.
7. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu àraddhaviriyo viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya kusalànaü dhammànaü upasampadàya thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu, yampi bhikkhave bhikkhu àraddhaviriyo viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya kusalànaü dhammànaü upasampadàya thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu, ayampi dhammo nàthakaraõo.
[PTS Page 025]
8. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu santuññho hoti itarãtaracãvara piõóapàtasenàsanagilànappaccayabhesajjaparikkhàrena, yampi bhikkhave bhikkhu santuññho hoti itarãtaracãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena, ayampi dhammo nàthakaraõo.
9. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu satimà hoti paramena satinepakkena samannàgato cirakatampi cirabhàsitampi sarità anussarità, yampi bhikkhave bhikkhu satimà hoti paramena satinepakkena samannàgato cirakatampi cirabhàsitampi sarità anussarità, ayampi dhammo nàthakaraõo.
[BJT Page 048]
10. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu pa¤¤avà hoti udayatthagàminiyà pa¤¤àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya sammà dukkhakkhayagàminiyà. Yampi bhikkhave bhikkhu pa¤¤avà hoti udayatthagàminiyà pa¤¤àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya sammà dukkhakkhayagàminiyà. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
Sanàthà bhikkhave viharatha, mà anàthà. Dukkhaü bhikkhave anàtho viharati, ime kho bhikkhave dasa nàthakaraõà dhammàti.
10. 1. 2. 8
Dutiyanàthakaraõa suttaü
(Sàvatthinidànaü)
Sanàthà bhikkhave viharatha, mà anàthà, dukkhaü bhikkhave anàtho viharati. Dasa ime bhikkhave nàthakaraõà dhammà. Katame dasa:
1. Idha bhikkhave bhikkhu sãlavà hoti pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. 'Sãlavà vatàyaü bhikkhu hoti pàtimokkha saüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadeså'ti. Theràpi naü bhikkhu [PTS Page 026] vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimàpi bhikkhu naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Navàpi naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therànukampitassa majjhimànukampitassa navànukampitassa vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
2. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà, sabya¤janà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpàssa dhammà bahussutà honti dhatà vacasà paricità manasànupekkhità diññhiyà suppañividdhà, 'bahussuto vatàyaü bhikkhu sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà, sabya¤janà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti. Tathàråpàssa dhammà bahussutà honti dhatà vacasà paricità manasànupekkhità diññhiyà suppañividdhà'ti. Theràpi naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Navàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therànukampitassa majjhamànukampitassa navànukampitassa vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
[BJT Page 050]
3. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kalyàõamitto hoti kalyàõasahàyo kalyàõasampavaïko. 'Kalyàõamitto vatàyaü bhikkhu kalyàõasahàyo kalyàõasampavaïko, ti theràpi naü vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Majjhamàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Navàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therànukampitassa majjhimànukampitassa navànukampitassa vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni, ayampi dhammo nàthakaraõo.
4. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannàgato khamo padakkhiõaggàhã anusàsaniü, suvaco vatàyaü bhikkhu sovacassakaraõehi dhammehi samannàgato khamo padakkhiõaggàhã anusàsaninti theràpi naü vattabbaü [PTS Page 027] anusàsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Navàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therànukampitassa majjhimànukampitassa navànukampitassa vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
5. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu yàni tàni sabrahmacàrãnaü uccàvacàni kiïkaraõãyàni, tattha dakkho hoti analaso, tatråpàyàya vãmaüsàya samannàgato alaü kàtuü alaü saüvidhàtuü, yàni tàni sabrahmacàrãnaü uccàvacàni kiükaraõãyàni, tattha dakkho vatàyaü bhikkhu analaso tatråpàyàya vãmaüsàya samannàgato alaükàtuü alaüsaüvidhàtunti. Theràpi naü vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Navàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therànukampitassa majjhimànukampitassa navànukampitassa vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
[BJT Page 052]
6. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammakàmo hoti piyasamudàhàro, abhidhamme abhivinaye uëàrapàmojjo. 'Dhammakàmo vatàyaü bhikkhu piyasamudàhàro abhidhamme abhivinaye uëàrapàmojjo, ti theràpi naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Navàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therànukampitassa majjhimànukampitassa navànukampitassa vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
7. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu àraddhaviriyo viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya, kusalànaü dhammànaü upasampadàya thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu 'àraddhaviriyo vatàyaü bhikkhu viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya [PTS Page 028] kusalànaü dhammànaü upasampadàya thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu' ti theràpi naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Navàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therànukampitassa majjhimànukampitassa navànukampitassa vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
8. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu santuññho hoti
Itarãtaracãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena 'santuññho vatàyaü bhikkhu itarãtaracãvara piõóapàtasenàsana gilànapaccaya bhesajjaparikkhàrenà'ti theràpi naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti, majjhimàpi bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Navàpi naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therànukampitassa majjhimànukampitassa navànukampitassa vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
[BJT Page 054]
9. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu satimà hoti paramena satinepakkena samannàgato cirakatampi cirabhàsitampi sarità anussarità. 'Satimà vatàyaü bhikkhu paramena satinepakkena samannàgato cirakatampi cirabhàsitampi sarità anussarità'ti theràpi naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimà pi naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Navà pi naü bhikkhu vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therànukampitassa majjhimànukampitassa navànukampitassa vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
10. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu pa¤¤avà hoti udayatthagàminiyà pa¤¤àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya sammàdukkhakkhayagàminiyà pa¤¤avà vatàyaü bhikkhu udayatthagàminiyà, pa¤¤àya samannàgato ariyàya nibbedhikàya
Sammàdukkhakakkhayagàminiyà'ti theràpi naü bhikkhå vattabbaü anusàsitabbaü ma¤¤anti, majjhimà pi bhikkhu vattabbaü [PTS Page 029] anusàsitabaü ma¤¤anati. Tassa
Therànukampitassamajjhimànukampitassanavànukampitassa vuddhiyeva
Pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihàni. Ayampi dhammo nàthakaraõo.
Sanàthà bhikkhave viharatha, mà anàthà, dukkhaü bhikkhave anàtho viharati. Ime kho bhikkhave dasanàthakaraõà dhammàti.
10. 1. 2. 9
Pañhamàriyavàsa suttaü
(Sàvatthinidànaü)
Dasa ime bhikkhave ariyavàsà yadariyà àvasiüsu và àvasanti và àvasissanti và. Katame dasa:
Idha bhikkhave bhikkhu pa¤caïgavippahãno hoti chaëaïgasamannàgato ekàrakkho caturàpasseno panuõõapaccekasacco samavayasaññhesano anàvilasaïkappo pasasaddhakàyasaïkhàro suvimuttacitto suvimuttapa¤¤o. Ime kho bhikkhave dasa ariyavàsà yadariyà àvasiüsu và àvasanti và àvasissanti và ti.
[BJT Page 056]
10. 1. 2. 10
Dutiya ariyavàsa suttaü
Ekaü samayaü bhagavà kuråsu viharati kammàssadammaü [PTS Page 30] nàma kurånaü nigamo, tatra kho bhagavà bhikkhu àmantesi idha bhikkhave bhikkhu pa¤caïgavippahãno hoti chaëaïgasamannàgato ekàrakkho caturàpasseno panuõõapaccekasacco samavayasaññhesano anàvilasaïkappo passaddhakàyasaïkhàro suvimuttacitto suvimuttapa¤¤o. Bhagavà etadavoca, ime kho bhikkhave dasa ariyavàsà yadariyà àvasiüsu và àvasanti và àvasissanti và, katame dasa:
Idha bhikkhave bhikkhu pa¤caïgavippahãno hoti chaëaïga samannàgato ekàrakkho, caturàpasseno, panuõõapaccekasacco samavayasaññhesano anàvilasaïkappo passaddhakàyasaïkàro suvimuttacitto suvimuttapa¤¤o.
1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pa¤caïgavippahãno hoti: idha bhikkhave bhikkhuno kàmacchando pahãno hoti, byàpàdo pahãno hoti, thãnamiddhaü pahãnaü hoti, uddhaccakukkuccaü pahãnaü hoti, vicikicchà pahãnà hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu pa¤caïgavippahãno hoti.
2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu chaëaïgasamannàgato hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunà råpaü disvà neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajàno. Sotena saddaü sutvà neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajàno. Ghànena gandhaü ghàyitvà neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajàno. Jivhàya rasaü sàyitvà neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajàno kàyena poññabbaü phusitvà neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajàno. Manasà dhammaü vi¤¤àya neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajàno. Evaü kho bhikkhave bhikkhu chaëaïgasamannàgato hoti.
3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ekàrakkho hoti: idha bhikkhave bhikkhu satàrakkhena cetasà samannàgato hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ekàrakkho hoti.
1. Ye ariyà.. Majasaü
[BJT Page 058]
4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu caturàpasseno hoti: idha bhikkhave bhikkhu saïkhàyekaü pañisevati. Saïkhàyekaü adhivàseti, saïkhàyekaü parivajjeti. Saïkhàyekaü vinodeti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu caturàpasseno hoti.
[PTS Page 031]
5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu panuõõapaccekasacco hoti: idha bhikkhave bhikkhuno yàni tàni puthusamaõabràhmaõànaü puthupaccekasaccàni seyyathãdaü:sassato lokoti và asassato lokoti và antavà lokoti và anantavà lokoti và taü jãvaü taü sarãranti và a¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãranti và hoti tathàgato parammaraõàti và na hoti tathàgato parammaraõàki và hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõàti và neva hoti na na hoti tathàgato parammaraõàti và, sabbàni tàni nuõõàni honti panuõõàni, cattàni vantàni muttàni pahãnàni pañinissaññhàni, evaü kho bhikkhave bhikkhu panuõõa paccekasacco hoti.
6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu samavayasaññhesano hoti: idha bhikkhave bhikkhuno kàmesanà pahãnà hoti, bhavesanà pahãnà hoti, brahmacariyesanà pañippassaddhà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu samavayasaññhesano hoti.
7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anàvilasaïkappo hoti: idha bhikkhave bhikkhuno kàmasaïkappo pahãno hoti, byàpàdasaïkappo pahãno hoti, vihiüsàsaïkappo pahãno hoti, evaü kho bhikkhave bhikkhu anàvilasaïkappo hoti.
8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu passaddhakàyasaïkhàro hoti: idha bhikkhave bhikkhu sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhamasukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthajhànaü upasampajja viharati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu passaddhakàyasaïkhàro hoti.
[BJT Page 060]
9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu suvimuttacitto hoti: idha bhikkhave bhikkhuno ràgà cittaü vimuttaü hoti, dosà cittaü vimuttaü hoti, mohà cittaü vimuttaü hoti, evaü kho bhikkhave bhikkhu suvimuttacitto hoti.
10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu suvimuttapa¤¤o hoti: [PTS Page 032] idha bhikkhave bhikkhu ràgo me pahãno, ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato. âyatiü anuppàdadhammoti pajànàti. Doso me pahãno, ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato. âyatiü anuppàdadhammoti pajànàti. Moho me pahãno ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato àyatiü anuppàdadhammoti pajàniti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu suvimuttapa¤¤o hoti.
Yehi keci bhikkhave atãtamaddhànaü ariyà ariyavàse àvasiüsu, sabbe te imeva dasa ariyavàse àvasiüsu. Ye hi keci bhikkhave anàgatamaddhànaü ariyà ariyavàse àvasissanti, sabbe te imeva dasaariyavàse àvasissanti. Ye hi keci bhikkhave etarahi ariyà ariyavàse àvasanti sabbe te imeva dasaariyavàse àvasanti. Ime kho bhikkhave dasaariyavàsà ye ariyà àvasiüsu và àvasanti và àvasissanti vàti.
Nàthavaggo dutiyo.
Tassuddànaü:
Senàsana¤ca aïgàni saüyojana
Khãlena ca appamàdo àhuneyyà dvenàthà dveariyavàsà cà, ti.
1. Senàsana¤ca pa¤caïgaü saüyojanà khãlena ca
Appamàdo àhuneyyo deva nàthà deva ariyavàsàti. Machasaü.