Akankhavaggo

[BJT Page 236]

Suttantapiñake

Aïguttaranikàyo

Dasakanipàto

2. Dutiyo paõõàsako

3. âkaïkhavaggo

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.

10. 2. 3. 1

âkaïkheyya suttaü

Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme, tatra kho bhagavà bhikkhu àmantesi bhikkhavoti: bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca. Sampannasãlà bhikkhave viharatha sampannapàtimokkhà, pàtimokkhasaüvarasaüvutà viharatha àcàra gocarasampannà, aõumattesu vajjesu bhayadassàvino samàdàya sikkhatha sikkhàpadesu.

1. âkaïkheyya ce bhikkhave bhikkhu "sabrahmacàrãnaü piyo cassaü manàpo ca garu ca bhàvanãyo cà"ti. Sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü. Cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhenà su¤¤àgàrànaü.

2. âkaïkheyya ce bhikkhave bhikkhu"làbhã assaü cãvarapiõóapàtasenàsanagilànappaccayabhesajjaparikkhàràna"nti. Sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhetà su¤¤àgàrànaü.

3. âkaïkheyya ce bhikkhave bhikkhu "yesàhaü paribhujjhàmi cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàraü, tesaü te kàrà mahapphalà assu mahànisaüsà"ti sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhetà su¤¤àgàrànaü.

4. âkaïkheyya ce [PTS Page 132] bhikkhave bhikkhu "ye me petà ¤àtisàlohità kàlakatà pasannacittà anussaranti, tesaü taü mahapphalaü assa mahànisaüsa"nti sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhetà su¤¤àgàrànaü.

5. âkaïkheyya ce bhikkhave bhikkhu "santuññho assaü itarãtaracãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrenà"ti. Sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhetà su¤¤àgàrànaü.

[BJT Page 238]

6. âkaïkheyya ce bhikkhave bhikkhu "khamo assaü sãtassa uõhassa jighacchàya pipàsàya óaüsamakasavàtànapasiriüsapasamphassànaü duruttànaü duràgatànaü vacanapathànaü uppannànaü. Sàrãrikànaü vedanànaü dukkhànaü tippànaü kharànaü kañukànaü asàtànaü amanàpànaü pàõaharànaü adhivàsakajàtiko assanti sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhetà su¤¤àgàrànaü.

7. âkaïkheyya ce bhikkhave bhikkhu "arati rati saho assaü, na ca maü arati rati saheyya, uppannaü arati ratiü abhibhuyya abhibhuyya vihareyya"nti, sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhetà su¤¤àgàrànaü.

8. âkaïkheyya ce bhikkhave bhikkhu "bhayabherava saho assaü, naca maü bhayabheravo saheyya, uppannaü bhayabheravaü abhibhuyya abhibhuyya vihareyya"nti, sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhetà su¤¤àgàrànaü.

9. âkaïkheyya ce bhikkhave bhikkhu "catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã assaü akicchalàbhã akasiralàbhã"ti, sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhetà su¤¤àgàrànaü.

10. âkaïkheyya ce bhikkhave bhikkhu "àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva [PTS Page 133] dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihareyya"nti, sãlesvevassa paripårakàrã ajjhattaü cetosamathamanuyutto aniràkatajjhàno vipassanàya samannàgato bråhetà su¤¤àgàrànaü.

Sampannasãlà bhikkhave viharatha sampannapàtimokkhà, pàtimokkhasaüvarasaüvutà viharatha àcàragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassàvãno samàdàya sikkhatha sikkhàpadesu"ti. Iti yaü taü vuttaü idametaü pañicca vuttanti.

[BJT Page 240]

10. 2. 3. 2

Kaõñaka suttaü

Ekaü samayaü bhagavà vesàliyaü viharati mahàvane kåñàgàrasàlàyaü sambahulehi abhi¤¤àtehi abhi¤¤àtehi therehi sàvakehi saddhiü àyasmatà ca càlena1 àyasmatà ca upacàlena2 àyasmatà ca kakkañena3 àyasmatà ca kañimbena4 àyasmatà ca kañena5 àyasmatà ca kañissaïgena6 a¤¤ehi ca abhi¤¤àtehi abhi¤¤àtehi therehi sàvakehi saddhiü.

Tena kho pana samayena sambahulà abhi¤¤àtà abhi¤¤àtà licchavã bhaddehi bhaddehi yànehi carapuràya7 uccàsaddà mahàsaddà mahàvanaü ajjhogàhantã bhagavantaü dassanàya. Atha kho tesaü àyasmantànaü etadahosi: "ime kho sambahulà abhi¤¤àtà abhi¤¤àtà licchavã bhaddehi bhaddehi yànehi carapuràya uccàsaddà mahàsaddà mahàvanaü ajjhogàhanti bhagavantaü dassanàya. Saddakaõñakà kho pana jhànà vuttà bhagavatà, yannåna mayaü yena gosiïgasàlavanadàyo [PTS Page 134] tenupasaïkameyyàma, tattha mayaü appasaddà appakiõõà phàsuü8 vihareyyàmà"ti. Atha kho te àyasmanto yena gosiïgasàlavanadàyo tenupasaïkamiüsu. Tattha te àyasmanto appasaddà appakiõõà phàsuü viharanti.

Atha kho bhagavà bhikkhu àmantesi: "kahannukho bhikkhave càlo? Kahaü upacàlo? Kahaü kakkaño? Kahaü kañimbo? Kahaü kaño? Kahaü kañisaïgo? Kahannå kho te bhikkhave therà sàvakà gatàti?

Idha bhante tesaü àyasmantànaü etadahosi: "ime kho sambahulà abhi¤¤àtà abhi¤¤àtà. Licchavã bhaddehi bhaddehi yànehi carapuràya uccàsaddà mahàsaddà mahàvanaü ajjhogàhantã bhagavantaü dassanàya, saddakaõñakà kho pana jhànà vuttà bhagavatà, yannåna mayaü yena gosiïgasàlavanadàyo tenupasaïkameyyàma, tattha mayaü appasaddà appakiõõà phàsuü vihareyyàmà"ti. Atha kho te bhante àyasmanto yena gosiïgasàlavanadàyo tenupasaïkamiüsu. Tattha te àyasmanto appasaddà appakiõõà phàsuü viharantãti.

1. âyasamatà càlena ca machasaü 5. Nikañena machasaü

2. Upapalena syà. 6. Kañissahena machasaü

3. Kukkuñena machasaü. 7 Parapåràya machasaü pamapuraràya . Syà syà. 4. Kañimbhena machasaü. 8. Phàsu syà.

[BJT Page 242]

Sàdhu sàdhu bhikkhave yathà te mahàsàvakà sammà byàkaramànà byàkareyyuü. Saddakaõñakà hi bhikkhave jhànà vuttà mayà.

Dasayime bhikkhave kaõñakà, katame dasa: pavivekàràmassa saïghanikàràmatà kaõñako, asubhanimittànuyogamanuyuttassa subhanimittànuyogo kaõñako, indriyesu guttadvàrassa visåkadassanaü kaõñako, brahmacàrissa1 màtugàmopavicàro2 kaõñako, pañhamassa [PTS Page 135] jhànassa saddo kaõñako, dutiyassa jhànassa vitakkavicàrà kaõñako3 tatiyassa jhànassa pãti kaõñako, catutthassa jhànassa assàsapassàsà4 kaõñako, sa¤¤àvedayitanirodhasamàpattiyà sa¤¤à ca vedanà ca kaõñako, ràgo kaõñako, deso kaõñako, moho kaõñako, akaõñakà bhikkhave viharatha, nikkaõñakà bhikkhave viharatha. Akaõñakà bhikkhave arahanto, nikkaõñakà bhikkhave arahanto, akaõña nikkaõñakà bhikkhave arahantoti.

10. 2. 2. 3

Iññhadhamma suttaü

(Sàvatthi)

Dasayime bhikkhave dhammà iññhà kantà manàpà dullabhà lokasmiü, katame dasa:

Bhogà iññhà kantà manàpà dullabhà lokasmiü, vaõõo iññho kanto manàpo dullabho lokasmiü, àrogyaü iññhaü kantaü manàpaü dullabhaü lokasmiü, brahmacariyaü iññhaü kantaü manàpaü dullabhaü lokasmiü, mittà iññhà kantà manàpà dullabhà lokasmiü, bàhusaccaü iññhaü kantaü dullabhaü lokasmiü, pa¤¤à iññhà kantà manàpà dullabhà lokasmiü, dhammà iññhà kantà manàpà dullabhà lokasmiü, saggà iññhà kantà manàpà dullabhà lokasmiü.

[PTS Page 136]

Ime kho bhikkhave dasadhammà iññhà kantà manàpà dullabhà lokasmiü.

1. Brahmacariyassa machasaü.

2. Màtugàmåpacàro machasaü.

3. Kaõñakà machasaü.

4. Asasàsapasasàso machasaü.

[BJT Page 244]

Imesaü kho bhikkhave dasannaü dhammànaü iññhànaü kantànaü manàpànaü dullabhànaü lokasmiü, dasadhammà paripanthà: àlassaü1 anuññhànaü bhogànaü paripantho, amaõóanà abhåsaõà2 vaõõassa paripantho, asappàya kiriyà àrogyassa paripantho, pàpamittatà sãlànaü paripantho, indriyàsaüvaro brahmacariyassa paripantho, visaüvàdanà mittànaü paripantho, asajjhàya kiriyà bàhusaccassa paripantho, asussusà aparipucchà pa¤¤àya paripantho, ananuyogo apaccavekkhanà dhammànaü paripantho. Micchàpañipatti saggànaü paripantho.

Imesaü kho bhikkhave dasannaü dhammànaü iññhànaü kantànaü manàpànaü dullabhànaü lokasmiü ime dasa dhammà paripanthà.

Imesaü kho bhikkhave dasannaü dhammànaü iññhànaü kantànaü manàpànaü dullabhànaü lokasmiü dasadhammà àhàrà anàlassaü uññhànaü bhogànaü àhàro. Maõóanàvibhåsanà vaõõassa àhàro. Sappàyakiriyà àrogyassa àhàro. Kalyàõamittatà sãlànaü àhàro. Indriyasaüvaro brahmacariyassa àhàro. Avisaüvàdanà mittànaü àhàro. Sajjhàyakiriyà bàhusaccassa àhàro. Sussusà paripucchà pa¤¤àya àhàro. Anuyogo paccavekkhanà dhammànaü àhàro. Sammàpañipatti saggànaü àhàro.

Imesaü kho bhikkhave dasannaü dhammànaü iññhànaü kantànaü manàpànaü dullabhànaü lokasmiü ime dasadhammà àhàràti.

[PTS Page 137]

10. 2. 3. 4

Vaóóha suttaü

(Sàvatthi)

Dasahi bhikkhave vaóóhahi vaóóhamàno ariyasàvako ariyàya vaóóhiyà vaóóhati, sàràdàyã ca hoti varadàyã kàyassa. Katamehi dasahi:

Khettavatthåhi vaóóhati. Dhanadha¤¤ena vaóóhati. Puttadàrehi vaóóhati. Dàsakammakàra porisehi vaóóhati. Catuppadehi vaóóhati. Saddhàya vaóóhati. Sãlena vaóóhati. Sutena vaóóhati. Càgena vaóóhati. Pa¤¤àya vaóóhati. Imàhi kho bhikkhave dasahi vaóóhahi vaóóhamàno ariyasàvako ariyàya vaóóhayà vaóóhati sàràdàyã ca hoti varàdàyã kàyassàti.

1. âlasyaü machasaü.

2. Avibhåsaõà machasaü.

[BJT Page 246]

Dhanena dha¤¤ena ca yodha vaóóhati

Puttehi dàrehi catuppadehi ca

Sa bhogavà hoti yasassi påjito

¥àtãhi mittehi athopi ràjuhi.

Saddhàya sãlena ca yodha vaóóhati

Pa¤¤àya càgena sutena cåbhayaü

So tàdiso sappuriso vicakkhaõo

Diññheva dhamme ubhayena vaóóhatãti

10. 2. 3. 5

Migasàlà suttaü

Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Atha kho àyasmà ànando pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya yena migasàlàya upàsikàya nivesanaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Atha kho migasàlà upàsikà yenàyasmà ànando tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmantaü ànandaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnà kho migasàlà upàsikà àyasmantaü ànandaü etadavoca:

Kathaü kathaü nàmàyaü bhante ànanda bhagavatà [PTS Page 138] dhammo desino a¤¤eyyo, yatra hi nàma brahmacàrã ca abrahmacàrã ca ubho samasamagatikà bhavissanti abhisamparàyaü? Pità me bhante puràõo brahmacàrã ahosi àràcàrã virato methunà gàmadhammà. So kàlakato bhagavatà vyàkato sakadàgàmã satto tusitaü kàyaü uppanno'ti. Pettà pi yo me bhante isidatto abrahmacàrã ahosi sadàrasantuññho. Sopi kàlakato bhagavatà byàkato sakadàgàmã satto tusitaü kàyaü upapanno'ti.

Kathaü kathaü nàmàyaü bhante ànanda bhagavatà dhammo desino a¤¤eyyo, yatra hi nàma brahvacàrã ca abrahmacàrã ca ubhosamasamagatikà bhavissanti abhisamparàyanti. Evaü kho panetaü bhagini bhagavatà byàkatanti.

[BJT Page 248]

Atha kho àyasmà ànando migasàlàya upàsikàya nivesane piõóapàtaü gahetvà uññhàyàsanà pakkàmi. Atha kho àyasmà ànando pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando bhagavantaü etadavoca:

Idhàhaü bhante pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya yena migasàlàya upàsikàya nivesanaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdiü. Atha kho bhante migasàlà upàsikà yenàhaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà maü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnà kho bhante migasàlà upàsikà maü etadavoca:

Kathaü kathaü nàmàyaü bhante ànanda bhagavatà dhammo [PTS Page 139] desino a¤¤eyyo, yatra hi nàma brahmacàrã ca abrahmacàrã ca ubho samasamagatikà bhavissanti abhisamparàyaü? Pità me bhante puràõo brahmacàrã ahosi àràcàrã virato methunà gàmadhammà. So kàlakato bhagavatà byàkato sakadàgàmã satto tusitaü kàyaü upapannoti. Pettàpi yo me bhante isidatto abrahmacàrã ahosi sadàrasantuññho. So'pi kàlakato bhagavatà byàkato sakadàgàmã satto tusitaü kàyaü upapannoti.

Kathaü kathaü nàmàyaü bhante ànanda bhagavatà dhammo desino a¤¤eyyo, yatra hi nàma brahmacàrã ca abrahmacàrã ca ubho samasamagatikà bhavissanti abhisamparàyanti, evaü vutte ahaü bhante migasàlaü upàsikaü etadavocaü: evaü kho panetaü bhagini bhagavatà byàkatanti.

Kà cànanda migasàlà upàsikà bàlà abyattà ambakà ambakapa¤¤à1? Ke ca purisapuggalaparopariya¤àõo?

Dasayime ànanda puggalo santo saüvijjamànà lokasmi. Katame dasa:

1. Idhànanda ekacco puggalo dussãlo hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti, yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõena pi akataü hoti, bàhusaccena pi akataü hoti diññhiyà pi appañividdhaü hoti, sàmayikampi2 vimuttiü na labhati, so kàyassabhedà parammaraõà hànàya pareti no visesàya, hànagàmã yeca hoti no visesagàmã.

Amamakà amamakapa¤¤à machasaü.

Andhakà andhakapa¤¤à syà.

2. Sàmàyikamapi sãmu. Machasaü

[BJT Page 250]

2. Idha panànanda ekacco puggalo dussãlo hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü pajànàti, [PTS Page 140] yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõena,pi kataü hoti, bàhusaccena, pi kataü hoti diññhiyà, pi pañividdhaü hoti, sàmayikampi2 vimuttiü labhati, so kàyassabhedà parammaraõà visesàya pareti, no hànàya, visesagàmã yeva hoti, no hànagàmã.

Tatrànanda pamàõikà pamiõanti 'imassàpi teva dhammà, aparassàpi teva dhammà. Kasmà tesaü eko hãno, eko paõãto'ti. Taü hi tesaü ànanda hoti dãgharattaü ahitàya dukkhàya.

Tatrànanda yvàyaü puggalo dussãlo hoti. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåkaü pajànàti. Yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõena'pi kataü hoti, bàhusaccenapi kataü hoti, diññhiyà'pi pañividdhaü hoti. Sàmayikampi vimuttiü labhati, ayaü ànanda puggalo amunà purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hi ànanda puggalaü dhammasoto nibbaha1ti. Tadantaraü2 ko jàneyya a¤¤atra tathàgatena. Tasmàtihànanda mà puggalesu pamàõikà ahuvattha, mà puggalesu pamàõaü gaõhittha, kha¤¤atihànanda puggalo puggalesu pamàõaü gaõhanto, ahaü cànanda3 puggalesu pamàõaü gaõheyyaü, yo vàpanassa màdiso. [PTS Page 141]

3. Idha panànanda ekacco puggalo sãlavà hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti, yatthassa taü sãlaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõena pi akataü hoti, bàhusaccena pi akataü hoti, diññhiyà pi appañividdhaü hoti, sàmayikampi vimuttiü na labhati, so kàyassabhedà parammaraõà hànàya pareti, no visesaü hànagàmã yeva hoti, no visesagàmã.

4. Idha panànanda ekacco puggalo sãlavà hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü pajànàti, yatthassa taü sãlaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõena pi kataü hoti, bàhusaccena pi kataü hoti, diññhiyà pi pañividdhaü hoti,

1. Nibbàhati bahusu.

2. Tadanantaraü syà.

3. Aha¤cànanda sãmu. Syà.

[BJT Page 252]

Sàmayikampi vimuttiü labhati, so kàyassabhedà parammaraõà visesàya pareti, no hànàya. Visesagàmãyeva hoti, no hànagàmã.

Tatrànanda pamàõikà pamiõanti 'imassàpi teva dhammà, aparassàpi teva dhammà. Kasmà tesaü eko hãno, eko paõito'ti. Taü hi tesaü ànanda hoti dãgharattaü ahitàya dukkhàya.

Tatrànanda yvàyaü puggalo dussãlo hoti. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåkaü pajànàti. Yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõena'pi kataü hoti, bàhusaccenapi kataü hoti, diññhiyà'pi pañividdhaü hoti. Sàmayikampi vimuttiü labhati, ayaü ànanda puggalo amunà purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hi ànanda puggalaü dhammasoto nibbaha1ti. Tadantaraü2 ko jàneyya a¤¤atra tathàgatena. Tasmàtihànanda mà puggalesu pamàõikà ahuvattha, mà puggalesu pamàõaü gaõhittha, kha¤¤atihànanda puggalo puggalesu pamàõaü gaõhanto, ahaü cànanda puggalesu pamàõaü gaõheyyaü, yo và panassa màdiso.

Idha panànanda ekacco puggalo tibbaràgo hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti, yatthassa so ràgo apariseso nirujjhati, tassa savaõenapi akataü hoti, bàhusaccena pi akataü hoti, diññhiyàpi apañividdhaü hoti,

Sàmayikampi vimuttiü na labhati, so kàyassabhedà parammaraõà hànàya pareti, no visesaü. Hànagàmã yeva hoti, no visesagàmã.

6. Idha panànanda ekacco puggalo tibbaràgo hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü pajànàti, yatthassa so ràgo apariseso nirujjhati. Tassa savaõenapi kataü hoti, bàhusaccenapi kataü hoti, diññhiyàpi pañividdhaü hoti, sàmayikampi vimuttiü labhati. So [PTS Page 142] kàyassa bhedà parammaraõà visesàya pareti no hànàya, visesagàmãyeva hoti no hànagàmã.

Tatrànanda pamàõikà pamiõanti 'imassàpi teva dhammà, aparassàpi teva dhammà. Kasmà tesaü eko hãno, eko paõito'ti. Taü hi tesaü ànanda hoti dãgharattaü ahitàya dukkhàya.

Tatrànanda yvàyaü puggalo dussãlo hoti. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåkaü pajànàti. Yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõena'pi kataü hoti, bàhusaccenapi kataü hoti, diññhiyà'pi pañividdhaü hoti. Sàmayikampi vimuttiü labhati, ayaü ànanda puggalo amunà purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hi ànanda puggalaü dhammasoto nibbaha1ti. Tadantaraü2 ko jàneyya a¤¤atra tathàgatena. Tasmàtihànanda mà puggalesu pamàõikà ahuvattha, mà puggalesu pamàõaü gaõhittha, bya¤¤atihànanda puggalo puggalesu pamàõaü gaõhanto, ahaü cànanda puggalesu pamàõaü gaõheyyaü, yo và panassa màdiso.

Idha panànanda ekacco puggalo kodhano hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti. Yatthassa so kodho apariseso nirujjhati, tassa savaõenapi akataü hoti, bàhusaccenapi akataü hoti, diññhiyàpi appañividdhaü hoti, sàmayikampi vimuttiü na labhati. So kàyassa bhedà parammaraõà hànàya pareti no visesàya, hànagàmãyeva hoti no visesagàmã.

1. Sàmayikamapi, machasaü.

[BJT Page 254]

8. Idha panànanda ekacco puggalo kodhano hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü pajànàti. Yatthassa so kodho apariseso nirujjhati, tassa savaõenapi kataü hoti, bàhusaccenapi kataü hoti, diññhiyàpi pañividdhaü hoti, sàmayikampi vimuttiü labhati. So kàyassa bhedà parammaraõà visesàya pareti no hànàya, visesagàmãyeva hoti no hànagàmã.

Tatrànanda pamàõikà pamiõanti 'imassàpi teva dhammà, aparassàpi teva dhammà. Kasmà tesaü eko hãno, eko paõito'ti. Taü hi tesaü ànanda hoti dãgharattaü ahitàya dukkhàya.

Tatrànanda yvàyaü puggalo dussãlo hoti. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåkaü pajànàti. Yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõena'pi kataü hoti, bàhusaccenapi kataü hoti, diññhiyà'pi pañividdhaü hoti. Sàmayikampi vimuttiü labhati, ayaü ànanda puggalo amunà purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hi ànanda puggalaü dhammasoto nibbaha1ti. Tadantaraü2 ko jàneyya a¤¤atra tathàgatena. Tasmàtihànanda mà puggalesu pamàõikà ahuvattha, mà puggalesu pamàõaü gaõhittha, bya¤¤atihànanda puggalo puggalesu pamàõaü gaõhanto, ahaü cànanda puggalesu pamàõaü gaõheyyaü, yo và panassa màdiso.

Idha panànanda ekacco puggalo uddhato hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü nappajànàti. Yatthassa taü uddhaccaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõenapi akataü hoti, bàhusaccenapi akataü hoti, diññhiyàpi appañividdhaü hoti, sàmayikampi vimuttiü na labhati. So kàyassa bhedà parammaraõà hànàya pareti no visesàya, hànagàmãyeva hoti no visesagàmã.

10. Idha panànanda ekacco puggalo uddhato hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü pajànàti. Yatthassa taü uddhaccaü aparisesaü nirujjhati,

Tassa savaõenapi kataü hoti, bàhusaccenapi kataü hoti, diññhiyàpi [PTS Page 143] pañividdhaü

Hoti, sàmayikampi vimuttiü labhati. So kàyassa bhedà parammaraõà visesàya pareti no hànàya. Visesagàmãyeva hoti no hànagàmã.

Tatrànanda pamàõikà pamiõanti "imassapi teva dhammà, aparassapi teva dhammà. Kasmà nesaü eko hãno eko paõãto"ti. Taü hi tesaü ànanda hoti dãgharattaü ahitàya dukkhàya.

Tatrànanda yvàyaü puggalo uddhato hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü yathàbhåtaü pajànàti. Yatthassa taü uddhaccaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõenapi kataü hoti, bàhusaccenapi kataü hoti, diññhiyàpi pañividdhaü hoti, sàmayikampi vimuttiü labhati.

[BJT Page 256]

Ayaü ànanda puggalo amunà purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hetaü ànanda puggalaü dhammasoto nibbahati. Tadantaraü1 ko jàneyya a¤¤atra tathàgatena. Tasmà tihànanda mà puggalesu pamàõikà ahuvattha, mà puggalesu pamàõaü gaõhittha. Kha¤¤atihànanda puggalesu pamàõaü gaõhanto. Ahaü và ànanda puggalesu pamàõaü gaõheyyaü, yo và panassa màdiso.

Kà cànanda migasàlà upàsikà bàlà abyattà ambakà ambakapa¤¤à, ke ca purisapuggalaparopariye ¤àõe. Ime kho ànanda dasapuggalà santo saüvijjamànà lokasmi.

Yathàråpena ànanda sãlena puràõo samannàgato ahosi, tathàråpena sãlena isidatto samannàgato abhavissa, nayidha puràõo isidattassa gatimpi a¤¤assa. [PTS Page 144] yathàråpàya ca ànanda pa¤¤àya isidatto samannàgato ahosi, yathàråpàya pa¤¤àya puràõo samannàgate abhavissa, nayidha isidatto puràõassa gatimpi a¤¤assa. Iti kho ànanda ime puggalà ubho ekaïgahãnàti.

10. 2. 3. 6

Tayodhamma suttaü

(Sàvatthi)

Tayo me bhikkhave dhammà loke na saüvijjeyyuü, na tathàgato loke uppajjeyya arahaü sammàsambuddho, na tathàgatappavedito dhammavinayo loke dippeyya. Katame tayo:

Jàti ca jarà ca maraõa¤ca. Ime kho bhikkhave tayo dhammà loke na saüvijjeyyuü, na tathàgato loke uppajjeyya arahaü sammàsambuddho, na tathàgatappavedito dhammavinayo leke dippeyya. Yasmà ca kho bhikkhave ime tayo dhammà loke saüvijjanti, tasmà tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho. Tasmà tathàgatappavedito dhammavinayo loke dippati.

1. Tayome bhikkhave dhammà appahàya abhabbo jàtiü pahàtuü jaraü pahàtuü maraõaü pahàtuü. Katame tayo: ràgaü appahàya dosaü appahàya mohaü appahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahàya abhabbo jàtiü pahàtuü jaraü pahàtuü maraõaü pahàtuü.

1. Tadanantaraü naü sãmu.

2. Kahaü machasaü,

[BJT Page 258]

2. Tayome bhikkhave dhamme appahàya abhabbo ràgaü pahàtuü dosaü pahàtuü mohaü pahàtuü. Katame tayo: sakkàyadiññhiü appahàya vicikicchaü appahàya sãlabbataparàmàsaü appahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahàya abhabbo ràgaü pahàtuü dosaü pahàtuü mohaü pahàtuü.

[PTS Page 145]

3. Tayome bhikkhave dhamme appahàya abhabbo sakkàyadiññhiü pahàtuü, vicikicchaü pahàtuü sãlabbataparàmàsaü pahàtuü. Katame tayo: ayonisomanasikàraü appahàya kummaggasevanaü appahàya cetaso lãnattaü appahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahàya abhabbo sakkàya diññhiü pahàtuü vicikicchaü pahàtuü sãlabbataparàmàsaü pahàtuü.

4. Tayome bhikkhave dhamme appahàya abhabbo ayonisomanasikàraü pahàtuü kummaggasevanaü pahàtuü cetaso lãnattaü pahàtuü. Katame tayo:' muññhasaccaü appahàya asampaja¤¤aü appahàya cetaso vikkhepaü appahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahàya abhabbo ayonisomanasikàraü pahàtuü kummaggasevanaü pahàtuü cetaso lãnattaü pahàtuü.

5. Tayome bhikkhave dhamme appahàya abhabbo muññhasaccaü pahàtuü asampaja¤¤aü pahàtuü cetaso vikkhepaü pahàtuü. Katame tayo: ariyànamadassanakamyataü appahàya ariyadhammassa asotukamyataü appahàya upàrambhacittaü appahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahàya abhabbo muññhasaccaü pahàtuü asampaja¤¤aü pahàtuü cetaso vikkhepaü pahàtuü.

6. Tayome bhikkhave dhamme appahàya abhabbo ariyànamadassanakamyataü pahàtuü ariyadhammassa asotukamyataü pahàtuü upàrambhacittataü pahàtuü. Katame tayo: uddhaccaü appahàya asaüvaraü appahàya dussãlyaü appahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahàya abhabbo ariyànamadassanakamyataü pahàtuü ariyadhammassa asotukamyataü pahàtuü upàrambhacittataü pahàtuü.

[PTS Page 146]

7. Tayome bhikkhave dhamme appahàya abhabbo uddhaccaü pahàtuü asaüvaraü pahàtuü dussãlyaü pahàtuü. Katame tayo: assaddhiyaü appahàya avada¤¤utaü appahàya kosajjaü appahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahàya abhabbo uddhaccaü pahàtuü. Asaüvaraü pahàtuü dussãlyaü pahàtuü.

[BJT Page 260]

8. Tayo me bhikkhave dhamme appahàya abhabbo assaddhiyaü pahàtuü avada¤¤utaü pahàtuü kosajjaü pahàtuü. Katame tayo: anàdariyaü appahàya dovacassataü appahàya pàpamittataü appahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahàya abhabbo assaddhiyaü pahàtuü avada¤¤utaü pahàtuü kosajjaü pahàtuü.

9. Tayo me bhikkhave dhamme appahàya abhabbo anàdariyaü pahàtuü dovacassataü pahàtuü pàpamittataü pahàtuü. Katame tayo: ahirikaü appahàya anottappaü appahàya pamàdaü appahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahàya abhabbo anàdariyaü pahàtuü dovacassataü pahàtuü pàpamittataü pahàtuü.

10. Ahirikoyaü bhikkhave anottappã1 pamatto hoti, so pamatto samàno abhabbo anàdariyaü pahàtuü dovacassataü pahàtuü pàpamittaü pahàtuü, so pàpamitto samàno abhabbo assaddhiyaü pahàtuü avada¤¤utaü pahàtuü kosajjaü pahàtuü, so kusãto samàno abhabbo uddhaccaü pahàtuü asaüvaraü pahàtuü dussãlyaü pahàtuü, so dussãlo samàno abhabbo ariyànamadassanakamyataü pahàtuü ariyadhammassa asotukamyataü pahàtuü, upàrambhacittataü pahàtuü, so upàrambhacitto samàno abhabbo muññhasaccaü pahàtuü asampaja¤¤aü pahàtuü cetaso vikkhepaü pahàtuü so [PTS Page 147] vikkhitta citto samàno abhabbo ayonisomanasikàraü pahàtuü kummaggasevanaü pahàtuü cetaso lãnattaü pahàtuü, so lãnacitto samàno abhabbo sakkàyadiññhiü pahàtuü vicikicchaü pahàtuü sãlabbataparàmàsaü pahàtuü, so vicikiccho samàno abhabbo ràgaü pahàtuü dosaü pahàtuü mohaü pahàtuü, so ràgaü appahàya dosaü appahàya mohaü appahàya abhabbo jàtiü pahàtuü jaraü pahàtuü maraõaü pahàtuü.

1. Tayo me bhikkhave dhamme pahàya bhabbo jàtiü pahàtuü jaraü pahàtuü maraõaü pahàtuü. Katame tayo: ràgaü pahàya dosaü pahàya mohaü pahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahàya bhabbo jàtiü pahàtuü jaraü pahàtuü maraõaü pahàtuü.

Tayo me bhikkhave dhamme pahàya bhabbo ràgaü pahàtuü dosaü pahàtuü mohaü pahàtuü. Katame tayo: sakkàyadiññhiü pahàya vicikicchaü pahàya sãlabbataparàmàsaü pahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahàya bhabbo ràgaü pahàtuü dosaü pahàtuü mohaü pahàtuü.

1. Anottàpã machasaü.

[BJT Page 262]

3. Tayome bhikkhave dhamme pahàya bhabbo sakkàyadiññhiü pahàtuü vicikicchaü pahàtuü sãlabbataparàmàsaü pahàtuü. Katame tayo: ayonisomanasikàraü pahàya kummaggasevanaü pahàya cetaso lãnattaü pahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahàya bhabbo sakkàya diññhiü pahàtuü vicikicchaü pahàtuü sãlabbataparàmàsaü pahàtuü.

4. Tayome bhikkhave dhamme pahàya bhabbo ayonisomanasikàraü pahàtuü kummaggasevanaü pahàtuü cetaso lãnattaü pahàtuü. Katame tayo: muññhasaccaü pahàya asampaja¤¤aü pahàya cetaso vikkhepaü pahàya. Ime kho bhikkhave

Tayo dhamme pahàya bhabbo ayoniso manasikàraü pahàtuü kummaggasevanaü pahàtuü cetaso lãnattaü pahàtuü.

[PTS Page 148]

5. Tayome bhikkhave dhamme pahàya bhabbo muññhasaccaü pahàtuü asampaja¤¤aü pahàtuü cetaso vikkhepaü pahàtuü. Katame tayo: ariyànamadassanakamyataü pahàya ariyadhammassa asotukamyataü pahàya upàrambhacittataü pahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahàya bhabbo muññhasaccaü pahàtuü asampaja¤¤aü pahàtuü cetaso vikkhepaü pahàtuü.

6. Tayome bhikkhave dhamme pahàya bhabbo ariyànamadassanakamyataü pahàtuü ariyadhammassa asotukamyataü pahàtuü upàrambhacittataü pahàtuü. Katame tayo: uddhaccaü pahàya asaüvaraü pahàya dussãlyaü pahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahàya bhabbo ariyànamadassanakamyataü pahàtuü ariyadhammassa asotukamyataü

Pahàtuü upàrambhacittataü pahàtuü.

7. Tayome bhikkhave dhamme pahàya bhabbo uddhaccaü pahàtuü asaüvaraü pahàtuü dussãlyaü pahàtuü. Katame tayo: assaddhiyaü pahàya avada¤¤utaü pahàya kosajjaü pahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahàya bhabbo uddhaccaü pahàtuü.

Asaüvaraü pahàtuü dussãlyaü pahàtuü.

8. Tayome bhikkhave dhamme pahàya bhabbo assaddhiyaü pahàtuü avada¤¤utaü pahàtuü kosajjaü pahàtuü. Katame tayo: anàdariyaü pahàya dovacassataü pahàya pàpamittataü pahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahàya bhabbo assaddhiyaü pahàtuü avada¤¤utaü pahàtuü kosajjaü pahàtuü.

[BJT Page 264]

9. Tayo me bhikkhave dhamme pahàya bhabbo anàdariyaü pahàtuü dovacassataü pahàtuü pàpamittataü pahàtuü. Katame tayo: ahirikaü pahàya anottappaü pahàya pamàdaü pahàya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahàya bhabbo anàdariyaü pahàtuü dovacassataü pahàtuü pàpamittataü pahàtuü.

10. Hirimàyaü bhikkhave ottappã appamatto hoti, so appamatto samàno bhabbo anàdariyaü pahàtuü dovacassataü pahàtuü pàpamittataü pahàtuü. So kalyàõamitto [PTS Page 149] samàno bhabbo assaddhiyaü pahàtuü avada¤¤utaü pahàtuü kosajjaü pahàtuü. So àraddhaviriyo samàno bhabbo uddhaccaü pahàtuü asaüvaraü pahàtuü dussãlyaü pahàtuü. So sãlavà samàno bhabbo ariyànamadassanakamyataü pahàtuü ariyadhammassa asotukamyataü pahàtuü upàrambhacittataü pahàtuü. So anupàrambhacitto samàno bhabbo muññhasaccaü pahàtuü asampaja¤¤aü pahàtuü cetaso vikkhepaü pahàtuü. So avikkhittacitto samàno bhabbo ayonisomanasikàraü pahàtuü kummaggasevanaü pahàtuü cetaso lãnattaü pahàtuü. So alãnacitto samàno bhabbo sakkàyadiññhiü pahàtuü vicikicchaü pahàtuü, sãlabbataparàmàsaü pahàtuü. So avicikiccho samàno bhabbo ràgaü pahàtuü dosaü pahàtuü mohaü pahàtuü. So ràgaü pahàya dosaü pahàya mohaü pahàya bhabbo jàtiü pahàtuü jaraü pahàtuü maraõaü pahàtunti.

10. 2. 3. 7

Kàka suttaü

(Sàvatthi)

Dasahi bhikkhave asaddhammehi samannàgato kàko. Katamehi dasahi: dhaüsã ca pagabbho ca tintino ca mahagghaso ca luddo ca akàruõiko ca dubbalo ca oravità ca muññhassatã ca necayiko1ca. Imehi kho bhikkhave dasahi asaddhammehi samannàgato kàko.

Evameva kho bhikkhave dasahi asaddhammehi samannàgato pàpabhikkhu. Katamehi dasahi: dhaüsã ca pagabbho ca tintino ca mahagghaso ca luddo ca akàruõiko ca dubbalo ca oravità ca muññhassatã ca necayiko ca. Imehi kho bhikkhave dasahi asaddhammehi samannàgato pàpabhikkhåti.

1. Nerasãko sãmu.

[BJT Page 266]

[PTS Page 150]

10. 2. 3. 8

Nigaõñha suttaü

(Sàvatthi)

Dasahi bhikkhave asaddhammehi samannàgatà nigaõñhà. Katamehi dasahi: assaddhà bhikkhave nigaõñhà, dussãlà bhikkhave nigaõñhà, ahirikà bhikkhave nigaõñhà, anottappino bhikkhave nigaõñhà, asappurisambhattino bhikkhave nigaõñhà, attukkaüsakaparavambhakà bhikkhave nigaõñhà, sandiññhiparàmàsà àdhànagàhã duppañinissaggino bhikkhave nigaõñhà, kuhakà bhikkhave nigaõñhà, pàpicchà bhikkhave nigaõñhà, micchàdiññhikà bhikkhave nigaõñhà. Imehi kho bhikkhave dasahi asaddhammehi samannàgatà nigaõñhàti.

10. 2. 3. 9

âghàtavatthu suttaü

(Sàvatthi)

Dasa imàni bhikkhave àghàtavatthåni. Katamàni dasa: anatthamme acarãti àghàtaü bandhati, anattamme caratãti àghàtaü bandhati, anatthamme carissatãti àghàtaü bandhati. Piyassa me manàpassa anatthaü acarãti àghàtaü bandhati, anatthaü caratãti àghàtaü bandhati, anatthaü carissatãti àghàtaü bandhati. Appiyassa me amanàpassa atthaü acari àghàtaü bandhati, atthaü carati àghàtaü bandhati, atthaü carissatãti àghàtaü bandhati, aññhàne ca kuppati. Imàni kho bhikkhave dasa àghàtavatthånãti.

10. 2. 3. 10

âghàtapañivinaya suttaü

(Sàvatthi)

Dasa ime bhikkhave àghàtapañivinayà. Katame dasa: anatthamme acari, taü kutettha labbhàti àghàtaü [PTS Page 151] pañivineti. Anatthamme carati, taü kutettha labbhàti àghàtaü pañivineti. Anatthamme carissati,taü kutettha labbhàti àghàtaü pañivineti. Piyassa me manàpassa anatthaü acari, taü kutettha labbhàti àghàtaü pañivineti. Anattaü carati, taü kutettha labbhàti àghàtaü pañivineti. Anatthaü carissati, taü kutettha labbhàti àghàtaü pañivineti.

Appiyassa me amanàpassa atthaü acari taü kutettha labbhàti àghàtaü pañivineti. Piyassa me manàpassa atthaü carati taü kutettha labbhàti àghàtaü pañivineti. Appiyassa me amanàpassa atthaü carissati taü kutettha labbhàti àghàtaü pañivineti. Aññhàne ca na kuppati. Ime kho bhikkhave dasa àghàta pañivinayàti.

âkaïkhavaggo tatiyo.

Tatruddànaü

âkaïkho kaõñako iññhàvaóóhã ca migasàlàyà1

Abhabbo ceva kàkoca nigaõñhà dve ca vatthånãti2

1 . Migasàlàya machasaü 2. âsàkati machasaü