[BJT Page 378]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Dasakanipàto
3. Tatiyo paõõàsako
1. Samaõasa¤¤àvaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
10. 3. 1. 1
Samaõasa¤¤à suttaü
Tisso imà bhikkhave samaõasa¤¤à bhàvità bahulãkatà sattadhamme paripårenti. Katamà tisso:
Vevaõõãyamhi ajjhupagato, pañapañibaddhà me jãvikà, a¤¤o me àkappo karaõãyoti. Imà kho bhikkhave tisso samaõasa¤¤à bhàvità bahulãkatà sattadhamme paripårenti. Katame satta:
Niccaü santatakàrã1 hoti santatavutti2 sãlesu, anabhijjhàlå hoti. Avyàpajjho hoti. Anatimànã hoti sikkhàkàmo [PTS Page 211] hoti, idamatthantissa hoti jãvitaparikkhàresu àraddhaviriyo ca viharati. Imà kho bhikkhave tisso samaõa¤¤à bhàvità bahulãkatà ime satta dhamme paripårentã ti.
10. 3. 1. 2
Bojjhaïga suttaü
Sattime bhikkhave bojjhaïgà bhàvità bahulãkatà tisso vijjà paripårenti. Katame satta:
Satisambojjhaïgo, dhammavicayasambojjhaïgo, viriyasambojjhaïgo, pãtisambojjhaïgo, passaddhisambojjhaïgo samàdhisambojjhaïgo, upekkhàsambojjhaïgo, ime kho bhikkhave sattabojjhaïgà bhàvità bahulãkatà tisso vijjà paripårenti. Katamà tisso:
Idha bhikkhave bhikkhu anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo, tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo, vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo, cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo, jàtisatampi jàtisahassampi jàti satasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvañña vivaññakappe amutràsiü, evaünàmo evaügotto evaü vaõõo, evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra upapàdiü. Tatràpàsiü evannàmo evaü gotto. Evaüvaõõo evamàhàro evaü sukha dukkha pañisaüvedã, evamàyu pariyanto. So tato cuto idhupapannoti iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati.
1.
Sanatakàrã hoti. Machasaü. Aññhakathà.
Satatakàrãhoti syà. [PTS]
2.
Satatavutti syà. [PTS]
3.
âraddha viriyoca machasaü.
[BJT Page 380]
Dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti.
âsavànaü khayà anàsavaü ceto vimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati.
Ime kho bhikkhave satta bojjhaïgà bhàvità bahulãkatà imà tisso vijjà paripårentã ti.
10. 3. 1. 3
Micchatta suttaü
Micchattaü bhikkhave àgamma viràdhanà hoti, no àràdhanà. Katha¤ca bhikkhave micchattaü àgamma viràdhanà hoti no àràdhanà:
Micchàdiññhikassa bhikkhave micchàsaükappo pahoti, micchàsaïkappassa micchàvàcà pahoti, micchàvàcassa [PTS Page 212] micchàkammanto pahoti, micchàkammantassa micchà àjãvo pahoti, micchààjãvassa micchàvàyàmo pahoti, micchàvàyàmassa micchàsati pahoti, micchàsatissa micchàsamàdhi pahoti, micchàsamàdhissa micchà¤àõaü pahoti, micchà¤àõissa1 micchàvimutti pahoti. Evaü kho bhikkhave micchattaü àgamma viràdhanà hoti no àràdhanà.
Sammattaü bhikkhave àgamma àràdhanà hoti, no viràdhanà katha¤ca bhikkhave sammattaü àgamma àràdhanà hoti, no viràdhanà:
Sammàdiññhikassa bhikkhave sammàsaïkappo pahoti, sammàsaïkappassa sammàvàcà pahoti, sammàvàcassa sammàkammanto pahoti, sammàkammantassa sammà àjãvo pahoti, sammà àjãvassa sammàvàyàmo pahoti, sammà vàyàmassa sammàsati pahoti, sammàsatissa sammà samàdhi pahoti, sammàsamàdhissa sammà¤àõaü pahoti, sammà¤àõissa2 sammàvimutti pahoti. Evaü kho bhikkhave sammattaü àgamma àràdhanà hoti no viràdhanà ti.
1. Micchà¤àõassa. [PTS]
2. Sammà¤àõassa. [PTS]
[BJT Page 382]
10. 3. 1. 4
Bãja suttaü
Micchàdiññhikassa bhikkhave purisa puggalassa micchà saükappassa micchà vàcassa micchà kammantassa micchà àjãvassa micchà vàyàmassa micchà satissa micchà samàdhissa micchà ¤àõissa micchà vimuttissa ya¤ceva1 kàyakammaü yathàdiññhi samattaü samàdinnaü2, ya¤ca vacãkammaü yathàdiññhi samattaü samàdinnaü ya¤ca manokammaü yathàdiññhi samattaü samàdinnaü, yà ca cetanà yà ca patthanà, yo ca paõidhi, ye ca saïkhàrà, sabbe te dhammà, aniññhàya akantàya amanàpàya ahitàya dukkhàya saüvattanti. Taü kissa hetu: diññhi hi3 bhikkhave pàpikà.
Seyyathàpi bhikkhave nimbabãjaü và kosàtakã bãjaü tittakàlàbu bãjaü và allàya pañhaviyà nikkhittaü [PTS Page 213] ya¤ceva1 pañhavirasaü upàdiyati. Ya¤ca àporasaü upàdiyati. Sabbaü taü tittakattàya kañukattàya asàtattàya saüvattanti. Taü kissa hetu: bãjaü hi bhikkhave pàpakaü.
Evameva kho bhikkhave micchàdiññhikassa purisa puggalassamicchà saükappassa micchà vàcassa micchà kammantassamicchà àjãvassamicchà vàyàmassa micchà satissa micchà samàdhissa micchà ¤àõissa micchà vimuttissa ya¤ceva kàyakammaü yathàdiññhi samattaü samàdinnaü, ya¤ca vacãkammaü yathàdiññhi samattaü samàdinnaü ya¤ca manokammaü yathàdiññhi samattaü samàdinnaü, yà ca cetanà yà ca patthanà, yo ca paõidhi, ye ca saïkhàrà, sabbe te dhammà, aniññhàya akantàya amanàpàya ahitàya dukkhàya saüvattanti. Taü kissa hetu: diññhi hi bhikkhave pàpikà.
Sammàdiññhikassa bhikkhave purisapuggalassa sammà saükappassa sammà vàcassa sammà kammantassa sammà àjãvassa sammà vàyàmassa sammà satissa sammà samàdhissa sammà ¤àõissa sammà vimuttissa ya¤ceva kàyakammaü yathàdiññhi samattaü samàdinnaü, ya¤ca vacãkammaü yathàdiññhi samattaü samàdinnaü ya¤ca manokammaü yathàdiññhi samattaü samàdinnaü, yà ca cetanà, yà ca patthanà yo ca paõidhi, ye ca saïkhàrà sabbe te dhammà iññhàya kantàya manàpàya hitàya sukhàya saüvattanti. Taü kissa hetu: diññhi hi4 bhikkhave bhaddikà.
1. Ya¤ca, machasaü. 3. Diññhi hissa machasaü
2. Samàdinnaü. [PTS] 4. Diññhihihissa machasaü,
[BJT Page 384]
Seyyathàpi bhikkhave, ucchubãjaü và sàëi bãjaü và muddikà bãjaü và allàya pañhaviyà nikkhittaü ya¤ceva pañhavirasaü upàdiyati, ya¤ca àporasaü upàdiyati, sabbaü taü sàtattàya madhurattàya asecanakattàya saüvattati. Taü kissa hetu: bãjaü hi bhikkhave bhaddakaü.
Evameva kho bhikkhave sammàdiññhikassa purisapuggalassa sammà saükappassa sammàvàcassa sammàkammantassa [PTS Page 214] sammà àjãvassa sammà vàyàmassa sammà satissa sammà samàdhissa sammà ¤àõassa sammà vimuttissa ya¤ceva kàyakammaü yathàdiññhã samattaü samàdinnaü, ya¤ca vacãkammaü yathàdiññhã samattaü samàdinnaü ya¤ca manokammaü yathàdiññhã samattaü samàdinnaü, yà ca cetanà, yà ca patthanà yo ca paõidhi, ye ca saïkhàrà sabbe te dhammà iññhàya kantàya manàpàya hitàya sukhàya saüvattanti. Taü kissa hetu: diññhi hi bhikkhave bhaddikàti.
10. 3. 1. 5
Vijjà suttaü
Avijjà bhikkhave pubbaïgamà akusalànaü dhammànaü samàpattiyà. Anvadeva ahirikaü anottappaü. Avijjàgatassa bhikkhave aviddasuno micchàdiññhi pahoti. Micchàdiññhikassa micchàsaïkappo pahoti. Micchà saïkappassa micchàvàcà pahoti. Micchàvàcassa micchàkammanto pahoti. Micchà kammantatassa micchà àjãvo pahoti. Micchà àjãvassa micchàvàyàmo pahoti. Micchà vàyàmassa micchàsati pahoti. Micchà satissa micchàsamàdhi pahoti. Micchà samàdhissa micchà¤àõaü pahoti. Micchà¤àõissa micchàvimutti pahoti.
[BJT Page 386]
Vijjà ca kho bhikkhave pubbaïgamà kusalànaü dhammànaü samàpattiyà. Anvadeva hirotappaü. Vijjàgatassa bhikkhave viddasuno sammàdiññhi pahoti. Sammà diññhikassa sammà saïkappo pahoti, sammà saïkappassa sammàvàcà pahoti. Sammà vàcassa sammà kammanto pahoti. Sammà kammantassa sammà àjãvo pahoti. Sammà àjãvassa sammàvàyàmo pahoti. Sammàvàyàmassa sammàsati pahoti. Sammàsatissa sammà samàdhi pahoti. Sammàsamàdhissa sammà ¤àõaü pahoti. Sammà¤àõassa sammà vimutti pahotã'ti [PTS Page 215]
10. 3. 1. 6
Nijjara suttaü
(Sàvatthi)
Dasa imàni bhikkhave nijjaravatthåni. Katamàni dasa:
1. Sammàdiññhikassa bhikkhave micchàdiññhi nijjiõõà hoti. Ye ca micchàdiññhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa nijjiõõà honti. Sammàdiññhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
2. Sammàsaükappassa bhikkhave micchàsaïkappo nijjiõõo hoti. Ye ca micchàsaïkappapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa nijjiõõà honti, sammà saïkappapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
3. Sammàvàcassa bhikkhave micchàvàcà nijjiõõo hoti. Ye ca micchàvàcàpaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa nijjiõõà honti. Sammàvàcàpaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
4. Sammàkammantassa bhikkhave micchàkammanto nijjiõõo hoti, ye ca micchàkammanta paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammàkammantapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
5. Sammà àjãvassa bhikkhave micchààjãvo nijjiõõo hoti. Ye ca micchààjãvapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa nijjiõõà honti. Sammààjãva paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
[BJT Page 388]
6. Sammàvàyàmassa bhikkhave micchàvàyàmo nijjiõõo hoti. Ye ca micchàvàyàmapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõà honti. Sammàvàyàma paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
7. Sammà satissa bhikkhave micchà sati nijjiõõà hoti. Ye ca micchàsatipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammàsati paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
8. Sammà samàdhissa bhikkhave micchà samàdhi nijjiõõo hoti. Ye ca micchà samàdhi paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammàsamàdhipaccayà ca aneke [PTS Page 216] kusalà dhammà bhavanà pàripåriü gacchanti.
9. Sammà ¤àõassa bhikkhave micchà ¤àõaü nijjiõõaü hoti. Ye ca micchà¤àõa paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammà¤àõapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhavanà pàripåriü gacchanti.
10. Sammàvimuttissa bhikkhave micchàvimutti nijjiõõà hoti. Yeca micchivimuttipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiõõà honti. Sammàvimutti paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Imàni kho bhikkhave dasanijjaràvatthunã ti.
10. 3. 1. 7
Dhovana suttaü
(Sàvatthi)
Atthi bhikkhave dakkhiõesu janapadesu dhovanaü nàma tattha hoti annampi pànampi khajjampi bhojjampi leyyampi peyyampi naccampi gitampi vàditampi. Atthetaü bhikkhave dhovanaü, netaü natthiti vadàmi. Ta¤ca kho etaü bhikkhave dhovanaü hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anattha saühitaü, na nibbidàya na viràgàya na nirodhàya na upasamayà na abhi¤¤àya na sambodhàya na nibbànàya saüvatta ti.
[BJT Page 390]
Aha¤ca kho bhikkhave ariyaü dhovanaü desissàmã. Yaü dhovanaü ekantanibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati. Yaü dhovanaü àgamma jàtidhammà sattà jàtiyà parimuccanti, jaràdhammà sattà jaràya parimuccanti, maraõadhammà sattà maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammà sattà sokaparidevadukkhadomanassupàyàsehi parimuccanti. Taü suõàtha, sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmã ti. Evaü bhante ti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü bhagavà etadavoca:
Katama¤ca taü bhikkhave ariyaü dhovanaü yaü dhovanaü ekanta nibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya [PTS Page 217] abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati, yaü dhovanaü àgamma jàtidhammà sattà jàtiyà parimuccanti, jaràdhammà sattà jaràya parimuccanti, maraõadhammà sattà maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammà sattà sokaparidevadukkhadomanassupàyàsehi parimuccanti.
Sammàdiññhikassa bhikkhave micchàdiññhi niddhotà hoti, ye ca micchà diññhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammàdiññhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhavanà pàripåriü gacchanti
Sammàsaïkappassa bhikkhave micchàsaïkappo niddhoto hoti, ye ca micchàsaïkappapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammàsaïkappapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàvàcassa bhikkhave micchàvàcà niddhotà hoti, ye ca sammàvàcà paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammàvàcàpaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàkammantassa bhikkhave micchàkammanto niddhoto hoti, ye ca micchàkammanta paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammàkammantapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà àjãvassa bhikkhave micchààjãvo niddhoto hoti, ye ca micchààjãvapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammààjãvapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà vàyàmassa bhikkhave micchàvàyàmo niddhoto hoti, ye ca micchàvàyàma paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammàvàyàma paccayàca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàsatissa bhikkhave micchàsati niddhotà hoti, ye ca micchàsatipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammàsatipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàsamàdhissa bhikkhave micchàsamàdhi niddhoto hoti, ye ca micchàsamàdhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammàsamàdhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà¤àõassa bhikkhave micchà¤àõaü niddhotaü hoti, ye ca micchà¤àõapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammà¤àõapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà vimuttissa bhikkhave micchàvimutti niddhotà hoti. Ye ca micchàvimutti paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhotà honti. Sammàvimuttipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
[BJT Page 392]
Idaü kho taü bhikkhave ariyaü dhovanaü, yaü dhovanaü ekanta nibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati, yaü dhovanaü àgamma jàtidhammà sattà jàtiyà parimuccanti, jaràdhammà sattà jaràya parimuccanti, maraõadhammà sattà maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammà sattà sokaparidevadukkhadomanassu pàyàsehi parimuccantã ti.
[PTS Page 218]
10. 3. 1. 8
Tikicchaka suttaü
Tikicchakà bhikkhave virecanaü denti pittasamuññhànànampi àbàdhànaü pañighàtàya, semhasamuññhànànampi àbàdhànaü pañighàtàya, vàtasamuññhànànampi àbàdhànaü pañighàtàya, atthetaü bhikkhave virecanaü netaü natthi ti vadàmi. Ta¤ca kho etaü bhikkhave virecanaü sampajjatipi, virajjatipi.
Aha¤ca kho bhikkhave ariyaü virecanaü desissàmi, yaü virecanaü sampajjatiyeva no vipajjati, yaü virecanaü àgamma jàtidhammà sattà jàtiyà parimuccanti, jaràdhammà sattà jaràya parimuccanti maraõadhammà sattà maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammà sattà soka parideva dukkhadomanassupàyàsehi parimuccanti. Taü sunàtha, sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmãti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
Katama¤ca taü bhikkhave ariyaü virecanaü, yaü virecanaü àgamma jàti dhammà sattà jàtiyà parimuccanti, jaràdhammà sattà jaràya parimuccanti, maraõadhammà sattà maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammà sattà sokaparidevadukkhadomanassu pàyàsehi parimuccanti:
Sammàdiññhikassa bhikkhave micchàdiññhi viritto hoti, ye ca micchàdiññhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa virittà honti. Sammàdiññhi paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
[BJT Page 394]
Sammàsaïkappassa bhikkhave micchàsaükappo viritto hoti, ye ca micchàsaïkappapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa virittà honti. Sammàsaïkappa paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàvàcassa bhikkhave micchàvàcà virittà hoti, ye ca micchàvàcàpaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa virittà honti. Sammàvàcàpaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàkammantassa bhikkhave micchàkammanto viritto hoti, ye ca micchàkammantapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa virittà honti. Sammàkammanta paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammààjãvassa bhikkhave micchààjãvo viritto hoti, ye ca micchààjãvapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa virittà honti. Sammààjãva paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàvàyàmassa bhikkhave micchàvàyàmo virito hoti, ye ca micchàvàyàmapaccayà anete pàpatà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa virittà honti. Sammàvàyàma paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàsatissa bhikkhave micchàsati virittà hoti, ye ca micchàsatipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa virittà honti. Sammàsati paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvakà pàripåriü gacchanti. [PTS Page 219] sammàsamàdhissa bhikkhave micchàsamàdhi viritto hoti, ye ca micchàsamàdhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa virittà honti. Sammàsamàdhi paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà¤àõissa bhikkhave micchà¤àõaü virittaü hoti, ye ca micchà¤àõa paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa virittà honti. Sammà¤àõa paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàvimuttissa bhikkhave micchàvimutti virittà hoti, ye ca micchàvimutti paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa virittà honti. Sammàvimutti paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
Idaü kho taü bhikkhave ariyaü virecanaü, yaü virecanaü sampajjati. Yeca no vipajjati. Yaü virecanaü àgamma jàtidhammà sattà jàtiyà parimuccanti. Jaràdhammà sattà jaràya parimuccanti. Maraõadhammà sattà maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammà sattà sokaparidevadukkhadomanassupàyàsehi parimuccantã ti.
10. 3. 1. 9
Vamana suttaü
Tikicchakà bhikkhave vamanaü denti, pittasamuññhànànaü àbàdhànaü pañighàtàya, semhasamuññhànànampi àbàdhànaü pañighàtàya, vàtasamuññhànànampi àbàdhànaü pañighàtàya, atthetaü bhikkhave vamanaü, netaü natthi ti vadàmi. Ta¤ca kho etaü bhikkhave vamanaü sampajjatipi, vipajjatipi.
Aha¤ca kho bhikkhave ariyaü vamanaü desissàmi, yaü vamanaü sampajjatiyeva no vipajjati, yaü vamanaü àgamma jàtidhammà sattà jàtiyà parimuccanti, jaràdhammà sattà jaràya parimuccanti maraõadhammà sattà maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammà sattà sokaparidevadukkhadomanassupàyàsehi parimuccanti. Taü sunàtha, sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmãti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
[BJT Page 396]
Katama¤ca taü bhikkhave ariyaü vamanaü: yaü vamanaü sampajjatiyeva no vipajjati, yaü vamanaü àgamma jàtidhammà sattà jàtiyà parimuccanti. Jaràdhammà sattà jaràya parimuccanti, maraõadhammà sattà maraõena parimuccanti, [PTS Page 220] sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammà sattà sokaparidevadukkhadomanassupàyàsehi parimuccanti.
Sammàdiññhikassa bhikkhave micchàdiññhi vantà hoti ye ca micchàdiññhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa vantà honti. Sammàdiññhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti.
Sammàsaïkappassa bhikkhave micchàsaïkappo vanto hoti ye ca micchàsaïkappapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa vantà honti. Sammàsaïkappapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà vàcassa, bhikkhave micchàvàcà vantà hoti ye ca micchàvàcà paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te tassa vantà honti. Sammàvàcàpaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàkammantassa bhikkhave micchàkammanto vanto hoti ye ca micchàkammantapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa vantà honti. Sammàkammantapaccayà aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà àjãvassa bhikkhave micchààjãvo vanto hoti ye ca micchààjãvapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa vantà honti. Sammààjãvapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàvàyàmassa bhikkhave micchàvàyàmo vanto hoti ye ca micchàvàyàmapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa vantà honti. Sammàvàyàmapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàsatissa
Bhikkhave micchàsati vantà hoti ye ca micchàsatipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa vantà honti. Sammàsatipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàsamàdhissa bhikkhave micchàsamàdhi vanto hoti ye ca micchàsamàdhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa vantà honti. Sammàsamàdhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà¤àõissa bhikkhave micchà¤àõaü vantaü hoti ye ca micchà¤àõapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa vantà honti. Sammà¤àõapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàvimuttissa bhikkhave micchàvimutti vantà hoti. Ye ca micchàvimuttipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa vantà honti. Sammàvimuttipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Idaü kho taü bhikkhave ariyaü vamanaü, yaü vamanaü sampajjatiyeva no vipajjati, yaü vamanaü àgamma jàtidhammà sattà jàtiyà parimuccanti. Jaràdhammà sattà jaràya parimuccanti, maraõadhammà sattà maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammà sattà sokaparidevadukkhadomanassupàyàsehi parimuccantã ti.
10. 3. 1. 10
Niddhamaniya suttaü
Dasa ime bhikkhave niddhamaniyà dhammà. Katame dasa:
Sammàdiññhikassa bhikkhave micchàdiññhi niddhantà hoti. Ye ca micchà diññhi paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhantà honti, sammàdiññhi paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü [PTS Page 221] gacchanti.
[BJT Page 398]
Sammàsaïkappassa bhikkhave micchàsaïkappo niddhanto hoti, ye ca micchàsaïkappapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhantà honti. Sammàsaïkappapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàvàcassa bhikkhave micchàvàcà niddhantà hoti, ye ca sammàvàcà paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhantà honti. Sammàvàcàpaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàkammantassa bhikkhave micchàkammanto niddhanto hoti, ye ca micchàkammantapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhantà honti. Sammàkammantapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà àjãvassa bhikkhave micchààjãvo niddhanto hoti, ye ca micchààjãvapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhantà honti. Sammààjãvapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà vàyàmassa bhikkhave micchàvàyàmo niddhanto hoti, ye ca micchàvàyàma paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà samabhavanti, te cassa niddhantà honti, sammà vàyàma paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàsatissa bhikkhave micchàsati niddhantà hoti, ye ca micchàsatipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhantà honti. Sammàsatipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammàsamàdhissa bhikkhave micchà samàdhi niddhanto hoti, ye ca micchàsamàdhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhantà honti. Sammàsamàdhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà¤àõissa bhikkhave micchà¤àõaü niddhantà hoti, ye ca micchà¤àõapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te tassa niddhantà honti. Sammà¤àõapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Sammà vimuttissa bhikkhave micchàvimutti niddhantà hoti. Ye ca micchàvimutti paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa niddhantà honti. Sammàvimuttipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti. Ime kho bhikkhave dasa niddhamaniyà dhammà ti.
10. 3. 1. 11
Aseka suttaü
Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu bhagavantaü etadavoca.
Asekho asekho tã bhante vuccati, kittàvatà nu kho bhante bhikkhu asekho hotã ti?
Idha bhikkhu asekhàya sammàdiññhiyà samannàgato hoti, asekhena sammàsaïkappena samannàgato hoti, asekhàya sammàvàcàya samannàgato hoti, asekhena sammà kammantena samannàgato hotã, asekhena sammààjãvena samannàgato hoti, asekhena sammàvàyàmena samannàgato hoti, asekhàya sammàsatiyà samannàgato hoti, asekhena sammàsamàdhinà samannàgato hoti, asekhena sammà¤àõena samannàgato hoti, asekhàya sammà vimuttiyà samannàgato hoti. Evaü kho bhikkhu, bhikkhu asekho hotã ti.
[PTS Page 222]
[BJT Page 400]
10. 3. 1. 12
Asekhiyadhamma suttaü
Dasa ime bhikkhave asekhiyà dhammà. Katame dasa:
Asekhà sammàdiññhi, asekho sammàsaïkappo, asekhà sammàvàcà, asekho sammàkammanto, asekho sammààjãvo, asekho sammà vàyàmo, asekho sammàsati, asekho sammàsamàdhi, asekhà sammà ¤àõaü, asekhà sammàvimutti. Ime kho bhikkhave dasa asekhiyà dhammàti.
Samaõasa¤¤àvaggo pañhamo.
Tassuddànaü:
Sa¤¤à bojjhaïgà micchattaü
Bãjaü vijjàya nijjarà
Dhovana¤ca tikicchà ca
Niddhamanaü dve asekhàti.