[BJT Page: 618]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Ekàdasako nipàto
2. Anussativaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
11. 2. 1
Mahànàma suttaü
Ekaü samayaü bhagavà sakkesu viharati kapilavatthusmiü nigrodhàràme. Tena kho pana samayena sambahulà bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti, 'niññhitacãvaro bhagavà temàsaccayena càrikaü pakkamissatã'ti. Assosi kho mahànàmo sakko sambahulà kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti 'niññhitacãvaro bhagavà temàsaccayena càrikaü pakkamissatã'ti. Atha kho mahànàmo sakko yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho mahànàmo sakko bhagavantaü etadavoca:
Sutaü me taü bhante 'sambahulà kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti niññhitacãvaro bhagavà temàsaccayena càrikaü pakkamissatã'ti. Tesaü no bhante nànàvihàrehi viharataü kenassa vihàrena vihàtabbanti?
[PTS Page 329]
Sàdhu sàdhu mahànàma, etaü kho mahànàma tumhàkaü patiråpaü kulaputtànaü yaü tumhe tathàgataü upasaïkamitvà puccheyyàtha, 'tesaü no bhante nànà vihàrehi viharataü kenassa vihàrena vihàtabba"nti.
Saddho kho mahànàma àràdhako hoti no assaddho, àraddhaviriyo àràdhako hoti, no kusãto: upaññhitasatã àràdhako hoti, no muññhassatã: samàhito àràdhako hoti, no asamàhito pa¤¤avà àràdhako hoti no duppa¤¤o. Imesu kho tvaü mahànàma pa¤casu dhammesu patiññhàya chadhamme uttariü bhàveyyàsi.
Idha tvaü mahànàma tathàgataü anussareyyàsi, 'itipi so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavà'ti.
1. Kena syà
[BJT Page 620]
Yasmiü mahànàma samaye ariyasàvako tathàgataü anussarati nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti. Tathàgataü àrabbha ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati, passaddhakàyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samàdhiyati. Ayaü vuccati mahànàma ariyasàvako visamagatàya pajàya sampanno viharati, sabyàpajjhàya pajàya abyàpajjho viharati, dhammasotasamàpanno buddhànussatiü bhàveti.
Puna ca paraü tvaü mahànàma dhammaü anussareyyàsi, 'svàkkhàto bhagavatà dhammo sandiññhiko akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhã'ti yasmiü mahànàma samaye ariyasàvako dhammaü anussarati nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü [PTS Page 330] cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti. Dhammaü àrabbha ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati, passaddhakàyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samàdhiyati. Ayaü vuccati mahànàma ariyasàvako visamagatàya pajàya sampanno viharati, sabyàpajjhàya pajàya abyàpajjho viharati, dhammasotasamàpanno dhammànussatiü bhàveti.
Puna ca paraü tvaü mahànàma saïghaü anussareyyàsi, 'supañipanno bhagavato sàvakasaïgho, ujupañipanno bhagavato sàvakasaïgho, ¤àyapañipanno bhagavato sàvakasaïgho, sàmãcipañipanno bhagavato sàvakasaïgho yadidaü cattàri purisayugàni aññhapurisapuggalà. Esa bhagavato sàvakasaïgho àhuneyyo pàhuõeyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassà'ti.
[BJT Page 622]
Yasmiü mahànàma samaye ariyasàvako saïghaü anussarati nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti. Saïghaü àrabbha ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü, pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati, passaddhakàyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samàdhiyati. Ayaü vuccati mahànàma ariyasàvako visamagatàya pajàya sampanno viharati, sabyàpajjhàya pajàya abyàpajjho viharati, dhammasotasamàpanno saïghànussatiü bhàveti.
Puna ca paraü tvaü mahànàma attano sãlàni anussareyyàsi akhaõóàni acchiddàni asabalàni akammàsàni bhujissàni vi¤¤åppasatthàni aparàmaññhàni samàdhisaüvattanikàni. Yasmiü mahànàma samaye ariyasàvako sãlaü anussarati, nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na [PTS Page 331] mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti sãlaü àrabbha. Ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü, pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati, passaddhakàyo sukhaü vedivayati, sukhino cittaü samàdhiyati. Ayaü vuccati mahànàma ariyasàvako visamagatàya pajàya sampatto viharati, sabyàpajjhàya pajàya abyàpajjho viharati, dhammasotasamàpanno sãlànussatiü bhàveti.
Puna ca paraü tvaü mahànàma attano càgaü anussareyyàsi, 'làbhà vata me, suladdhaü vata me, yohaü maccheramalapariyuññhitàya pajàya vigatamalamaccherena cetasà agàraü ajjhàvasàmi muttacàgo payatapàõã vossaggarato yàcayogo dànasaüvibhàgarato'ti.
[BJT Page 624]
Yasmiü mahànàma samaye ariyasàvako càgaü anussarati nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti. Càgaü àrabbha ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü. Pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati, passaddhakàyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samàdhiyati. Ayaü vuccati mahànàma ariyasàvako visamagatàya pajàya sampatto viharati, sabyàpajjhàya pajàya abyàpajjho viharati, dhammasotasamàpanno càgànussatiü bhàveti.
Puna ca paraü tvaü mahànàma devatà anussareyyàsi, 'santi devà càtummahàràjikà, santi devà tàvatiüsà, santi devà yàmà, santi devà tusità, santi devà nimmàõaratino, santi devà paranimmitavasavattino, santi devà brahmakàyikà, santi devà tatuttariü yathà råpàya saddhàya samannàgatà tà devatà ito cutà tattha [PTS Page 332] uppannà, mayhampi tathàråpà saddhà saüvijjati. Yathàråpena sãlena samannàgatà devatà ito cutà tattha uppannà, mayhampi tathàråpaü sãlaü saüvijjati. Yathàråpena sutena samannàgatà tà devatà ito cutà tattha upapannà, mayhampi tathàråpaü sutaü saüvijjati. Yathàråpena càgena samannàgatà, tà devatà ito cutà tattha upapannà, mayhampi tathàråpo càgo saüvijjati. Yathàråpàya pa¤¤àya samannàgatà tà devatà ito cutà tattha upapannà, mayhampi tathàråpà pa¤¤à saüvijjatã"ti.
Yasmiü mahànàma samaye ariyasàvako attano ca tàsa¤ca devatànaü saddha¤ca sãla¤ca suta¤ca càga¤ca pa¤¤a¤ca anussarati, nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti devatà àrabbha. Ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü. Pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati. Passaddhakàyo sukhaü vediyati. Sukhino cittaü samàdhiyati. Ayaü vuccati mahànàma ariyasàvako visamagatàya pajàya sampatto viharati. Sabyàpajjhàya pajàya abyàpajjho viharati dhammasotasamàpanno devatànussatiü bhàvetã'ti.
[BJT Page 626]
11. 2. 2
Dutiya mahànàma suttaü
Ekaü samayaü bhagavà sakkesu viharati kapilavatthusmiü nigrodhàràme, tena kho pana samayena mahànàmo sakko gilànà vuññhito hoti aciravuññhito gela¤¤à. Tena kho pana samayena sambahulà bhikkhå bhagavato cãvarakammaü karonti 'niññhitacãvaro bhagavà temàsaccayena càrikaü pakkamissatã'ti.
Assosi kho mahànàma sakko 'sambahulà kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti, niññhitacãvaro bhagavà temàsaccayena càrikaü pakkamissatã'ti. Atha kho mahànàmo sakko yena bhagavà tenupasaïkami. [PTS Page 333] upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho mahànàmo sakko bhagavantaü etadavoca:
Sutaü metaü bhante, 'sambahulà kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti 'niññhitacãvaro bhagavà temàsaccayena càrikaü pakkamissatã'ti. Tesaü no bhante nànàvihàrehi viharataü kenassa vihàrena vihàtabbanti?
Sàdhu sàdhu mahànàma, etaü kho mahànàma tumhàkaü patiråpaü kulaputtànaü yaü tumhe tathàgataü upasaïkamitvà puccheyyàtha, 'tesaü no bhante nànàvihàrehi viharataü kenassa vihàrena vihàtabba'nti.
Saddho kho mahànàma àràdhako hoti no assaddho, àraddhaviriyo àràdhako hoti no kusãto, upaññhitasati àràdhako hoti no muññhassati. Samàhito àràdhako hoti no asamàhito, pa¤¤avà àràdhako hoti no duppa¤¤o. Imesu kho tvaü mahànàma pa¤casu dhammesu patiññhàya cha dhamme uttariü bhàveyyàsi.
[BJT Page 628]
Idha tvaü mahànàma tathàgataü anussareyyàsi 'itipi so bhagavà arahaü sammà sambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà'ti. Yasmiü samaye mahànàma ariyasàvako tathàgataü anussarati, nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti tathàgataü àrabbha. Ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü. Pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati, passaddhakàyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samàdhiyati. Imaü kho tvaü mahànàma buddhànussatiü gacchantopi bhàveyyàsi, ñhitopi bhàveyyàsi, nisinnopi bhàveyyàsi, sayànopi bhàveyyàsi, kammantaü adiññhahantopi bhàveyyàsi, puttasambàdhasayanaü ajjhàvasantopi bhàveyyàsi.
[PTS Page 334]
Puna ca paraü tvaü mahànàma dhammaü anussareyyàsi, 'svàkkhàto bhagavatà dhammo sandiññhiko akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhã'ti yasmiü mahànàma samaye ariyasàvako dhammaü anussarati nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti, dhammaü àrabbha. Ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü. Pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati, passaddhakàyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samàdhiyati. Ayaü vuccati mahànàma ariyasàvako visamagatàya pajàya sampatto viharati, sabyàpajjhàya pajàya abyàpajjho viharati, dhammasotasamàpanno dhammànussatiü bhàveti.
Puna ca paraü tvaü mahànàma saïghaü anussareyyàsi, 'supañipanno bhagavato sàvakasaïgho, ujupañipanno bhagavato sàvakasaïgho, ¤àyapañipanno bhagavato sàvakasaïgho, sàmãcipañipanno bhagavato sàvakasaïgho yadidaü cattàri purisayugàni aññhapurisapuggalà. Esa bhagavato sàvakasaïgho àhuneyyo pàhuõeyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassà'ti.
Puna ca paraü tvaü mahànàma attano sãlàni anussareyyàsi akhaõóàni acchiddàni asabalàni akammàsàni bhujissàni vi¤¤åppasatthàni aparàmaññhàni samàdhisaüvattanikàni. Yasmiü mahànàma samaye ariyasàvako sãlaü anussarati, nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti sãlaü àrabbha. Ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü, pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati, passaddhakàyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samàdhiyati. Ayaü vuccati mahànàma ariyasàvako visamagatàya pajàya sampatto viharati, sabyàpajjhàya pajàya abyàpajjho viharati, dhammasotasamàpanno sãlànussatiü bhàveti.
Puna ca paraü tvaü mahànàma attano càgaü asussareyyàsi, 'làbhà vata me, suladdhaü vata me, yohaü maccheramalapariyuññhitàya pajàya vigatamalamaccherena cetasà agàraü ajjhàvasàmi muttacàgo payatapàõã vossaggarato yàcayogo dànasaüvibhàgarato'ti.
Puna ca paraü tvaü mahànàma devatà anussareyyàsi, 'santi devà càtummahàràjikà, santi devà tàvatiüsà, santi devà yàmà, santi devà tusità, santi devà nimmàõaratino, santi devà paranimmitavasavattino, santi devà brahmakàyikà, santi devà tatuttariü.
Yathàråpàya saddhàya samannàgatà tà devatà ito cutà tattha upapannà mayhampi tathàråpà saddhà saüvijjati. Yathàråpena sãlena samannàgatà tà devatà ito cutà tattha upapannà mayhampi tathàråpà sãlaü saüvijjati. Yathàråpena sutena samannàgatà tà devatà ito cutà tattha upapannà mayhampi tathàråpà sutaü saüvijjati. Yathàråpena càgena samannàgatà tà devatà ito cutà tattha upapannà mayhampi tathàråpo càgo saüvijjati. Pa¤¤àya samannàgatà tà devatà ito cutà tattha upapannà, mayhampi tathàråpà pa¤¤à saüvijjatãti.
Yasmiü mahànàma samaye ariyasàvako attano ca tàsa¤ca devatànaü saddha¤ca sãla¤ca suta¤ca càga¤ca pa¤¤a¤ca anussarati, nevassa tasmiü samaye ràgapariyuññhitaü cittaü hoti, na dosapariyuññhitaü cittaü hoti, na mohapariyuññhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti devatà àrabbha. Ujugatacitto kho pana mahànàma ariyasàvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü. Pamuditassa pãti jàyati, pãtamanassa kàyo passambhati. Passaddhakàyo sukhaü vediyati. Sukhino cittaü samàdhiyati, imaü kho tvaü mahànàma devatànussatiü gacchantopi bhàveyyàsi, ñhitopi bhàveyyàsi, nisinnopi bhàveyyàsi, sayànopi bhàveyyàsi, kammantaü adhiññhahantopi bhàveyyàsi, puttasambàdhasayanaü ajjhàvasantopi bhàveyyàsãti.
[BJT Page 630]
11. 2. 3
Nandiya suttaü
Ekaü samayaü bhagavà sakkesu viharati kapilavatthusmiü nigrodhàràme tena kho pana samayena bhagavà sàvatthiyaü vassàvàsaü upagantukàmo hoti. Assosi kho nandiyo sakko "bhagavà kira sàvatthiyaü vassàvàsaü upagantukàmo"ti. Atha kho nandiyassa [PTS Page 335] sakkassa etadahosi: yannånàhampi sàvatthiyaü vassàvàsaü upagaccheyyaü, tattha kammanta¤¤eva adhiññhahissàmi, bhagavanta¤ca lacchàmi kàlena kàlaü dassanàyàti.
Atha kho bhagavà sàvatthiyaü vassàvàsaü upaga¤chi. Nandiyopi kho sakko sàvatthiyaü vassàvàsaü upaga¤chi. Tattha kammanta¤ceva adhiññhàsi. Bhagavanta¤ca labhi kàlena kàlaü dassanàya.
Tena kho pana samayena sambahulà bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti "niññhitacãvaro bhagavà temàsaccayena càrikaü pakkamissatã"ti. Assosi kho nandiyo sakko "sambahulà kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti niññhitacãvaro bhagavà temàsaccayena càrikaü pakkamissatã"ti. Atha kho nandiyo sakko yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho nandiyo sakko bhagavantaü etadavoca: sutaü metaü bhante 'sambahula kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti niññhitacãvaro bhagavà temàsaccayena càrikaü pakkamissatã'ti. Tesaü no bhante nànàvihàrehi viharataü kenassa vihàrena vihàtabbanti. ?
Sàdhu sàdhu nandiya, etaü kho nandiya tumhàdisànaü1 patiråpaü kulaputtànaü yaü tumhe tathàgataü upasaïkamitvà puccheyyàtha 'tesaü no bhante nànàvihàrehi viharataü kenassa vihàrena vihàtabba"nti.
1. Tumhàkaü sãmu.
[BJT Page 632]
Saddho kho nandiya àràdhako hoti. No assaddho sãlavà àràdhako hoti no dussãlo. âraddhaviriyo àràdhako hoti no kusãto. Upaññhitasati àràdhako hoti no muññhassati. Samàhito àràdhako hoti no asamàhito, pa¤¤avà àràdhako hoti no duppa¤¤o. Imesu kho te nandiya chasu dhammesu patiññhàya pa¤casu dhammesu ajjhattaü sati upaññhàpetabbà.
Idha tvaü nandiya tathàgataü anussareyyàsi: "itipi [PTS Page 336] so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavà"ti. Iti kho te nandiya tathàgataü àrabbha ajjhattaü sati upaññhàpetabbà.
Puna ca paraü tvaü nandiya dhammaü anussareyyàsi, 'svàkkhàto bhagavatà dhammo sandiññhiko akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhã ti. Iti kho te nandiya dhammaü àrabbha ajjhattaü sati upaññhàpetabbà.
Puna ca paraü tvaü nandiya kalyàõamitte anussareyyàsi, 'làbhà vata me suladdhaü vata me, yassa me kalyàõamittà anukampakà atthakàmà ovàdakà anusàsakà"ti. Iti kho te nandiya kalyàõamitte àrabbha ajjhattaü sati upaññhàpetabbà.
Puna ca paraü tvaü nandiya attano càgaü anussareyyàsi, 'làbhà vata me, suladdhaü vata me yohaü maccheramalapariyuññhitàya pajàya vigatamalamaccherena cetasà agàraü ajjhàvasàmi muttacàgo payatapàõã vossaggarato yàcayogo dànasaüvibhàgarato'ti. Iti kho te nandiya càgaü àrabbha ajjhattaü sati upaññhàpetabbà.
Puna ca paraü tvaü nandiya devatà anussareyyàsi 'yà devatà atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü1 devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapannà, tà karaõãyaü attano na samanupassanti, katassa và paticayaü. '
1. Kabaliïkàrabhakkhànaü sãmu. Syà [PTS]
[BJT Page 634]
Seyyathàpi nandiya bhikkhu asamayavimutto karaõãyaü attano na samanupassati, katassa và paticayaü, evameva kho nandiya yà tà devatà atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapannà, tà karaõãyaü [PTS Page 337] attano na samanupassanti katassa và paticayaü. Iti kho te nandiya devatà àrabbha ajjhattaü sati upaññhàpetabbà. Imehi kho nandiya ekàdasahi dhammehi samannàgato ariyasàvako pajahateva pàpake akusale dhamme, na upàdiyati.
Seyyathàpi nandiya kumbho nikkujjo1 vamateva udakaü, no vantaü pacchà vamati. Seyyathà và2 pana nandiya sukkhe tiõadàye aggimukko3 óahaü yeva gacchati, no daóóhaü paccudàvattati.
Eva meva kho nandiya imehi ekàdasahi dhammehi samannàgato ariyasàvako pajahate va pàpake akusale dhamme, na upàdiyatãti.
11. 2. 4
Subhåti suttaü
Atha kho àyasmà subhåti saddhena bhikkhunà saddhiü yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmantaü subhåti bhagavà etadavoca:
Konàmo ayaü4 subhåti bhikkhåti?
"Saddho nàmàyaü bhante bhikkhu saddhassa2 upàsakassa putto saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito"ti.
Kacci panàyaü subhåti saddho bhikkhu saddhassa5 upàsakassa putto saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito sandissati saddhàpadànesåti?
1. Nikujjo machasaü, 2. Seyyathàpi cà machasaü 3. Aggimutto sãmu 4. Ko nàmàyaü machasaü. Ko nàmo ayaü sãmu. Ko nàma ayaü syà. 5. Sudattassa machasaü
[BJT Page 636]
Etassa bhagavà kàlo, etassa sugata kàlo, yaü bhagavà saddhassa saddhàpadànàni bhàseyya. Idànàhaü jànissàmi yadi vàyaü bhikkhu sandissati saddhàpadànesu yadi và no'ti.
Tena hi subhåti suõàhi, sàdhukaü manasikarohi bhàsissàmãti.
Evaü bhante ti kho àyasmà subhåti bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca:
[PTS Page 338]
1. Idha subhåti bhikkhu sãlavà hoti, pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. Yampi subhåti bhikkhu sãlavà hoti, pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu, idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hoti.
2. Puna ca paraü subhåti bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo. Ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà sabya¤janà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathà råpàssa dhammà bahussutà honti dhatà, vacasà paricità, manasànupekkhità, diññhiyà suppañividdhà, yampi subhåti bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo. Ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà sabya¤janà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathà råpàssa dhammà bahussutà honti dhatà, vacasà, paricità, manasànupekkhità, diññhiyà suppañividdhà, idampi saddhassa saddhàpadànaü hoti.
3. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu kalyàõamitto hoti kalyàõasahàyo kalyàõasampavaïko. Yampi subhåti bhikkhu kalyàõamitto hoti kalyàõasahàyo kalyàõasampavaïko, idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hoti.
4. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu suvaco hoti sovacassa karaõehi dhammehi samannàgato, khamo padakkhiõaggàhã anusàsaniü, yampi subhåti bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannàgato khamo padakkhiõaggàhã anusàsaniü. Idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hoti.
[BJT Page 638]
5. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu yàni tàni sabrahmacàrãnaü uccàvacàni, kiïkaraõãyàni tattha dakkho hoti analaso tatråpàyàya vãmaüsàya samannàgato alaü kàtuü alaü saüvidhàtuü. Yampi subhåti bhikkhu yàni tàni sabrahmacàrãnaü uccàvacàni kiïkaraõãyàni, tatthadakkho hoti analaso tatråpàyàya samannàgato alaü kàtuü alaü saüvidhàtuü. Idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hoti.
[PTS Page 339]
6. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu dhammakàmo hoti piyasamudàhàro abhidhamme abhivinaye uëàrapàmojjo. Yampi subhåti bhikkhu dhammakàmo hoti piyasamudàhàro abhidhamme abhivinaye uëàrapàmojjo. Idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hoti.
7. Puna ca paraü subhåti bhikkhu àraddhaviriyo viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya kusalànaü dhammànaü upasampadàya thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yampi subhåti bhikkhu àraddhaviriyo viharati akusalànaü dhammànaü pahànàya kusalànaü dhammànaü upasampadàya thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hoti.
8. Puna ca paraü subhåti bhikkhu catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukha vihàrànaü nikàmalàbhã hoti akicchalàbhã akasiralàbhã yampi subhåti bhikkhu catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhamma sukha vihàrànaü nikàmalàbhã hoti akicchalàbhã akasiralàbhã. Idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hoti.
9. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàti sahassampi jàti satasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe amutràsiü
[BJT Page 640]
Evaü nàmo evaü gotto evaü vaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyu pariyanto, so tato cuto amutra udapàdiü, tatràpàsiü evaü nàmo evaü gotto evaüvaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto so tato cuto idhupapannoti. Iti sàkàraü sa uddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Yampi subhåti [PTS Page 340] bhikkhu anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü ekampi jàtiü dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsampi jàtiyo tãsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàti sahassampi jàti satasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe amutàsiü. Evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukhapañisaüvedã evamàyupariyanto, so tato cuto amutra udapàdi, tatràpàsiü evaünàmo evaü gotto evaüvaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto so tato cuto idhåpapannoti. Iti sàkàraü sa uddesaü anekavihitaü pubbe nivàsaü anussarati. Idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hoti.
10. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne uppajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate, yathàkammåpage satte pajànàti, "ime vata bhonto sattà kàya duccaritena samannàgatà vacã duccaritena samannàgatà mano duccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và na bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacã sucaritena samannàgatà mano sucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammà diññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, ke kàyassabhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathà kammåpage satte pajànàti. Yampi subhåti, bhikkhu dibbena cakkhunà visuddhena atikantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathà kammåpage satte pajànàti. Idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hoti.
11. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati. Yampi subhåti, bhikkhu àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññhevadhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati. Idampi subhåti saddhassa saddhàpadànaü hotã ti.
[BJT Page 642]
Evaü vutte àyasmà subhåti bhagavantaü etadavoca: yànimàni bhante bhagavatà saddhassa saddhàpadànàni bhàsitàni saüvijjanti tàni imassa bhikkhuno, aya¤ca bhikkhu etesu sandissati. Ayaü bhante bhikkhu sãlavà hoti pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati. âcàragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. [PTS Page 341]
Ayaü bhante bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo. Ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà sabya¤janà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpàssa dhammà bahussutà honti dhatà vacasà paricità manasànupekkhità diññhiyà suppañividdhà.
Ayaü bhante bhikkhu kalyàõamitto kalyàõasahàyo kalyàõasampavaïko.
Ayaü bhante bhikkhu suvaco hoti, sovacassakaraõehi dhammehi samannàgato khamo padakkhiõaggàhã anusàsaniü.
Ayaü bhante bhikkhu yàni tàni sabrahmacàrãnaü uccàvacàni kiü karaõãyàni, tattha dakkho hoti analaso tatråpàyàya vãmaüsàya samannàgato alaü kàtuü, alaü saüvidhàtuü.
Ayaü bhante bhikkhu dhammakàmo hoti, piyasamudàhàro abhidhamme abhivinaye uëàrapàmojjo.
Ayaü bhante bhikkhu àraddhaviriyo viharati thàmavà daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu.
Ayaü bhante bhikkhu catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã hoti akicchalàbhã akasiralàbhã.
Ayaü bhante bhikkhu anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati seyyathãdaü. Ekampi jàtiü dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàti sahassampi jàti satasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe amutràsiü. Evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkha pañisaüvedã evamàyu pariyanto, so tato cuto amutra udapàdiü, tatràpàsiü. Evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto so tato cuto idhupapannoti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati.
[BJT Page 644]
Ayaü bhante bhikkhu dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate, yathàkammåpage satte pajànàti, "ime vata bhonto sattà kàya duccaritena samannàgatà vacã duccaritena samannàgatà mano duccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàya sucaritena samannàgatà vacã sucaritena samannàgatà mano sucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, te kàyassabhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà"ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathà kammåpage satte pajànàti.
Ayaü bhante bhikkhu àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤à vimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati.
Yànimàni bhante bhagavatà saddhassa saddhàpadànàni bhàsitàni saüvijjanti, tàni imassa bhikkhuno. Aya¤ca bhikkhu etesu sandissatã ti.
Sàdhu sàdhu subhåti, tena hi tvaü subhåti iminà saddhena bhikkhunà saddhiü vihareyyàsi. Yadà ca tvaü subhåti àkaïkheyyàsi tathàgataü dassanàya iminà ca saddhena bhikkhunà saddhiü upasaïkameyyàsi tathàgataü dassanàyà ti.
[PTS Page 342]
11. 2. 5
Mettànisaüsa suttaü
Mettàya bhikkhave cetovimuttiyà àsevitàya bhàvitàya bahulãkatàya yànãkatàya vatthukatàya anuññhitàya paricitàya susamàraddhàya ekàdasànisaüsà pàñikaïkhà. Katame ekàdasa:
Sukhaü supati, sukhaü pañibujjhati, na pàpakaü supinaü passati. Manussànaü piyo hoti, amanussànaü piyo hoti, devatà rakkhanti, nàssa aggã và visaü và satthaü và kamati, tuvañaü cittaü samàdhiyati, mukhavaõõo vippasãdati, asammåëho kàlaü karoti, uttariü appañivijjhanto brahmalokåpago hoti.
Mettàya bhikkhave cetovimuttiyà àsevitàya bhàvitàya bahulãkatàya yànãkatàya vatthukatàya anuññhitàya paricitàya susamàraddhàya ime ekàdasànisaüsà pàñikaïkhàti.
[BJT Page 646]
11. 2. 6
Aññhakanàgara suttaü
Ekaü samayaü àyasmà ànando vesàliyaü viharati beluva gàmake. Tena kho pana samayena dasamo gahapati aññhakanàgaro pàñalãputtaü anuppatto hoti kenaci deva karaõãyena. Atha kho dasamo gahapati aññhakanàgaro yena kukkuñàràmo yena a¤¤ataro bhikkhu tenupasaïkami. Upasaïkamitvà taü bhikkhuü etadavoca: kahaü nu kho bhante àyasmà ànando etarahi viharati? Dassanakàmà hi mayaü bhante àyasmantaü ànandanti. Eso gahapati àyasmà ànando vesàliyaü viharati beluvagàmake ti.
Atha kho dasamo gahapati aññhakanàgaro pàñalãputte taü karaõãyaü tãretvà yena vesàli beluvagàmako yenàyasmà ànando tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmantaü ànandaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinno kho dasamo gahapati aññhakanàgaro [PTS Page 343] àyasmantaü ànandaü etadavoca:
"Atthi nu kho bhante ànanda tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ekadhammo sammadakkhàto yattha bhikkhuno appamattassa àtàpino pahitattassa viharato avimuttaü và cittaü vimuccati. Aparikkhãõà và àsavà parikkhãõaü gacchanti, ananuppattaü và anuttaraü yogakkhemaü anupàpuõàtã"ti.
"Atthi kho gahapati tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ekadhammo sammadakkhàto yattha bhikkhuno appamattassa àtàpino pahitattassa viharato avimuttaü và cittaü vimuccati. Aparikkhãõà và àsavà parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü và anuttaraü yogakkhemaü anupàpuõàtã"ti.
[BJT Page 648]
"Katamo ca pana bhante ànanda tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ekadhammo sammadakkhàto yattha bhikkhuno appamattassa àtàpino pahitattassa viharato avimuttaü và cittaü muccati. Aparikkhãõà và àsavà parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü và anuttaraü yogakkhemaü anupàpuõàtã"ti.
Idha gahapati bhikkhu vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. So iti pañisaücikkhati: "idampi kho pañhamaü jhànaü abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü, yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodhadhammanti pajànàti. So tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpuõàti. No ce àsavànaü khayaü pàpuõàti, teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti. Tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
"Ayampi kho gahapati tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ekadhammo sammadakkhàto, yattha bhikkhuno appamattassa àtàpino pahitattassa viharato avimuttaü và cittaü vimuccati. Aparikkhãõà và àsavà parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü và anuttaraü yogakkhemaü anupàpuõàtã"ti.
[PTS Page 344]
Puna ca paraü gahapati bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãti sukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. So iti pañisaücikkhati: "idampi kho dutiyaü jhànaü abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü, yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti pajànàti: so tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpunàti. No ce àsavànaü khayaü pàpunàti. Teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
Puna ca paraü gahapati bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãti sukhaü tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. So iti pañisaücikkhati: "idampi kho tatiyaü jhànaü abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü, yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodhadhammanti pajànàti: so tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpunàti. No ce àsavànaü khayaü pàpunàti. Teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
Puna ca paraü gahapati bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãti sukhaü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. So iti pañisaücikkhati: "idampi kho catutthaü jhànaü abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü, yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodhadhammanti pajànàti: so tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpunàti. No ce àsavànaü khayaü pàpunàti. Teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
"Ayampi kho gahapati tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ekadhammo sammadakkhàto yattha bhikkhuno appamattassa àtàpino pahitattassa viharato avimuttaü và cittaü vimuccati. Aparikkhãõà và àsavà parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü và anuttaraü yogakkhemaü anupàpuõàtã"ti.
[BJT Page 650]
Puna ca paraü gahapati bhikkhu mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati. Tathà dutiyaü disaü pharitvà viharati. Tathà tatiyaü disaü pharitvà viharati. Tathà catutthaü disaü pharitvà viharati. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So iti pañisa¤cikkhati: "ayampi kho mettà ceto vimutti abhisaïkhatà abhisa¤cetayità. Yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti" pajànàti. So tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpuõàti, no ce àsavànaü khayaü pàpuõàti, teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
"Ayampi kho gahapati tena bhagavatà jànatà [PTS Page 345] passatà arahatà sammàsambuddhena ekadhammo sammadakkhàto yattha bhikkhuno appamattassa àtàpino pahitattassa viharato avimuttaü và cittaü vimuccati. Aparikkhãõà và àsavà parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü và anuttaraü yogakkhemaü anupàpuõàtã"ti.
Puna ca paraü gahapati bhikkhu karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati. Tathà dutiyaü disaü pharitvà viharati. Tathà tatiyaü disaü pharitvà viharati. Tathà catutthaü disaü pharitvà viharati. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So iti pañisa¤cikkhati:
"Ayampi kho karuõà ceto vimutti abhisaïkhatà abhisa¤cetayità. Yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti" pajànàti. So tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpuõàti, no ce àsavànaü khayaü pàpuõàti, teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
Puna ca paraü gahapati bhikkhu muditàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati. Tathà dutiyaü disaü pharitvà viharati. Tathà tatiyaü disaü pharitvà viharati. Tathà catutthaü disaü pharitvà viharati. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So iti pañisa¤cikkhati:
"Ayampi kho mudità ceto vimutti abhisaïkhatà abhisa¤cetayità. Yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti" pajànàti. So tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpuõàti, no ce àsavànaü khayaü pàpuõàti, teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
Puna ca paraü gahapati bhikkhu upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati. Tathà dutiyaü disaü pharitvà viharati. Tathà tatiyaü disaü pharitvà viharati. Tathà catutthaü disaü pharitvà viharati. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati. So iti pañisa¤cikkhati: "ayampi kho upekkhà ceto vimutti abhisaïkhatà abhisa¤cetayità. Yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti" pajànàti. So tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpuõàti, no ce àsavànaü khayaü pàpuõàti, teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
"Ayampi kho gahapati tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ekadhammo sammadakkhàto yattha bhikkhuno appamattassa àtàpino pahitattassa viharato avimuttaü và cittaü vimuccati. Aparikkhãõà và àsavà parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü và anuttaraü yogakkhemaü anupàpuõàtã"ti.
[BJT Page 652]
Puna ca paraü gahapati bhikkhu sabbaso råpasa¤¤ànaü samatikkamà pañighasa¤¤ànaü atthaïgamà nànattasa¤¤ànaü amanasikàrà ananto àkàsoti àkàsàna¤càyatanaü upasampajja viharati. So iti pañisa¤cikkhati: ayampi kho àkàsàna¤càyatanasamàpatti abhisaïkhatà abhisa¤cetayità. Yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodhadhammanti pajànàti. So tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpuõàti. No [PTS Page 346] ce àsavànaü khayaü pàpuõàti, teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
"Ayampi kho gahapati tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ekadhammo sammadakkhàto yattha bhikkhuno appamattassa àtàpino pahitattassa viharato avimuttaü và cittaü vimuccati. Aparikkhãõà và àsavà parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü và anuttaraü yogakkhemaü anupàpuõàtã"ti.
Puna ca paraü gahapati bhikkhu sabbaso àkàsàna¤càyatanaü samatikkamma anantaü vi¤¤àõanti vi¤¤àõa¤càyatanaü upasampajja viharati. So iti pañisa¤cikkhati: ayampi kho vi¤¤àõa¤càyatanasamàpatti abhisaïkhatà abhisa¤cetayità. Yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodha dhammanti pajànàti. So tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpuõàti, no ce àsavànaü khayaü
Pàpuõàti, teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
Puna ca paraü gahapati bhikkhu sabbaso vi¤¤àõa¤càyatanaü samatikkamma natthi ki¤cãti àki¤ca¤¤àyatanaü upasampajja viharati. So iti pañisa¤cikkhati: ayampi kho àki¤ca¤¤àyatanasamàpatti abhisaïkhatà abhisa¤cetayità. Yaü kho pana ki¤ci abhisaïkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodha dhammanti pajànàti. So tattha ñhito àsavànaü khayaü pàpuõàti, no ce àsavànaü khayaü pàpuõàti, teneva dhammaràgena tàya dhammanandiyà pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko hoti tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà.
"Ayampi kho gahapati tena bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ekadhammo sammadakkhàto tattha bhikkhuno appamattassa àtàpino pahitattassa viharato avimuttaü và cittaü vimuccati. Aparikkhãõà và àsavà parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü và anuttaraü yogakkhemaü anupàpuõàtã"ti.
[BJT Page 654]
Evaü vutte dasamo gahapati aññhakanàgaro àyasmantaü ànandaü etadavoca: seyyathàpi bhante ànanda puriso ekaü nidhimukhaü gavesanto sakideva ekàdasa nidhimukhàni adhigaccheyya. Evameva kho ahaü bhante ekaü amatadvàraü gavesanto sakideva ekàdasannaü1 amatadvàrànaü alatthaü savaõàya. Seyyathàpi bhante purisassa agàraü ekàdasadvàraü, [PTS Page 347] so tasmiü agàre àditte ekamekenapi dvàrena sakkuõeyya attànaü sotthiü kàtuü.
Evameva kho ahaü bhante imesaü ekàdasannaü amatadvàrànaü ekamekenapi amatadvàrena sakkuõissàmi attànaü sotthiü kàtuü. Ime hi nàma bhante a¤¤atitthiyà àcariyassa àcariyadhanaü pariyesissanti. Kiü panàhaü àyasmato ànandassa påjaü na karissàmãti.
Atha kho dasamo gahapati aññhakanàgaro vesàlika¤ca pàñalãputtaka¤ca bhikkhusaïghaü sannipàtetvà paõãtena khàdanãyena bhojanãyena sahatvà santappesi sampavàresi. Ekameka¤ca bhikkhuü pacceka dussayugena acchàdesi àyasmanta¤ca ànandaü ticãvarena. âyasmatà ca ànandassa pa¤casataü vihàraü kàràpesãti.
11. 2. 7
Gopàlaka suttaü
Ekàdasahi bhikkhave aïgehi samannàgato gopàlako abhabbo gogaõaü pariharituü phàtikattuü2. Katamehi ekàdasahi. Idha bhikkhave gopàlako na råpa¤¤å hoti, na lakkhaõakusalo hoti, na àsàñikaü sàñetà3 hoti, na vaõaü pañicchàdetà hoti, na dhåmaü kattà hoti. Na titthaü jànàti, na pãtaü jànàti, na vãthiü jànàti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohã ca hoti. Ye te usabhà gopitaro goparinàyakà te na atireka påjàya påjetà hoti. Imehi kho bhikkhave ekàdasahi aïgehi samannàgato gopàlako abhabbo gogaõaü pariharituü, phàtikattuü2.
1. Ekàdasa amatadvàràni machasaü. 2. Phàtiükàtuü, machasaü. Phàtikàtuü syà. [PTS] 3. Sàrethà. Machasaü.
[BJT Page 656]
Evameva kho bhikkhave ekàdasahi dhammehi samannàgato bhikkhu abhabbo imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü àpajjituü. Katamehi ekàdasahi:
[PTS Page 348]
Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na àsàñikaü sàñetà1 hoti, na vaõaü pañicchàdetà hoti, na dhåmaü kattà hoti, na titthaü jànàti, na pãtaü jànàti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu theràratta¤¤å cirapabbajità saïghapitaro saïghaparinàyakà te na atireka påjàya påjetà hoti.
1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattàri mahàbhåtàni catunna¤ca mahàbhåtànaü upàdàya råpanti yathàbhåtaü nappajànàti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti.
2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bàlo, kammalakkhaõo paõóito'ti yathàbhåtaü nappajànàti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti.
3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na àsàñikaü sàñetà hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kàmavitakkaü adhivàseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhàvaü gameti. Uppannaü byàpàdavitakkaü adhivàseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhàvaü gameti. Uppannaü vihiüsàvitakkaü adhivàseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhàvaü gameti. Uppannåppanne pàpake akusale dhamme adhivàseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhàvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na àsàñikaü sàñetà hoti.
1. Sàretà majasaü
[BJT Page 658]
4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü pañicchàdetà hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunà råpaü disvà nimittaggàhã hoti anubya¤janaggàhã, 'yatvàdhikaraõamenaü1 cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya na pañipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü àpajjati2.
Sotena saddaü sutvà nimittaggàhã hoti anubya¤janaggàhã, 'yatvàdhikaraõamenaü1 sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpanà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya na pañipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü àpajjati.
Ghànena [PTS Page 349] gandhaü ghàyitvà nimittaggàhã hoti anubya¤janaggàhã, 'yatvàdhikaraõamenaü1 ghànendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpanà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya na pañipajjati, na rakkhati ghànendriyaü, ghànendriye na saüvaraü àpajjati.
Jivhàya rasaü sàyitvà nimittaggàhã hoti anubya¤janaggàhã, 'yatvàdhikaraõamenaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpanà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya na pañipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü àpajjati.
Kàyena phoññhabbaü phusitvà nimittaggàhã hoti anubya¤janaggàhã, 'yatvàdhikaraõamenaü1 kàyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpanà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya na pañipajjati, na rakkhati kàyendriyaü, kàyendriye na saüvaraü àpajjati.
Manasàdhammaü vi¤¤àya nimittaggàhã hoti anubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya na pañipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nàpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü pañicchàdetà hoti.
5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattà hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathàsutaü yathàpariyantaü dhammaü vitthàrena paresaü desetà hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattà hoti.
6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jànàti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu bahussutà àgatàgamà dhammadharà vinayadharà màtikàdharà, te kàlena kàlaü upasaïkamitvà na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te àyasmanto avivaña¤ceva na vivaranti, anuttànãkata¤ca na uttànãkaronti. Anekavihitesu ca kaïkhàñhànãyesu dhammesu kaïkhaü na pañivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jànàti.
7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jànàti: idha bhikkhave bhikkhu tathàgatappavedite dhammavinaye desiyamàne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pàmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jànàti.
8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jànàti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aññhaïgikaü maggaü yathàbhåtaü nappajànàti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jànàti.
1. Yatvàdhikaraõametaü sãmu 2. Cakkhundriye saüvaraü nàpajjati machasaü.
[BJT Page 660]
9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: [PTS Page 350] idha bhikkhave bhikkhu cattàro satipaññhàne yathàbhåtaü nappajànàti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti.
10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhà gahapatikà abhihaññhuü pavàrenti cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena. Tatra bhikkhu mattaü na jànàti pañiggahanàya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti.
11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therà ratta¤¤å cirapabbajità saïghapitaro saïghaparinàyakà, te na atireka påjàya påjetà hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therà ratta¤¤å cirapabbajità saïghapitaro saïghaparinàyakà, tesu na mettaü kàyakammaü paccupaññhàpeti àvã ceva raho ca na mettaü vacãkammaü paccupaññhàpeti àvã ceva raho ca.Na mettaü mano kammaü paccupaññhàpeti àvã ceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therà ratta¤¤å cirapabbajità saïghapitaro saïghaparinàyakà, tena atireka påjàya påjetà hoti. Imehi kho bhikkhave ekàdasahi dhammehi samannàgato bhikkhu abhabbo imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü àpajjituü.
Ekàdasahi bhikkhave aïgehi samannàgato gopàlako bhabbo gogaõaü pariharituü, phàtikattuü, katamehi ekàdasahi: idha bhikkhave gopàlako råpa¤¤å hoti. Lakkhaõakusalo hoti, àsàñikaü sàñetà hoti, vaõaü pañicchàdetà hoti, dhåmaü kattà hoti, titthaü jànàti, pãtaü jànàti, vãthiü jànàti, gocarakusalo hoti, sàvasesadohã hoti, ye te usabhà gopitaro goparinàyakà, te atireka påjàya påjetà hoti. Imehi kho bhikkhave ekàdasahi aïgehi samannàgato gopàlako bhabbo gogaõaü pariharituü, phàtikattuü.
Evameva kho bhikkhave ekàdasahi dhammehi samannàgato bhikkhu bhabbo imasmiü dhamma vinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü àpajjituü katamehi ekàdasahi:
[BJT Page 662]
[PTS Page 351]
Idha bhikkhave bhikkhu råpa¤¤å hoti lakkhaõa kusalo hoti, àsàñikaü sàñetà hoti, vaõaü pañicchàdetà hoti, dhåmaü kattà hoti, titthaü jànàti, pãtaü jànàti, gocarakusalo hoti, sàvasesadohã hoti, ye te bhikkhu therà ratta¤¤å cirapabbajità saïghapitaro saïghaparinàyakà, te atireka påjàya påjetà hoti.
1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattàri mahàbhåtàni, catunna¤ca mahàbhåtànaü upàdàya råpantã yathàbhåtaü pajànàti, evaü kho bhikkhave bhikkhå råpa¤¤å hoti.
2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu 'kammalakkhaõo bàlo, kammalakkhaõo paõóito'ti yathàbhåtaü pajànàti, evaü kho bhikkhave bhikkhu lakkhaõakusalo hoti.
3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu àsàñikaü sàñetà hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kàmavitakkaü nàdhivàseti pajahati vinodeti byàntãkaroti, anabhàvaü gameti, uppannaü vyàpàdavitakkaü nàdhivàseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhàvaü gameti. Uppannaü vihiüsà vitakkaü nàdhivàseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhàvaü gameti. Uppannuppanne pàpake akusale dhamme nàdhivàseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhàvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu àsàñikaü sàñetà hoti.
4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu vaõaü pañicchàdetà hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã hoti, nànubya¤janaggàhã yatvàdhikaraõamenaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye saüvaraü àpajjati.
Sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti, nànubya¤janaggàhã yatvàdhikaraõamenaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati sotindriyaü, sotindriye saüvaraü àpajjati.
Ghànenana ghandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã hoti, nànubya¤janaggàhã yatvàdhikaraõamenaü ghànendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati ghànendriyaü, ghànendriye saüvaraü àpajjati.
Jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã hoti, nànubya¤janaggàhã yatvàdhikaraõamenaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye saüvaraü àpajjati.
Kàyena phoññhabbaü phusitvà na nimittaggàhã hoti, nànubya¤janaggàhã yatvàdhikaraõamenaü kàyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati kàyendriyaü, kàyendriye saüvaraü àpajjati.
Manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã hoti, nànubya¤janaggàhã yatvàdhikaraõamenaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa [PTS Page 352] saüvaràya àpajjati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu vaõaü pañicchàdetà hoti.
[BJT Page 664]
5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu dhåmaü kattà hoti: idha bhikkhave bhikkhu yathàsutaü yathàpariyantaü dhammaü vitthàrena paresaü desetà hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu dhåmaü kattà hoti.
6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu titthaü jànàti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu bahussutà àgatàgamà dhammadharà vinayadharà màtikàdharà, te kàlena kàlaü upasaïkamitvà paripucchati, paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti ? Tassa te àyasmanto avivaña¤ceva vivaranti, anuttànãkata¤ca uttànãkaronti. Anekavihitesu ca kaïkhàñhànãyesu dhammesu kaïkhaü pañivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu titthaü jànàti.
7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pãtaü jànàti: idha bhikkhave bhikkhu tathàgatappavedite dhammavinaye desiyamàne labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pàmojjaü evaü kho bhikkhave bhikkhu pãtaü jànàti.
8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu vãthiü jànàti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aññhaïgikaü maggaü yathàbhåtaü pajànàti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu vãthiü jànàti.
9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattàro satipaññhàne yathàbhåtaü pajànàti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu gocarakusalo hoti
10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu sàvasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhu saddhà gahapatikà abhiññhuü pavàrenti cãvarapiõóapàtasenàsanagilànappaccayabhesajjaparikkhàrena. Tatra bhikkhu mattaü jànàti pañiggahanàya. [PTS Page 353] evaü kho bhikkhave bhikkhu sàvasesadohã hoti.
11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therà ratta¤¤å cirapabbajità saïghapitaro saïghaparinàyakà te atirekapåjàya påjetà hoti.
[BJT Page 666]
Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therà ratta¤¤å cirapabbajità saïghapitaro saïghaparinàyakà tesu mettaü kàyakammaü paccupaññhàpeti àvã ceva raho ca. Mettaü vacãkammaü paccupaññhàpeti àvã ceva raho ca. Mettaü manokammaü paccacupaññhàpeti àvã ceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therà ratta¤¤å cirapabbajità saïghapitaro saïghaparinàyakà te atireka påjàya påjetà hoti.
Imehi kho bhikkhave ekàdasahi dhammehi samannàgato bhikkhu bhabbo imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü àpajjitunti.
11. 2. 8
Pañhama samàdhi suttaü
(Sàvatthi)
Atha kho sambahulà bhikkhu yena bhagavà tenupasaïkamiüsu upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhu bhagavantaü etadavocuü:
Siyà nu kho bhante bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü taü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti?
Siyà bhikkhave bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, [PTS Page 354] na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü taü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti.
[BJT Page 668]
Yathà kathaü pana bhante siyà bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü taü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti?
Idha bhikkhave bhikkhu evaüsa¤¤ã hoti: "etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàra samatho sabbåpadhipañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti". Evaü kho bhikkhave siyà bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti.
11. 2. 9
Dutiya samàdhi suttaü
(Sàvatthi)
Tatra kho bhagavà bhikkhu àmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
Siyà nu kho bhikkhave bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü [PTS Page 355] pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti?
[BJT Page 670]
Bhagavammålakà no bhante dhammà, bhagavannettikà, bhagavampañisaraõà, sàdhu vata bhante bhagavanta¤¤e va pañibhàtu etassa bhàsitassa attho bhagavato sutvà bhikkhu dhàressantãti.
Tena hi bhikkhave suõàtha sàdhukaü manasi karotha bhàsissàmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü bhagavà etadavoca:
Siyà bhikkhave bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti.
Yathà kathaü pana bhante siyà bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti?
Idha bhikkhave bhikkhu evaüsa¤¤ã hoti: "etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàra samatho sabbåpadhipañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti". Evaü kho bhikkhave siyà bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã [PTS Page 356] assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti.
11. 2. 10
Tatiya samàdhi suttaü
(Sàvatthi)
Atha kho sambahulà bhikkhu yenàyasmà sàriputto tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà àyasmatà sàriputtena saddhiü sammodiüsu. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhu àyasmantaü sàriputtaü etadavocuü.
[BJT Page 672]
Siyànu kho àvuso sàriputta bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti?
Siyà àvuso bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti.
Yathà kathampana àvuso sàriputta siyà bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti?
[PTS Page 357]
Idhàvuso bhikkhu evaüsa¤¤ã hoti: "etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàra samatho sabbåpadhipañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti". Evaü kho àvuso siyà bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti.
11. 2. 11
Catuttha samàdhi suttaü
(Sàvatthi)
Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
Siyànu kho àvuso bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti.
[BJT Page 674]
Dåratopi kho mayaü àvuso àgaccheyyàma àyasmato sàriputtassa santike etassa bhàsitassa atthama¤¤àtuü. Sàdhu vatàyasmantaü yeva sàriputtaü pañibhàtu etassa bhàsitassa attho. âyasmato sàriputtassa sutvà bhikkhu dhàressantãti.
Tenahàvuso suõàtha sàdhukaü [PTS Page 358] manasikarotha bhàsissàmãti. Evamàvusoti kho te bhikkhu àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
Siyà àvuso bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti.
Yathà kathampana àvuso sàriputta siyà bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti?
Idhàvuso bhikkhu evaüsa¤¤ã hoti: "etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàra samatho sabbåpadhipañinissaggo taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti". Evaü kho àvuso siyà bhikkhuno tathàråpo samàdhipañilàbho yathà neva pañhaviyaü pañhavisa¤¤ã assa, na àpasmiü àposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vàyasmiü vàyosa¤¤ã assa, na àkàsàna¤càyatane àkàsàna¤càyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤àõa¤càyatane vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤ã assa, na àki¤ca¤¤àyatane àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatane nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tatràpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assàti.
Anussativaggo dutiyo.
Tatraddànaü:
Dve mahànàmà ca nandiyena subhåtinà ca mettà,
Dasamo dve ca gopàlo cattàro ca samàdhinàti.