[123] 3. Nagalsajtakavaan
Asabbatthagmi vcanti ida satth jetavane viharanto ludyitthera rabbha kathesi. So kira dhamma kathento imasmi hne ida kathetabba, imasmi hne ida na kathetabbanti yuttyutta na jnti, magale avamagala vadanto tirokuesu tihanti, sandhisighakesu cti ida avamagala magala katv anumodana katheti. Avamagalesu anumodana karonto bah dev manuss ca, magalni acintayunti vatv evarpna magalna satampi sahassampi ktu samatth hothti vadati. Athekadivasa dhammasabhya bhikkh vuso, ludy yuttyutta na jnti, sabbattha abhsitabbavca bhsatti katha samuhpesu. Satth gantv kya nuttha, bhikkhave, etarahi kathya sannisinnti pucchitv imya nmti vutte na, bhikkhave, ludy idneva dandhaparisakkano yuttyutta na jnti, pubbepi evarpo ahosi, nicca lakoyeva esoti vatv atta hari. Atte brasiya brahmadatte rajja krente bodhisatto brhmaamahslakule nibbattitv vayappatto takkasilya sabbasippni uggahitv brasiya dispmokkho cariyo hutv paca mavakasatni sippa vcesi. Tad tesu mavesu eko dandhaparisakkano lako mavo dhammantevsiko hutv sippa uggahti, dandhabhvena pana uggahitu na sakkoti. Bodhisattassa pana upakro hoti, dso viya sabbakiccni karoti. Athekadivasa bodhisatto syamsa bhujitv sayane nipanno ta mava hatthapdapihiparikammni katv gacchanta ha tta, macapde upatthambhetv yhti. Mavo eka pda upatthambhetv ekassa upatthambhaka alabhanto attano rumhi hapetv ratti khepesi. Bodhisatto paccsasamaye uhya ta disv ki, tta, nisinnosti pucchi. cariya, ekassa macapdassa upatthambhaka alabhanto rumhi hapetv nisinnomhti. Bodhisatto saviggamnaso hutv aya ati viya mayha upakro, ettakna pana mavakna antare ayameva dandho sippa sikkhitu na sakkoti, katha nu kho aha ima paita kareyyanti cintesi. Athassa etadahosi attheko upyo, aha ima mava dru-atthya paatthya ca vana gantv gata ajja te ki diha, ki katanti pucchissmi. Atha me ida nma ajja may diha, ida katanti cikkhissati. Atha na tay dihaca kataca kdisanti pucchissmi, so evarpa nmti upamya ca kraena ca kathessati. Iti na nava nava upamaca kraaca kathpetv imin upyena paita karissmti. So ta pakkospetv tta mava, ito pahya dru-atthya v paatthya v gatahne ya te tattha diha v suta v bhutta v pta v khdita v hoti, ta gantv mayha roceyysti ha. So sdhti paissuitv ekadivasa mavehi saddhi dru-atthya araa gato tattha sappa disv gantv cariya, sappo me dihoti rocesi. Sappo nma, tta, kdiso hotti? Seyyathpi nagalsti. Sdhu, tta, manp te upam ha, sapp nma nagalsasadisva hontti. Atha bodhisatto mavakena manp upam ha, sakkhissmi na paita ktunti cintesi. Mavo puna ekadivasa arae hatthi disv hatth me cariya dihoti ha. Hatth nma, tta, kdisoti? Seyyathpi, nagalsti. Bodhisatto hatthissa so nagalsasadis honti, dantdayo evarp ca evarp ca. Aya pana blatya vibhajitv kathetu asakkonto soa sandhya kathesi maeti tuh ahosi. Athekadivasa nimantane ucchu labhitv cariya, ajja maya ucchu khdimhti ha. Ucchu nma kdisoti vutte seyyathpi nagalsti ha. cariyo thoka patirpa kraa kathesti tuh jto. Punekadivasa nimantane ekacce mav gua dadhin bhujisu, ekacce khrena. So gantv cariya, ajja maya dadhin khrena ca bhujimhti vatv dadhikhra nma kdisa hotti vutte seyyathpi nagalsti ha. cariyo aya mavo sappo nagalsasadisoti kathento tva sukathita kathesi, hatth nagalsasadisoti kathentenpi soa sandhya lesena kathita. Ucchu nagalsasadisanti kathanepi leso atthi, dadhikhrni pana nicca paarni pakkhittabhjanasahnnti idha sabbena sabba upama na kathesi, na sakk ima laka sikkhpetunti vatv ima gthamha
123. Asabbatthagmi vca, blo sabbattha bhsati;
nya dadhi vedi na nagalsa, dadhippaya maati nagalsanti.
Tatrya sakhepattho y vc opammavasena sabbattha na gacchati, ta asabbatthagmi vca blo dandhapuggalo sabbattha bhsati, dadhi nma kdisanti puhopi seyyathpi, nagalsti vadateva. Eva vadanto nya dadhi vedi na nagalsa. Kikra? Dadhippaya maati nagalsa, yasm aya dadhimpi nagalsameva maati. Atha v dadhti dadhimeva, payanti khra, dadhi ca payaca dadhippaya. Yasm dadhikhrnipi aya nagalsameva maati, ediso cya blo, ki iminti antevsikna dhammakatha kathetv paribbaya datv ta uyyojesi. Satth ima dhammadesana haritv jtaka samodhnesi tad lakamavo ludy ahosi, dispmokkho cariyo pana ahameva ahosinti.
Nagalsajtakavaan tatiy.